*Γράφει ο Στέφανος Τζανάκης
Lockdown και στοχευμένα μέτρα για ανεμβολίαστους. Σε τελική φάση το σχέδιο για υποχρεωτικό εμβολιασμό των υγειονομικών και όχι μόνο.
Στις 16 Ιουλίου τα μάτια των στελεχών του Μεγάρου Μαξίμου θα είναι στραμμένα στο «Posidonio», όπου ο Πάνος Κιάμος θα έχει καλοκαιρινή πρεμιέρα. Λογικό, αφού ήταν ο πρώτος που ανακοίνωσε ότι στο μαγαζί όπου θα εμφανίζεται θα δέχονται κρατήσεις μόνο από εμβολιασμένους, ενστερνιζόμενοι τις εξαγγελίες Γεραπετρίτη – Γεωργιάδη για τον διαχωρισμό των καταστημάτων της διασκέδασης σε COVID free και μεικτά. Για την ακρίβεια, στην κυβέρνηση περιμένουν εκείνους που θα ακολουθήσουν το παράδειγμα του Κιάμου και θα ανακοινώσουν ότι τα μαγαζιά τους μετατρέπονται σε COVID free, εκτιμώντας ότι κάτι τέτοιο θα αυξήσει την πίεση σε εκείνους που δεν επιθυμούν να εμβολιαστούν.
Παράλληλα, σχεδιάζουν ένα πλέγμα ψηφιακών ελέγχων σε όλα τα πεδία της κοινωνικής ζωής -με αρχή τις 15 Ιουλίου-, από την εστίαση και τις μετακινήσεις από νομό σε νομό ως τα γυμναστήρια και τη νυχτερινή διασκέδαση, προκειμένου να πιστοποιείται σε δευτερόλεπτα αν κάποιος διαθέτει το ευρωπαϊκό πιστοποιητικό πλήρους εμβολιασμού ή πρόσφατο rapid ή PCR τεστ ώστε να απολαύσει την επιστροφή στην κανονικότητα.
Σε όλα τα smartphones
Στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης δεν έχουν να φτιάξουν μόνο την πλατφόρμα για την πίστωση των 150 ευρώ στους λογαριασμούς της ηλικιακής ομάδας μεταξύ 18 και 25 που έχουν κάνει έστω την πρώτη δόση του εμβολίου ή έχουν προτιμήσει το μονοδοσικό της J&J.
Ηδη η ομάδα Πιερρακάκη, που έχει αναδειχθεί για την εφευρετικότητα και την αξιοπιστία της στο ψηφιακό κομμάτι της αντιμετώπισης της πανδημίας, έχει σχεδόν ολοκληρώσει την παραγωγή της εφαρμογής για κάθε είδος smartphone μέσω της οποίας θα ελέγχονται τα πιστοποιητικά κάθε υποψήφιου πελάτη στα μαγαζιά που θα λειτουργήσουν μόνο για εμβολιασμένους, αλλά και όπου αλλού απαιτείται έλεγχος προκειμένου να γίνει κάποιος δεκτός. Για παράδειγμα, στα γυμναστήρια οι πλήρως εμβολιασμένοι μπορούν να ασκούνται χωρίς να φορούν μάσκα και με το νέο application η πιστοποίησή τους θα γίνεται πολύ απλά.
Εχει δοθεί προσοχή ώστε να μην καταγράφονται προσωπικά δεδομένα -πέραν του ονοματεπώνυμου του καθενός- και η εφαρμογή, που θα «διαβάζει» τα ευρωπαϊκά πιστοποιητικά εμβολιασμού, αλλά και τα αποτελέσματα των τεστ, θα ανάβει πράσινο αν κάποιος είναι εμβολιασμένος και κίτρινο αν έχει αρνητικό τεστ. Για τους ανεμβολίαστους έχει προβλεφθεί το κόκκινο χρώμα, που θα τους αποκλείει από κάθε δραστηριότητα που προϋποθέτει εμβόλιο ή τεστ.
Η κυβέρνηση, όπως και οι υπόλοιπες στην Ευρωπαϊκή Eνωση, νιώθει ότι υψώνεται ένα τείχος άρνησης των εμβολίων από ένα ποσοστό που θα μπορούσε να φτάσει το 25%-30%, τη στιγμή που το ευρωπαϊκό ΕCDC έστειλε σε όλα τα κράτη-μέλη στις 23 Ιουνίου μία έκθεση με σενάρια-εφιάλτες για την εξέλιξη της πανδημίας λόγω της λεγόμενης «ινδικής» μετάλλαξης.
Οι Ευρωπαίοι ειδικοί επισημαίνουν ότι η πρώτη δόση οποιουδήποτε εμβολίου δεν φτιάχνει άμυνα απέναντι στην υπερμεταδοτική μετάλλαξη «Δέλτα» και ότι οι ανεμβολίαστοι διατρέχουν πολύ υψηλό κίνδυνο να νοσήσουν, να νοσηλευτούν και (κάποιοι από αυτούς) να πεθάνουν. Και μάλιστα όχι το φθινόπωρο, όπως συνέβη πέρυσι, αλλά μέσα στο καλοκαίρι! Παράλληλα, οι ειδικοί του ECDC έχουν φτιάξει μια σειρά από σενάρια που καταλήγουν στη «μαύρη» πρόβλεψη ότι αν χαλαρώσει η εφαρμογή των γνωστών μέτρων προστασίας μέσα στο καλοκαίρι, τότε την 1η Σεπτεμβρίου η επιδημία θα… κάνει ξανά πάρτυ στην Ευρώπη.
Το καμπανάκι των ειδικών ήρθε σε μια στιγμή που στην Ελλάδα καταγράφεται αποκλιμάκωση του δεύτερου κύματος της πανδημίας, με τους θανάτους ανά ημέρα να πέφτουν ακόμα και σε μονοψήφια νούμερα και τις νέες εισαγωγές στα νοσοκομεία να μην ξεπερνούν τις 40 κάθε 24 ώρες. Η εξέλιξη αυτή ωστόσο απέχει πολύ από το να καθησυχάζει τα αρμόδια κυβερνητικά στελέχη, αφού πλέον οι πάντες γνωρίζουν ότι ο εφησυχασμός των πολιτών ότι «τα χειρότερα πέρασαν» είναι το πρώτο στάδιο της επώασης ενός νέου κύματος της πανδημίας: είναι χαρακτηριστικό ότι οι ειδικοί του ECDC φτάνουν να συστήνουν τον εμβολιασμό με τη δεύτερη δόση «στο μικρότερο δυνατό διάστημα», ενώ στην Ελλάδα υπάρχουν ακόμα αρκετοί πολίτες που αρνούνται την ύπαρξη του κορωνοϊού.
Μόνιμη προτροπή Μητσοτάκη: «Εμβολιαστείτε!»
Στο Μέγαρο Μαξίμου έχουν πλήρη επίγνωση ότι αν δεν πείσουν τους πολίτες να εμβολιαστούν σε ποσοστό άνω του 80%, οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν είναι μεγάλοι: είναι χαρακτηριστικά τα λόγια που χρησιμοποιεί εσχάτως ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στις ολιγόλεπτες συζητήσεις του με τους πολίτες στις περιοδείες του – τα πάντα ξεκινούν και τελειώνουν με την έκκληση: «Εμβολιαστείτε!».
Κόντρα σε όλες τις εκτιμήσεις, αλλά και στην πρακτική των υπόλοιπων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων, το Μέγαρο Μαξίμου ξεκίνησε την εκστρατεία προμοταρίσματος των εμβολιασμών στο πιο απρόθυμο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας με «καρότο» 150 ευρώ για τις ηλικίες 18-25 ετών και όχι με το «μαστίγιο» Γεραπετρίτη – Γεωργιάδη, οι οποίοι ανακοίνωσαν ότι θα απαιτείται η επίδειξη αρνητικού τεστ (20 ευρώ το κόστος για ένα rapid, 60 ευρώ για ένα PCR) προκειμένου κάποιος ανεμβολίαστος να απολαύσει τον καφέ του σε εσωτερικό χώρο.
Οι «άγνωστοι χ» του φετινού καλοκαιριού
Οι δημοσκοπήσεις του Ιουνίου έκλεισαν ιδιαίτερα θετικά για τη Ν.Δ. και τον Κυριάκο Μητσοτάκη: ενώ τον Μάρτιο, όταν είχαμε φτάσει στην κορύφωση του δεύτερου κύματος, είχε καταγραφεί μία ένταση της δυσαρέσκειας -παρότι απείχε πολύ από μία ανατροπή των συσχετισμών-, τον Μάιο, όταν ξεκίνησε η χαλάρωση των μέτρων, τα ποσοστά επαναβεβαίωσαν την ηγεμονία της Νέας Δημοκρατίας, ενώ ο πρωθυπουργός είδε και νέα αύξηση στη δημοτικότητά του. Οι επόμενες μεγάλες δημοσκοπήσεις θα γίνουν, όπως επιβάλλει το ελληνικό καλοκαίρι, στις αρχές του Σεπτεμβρίου. Για όλες τις κυβερνήσεις, η καλοκαιρινή σεζόν ήταν μία μίνι περίοδος χάριτος.
Ωστόσο, στο Μέγαρο Μαξίμου γνωρίζουν ότι το φετινό καλοκαίρι έχει πολύ μεγαλύτερες αβεβαιότητες από το περσινό, που ήταν το πρώτο της πανδημίας. Πρώτη αβεβαιότητα: Ουδείς γνωρίζει αν η πανδημία θα έχει τα περσινά χαρακτηριστικά – αν δηλαδή θα φτάσει να «σβήσει» το καλοκαίρι συντηρούμενη μόνο με κάποιες τοπικές εξάρσεις ή αν η μετάλλαξη «Δέλτα» θα της δώσει νέα ώθηση πριν από την έλευση του φθινοπώρου.
Το ECDC εκτιμά ότι αν υπάρξει χαλάρωση στην εφαρμογή των μέτρων προστασίας, όπως οι μάσκες και η κοινωνική αποστασιοποίηση, θα επικρατήσει η δεύτερη εκδοχή, κάτι που αν συμβεί, θα βρει την ελληνική κοινωνία σε διακοπές, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την πίεση στο Σύστημα Υγείας.
Παράλληλα, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι ουδείς μπορεί να αποκλείσει μία άλλη, νεότερη μετάλλαξη του ιού, που θα τον καταστήσει ακόμα πιο μεταδοτικό, έστω κι αν αυτό συνεπάγεται ότι θα προκαλεί την ίδια ή και μικρότερη επίπτωση στις κοινωνίες, αφού θα συντηρεί την πίεση στο Σύστημα Υγείας και στην οικονομία.
Δεύτερη αβεβαιότητα: Τα δημόσια οικονομικά εξαρτώνται σε σημαντικό βαθμό από τον τουρισμό, για τις προοπτικές του οποίου η κυβέρνηση έδωσε μία εξάμηνη μάχη για το ευρωπαϊκό πιστοποιητικό, το οποίο είναι ήδη σε ισχύ από την 1η Ιουλίου, αλλά με αβέβαια αποτελέσματα για το τουριστικό ρεύμα.
Οπως είναι γνωστό, η βρετανική αγορά, που παραδοσιακά είναι η δεύτερη μεγαλύτερη για τη χώρα μας μετά τη γερμανική, πρόκειται πλέον να ανοίξει χωρίς την υποχρέωση καραντίνας στην επιστροφή από τις 26 Ιουλίου – και μόνο για τους πλήρως εμβολιασμένους. Παράλληλα, η Βρετανία είναι η χώρα στην οποία η μετάλλαξη «Δέλτα» γιγαντώθηκε υποκαθιστώντας τη λεγόμενη «βρετανική» παραλλαγή του κορωνοϊού, δείχνοντας τον δρόμο και για την Ε.Ε. – τα κρούσματα είναι και πάλι χιλιάδες σε καθημερινή βάση, γεγονός που θα ανεβάσει αναπόφευκτα κάποια στιγμή και πάλι τον αριθμό των θανάτων.
Από την άλλη πλευρά, η Γερμανία επέβαλε τη διενέργεια τεστ για τους πλήρως εμβολιασμένους με το μη εγκεκριμένο από το ΕΜΑ, Sputnik-V, Ρώσους τουρίστες, καθιστώντας πιο δύσκολη τη μετάβασή τους στην Ελλάδα σε σχέση, για παράδειγμα, με την ανταγωνίστρια Τουρκία, η οποία ανακοίνωσε ότι τους δέχεται χωρίς τεστ.
Μπορεί ο Μάτζικ Τζόνσον και ο Τζάστιν Μπίμπερ να διαφημίζουν ανέξοδα σε ολόκληρο τον πλανήτη την Ελλάδα ανεβάζοντας φωτογραφίες από τις διακοπές τους σε Ιόνιο και Κυκλάδες, αλλά καμία διαφήμιση δεν είναι αποτελεσματική αν εκείνος που θέλει να ανταποκριθεί, δυσκολεύεται να φτάσει στον τόπο διακοπών των ονείρων του.
Παράλληλα, τα σχέδια για διεύρυνση της τουριστικής περιόδου στη φθινοπωρινή περίοδο, που είχαν εκπονηθεί με την προοπτική της απόκτησης ανοσίας προς τα τέλη του καλοκαιριού, τώρα απομακρύνονται, αφού οι ειδικοί λένε ότι το ποσοστό των εμβολιασμένων θα πρέπει να φτάνει ως και το 80%-90% του πληθυσμού προκειμένου να σχηματιστεί το λεγόμενο «τείχος ανοσίας».
Ωστόσο, οι αναφορές τόσο του υπουργού Ανάπτυξης Αδωνη Γεωργιάδη όσο και του υφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ Ακη Σκέρτσου για «τέλος των χρημάτων» και «τοπικά lockdown μόνο για ανεμβολίαστους» πρέπει να εκληφθούν ως μέρος της «πολιτικής του μαστιγίου» ώστε να σπεύσουν να εμβολιαστούν άμεσα τουλάχιστον εκείνοι που θέλουν μεν, αλλά παραμένουν επιφυλακτικοί, ειδικά σε περιοχές όπως η Κρήτη, όπου καταγράφηκαν σημαντικά περισσότερα περιστατικά παρενεργειών από τους εμβολιασμούς σε σχέση με άλλες περιοχές της χώρας.
Ωστόσο, το κομμάτι των δηλώσεων Σκέρτσου που αφορά «τοπικές ή σημειακές παρεμβάσεις μόνο για ανεμβολίαστους» είναι αυτή τη στιγμή η αποφασισμένη γραμμή άμυνας της κυβέρνησης απέναντι σε πιθανές εξάρσεις της πανδημίας: είναι χαρακτηριστικό ότι η μεγάλη ποσοστιαία αύξηση των κρουσμάτων στη Μύκονο, με την έναρξη ουσιαστικά της τουριστικής κίνησης, οδήγησε στην ένταξή της στην «πορτοκαλί» κατηγορία από την περασμένη Πέμπτη.
Τρίτη αβεβαιότητα: Οι επιλογές του φθινοπώρου, που θα είναι δύσκολες σε συγκεκριμένες περιπτώσεις. Για παράδειγμα, κυβερνητικά στελέχη αναρωτιούνται αν ο υποχρεωτικός εμβολιασμός για συγκεκριμένες κατηγορίες πολιτών θα πρέπει να αρχίσει και να τελειώσει στους υγειονομικούς ή αν θα πρέπει να επεκταθεί και σε άλλες ομάδες, όπως για παράδειγμα στους εργαζόμενους στα κέντρα φροντίδας ηλικιωμένων.
To δίλημμα του Σεπτεμβρίου
Από την άλλη πλευρά, το φθινόπωρο θα τεθεί εκ των πραγμάτων το ζήτημα του ποιος μπαίνει στους εσωτερικούς χώρους συνωστισμού, για παράδειγμα στην εστίαση. Η κυβέρνηση ξεκίνησε με τις εξαγγελίες Γεραπετρίτη – Γεωργιάδη που αφήνουν την επιλογή στους καταστηματάρχες για το αν το μαγαζί τους θα είναι μόνο για εμβολιασμένους ή για όλους, αλλά είναι αρκετά πιθανό, όταν το κρύο κάνει απαγορευτική την παραμονή σε εξωτερικούς χώρους για ένα δείπνο, να αποκλειστεί η είσοδος των ανεμβολίαστων, πράγμα που αναπόφευκτα θα προκαλέσει δυσαρέσκεια στους αρνητές των εμβολίων.
Στην κυβέρνηση δεν έχουν την παραμικρή αμφιβολία ότι η αξιωματική αντιπολίτευση επιχειρεί -κυρίως μέσω του Παύλου Πολάκη, αλλά και άλλων λιγότερο γνωστών στελεχών που δρουν κυρίως στα social media- να προσεταιριστεί τους αρνητές, χωρίς παράλληλα «να χαλάνε την εικόνα» του κόμματος που «στηρίζει την κοινωνία στα δύσκολα» και τους εμβολιασμούς μπροστά στην πανδημία.
Γι’ αυτό άλλωστε επέλεξαν το «καρότο» των 150 ευρώ για τους νέους εμβολιασμένους, επιδοτώντας ουσιαστικά ένα μέρος των καλοκαιρινών τους διακοπών – άλλωστε, μεγάλο μέρος του συνολικού ποσού θα επανέλθει στα δημόσια ταμεία, αφού με τον τρόπο που δίνεται αποκλείονται οι «μαύρες» συναλλαγές.
Ωστόσο, η εμφάνιση της μετάλλαξης «Δέλτα» αλλάζει σε μεγάλο βαθμό τον πόλεμο κατά της πανδημίας, αφού ανεβάζει τον πήχη του συνολικού ποσοστού εμβολιασμών σε σημείο όπου… βρίσκει τοίχο.
Παράλληλα, οι μειούμενες προσδοκίες από τον τουρισμό κατεβάζουν τον πήχη της ανάπτυξης, παρά το γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα αρκετοί ξένοι οίκοι και χρηματοοικονομικοί οργανισμοί προχωρούν στη διατύπωση αρκετά βελτιωμένων προβλέψεων για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, ακόμα και για το 2021, βασιζόμενοι στις εκταμιεύσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης μετά το πράσινο φως της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
