*Γράφει ο Χρήστος Μπόκας
Αναλυτικά δεδομένα για την εξέλιξη της πανδημίας, την ανησυχητική αύξηση κρουσμάτων στην Αττική, αλλά και για την επικίνδυνη εξάπλωση του μεταλλαγμένου στελέχους παρέθεσε ο καθηγητής λοιμωξιολογίας και εκπρόσωπος της επιτροπής ειδικών Σωτήρης Τσιόδρας στα μέλη της επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής.
Παρουσιάζοντας, την κατάσταση που επικρατεί στο λεκανοπέδιο της Αττικής τόνισε ότι «Δεν έχει τελειώσει ο ιός. Είναι εδώ. Και θα μας πιέζει κι άλλο» εξηγώντας ότι την τελευταία εβδομάδα παρατηρείται στο σύνολο σχεδόν τον κεντρικών δήμων τεράστια αύξηση κρουσμάτων που ξεπερνά το 50%. Ο ίδιος εκτίμησε ότι με τους συγκεκριμένους ρυθμούς τα εβδομαδιαία κρούσματα θα διαμορφωθούν πανελλαδικά σε 7.000-8.000 ενώ αναμένονται 80 – 100 νέες εισαγωγές σε ΜΕΘ εντός των επόμενων 7 ημερών.
Δείτε όλη την ομιλία του Σωτήρη Τσιόδρα στη Βουλή
Οι προβληματικές περιοχές
Σύμφωνα με τον κ. Τσίόδρα παρατηρούνται τα εξής:
– Βόρειος τομέας Αθηνών 82% αύξηση. Παντού, Μεταμόρφωση, Χαλάνδρι, Μαρούσι, Ν. Ηράκλειο, Παπάγου.
– Δυτικός τομέας Αθηνών 123% αύξηση, εβδομαδιαία και 550 ενεργά κρούσματα. Η μέση ηλικία πάνω από τα 40 σε όλους.
– 78% αύξηση σε όλη την περιφέρεια Αττικής η οποία έχει αυτή τη στιγμή λίγο κάτω από 4.000 ενεργά κρούσματα. Είναι πάρα πολλά.
– Ο κεντρικός τομέας Αθηνών, Φιλαδέλφεια, Καισαριανή, Αθήνα 67% αύξηση, 1.040 ενεργά.
– Η Δυτική Αττική έδωσε τον αγώνα της και έχει υποχωρήσει, περίπου, στα ίδια επίπεδα με τους άλλους. Είναι στα 194 καλύτερα από αριθμό κρουσμάτων, αλλά εξακολουθεί να έχει αυξητικές τάσεις και με πολύ δύσκολο απαγορευτικό.
– Στην Ανατολική Αττική υπάρχει 62% αύξηση. Βλέπετε εδώ πέρα την καμπύλη με το πράσινο πώς ανεβαίνουν τα κρούσματα.
– Ο Πειραιάς έχει 90% αύξηση, 500, περίπου, κρούσματα.
Αναφορικά με την υπόλοιπη Ελλάδα, σημείωσε:
– Στην Εύβοια έχουμε 116% αύξηση με περιοχές οι οποίες πιέζονται στη Στερεά Ελλάδα.
– Θέλει πάρα πολύ προσοχή η Πάτρα, 94% αύξηση και 400 ενεργά κρούσματα στο Δήμο Πατρέων. Θέλει πάρα πολύ προσοχή και επαγρύπνηση και με αύξηση των νοσηλειών. Πήραμε μηνύματα από τους συναδέλφους. Δυστυχώς, και κάποια περιστατικά θα μπορούσαν να είχαν προληφθεί. Υπάρχει αυτή η αμφιβολία ξέρετε, είναι ένα σπέρμα δυσπιστίας το οποίο γεννούν καμιά φορά οι ψευδείς ειδήσεις ή η υπερβολική επιστημονική ανησυχία, δεν εμβολιάζονται οι άνθρωποι και μεταδίδεται ο ιός. Έχουμε χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού σε κάποιους από τους υγειονομικούς που κόλλησαν.
– Στην Πελοπόννησο έχουμε μια αύξηση. Κυρίως, στην Κορινθία, λιγότερο η Μεσσηνία, αλλά και η Λακωνία γνώρισε την αύξησή της.
– Στο νότιο Αιγαίο έχουμε τη Θήρα και τη Μύκονο με χαμηλότερο μέσο όρο ηλικίας. Πιστεύουμε ότι θα περιοριστεί, γιατί περιορίζεται εύκολα όταν είναι μικρή η εστία.
– Στη Λέσβο εξακολουθεί να σιγοσέρνεται η επιδημία όλο αυτό τον καιρό. Στη Μυτιλήνη έχει περίπου 86 ενεργά.
– Η Κρήτη, δυστυχώς, το Λασίθι έχει 372% αύξηση, πολλά ενεργά κρούσματα και το variant, την παραλλαγή του ιού να κυκλοφορεί.
– Η Δυτική Μακεδονία παραμένει σε ένα καλό επίπεδο μετά τις μεγάλες επιδημίες του Νοεμβρίου (Κοζάνη, Γρεβενά, Καστοριά, Φλώρινα).
– Η Ανατολική Μακεδονία και Θράκη παραμένει σε σταθερό επίπεδο.
– Στη Θεσσαλία σέρνεται λίγο η επιδημία. Μικρές αυξήσεις στο ρ και ο βασικός ρυθμός αναπαραγωγής εκεί κοντά στο 1, χωρίς όμως να είναι το φαινόμενο της Αθήνας και της Αχαΐας.
– Στα Ιόνια Νησιά είχαμε στη Ζάκυνθο μια μικρή επιδημία
– Ήπειρος είναι η καλύτερη από όλους. Μακάρι να μείνει έτσι.
Νοσηλείες και το κακό σενάριο για 500-600 διασωληνωμένους τον Μάρτιο
Ο καθηγητής σημείωσε ότι τελευταία δεδομένα έδειχναν 1.562 νοσηλευόμενους με covid με to 75% να είναι άνω των 55 ετών.
«Εκτιμούμε περίπου 7.000 με 8.000 νέα κρούσματα αυτή τη βδομάδα. Κάνουμε εκτιμήσεις για τα νέα κρούσματα. Είναι δυναμική επιδημία και πρέπει να την εκτιμάς. Δυστυχώς, δεν έχουμε μακροπρόθεσμες εκτιμήσεις. Έχουμε ανθρώπους από τη Θεσσαλονίκη, τον κ. Σαρηγιάννη, τον κ. Τζώρτζη, τον κ. Λύτρα, από το Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο της Κύπρου, τους ανθρώπους από τον Ε.Ο.Δ.Υ., τον κύριο Παναγιωτάκο. Μας δίνουν εκτιμήσεις για το τι περιμένουμε» είπε ο κ. Τσιόδρας για να προσθέσει ότι «Εδώ βλέπετε τα νέα κρούσματα Μ.Ε.Θ.. Υπολογίζουμε εκεί γύρω στα 80 με 100 για τις επόμενες 7 μέρες και βέβαια την προβολή κάλυψης σε Μ.Ε.Θ., διασωληνομένους και θανάτους. Αν μείνουμε σε αυτήν την πορεία που είμαστε τώρα και δεν ανεβούμε θα ναι καλά. Το κόκκινο δεν είναι καλό σενάριο, γιατί στο τέλος Μαρτίου έχει 500-600 κλίνες. Θέλει, λοιπόν, προσοχή»
Ηλικιακή κατανομή
Ο καθηγητής τόνισε ότι η διάμεση ηλικία των ασθενών με covid είναι τα 48 έτη, ωστόσο το τελευταίο διάστημα η νόσος χτυπά και μικρότερες ηλικίες ρίχνοντας τον μέσο όρο στα 43 έτη. Για τους άνω των 75 ετών τόνισε ότι οι πιθανότητες νοσηλείας οκταπλασιάζονται ενώ οι πιθανότητα θανάτου είναι 200 φορές πάνω σε σχέση με μικρότερες ηλικίες. Παράλληλα, επανέλαβε ότι τα παιδία δεν νοσούν τόσο σοβαρά, ωστόσο, μπορούν να μεταδώσουν το ιό στον οικογενειακό τους περίγυρο. Αναλυτικά, τα βασικότερα σημεία της τοποθέτησης του κ. Τσίδρα έχουν ως εξής:
– Η διάμεση ηλικία των ασθενών μας είναι γύρω στα 48 έτη. Τις τελευταίες εβδομάδες έχει πέσει στα 43 έτη στοιχείο που δείχνει ότι διαδίδεται περισσότερο ο ιός και σε νεότερες ηλικίες.
– όταν κάποιος είναι πάνω από τα 75 έχει τουλάχιστον 8 φορές παραπάνω πιθανότητα να νοσηλευτεί και πάνω από 200 φορές πιθανότητα να πεθάνει. Αυτό είναι ακόμα χειρότερο στις ανώτερες ηλικίες.
– το καλοκαίρι η μέση ηλικία περιλάμβανε πολύ νεότερους πληθυσμούς, οι οποίοι διέσπειραν τη νόσο ο ένας στον άλλον και έχει σημασία και το μήνυμα και η εποχή που περνάει κανείς το μήνυμα.
– Είναι μια επιδημία που ακόμα δεν αφορά σε μεγάλο ποσοστό τα μικρά παιδιά. Είναι πολύ σημαντικό αυτό, ότι τα παιδιά, για λόγους και βιολογικούς απ’ ότι φαίνεται και για λόγους υποδοχέων του ιού στο αναπνευστικό τους σύστημα και για λόγους, πιθανώς, διασταυρούμενης ανοσίας, δεν νοσούν τόσο σοβαρά. Μπορούν να μεταδώσουν τη νόσο; Μπορούν να κολλήσουν σε συνθήκες που ο ιός βρίσκεται στην κοινότητα; Βεβαίως και μπορούν! Μπορούν να το μεταδώσουν στην οικογένειά τους ή να το κολλήσουν από την οικογένειά τους; Φυσικά! Παρόλα αυτά, επηρεάζονται λιγότερο. Ευτυχώς!
Δείκτες θετικότητας – 4,8% στον Δυτικό Τομέα Αθήνας
Αναφορικά με τον δείκτη θετικότητας που δείχνει την ένταση μετάδοσης της νόσου, είπε:
– Πάμε στην περίφημη θετικότητα, η οποία αυτή τη στιγμή είναι στο 2,7%,
– Το πάνω από 1% σε έναν τυχαίο δειγματοληπτικό έλεγχο είναι ανησυχητικό, σημαίνει καμπανάκι. Τρέξε! Στον Δυτικό Τομέα Αθηνών που είναι 4,8%. Ο δυτικός τομέας έχει πρόβλημα. Πρέπει να κάνουμε περισσότερο έλεγχο, πρέπει να κάνουμε περισσότερες ιχνηλατήσεις, πρέπει να ενημερώσουμε τον κόσμο, να συνεργαστούμε με τους τοπικούς δήμους και κοινότητες, το έχουμε κάνει σε πολλαπλές περιπτώσεις στο παρελθόν, ώστε να ευαισθητοποιηθεί ο κόσμος.
Το variant κοκκινίζει ακόμα περισσότερο τον υγειονομικό χάρτη
Αυξημένη ανησυχία εξέφρασε ο καθηγητής για τις μεταλλάξεις του ιού εκτιμώντας πως τελικά θα επικρατήσουν. Μάλιστα ο κ. Τσίοδρας αναφέρθηκε στον όρο «variant» εξηγώντας πως δεν πρόκειται για απλή μετάλλαξη αλλά για πολλαπλές μεταλλάξεις που οδηγούν σε παραλλαγή του ιού. Ο ίδιος αποκάλυψε στα μέλη της επιτροπής πως οι εκτιμήσεις των ειδικών αναφέρουν πως αν επικρατήσει στην χώρα μας ο παραλλαγμένος – variant ιός τότε «μπορεί να έχουμε πρόβλημα μέχρι τις αρχές Μαρτίου». Παράλληλα, υπογράμμισε ότι η παρουσία του «variant» εντοπίζεται προς ώρας στην Χαλκιδική και την Κρήτη ενώ ενημέρωσε πως η αρμόδια Ευρωπαϊκή επιτροπή προσανατολίζεται να προσθέσει ένα ακόμα «χρώμα» στον υγειονομικό χάρτη, αυτό του έντονου κόκκινου προκειμένου να τονίζονται οι περιοχές με αυξημένο παραλλαγμένο ιικό φορτίο. Μεταξύ άλλων τόνισε:
– Ανήκουμε στις χώρες που έχουν χαμηλό μέσο όρο κρουσμάτων και χαμηλό δείκτη θετικότητας. Μάλιστα, εχθές έγινε μια πρόταση στο Ευρωπαϊκό Κέντρο να αυξηθεί αυτός ο χάρτης, να αποκτήσει κι ένα ακόμα πιο βαθύ κόκκινο χρώμα λόγω των μεταλλάξεων. Εγώ νομίζω θα επικρατήσουν παντού οι μεταλλάξεις.
– Η Χαλκιδική πέραν των επιδημικών εξάρσεων και της μεγάλης αύξησης έχει την παρουσία του variant το οποίο το βρίσκουμε όλο και περισσότερο σε ανθρώπους που έχουν υψηλό ιϊκό φορτίο και, δυστυχώς, για εμάς ασυμπτωματικούς. Ο ιός ξεφεύγει, πιέζεται από τα μέτρα, προσπαθεί να βρει τρόπο να μείνει στον κόσμο, να μην χαθεί.
– Μπορεί η μετάλλαξη του ιού στην πρωτεΐνη που δεσμεύεται στο αναπνευστικό μας να είναι πιο φιλική να τον κάνει πιο φιλικό για τον άνθρωπο, μπορεί στο μέλλον να τον κάνει λιγότερο παθογόνο. Αυτό ευχόμαστε όλοι, όταν όμως έχεις ταχύτατη διασπορά θα σου πιέσει το σύστημα υγείας αφόρητα. Πού έγινε αυτό; Στην Αγγλία, στο Ηνωμένο Βασίλειο. Πού πιθανολογούμε ότι έγινε σε σημαντικό βαθμό; Στην Πορτογαλία, αν και δεν έχουμε δει πλήρη τα δεδομένα για την κυκλοφορία του variant στην Πορτογαλία, των παραλλαγών. Άλλο η μετάλλαξη, άλλο η παραλλαγή. Το variant, η παραλλαγή, είναι πολλές μεταλλάξεις μαζί. Πιστεύουν, ότι έγινε γιατί πιέστηκε ο ιός να βρει τρόπο να ξεφύγει από τα μέτρα και θα το κάνει και πιθανώς και ως ανταπόκριση και στο εμβόλιο.
Είχαμε και τις δικές μας μεταλλάξεις
Πέραν αυτών, ο κ. Τσιόδρας ανέφερε ότι το Δίκτυο Γονιδιωματικής Επιτήρησης του ιού που έχει συγκροτήσει το Ιδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών επιχειρεί να παρακολουθήσει τις μεταλλάξεις και παραλλαγές του ιού. «Όπου ελέγξαμε επιλεγμένα δείγματα, τα ποσοστά ήταν πολύ υψηλά, ποσοστά τα οποία έφταναν και το 40%. Στα 133 από τα 142 δείγματα, το βρήκαμε σχεδόν παντού» ανέφερε χαρακτηριστικά για να προσθέσει ότι το Δίκτυο σε συνεργασία με μεγάλα πανεπιστήμια « Έχει αλληλουχήσει σε πάνω από 2.000 δείγματα και έχει βρει κάτι σημαντικό. Το δεύτερο κύμα ήταν διαφορετικό από το πρώτο. Είχαμε και δικές μας μεταλλάξεις στα στελέχη μας. Ο ιός χρειάζεται επαγρύπνηση, όχι μόνο επιδημιολογική, αλλά και ιολογική. Το δεύτερο κύμα ήταν διαφορετικό, όσον αφορά τις μεταλλάξεις στην κυκλοφορία του ιού. Κάναμε και εκτιμήσεις για την κυκλοφορία του «Variant», οι οποίες δείχνουν ότι αν επικρατήσει στην πατρίδα μας μπορεί να έχουμε πρόβλημα μέχρι τις αρχές Μαρτίου. Γι΄ αυτό πρέπει να συνεχίσουμε να παραμένουμε σε επαγρύπνηση, να επιτηρούμε τον ιό, να τηρούμε τα μέτρα»
Εμβόλιο, αξιόπιστη πληροφόρηση και συναίνεση η συνταγή εξόδου από την κρίση
Κλείνοντας την τοποθέτησή του ο καθηγητής έθεσε το ερώτημα «Πώς θα τελειώσουμε με την επιδημία;». Ο ίδιος απαντώντας αναφέρθηκε σε τρία κρίσιμα δεδομένα: «Θα τελειώσουμε με αξιόπιστα δεδομένα επιτήρησης. Αυτά θα συσχετιστούν με τη βελτιστοποίηση των μέτρων σε ένα αποδεκτό επίπεδο κοινωνικά και οικονομικά, που θα διατηρεί χαμηλό και σταθερό ποσοστό λοίμωξης, ώστε να υπάρξει ισορροπία μεταξύ του αρνητικού αποτελέσματος για τη δημόσια υγεία και φυσικά μειωμένο κοινωνικό κόστος» ενώ σε άλλο σημείο πρόσθεσε «Εγώ πιστεύω ότι με τα εμβόλια θα τελειώσει αυτή η επιδημία, αρκεί τα εμβόλια να είναι δημόσιο αγαθό, όπως οφείλουν να είναι. Το άλλο θέμα, η επιστημονική με την πολιτική αντιπαράθεση και αυτή η διάκριση των δύο ρόλων, που το καταλαβαίνω, νομίζω τα πήγαμε πολύ καλύτερα από άλλες χώρες και θεωρώ ότι έτσι πρέπει να παραμείνουμε, με συναίνεση και ομόνοια. Ξέρετε το παράδειγμα των Ηνωμένων Πολιτειών. Το μεγαλύτερο περιοδικό στον κόσμο το «New England Journal of Medicine» έγραψε τα εξής για τους πολιτικούς τους ηγέτες: «Οι ηγέτες μας απέτυχαν. Το μέγεθος της αποτυχίας τους είναι εκπληκτικό. Ήταν επικίνδυνα ανίκανοι».