*Γράφει ο Βασίλης Δαλιάνης
Την χάραξη μιας «βαθιάς κόκκινης ζώνης» στο χάρτη της Ευρώπης ώστε όσοι ταξιδεύουν από αυτές τις περιοχές να υποβάλλονται σε τεστς για την Covid-19 και να παραμένουν σε καραντίνα ή να αποθαρρύνονται (αν όχι να απαγορεύονται) τα ταξίδια, ακόμα και εντός των εσωτερικών συνόρων της ΕΕ, αποφάσισε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
«Χρειαζόμαστε συγκεκριμένα μέτρα που θα μας κρατήσουν όλους ασφαλείς» υπογράμμισε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Σύμφωνα με την ίδια όλα τα μη απαραίτητα ταξίδια πρέπει να αποθαρρύνονται τόσο εντός όσο και εκτός της ΕΕ, ώστε να συνεχίσει να λειτουργεί η εσωτερική κοινή αγορά. Σύμφωνα με την ίδια ολόκληρη η ΕΕ είναι μια επιδημιολογική ζώνη και δεν μπορεί να χωριστεί σε επιμέρους κράτη.
Αναφορικά με την πρόταση του πρωθυπουργού της Ελλάδος Κυριάκου Μητσοτάκη για ένα πιστοποιητικό εμβολιασμού που θα αφορά στη διεύρυνση της ελευθερίας των μετακινήσεων εντός της ΕΕ, η πρόεδρος φον ντερ Λάιεν υπογράμμισε ότι υπάρχουν δύο διαφορετικές προσεγγίσεις εντός του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Πρώτον η αναγκαιότητα αυτού του πιστοποιητικού και δεύτερον η χρήση του. Σύμφωνα με την πρόεδρο της Κομισιόν, υπάρχουν ακόμα ερωτήματα όπως το πόσο καιρό διαρκεί η ανοσία και κυρίως το πώς μπορούν να διασφαλιστούν τα δικαιώματα όσων Ευρωπαίων πολιτών δεν εμβολιαστούν και κυρίως το πώς θα προστατευτούν τα προσωπικά δεδομένα όλων των πολιτών της ΕΕ. «Χρειάζεται περισσότερος διάλογος», τόνισε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ επανέλαβε ότι το πιστοποιητικό εμβολιασμού απαιτεί μια κατ΄αρχήν συμφωνία σε κοινούς στόχους και υπογράμμισε ότι χρειάζεται περισσότερος διάλογος.
Τι προηγήθηκε
Αντιμέτωποι με την πιθανότητα εκ νέου κλεισίματος των εσωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω της αδυναμίας των κρατών – μελών να καταλήξουν σε μια κοινή πολιτική, τόσο για την αντιμετώπιση της περαιτέρω εξάπλωσης της πανδημίας και κυρίως της μεταλλαγής του ιού που παρατηρείται σε ορισμένες χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, όσο και για την διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της κοινής αγοράς βρέθηκαν οι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ.
Στην τηλεδιάσκεψη των 27, τα κράτη – μέλη της ΕΕ προσπάθησαν να βρουν τη χρυσή τομή ώστε οι κυβερνήσεις να καταφέρουν μεν να ανοίξουν εκ νέου τις οικονομίες τους, χωρίς να υπάρξει μεγάλος κίνδυνο διασπορά τους ιού. Το βασικό ζήτημα που έπεσε στο «ψηφιακό τραπέζι» των διαπραγματεύσεων αφορούσε στην απαγόρευση όλων των μη αναγκαίων ταξιδιών εντός αλλά και εκτός της ΕΕ, πρόταση την οποία στήριξε και το Βερολίνο που καταγράφει ολοένα και μεγαλύτερο αριθμό κρουσμάτων. Το ζήτημα του κλεισίματος των εσωτερικών συνόρων της ΕΕ απασχόλησε ιδιαίτερα τους 27, καθώς αρκετοί αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων αρνήθηκαν να συμφωνήσουν τόσο για πρακτικούς όσο και για ιδεολογικούς λόγους.
Για πολλούς εξ αυτών, τα εσωτερικά σύνορα της ΕΕ θα ήταν κάτι τόσο παράξενο όσο το να έκλειναν τα σύνορα από πολιτεία σε πολιτείας στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, ενώ για άλλους εκ των 27, υφίστανται και πρακτικά ζητήματα καθώς σε καθημερινή βάση υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 3,5 εκατ. Ευρωπαίοι πολίτες διασχίζουν τα εσωτερικά σύνορα της ΕΕ για λόγους εργασίας.
Η Γαλλία εξέφρασε έντονες επιφυλάξεις καθώς ανέφερε ότι ο χώρος Σένγκεν και η ΕΕ δεν είναι νησιά, επομένως είναι περίπλοκο να εφαρμοστεί αυτό το μέτρο, όπως συνέβη στην περίπτωσης της Νέας Ζηλανδίας, της Αυστραλίας και της Ιαπωνίας.
Η Ελλάδα, αλλά και η Πορτογαλία, η Δανία και η Τσεχία ζήτησαν την εφαρμογή της πρότασης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για ένα πιστοποιητικό εμβολιασμού που θα αφορά στη διεύρυνση της ελευθερίας των μετακινήσεων εντός της ΕΕ, ώστε τα κράτη – μέλη που στηρίζονται σε μεγάλο βαθμό στον τουρισμό (Κροατία, Πορτογαλία, Ελλάδα, Γαλλία, Ιταλία) να μπορέσουν να προετοιμαστούν για την καλοκαιρινή σεζόν. Ωστόσο αυτή η πρόταση δεν βρήκε προς το παρόν υποστήριξη από άλλα κράτη – μέλη, τα οποία για δικούς τους λόγους το κάθε ένα, θεωρούν ότι η επίδειξη αρνητικού τεστ, αρκεί προς το παρόν. Σύμφωνα με πληροφορίες, η Ολλανδία δεν ήταν αρνητική στην πρόταση της Αθήνας, ωστόσο ζήτησε τη συμβουλή των αρμοδίων αρχών του υπουργείου Υγείας στη Χάγη, τονίζοντας ότι είναι ακόμα νωρίς για να ληφθεί μια τέτοια απόφαση.
Η Γερμανία, στρέφοντας το δάχτυλο στην Τσεχία, ζήτησε ακόμα και το κλείσιμο των εσωτερικών συνόρων της ΕΕ, σε περίπτωση που τα κράτη – μέλη δεν καταφέρουν να βρουν μια κοινή γραμμή, καθώς θα ήταν μεν το χειρότερο δυνατό σενάριο, αλλά δυστυχώς το μοναδικό σε περίπτωση που κάθε κράτος – μέλος ακολουθήσει τη δική του στρατηγική.
Η Γερμανία ζήτησε επίσης την ιδέα να απαγορευτούν όλες οι πτήσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο προς την Ευρωπαϊκή Ένωσης, απαγόρευση που θα αφορά και στους Ευρωπαίους πολίτες που επιθυμούν να επιστρέψουν από το Ηνωμένο Βασίλειο στην ΕΕ.
Τα κράτη – μέλη της Βαλτικής, ζήτησαν να επιτευχθεί συμφωνία για τον εμβολιασμό, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, του 70% όλων των ενήλικων μέχρι το καλοκαίρι. Αναφορικά με τα εμβόλια που αναμένονται να εγκριθούν για κυκλοφορία εντός της ΕΕ, άπαντα τα κράτη – μέλη συμφώνησαν ότι είναι μια διαδικασία που επείγει και εξέφρασαν την ελπίδα τους το εμβόλιο της AstraZeneca να λάβει άδεια από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) ακόμα και μέσα στην επόμενη εβδομάδα.
