Οι ενδονοσοκομειακες λοιμώξεις είναι εκ των βασικών αιτίων θανάτου για το 33% των ασθενών με λοίμωξη Covid-19 που πεθαίνουν μέσα στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) σύμφωνα με στοιχεία από ευρωπαϊκή μελέτη, που αναφέρθηκαν απόψε σε εκδήλωση με αφορμή την Παγκόσμια Εβδομάδα Ευαισθητοποίησης για την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών.
Αξίζει δε να σημειωθεί πως σύμφωνα με επιδημιολογικές μελέτες το 70% των ασθενών στις ΜΕΘ παίρνουν κάποιο αντιβιοτικό και στο 30% των περιπτώσεων δεν είναι αναγκαίο.
Η κυρία Ευαγγελία Δούκα, διευθύντρια ΜΕΘ ΕΣΥ στο Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» εξήγησε ότι στις ΜΕΘ που είναι η «καρδιά» του νοσοκομείου -αν και με μόλις 10 κλίνες κατά μέσο όρο- καταγράφεται το 20% των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων λόγω της ευκολίας μετάδοσης των μικροβίων στο συγκεκριμένο περιβάλλον.
«Οι πολυανθεκτικές λοιμώξεις στις ΜΕΘ δεν είναι καινούριο φαινόμενο. Γι’ αυτό και είναι διαχειρίσιμη η κατάσταση ακόμα και εν καιρώ πανδημίας. Σίγουρα υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης της παρεχόμενης φροντίδας στις ΜΕΘ αλλά αυτό προϋποθέτει βελτίωση υποδομών και διαρκή εκπαίδευση υψηλού επιπέδου του προσωπικού», συμπλήρωσε.
Ενώ η κ. Δούκα αναφερόμενη στα γενικότερα αίτια των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων επεσήμανε τρεις παράγοντες:
– το νοσοκομειακό περιβάλλον πχ επισκεπτήριο, αναλογία γιατρών ασθενών, καθαριότητα
– η συμμόρφωση στις ορθές πρακτικές πχ υγιεινή χεριών
– η μη ορθή χρήση αντιβιοτικών.
Με τη σειρά του ο κ. Νίκος Σύψας, καθηγητής ΕΚΠΑ (Νοσοκομείο Λαϊκό) υπενθύμισε ότι τα πολυανθεκτικά μικρόβια λόγω κατάχρησης των αντιβιοτικών στο άμεσο μέλλον θα αποτελούν την 1η αιτία θανάτου παγκοσμίως. Αλλά και στις μέρες μας, κάθε χρόνο 700.000 άνθρωποι χάνουν τη ζωή του λόγω πολυανθεκτικών λοιμώξεων.
Αρνητική ελληνική πρωτιά
Στην Ελλάδα ο επιπολασμός των πολυανθεκτικών λοιμώξεων είναι 9% ενώ στην ΕΕ 6% και δεν προκαλεί εντύπωση καθώς η χώρα μας σύμφωνα με το ECDC το 2019 ήταν 1η στην κατανάλωση αντιβιοτικών πανευρωπαϊκά.
Αλλά και σε όλη την περίοδο της επιδημίας στην Ελλάδα σημειώθηκε αύξηση στην κατανάλωση αντιβιοτικών, ενώ θα περίμενε κανείς να συμβεί το αντίθετο. Ενδεικτικά, δημοσκόπηση που έγινε φέτος τον Απρίλιο κατέγραψε αύξηση κατανάλωσης αντιβιοτικών «υπό τον φόβο του κορωνοϊού και της εποχικής γρίπης», όπως παραδέχονταν οι πολίτες που έλαβαν μέρος.
Σύμφωνα με την Ελένη Γιαμαρέλλου, καθηγήτρια Παθολογίας ΕΚΠΑ (Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ) «για κοινά συμπτώματα όπως ο βήχας, ο πονόλαιμος και το συνάχι το 66% των συμπολιτών μας θα επιμείνει να πάρει αντιβιοτικό για να προλάβει κάτι άλλο, όπως ισχυρίζεται».
Και πρόσθεσε ότι, το 65% των αντιβιοτικών σήμερα συνταγογραφείται από γιατρό -όπως ορίζει ο νόμος- και το υπόλοιπο ποσοστό αφορά σε πολίτες που ακόμα και σήμερα «βρίσκουν τρόπο να το προμηθευτούν από το φαρμακείο».
Οι ομιλητές ομόφωνα τόνισαν την ανάγκη εκπαίδευσης τόσο των γιατρών όσο και των πολιτών, για την ορθολογική χρήση των αντιβιοτικών αλλά και την ενδυνάμωση του ρόλου των Επιτροπών Λοιμώξεων στα νοσοκομεία.
Το Εθνικό Σχέδιο για τη Μικροβιακή Αντοχή με διάρκεια από το 2019 έως το 2024 έχει τέσσερις βασικούς άξονες που θέτουν τις βάσεις για την ορθολογική χρήση των αντιβιοτικών. Αλλά όπως τόνισε ο κ. Σύψας θα χρειαστούν τουλάχιστον 10 χρόνια για ένα θετικό αποτέλεσμα.