Σε «παιχνίδι για γερά νεύρα» εξελίσσεται η κατάσταση με το νέο κορωνοϊό, που έφτασε πλέον και στην Ελλάδα με καταγεγραμμένα ήδη τρία κρούσματα. Παρά τις διαρκείς προσπάθειες της επιστημονικής κοινότητας και της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας για υπεύθυνη ενημέρωση και αποτύπωση της κατάστασης στις πραγματικές της διαστάσεις, ανακύπτουν διαρκώς ερωτήματα.
Ο κ. Λαζανάς Μάριος, Παθολόγος-Λοιμωξιολόγος, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Μελέτης & Αντιμετώπισης του AIDS και μέλος της ομάδα εργασίας του υπουργείου Υγείας για τον κορωνοϊό, υπενθυμίζει όλες τις βασικές πληροφορίες που έχουν τεκμηριωθεί επιστημονικά και οι βασικότερες εξ αυτών είναι ήδη αναρτημένες και στην ιστοσελίδα του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ).
Τι είναι οι κορωνοϊοί;
Οι κορωνοϊοί είναι μία μεγάλη οικογένεια ιών που μπορεί να προκαλέσουν κατά κανόνα ήπιες αναπνευστικές λοιμώξεις στον άνθρωπο και στα ζώα. Οι περισσότεροι άνθρωποι μολύνονται με κορωνοϊούς τουλάχιστον μια φορά στη ζωή τους. Σπάνια κάποιος κορωνοϊός μεταλλάσσεται και εξαπλώνεται από τα ζώα στους ανθρώπους, όπως έχει συμβεί με τους ιούς SARS (2003) και MERS (2012). Όταν ένας νέος ιός προσβάλλει τους ανθρώπους, κανείς δεν έχει ανοσία και όλοι μπορεί να προσβληθούν (πανδημία).
Τι είναι ο νέος κορωνοϊός 2019-nCoV;
Ο νέος κορωνοϊός ονομάζεται 2019–nCoV και αποτελεί ένα καινούργιο στέλεχος κορωνοϊού, που δεν είχε ανιχνευθεί πριν από την πρόσφατη επιδημία στην Ουχάν της Κίνας, το Δεκέμβριο του 2019. Η ευρεία εξάπλωση του ιού είναι ο λόγος που έχει προκληθεί παγκόσμια ανησυχία και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε παγκόσμιο συναγερμό στις 30 Ιανουαρίου 2020.
Είναι ο καινούργιος ιός ίδιος με τον ιό του SARS;
Όχι. Ο 2019–nCoV ανήκει στην ίδια οικογένεια ιών όπως ο ιός που προκαλεί Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο (SARS-nCoV), αλλά δεν είναι ο ίδιος ιός.
Μπορεί να μεταδοθεί ο 2019–nCoV από ζώο σε άνθρωπο;
Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, αρκετοί κορωνοϊοί κυκλοφορούν στα ζώα, οι οποίοι δεν έχουν ακόμα μεταδοθεί σε ανθρώπους. Καθώς τα συστήματα επιτήρησης νοσημάτων βελτιώνονται σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι πολύ πιθανό να ανιχνευθούν περισσότεροι κορωνοϊοί. Όσον αφορά τον νέο κορωνοϊό 2019–nCoV, δεν έχει εντοπισθεί ακόμα η πηγή προέλευσης του στα ζώα. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο 2019–nCoV μεταδίδεται από οποιοδήποτε ζώο ή το κατοικίδιο. Το πιο πιθανό είναι ότι η μετάδοση στον άνθρωπο προήλθε από κάποιο ζώο σε αγορά ζωντανών ζώων στην Κίνα.
Μπορώ να κολλήσω 2019–nCoV από το κατοικίδιο μου;
Όχι, μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν στοιχεία ότι τα ζώα συντροφιάς ή κατοικίδια, όπως είναι οι γάτες και οι σκύλοι, μεταδίδουν τον 2019–nCoV.
Μεταδίδεται ο 2019–nCoV από άνθρωπο σε άνθρωπο;
Ναι, ο 2019–nCoV προκαλεί αναπνευστική νόσο η οποία μπορεί να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο, συνήθως κατόπιν στενής επαφής με ασθενή μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον ή σε χώρο παροχής φροντίδας υγείας.
Πως μεταδίδεται;
Εξαπλώνεται από άνθρωπο σε άνθρωπο με τα σταγονίδια από το βήχα ή το φτέρνισμα ή μέσω μολυσμένων επιφανειών. Ο ιός έχει ανιχνευθεί στα κόπρανα και είναι πιθανόν να μεταδίδεται με την κοπρανοστοματική οδό, κάτι που ισχύει για όλους τους κορωνοϊούς και τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως εντός 2 έως 5 ημερών (μέγιστο χρονικό διάστημα 14 ημέρες) από τη μόλυνση. Σύμφωνα με υπολογισμούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ο κάθε ασθενής κολλάει 1,4 – 2,5 άλλα άτομα (στην εποχική γρίπη κάθε ασθενής κολλάει κατά μέσο όρο 1,3 άλλα άτομα).
Μπορεί ο 2019–nCoV να μεταδοθεί από άτομο που δεν εμφανίζει συμπτώματα;
Με βάση πρόσφατες αναφορές η μετάδοση του 2019–nCoV είναι πιθανή από άτομα που έχουν μολυνθεί από τον ιό, αλλά δεν εμφανίζουν ακόμα σοβαρά συμπτώματα. Παρόλα αυτά, σύμφωνα με τα έως τώρα δεδομένα, υπεύθυνα για την εξάπλωση του ιού είναι κυρίως τα άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα.
Ποια συμπτώματα προκαλεί;
Όπως και με τις άλλες αναπνευστικές λοιμώξεις, η λοίμωξη από τον νέο κορωνοϊό μπορεί να προκαλέσει ήπια συμπτώματα, όπως καταρροή, πονόλαιμο, πυρετό και βήχα. Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν σοβαρές εκδηλώσιες, όπως πνευμονία ή δυσκολία στην αναπνοή. Περίπου το 25% των ασθενών με κλινική και ακτινολογική εικόνα πνευμονίας χρειάστηκε μηχανική υποστήριξη της αναπνοής. Οι ασθενείς αυτοί ήταν συνήθως πιο ηλικιωμένοι, με συνυπάρχοντα νοσήματα, συνήθως από το καρδιαγγειακό σύστημα ή σακχαρώδη διαβήτη και είχαν πιο επηρεασμένη κλινική εικόνα κατά την εισαγωγή τους στο νοσοκομείο. Ανάγκη νοσηλείας σε ΜΕΘ έχει χρειαστεί το 26% (δεδομένα από την Ουχάν που ξεκίνησε η επιδημία).
Ποιος είναι ο χρόνος επώασης;
Ο χρόνος επώασης ενός ιού είναι το χρονικό διάστημα ανάμεσα στην μόλυνση από τον ιό και την έναρξη εμφάνισης συμπτωμάτων. Με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα, ο χρόνος επώασης του 2019-nCoV υπολογίζεται σε 2-11 ημέρες, με απώτατο όριο τις 14 ημέρες, ενώ μπορεί να φτάσει και στις 25-27 ημέρες.
Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στα συμπτώματα που προκαλεί ο 2019-nCoV, ο ιός της γρίπης και το κοινό κρυολόγημα;
Τα άτομα που νοσούν από 2019-nCoV, ιό της γρίπης ή ιούς που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα συνήθως αναπτύσσουν αναπνευστικά συμπτώματα, όπως είναι ο πυρετός, ο βήχας και η καταρροή. Διαφορετικοί ιοί μπορεί να προκαλέσουν παρόμοια συμπτώματα. Λόγω των ομοιοτήτων των συμπτωμάτων, η διάγνωση της νόσου πραγματοποιείται μόνο μέσω εργαστηριακών εξετάσεων.
Πόσο επικίνδυνος μπορεί να είναι ο 2019-nCoV;
Σπάνια, μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο.
Ποιος μπορεί να μολυνθεί από τον ιό;
Οι άνθρωποι που ζουν ή ταξιδεύουν σε περιοχή όπου κυκλοφορεί ο ιός 2019-nCoV ενδέχεται να διατρέχουν κίνδυνο μόλυνσης. Οι επαγγελματίες υγείας που έρχονται σε επαφή με ασθενείς με 2019–nCoV, βρίσκονται σε υψηλότερο κίνδυνο μετάδοσης, και θα πρέπει να λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα προστατευτικά μέτρα πρόληψης και ελέγχου λοιμώξεων.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο να νοσήσουν;
Ηλικιωμένοι και τα άτομα με υποκείμενα νοσήματα (όπως σακχαρώδη διαβήτη και καρδιαγγειακά νοσήματα) είναι περισσότερο ευάλωτοι στην εμφάνιση σοβαρής νόσου. Βάσει των μέχρι τώρα επιστημονικών δεδομένων, η σοβαρή νόσηση αφορά κυρίως σε ασθενείς ηλικίας μεγαλύτερης των 50 ετών, ενώ τα περισσότερα θύματα είναι άνω των 60 ετών και είχαν άλλα συνυπάρχοντα προβλήματα υγείας, όμως υπήρξε και η περίπτωση θανάτου ενός νεαρού υγιούς ατόμου.
Τι να κάνουν οι ευπαθείς ομάδες για να προστατευθούν;
Για τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού κρίνεται ιδιαίτερα αναγκαία η συστηματική εφαρμογή όλων των μέτρων για την πρόληψη της μετάδοσης και διασποράς του νέου κορωνοϊού, με έμφαση στα ακόλουθα:
Αποφυγή επαφής με άτομα με συμπτωματολογία λοίμωξης του αναπνευστικού συστήματος.
Αποφυγή όλων των μη απαραίτητων ταξιδιών, ιδιαίτερα σε περιοχές ή χώρες με επιβεβαιωμένη μετάδοση του ιού στην κοινότητα.
Εφαρμογή της υγιεινής των χεριών και αποφυγή επαφής των χεριών με το πρόσωπο (μάτια, μύτη, στόμα).
Συμμόρφωση στη χρόνια φαρμακευτική αγωγή που ενδεχομένως λαμβάνουν και στις οδηγίες των θεραπόντων ιατρών.
Αποφυγή χώρων συγχρωτισμού και εκδηλώσεων εκτός αν είναι απαραίτητο.
Άμεση επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων λοίμωξης του αναπνευστικού συστήματος και ιατρική αξιολόγηση.
Αποφυγή επισκέψεων σε νοσηλευόμενους ασθενείς.
Αποφυγή επισκέψεων σε χώρους υπηρεσιών υγείας χωρίς σοβαρό λόγο.
Μπορεί ο 2019-nCoV να μεταδοθεί από τη μητέρα στο έμβρυο;
Μελέτη στο επιστημονικό περιοδικό Lancet περιγράφει την περίπτωση 9 εγκύων που διαγνώστηκαν με λοίμωξη από τον νέο κορωνοϊό στο τελευταίο τρίμηνο της κύησης. Τα κυριότερα συμπτώματά τους ήταν πυρετός, βήχας, κακουχία και μυαλγίες, ενώ μια εγκυμονούσα ανέφερε συμπτώματα από το γαστρεντερικό. Όλες οι γυναίκες χρειάστηκαν χορήγηση οξυγόνου και εμφάνιζαν τα τυπικά διηθήματα στον πνεύμονα. Ωστόσο, καμία από τις εγκύους δεν εμφάνισε σοβαρή πνευμονία για την οποία να χρειαστεί μηχανική υποστήριξη της αναπνοής. Όλες οι γυναίκες βρίσκονταν μετά την 36η εβδομάδα της κύησης και γέννησαν με καισαρική τομή κυρίως λόγω της αβεβαιότητας για τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει ο νέος κορωνοϊός στη μητέρα και το παιδί. Ο έλεγχος που έγινε στα βιολογικά υγρά των νεογνών για τον νέο κορωνοϊό με δύο διαφορετικές δοκιμασίες ήταν αρνητικός. Άρα, δεν υπάρχουν δεδομένα που να καταδεικνύουν κάθετη μετάδοση του νέου κορωνοϊού κατά τη διάρκεια τουλάχιστον του τρίτου τριμήνου της εγκυμοσύνης.
Κινδυνεύουν τα βρέφη από τον 2019-nCoV;
Σύμφωνα με την πρώτη δημοσιευμένη μελέτη στο επιστημονικό περιοδικό JAMA, έχει καταγραφεί η πρώτη σειρά βρεφών ηλικίας κάτω του ενός έτους που έχουν διαγνωσθεί με τον ιό στην Κίνα. Συνολικά 9 βρέφη βρέθηκαν να έχουν μολυνθεί από τον ιό, το μικρότερο σε ηλικία περίπου 2 μηνών. Σε όλες τις περιπτώσεις, στην οικογένεια των βρεφών είχε καταγραφεί τουλάχιστον ένας ασθενής με λοίμωξη από τον νέο κορωνοϊό. Τα περισσότερα βρέφη ζουν στην περιοχή της Ουχάν ή μέλη της οικογένειάς τους είχαν επισκεφθεί πρόσφατα την περιοχή αυτή. Τα 4 από τα 9 παιδιά εμφάνισαν πυρετό, τα 2 είχαν ήπια συμπτώματα λοίμωξης ανωτέρου αναπνευστικού και τα 2 ήταν ασυμπτωματικά. Κανένα από τα 9 παιδιά δεν είχε σημαντικές επιπλοκές από τη λοίμωξη. Τα ανωτέρω περιστατικά καταδεικνύουν ότι ο ιός μπορεί να μολύνει ακόμη και βρέφη. Ο αριθμός βέβαια των προσβεβλημένων βρεφών είναι μικρός αλλά πιθανώς τα βρέφη έχουν μικρότερο κίνδυνο έκθεσης στον ιό. Επίσης, η μελέτη κατέγραψε περιστατικά τα οποία νοσηλεύθηκαν και προφανώς μπορεί να υπάρχουν και άλλα ασυμπτωματικά βρέφη θετικά για τον ιό. Στην παρούσα σειρά, τα συμπτώματα από την λοίμωξη ήταν ήπια, όταν υπήρχαν, και δεν εμφανίστηκαν επιπλοκές.
Αν κάποιος έχει νοσήσει από γρίπη, SARS ή MERS έχει ανοσία στον 2019-nCoV;
Η προηγηθείσα νόσηση από εποχική γρίπη δεν παρέχει καμία προστασία έναντι του κορωνοϊού. Επειδή ο νέος κορωνοϊός παρουσιάζει σημαντική ομοιότητα με τον SARS-CoV θα μπορούσε θεωρητικά προηγηθείσα νόσηση να παρέχει κάποιου βαθμού ανοσία έναντι του 2019-nCoV.
Το εμβόλιο της γρίπης προστατεύει από τον 2019-nCoV;
Όχι.
Υπάρχει εμβόλιο για τον νέο κορωνοϊό;
Δεν υπάρχει ακόμη εμβόλιο για τον νέο κορωνοϊό, αλλά ήδη ξεκίνησε η προσπάθεια δημιουργίας του και υπολογίζεται ότι θα είναι διαθέσιμο μέσα στους επόμενους μήνες.
Είναι τα αντιβιοτικά αποτελεσματικά στη πρόληψη και τον έλεγχο της εξάπλωσης του 2019–nCoV;
Όχι, τα αντιβιοτικά δεν δρουν κατά των ιών.
Υπάρχουν συγκεκριμένα φάρμακα για τον 2019–nCoV;
Όχι. Τα άτομα που εμφανίζουν ήπια συμπτώματα, θα πρέπει να λαμβάνουν μέτρα ανακούφισης των συμπτωμάτων. Η ανάπαυση και η λήψη υγρών βοηθούν στην αντιμετώπιση της λοίμωξης. Άτομα με σοβαρή συμπτωματολογία χρειάζονται περαιτέρω υποστηρικτική φροντίδα. Προς το παρόν ειδική αντι-ιϊκή θεραπεία δεν υπάρχει, ωστόσο χορηγούνται ευρέος φάσματος αντι-ιϊκοί παράγοντες (ρεμδεσιβίρη, λοπιναβίρη/ριτοναβίρη, ιντερφερόνη-β).
Τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατευθούμε;
- Πλένουμε συχνά και σχολαστικά τα χέρια μας με σαπούνι και νερό ή αλκοολούχο διάλυμα.
- Όταν βήχουμε ή φταρνιζόμαστε, καλύπτουμε το στόμα και τη μύτη μας με τον αγκώνα ή ένα χαρτομάντηλο και πλένουμε αμέσως μετά τα χέρια μας.
- Απορρίπτουμε το χαρτομάντηλο, αμέσως μετά τη χρήση, σε κλειστό κάδο.
- Αποφεύγουμε τις κοντινές επαφές όταν παρουσιάζουμε συμπτώματα κρυολογήματος (όπως βήχα, πυρετό, καταρροή, πονόλαιμο) ή με άτομα που παρουσιάζουν αυτά τα συμπτώματα.
- Αν παρουσιάζουμε συμπτώματα πυρετού, βήχα ή δυσκολίας στην αναπνοή και έχουμε ταξιδιωτικό ιστορικό σε πληττόμενη περιοχή, επικοινωνούμε με το γιατρό μας ή με τον ΕΟΔΥ (τηλ. 210 5212054) και παραμένουμε σπίτι μας.
- Αν παρουσιάζουμε συμπτώματα κατά τη διάρκεια ταξιδιού, ενημερώνουμε αμέσως το πλήρωμα και αναζητούμε ιατρική βοήθεια.
- Πλένουμε τα χέρια μας: όταν μαγειρεύουμε, όταν φροντίζουμε ασθενείς, όταν ερχόμαστε σε επαφή με ζώα.
- Εμπιστευόμαστε τους ειδικούς και τους επιστήμονες για την πληροφόρησή μας.
Πόσο καιρό επιβιώνει ο ιός στις επιφάνειες;
Δεν είναι γνωστό πόσο χρονικό διάστημα ο 2019–nCoV μπορεί να επιβιώσει στις επιφάνειες, ωστόσο σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα, ο καινούργιος κορωνοϊός μπορεί να επιβιώσει μερικές ώρες. Η χρήση απλών αντισηπτικών διαλυμάτων είναι αρκετή για την καταστροφή του ιού στις επιφάνειες.
Αποτελεσματικότερος τρόπος απολύμανσης επιφανειών υπάρχει;
Χρήση διαλύματος οικιακής χλωρίνης 5,25% σε αναλογία 1/49 και για μεταλλικές επιφάνειες οινόπνευμα 70%.
Η ιατρική μάσκα προστατεύει από τον 2019-nCoV;
Η χρήση ιατρικής μάσκας μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο της εξάπλωσης ορισμένων αναπνευστικών νοσημάτων. Ωστόσο, η χρήση μάσκας από μόνη της δεν διασφαλίζει πλήρη προστασία και θα πρέπει να συνδυάζεται με τη λήψη και άλλων προστατευτικών μέτρων. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η χρήση μάσκας συνιστάται σε άτομα που εμφανίζουν αναπνευστικά συμπτώματα (βήχα ή φτέρνισμα) ή σε ασθενείς με ήπια συμπτώματα και υποψία λοίμωξης με 2019– nCoV ή σε άτομα που φροντίζουν ασθενείς για τους οποίους υπάρχει η υποψία λοίμωξης με 2019– nCoV. Η υποψία λοίμωξης με 2019-nCoV σχετίζεται με πρόσφατο ταξίδι στην Κίνα ή με στενή επαφή με άτομο που εμφανίζει αναπνευστικά συμπτώματα και έχει ταξιδέψει πρόσφατα στην Κίνα. Διαβάστε εδώ τις οδηγίες εφαρμογής απλής χειρουργικής μάσκας.
Πως φροντίζουμε ένα «ύποπτο» κρούσμα κορωνοϊού κατ’ οίκον;
Οι ασθενείς με ήπια συμπτωματολογία και χωρίς σοβαρό υποκείμενο νόσημα (π.χ. καρδιακό/αναπνευστικό νόσημα, νεφρική ανεπάρκεια, ανοσοκαταστολή) μπορούν να νοσηλευθούν στο σπίτι. Επίσης οι συμπτωματικοί ασθενείς που ολοκλήρωσαν τη νοσηλεία στο νοσοκομείο και λαμβάνουν εξιτήριο μπορεί να συνεχίσουν τη θεραπεία στο σπίτι. Η απόφαση πρέπει να είναι αποτέλεσμα προσεκτικής κλινικής αξιολόγησης και αφού προηγουμένως έχουν εξασφαλιστεί οι κατάλληλες συνθήκες νοσηλείας στο σπίτι καθώς και τακτική (καθημερινή) και κατά προτίμηση άμεση επικοινωνία επαγγελματία υγεία με τους ασθενείς.
Σε περίπτωση φροντίδας ύποπτου κρούσματος στο σπίτι, συστήνονται τα παρακάτω:
Οι ασθενείς και τα μέλη των οικογενειών τους πρέπει να εκπαιδευθούν στο να εφαρμόζουν τα κατάλληλα μέτρα περιορισμού μετάδοσης της νόσου σε όλη τη διάρκεια της νοσηλείας στο σπίτι:
- Διαμονή του ασθενή σε καλά αεριζόμενο δωμάτιο που χρησιμοποιείται μόνο από αυτόν.
- Περιορισμός των ατόμων που φροντίζουν τον ασθενή, ιδανικά ένα άτομο που δεν ανήκει σε ομάδα υψηλού κινδύνου. Δεν επιτρέπονται επισκέψεις.
- Διαμονή των υπόλοιπων μελών της οικογένειας σε διαφορετικό δωμάτιο και εάν αυτό δεν είναι εφικτό, τήρηση απόστασης τουλάχιστο 1m από τον ασθενή.
- Περιορισμός των μετακινήσεων του ασθενή στο σπίτι και καλός αερισμός των κοινόχρηστων χώρων.
- Χρήση απλής χειρουργικής μάσκας από το άτομο που φροντίζει τον ασθενή. Αποφεύγεται η επαφή των χεριών με τη μάσκα. Η μάσκα απορρίπτεται όταν είναι εμφανώς λερωμένη ή βρεγμένη καθώς και μετά τη χρήση. Στη συνέχεια εφαρμόζεται υγιεινή των χεριών.
- Εφαρμογή υγιεινής των χεριών μετά από κάθε επαφή με τον ασθενή ή το άμεσο άψυχο περιβάλλον του, πριν και μετά την προετοιμασία φαγητού, πριν το φαγητό και μετά τη χρήση της τουαλέτας (πλύσιμο με νερό και σαπούνι ή χρήση αλκοολούχου αντισηπτικού ανάλογα εάν τα χέρια είναι εμφανώς λερωμένα ή όχι).
- Χρήση χειροπετσετών μιας χρήσης μετά το πλύσιμο των χεριών με νερό και σαπούνι. Εάν αυτό δεν είναι εφικτό χρήση υφασμάτινης πετσέτας η οποία αντικαθίσταται όταν χρησιμοποιηθεί.
- Εφαρμογή αναπνευστικής υγιεινής από όλους, ιδιαίτερα από τον ασθενή, πάντα (κάλυψη στόματος και μύτης κατά τη διάρκεια βήχα ή φταρνίσματος, χρήση απλής χειρουργικής μάσκας, χαρτομάντηλων ή εσωτερικού του αγκώνα). Ακολουθεί υγιεινή των χεριών.
- Προσεκτική απόρριψη των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν για κάλυψη της μύτης και του στόματος ή σχολαστικό πλύσιμο στην περίπτωση που αυτά δεν είναι μιας χρήσης.
- Αποφυγή άμεσης επαφής με σωματικά υγρά, ιδιαίτερα σάλιο, πτύελα ή άλλες αναπνευστικές εκκρίσεις και κόπρανα με γυμνά χέρια και εφαρμογή γαντιών μιας χρήσης. Ακολουθεί υγιεινή των χεριών.
- Τοποθέτηση των μολυσματικών υλικών του ασθενή (π.χ. γάντια, μάσκες, χαρτομάντηλα) σε σακούλα που δένει, μέσα στο δωμάτιο, πριν την απόρριψή τους μαζί με τα οικιακά απορρίμματα.
- Αποφυγή επαφής με δυνητικά μολυσμένα αντικείμενα του ασθενή όπως πιάτα, ποτήρια, μαχαιροπήρουνα, πετσέτες, σεντόνια τα οποία μετά από σχολαστικό πλύσιμο επαναχρησιμοποιούνται.
- Καθαρισμός και απολύμανση επιφανειών και αντικειμένων στο δωμάτιο του ασθενούς καθημερινά με κοινό απορρυπαντικό ή σαπούνι, ξέπλυμα και στη συνέχεια απολύμανση με διάλυμα οικιακής χλωρίνης σε αναλογία 1:10.
- Καθαρισμός της τουαλέτας καθημερινά με το ίδιο διάλυμα.
- Τοποθέτηση λερωμένων ρούχων, πετσετών και κλινοσκεπασμάτων σε ξεχωριστό σάκο για τα άπλυτα με προσοχή, για αποφυγή επαφής με το δέρμα και τα ρούχα. Πλύσιμο στο πλυντήριο με κοινό οικιακό απορρυπαντικό σε υψηλή θερμοκρασία (600 C – 900 C) και καλό στέγνωμα.
- Χρήση γαντιών και ρόμπας μιας χρήσης κατά τη διάρκεια καθαρισμού επιφανειών και αποκομιδής λερωμένων με σωματικά υγρά ρούχων, πετσετών και κλινοσκεπασμάτων. Ακολουθεί υγιεινή των χεριών.
- Παραμονή στο σπίτι των ασθενών μέχρι την υποχώρηση των συμπτωμάτων και μετά από ιατρική εκτίμηση και αξιολόγηση.
- Όλα τα μέλη της οικογένειας θεωρούνται στενές επαφές και παρακολουθούν την υγεία τους.
Τι να κάνετε αν ήρθατε σε στενή επαφή με ύποπτο για 2019– nCoV κρούσμα;
Άτομα που ήρθαν σε επαφή με ύποπτο για 2019– nCoV κρούσμα (π.χ. μέλη οικογένειας, επαγγελματίες υγείας) ή με επιβεβαιωμένο κρούσμα παρακολουθούν την υγεία τους από την ημέρα της τελευταίας επαφής και για 14 ημέρες. Στην περίπτωση που εμφανίσουν συμπτώματα αναπνευστικής λοίμωξης (π.χ. πυρετό, βήχα, πονόλαιμο, δυσκολία στην αναπνοή) ή διάρροια, αναζητούν άμεσα ιατρική βοήθεια.
Σκόπιμη είναι η τακτική (καθημερινή) και κατά προτίμηση άμεση επικοινωνία των στενών επαφών με επαγγελματία υγείας για όλη τη διάρκεια της παρακολούθησης.
Τα άτομα που θεωρούνται στενές επαφές πρέπει να έχουν οδηγίες σχετικά με τον τρόπο μετάβασης σε συγκεκριμένη νοσηλευτική μονάδα εάν προκύψει ανάγκη.
Προηγούμενη ενημέρωση της νοσηλευτικής μονάδας που θα υποδεχτεί συμπτωματικό ασθενή πριν τη μετάβασή του.
Χρήση από τον ασθενή απλής χειρουργικής μάσκας κατά τη μετάβαση του στη νοσηλευτική μονάδα.
Αποφυγή χρήσης των μέσων μαζικής μεταφοράς. Προτιμάται ή χρήση ασθενοφόρου ή ιδιωτικού οχήματος με ανοιχτά τα παράθυρα.
Εφαρμογή αναπνευστικής υγιεινής από τον ασθενή (κάλυψη στόματος και μύτης κατά τη διάρκεια βήχα ή φταρνίσματος, χρήση απλής χειρουργικής μάσκας, χαρτομάντηλων ή εσωτερικού του αγκώνα) καθώς και υγιεινής των χεριών. Τήρηση απόστασης τουλάχιστον 1m από τους γύρω του τόσο κατά τη διάρκεια της μετάβασης στη νοσηλευτική μονάδα όσο και κατά τη διάρκεια της αναμονής για εξέταση
Καθαρισμός και απολύμανση των επιφανειών που λερώθηκαν κατά τη διάρκεια της μετάβασης του ασθενούς στη νοσηλευτική μονάδα, από αναπνευστικές εκκρίσεις ή άλλα σωματικά υγρά με κοινό απορρυπαντικό ή σαπούνι, ξέπλυμα και στη συνέχεια απολύμανση με διάλυμα οικιακής χλωρίνης σε αναλογία 1:10.
Πως γίνεται η απομόνωση επαφών στο σπίτι;
Άτομα που ήρθαν σε επαφή με ύποπτο υπό διερεύνηση ή επιβεβαιωμένο κρούσμα λοίμωξης με το νέο κορωνοιό (π.χ. μέλη οικογένειας, φίλοι, συνάδελφοι, επαγγελματίες υγείας) παρακολουθούν την υγεία τους (θερμομέτρηση δύο φορές την ημέρα) από την ημέρα της τελευταίας επαφής με το κρούσμα και για 14 ημέρες. Σκόπιμο είναι η τακτική (καθημερινή) επικοινωνία με επαγγελματία υγείας για όλη τη διάρκεια της παρακολούθησης.
Για όλο το διάστημα της παρακολούθησης (14 ημέρες) πρέπει να εφαρμόζονται τα παρακάτω:
- Διαμονή σε καλά αεριζόμενο δωμάτιο που χρησιμοποιείται μόνο από το άτομο αυτό.
- Περιορισμός όσων φροντίζουν το άτομο, ιδανικά ένα άτομο που δεν ανήκει σε ομάδα υψηλού κινδύνου (δηλαδή δεν είναι μεγάλης ηλικίας και δεν έχει χρόνιο νόσημα).
- Δεν επιτρέπονται επισκέψεις.
- Διαμονή των υπόλοιπων μελών της οικογένειας σε διαφορετικό δωμάτιο και εάν αυτό δεν είναι εφικτό, τήρηση απόστασης τουλάχιστο 2μ. από το άτομο.
Περιορισμός των μετακινήσεων του ατόμου στο σπίτι, όσο είναι δυνατό. - Καλός αερισμός των κοινόχρηστων χώρων.
- Καλό πλύσιμο των χεριών πριν και μετά από κάθε επαφή με το άτομο ή το περιβάλλον του (δωμάτιο, αντικείμενα), πριν και μετά την προετοιμασία φαγητού, πριν το φαγητό και μετά τη χρήση της τουαλέτας (πλύσιμο με νερό και σαπούνι ή χρήση αλκοολούχου αντισηπτικού ανάλογα εάν τα χέρια είναι εμφανώς λερωμένα ή όχι).
- Πάντα κάλυψη στόματος και της μύτης κατά τη διάρκεια βήχα ή φταρνίσματος.
- Προσεκτική απόρριψη των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν για κάλυψη της μύτης και του στόματος, σχολαστικό πλύσιμο στην περίπτωση που αυτά δεν είναι μιας χρήσης.
- Αποφυγή άμεσης επαφής με σωματικά υγρά, ιδιαίτερα σάλιο, πτύελα ή άλλες αναπνευστικές εκκρίσεις και κόπρανα με γυμνά χέρια και εφαρμογή γαντιών μιας χρήσης. Ακολουθεί υγιεινή των χεριών.
- Αποφυγή επαφής με δυνητικά μολυσμένα αντικείμενα του ατόμου όπως πιάτα, ποτήρια, μαχαιροπήρουνα, πετσέτες, σεντόνια τα οποία μετά από σχολαστικό πλύσιμο επαναχρησιμοποιούνται.
- Καθαρισμός και απολύμανση επιφανειών και αντικειμένων στο δωμάτιο του ατόμου καθημερινά με κοινό απορρυπαντικό ή σαπούνι, ξέπλυμα και στη συνέχεια απολύμανση με διάλυμα οικιακής χλωρίνης σε αναλογία 1:10.
- Καθαρισμός της τουαλέτας καθημερινά με τον ίδιο τρόπο.
- Στην περίπτωση που το άτομο εμφανίσει συμπτώματα αναπνευστικής λοίμωξης (π.χ. πυρετό, βήχα, πονόλαιμο, δυσκολία στην αναπνοή) καλεί άμεσα τον ιατρό του ή τον ΕΟΔΥ (1135 & 210 5212 054), για να λάβει οδηγίες.
Είναι ασφαλές να λαμβάνουμε δέματα από την Κίνα ή από άλλες περιοχές με συνεχιζόμενη κυκλοφορία του ιού;
Ναι, είναι ασφαλές. Σύμφωνα με προηγούμενες μελέτες, αυτού του είδους οι ιοί δεν επιβιώνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα σε αντικείμενα.
Διαβάστε επίσης:
Τα πάντα για τον κορωνοϊό: Συμπτώματα – Οδηγίες – Τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία
Κορωνοϊός στην Ελλάδα: To protothema.gr μπήκε στο 4o Δημοτικό σχολείο Νέας Ιωνίας
