ΕΕ: Εγκρίθηκε η πρώτη ανοσοθεραπεία που εγκρίνεται για γαστροοισοφαγικού τύπου καρκίνο

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το nivolumab για τη θεραπεία ενηλίκων με ανεγχείρητο προχωρημένο, υποτροπιάζον ή μεταστατικό καρκίνωμα του οισοφάγου εκ πλακωδών κυττάρων (ESCC) μετά από προηγούμενη συνδυαστική χημειοθεραπεία με βάση τη φθοριοπυριμιδίνη και την πλατίνα.

Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής βασίζεται σε αποτελέσματα από τη μελέτη Φάσης 3 ATTRACTION-3, τα οποία έδειξαν στατιστικά σημαντική και κλινικά ουσιαστική βελτίωση της συνολικής επιβίωσης (OS) σε ασθενείς οι οποίοι έλαβαν nivolumab έναντι χημειοθεραπείας. Το προφίλ ασφάλειας για το nivolumab ήταν ευνοϊκό σε σύγκριση με τη χημειοθεραπεία και αντίστοιχο με το προφίλ ασφάλειας σε προηγούμενες μελέτες του nivolumab σε άλλους συμπαγείς όγκους.

«Η έγκριση της πρώτης ανοσοθεραπείας σαν θεραπεία δεύτερης γραμμής για τους ασθενείς με πλακώδη καρκινώματα του οισοφάγου αναμένεται να βελτιώσει εντυπωσιακά την κλινική πορεία των ασθενών για τους οποίους, οι έως τώρα θεραπευτικές επιλογές ήταν περιορισμένες και τις περισσότερες φορές ανεπαρκείς», δήλωσε ο κ. Μιχάλης Καραμούζης, Ιατρός Παθολόγος-Ογκολόγος, Αναπληρωτής Καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Πέρα από τη συγκεκριμένη έγκριση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το nivolumab έχει λάβει έγκριση σε πέντε χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ιαπωνίας, για τη δεύτερης γραμμής θεραπεία ασθενών με ανεγχείρητο προχωρημένο, υποτροπιάζον ή μεταστατικό καρκίνωμα του οισοφάγου εκ πλακωδών κυττάρων.

Αποτελεσματικότητα και ασφάλεια της μελέτης ATTRACTION-3

Η μελέτη ATTRACTION-3 (ONO-4538-24/CA209-473, NCT02569242) είναι μία πολυκεντρική, τυχαιοποιημένη, ανοικτή παγκόσμια μελέτη Φάσης 3, που αξιολογεί το nivolumab έναντι χημειοθεραπείας (docetaxel ή paclitaxel) για ασθενείς με καρκίνο του οισοφάγου που εμφανίζουν ανθεκτικότητα ή δυσανεξία στην πρώτης γραμμής συνδυαστική θεραπεία με βάση τη φθοριοπυριμιδίνη και την πλατίνα. Οι ασθενείς που εντάχθηκαν στη μελέτη προέρχονταν κυρίως από την Ασία και οι υπόλοιποι από τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη. Οι ασθενείς έλαβαν θεραπεία έως την εμφάνιση εξέλιξης της νόσου ή μη αποδεκτής τοξικότητας. Το πρωτεύον καταληκτικό σημείο της μελέτης ήταν η συνολική επιβίωση (OS). Τα δευτερεύοντα καταληκτικά σημεία περιλάμβαναν το αξιολογούμενο από τον ερευνητή ποσοστό αντικειμενικής ανταπόκρισης (ORR), την επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου (PFS), το ποσοστό ελέγχου της νόσου, τη διάρκεια ανταπόκρισης και την ασφάλεια.

Από την επεξεργασία των στοιχείων προέκυψε ότι:
• Το nivolumab μείωσε τον κίνδυνο θανάτου κατά 23%, σε σύγκριση με χημειοθεραπεία μόνο [Λόγος Κινδύνου (Hazard Ratio/HR) 0,77· 95% Διάστημα Εμπιστοσύνης (Confidence Interval/CI): 0,62 έως 0,96· p=0,019].
• Η διάμεση συνολική επιβίωση (OS) με το nivolumab ήταν 10,9 μήνες (95% CI: 9,2 έως 13,3) σε σύγκριση με 8,4 μήνες (95% CI: 7,2 έως 9,9) με χημειοθεραπεία μόνο, καταδεικνύοντας βελτίωση 2,5 μηνών.
• Το ποσοστό συνολικής επιβίωσης 12 και 18 μηνών στο σκέλος θεραπείας με nivolumab ήταν 47% (95% CI: 40 έως 54) και 31% (95% CI: 24 έως 37), αντίστοιχα, έναντι 34% (95% CI: 28 έως 41) και 21% (95% CI: 15 έως 27) στο σκέλος της χημειοθεραπείας. Το όφελος επιβίωσης με nivolumab παρατηρήθηκε ανεξαρτήτως των επιπέδων έκφρασης του PD-L1 στον όγκο.
• Το ποσοστό αντικειμενικής ανταπόκρισης (ORR) ανάμεσα στα σκέλη θεραπείας με nivolumab και χημειοθεραπεία ήταν συγκρίσιμο, ανερχόμενο σε 19% (95% CI: 14 έως 26) και 22% (95% CI: 15 έως 29), αντίστοιχα.
• Η διάμεση διάρκεια ανταπόκρισης (DoR) για τους ασθενείς παρουσίασε σημαντική αύξηση στο σκέλος θεραπείας με nivolumab ανερχόμενη στους 6,9 μήνες (95% CI: 5,4 έως 11,1) έναντι 3,9 μηνών (95% CI: 2,8 έως 4,2) στο σκέλος της χημειοθεραπείας.
• Μια διερευνητική ανάλυση των αναφερόμενων από τον ασθενή εκβάσεων έδειξε σημαντική συνολική βελτίωση της ποιότητας ζωής με nivolumab έναντι χημειοθεραπείας. Λιγότερες σχετιζόμενες με τη θεραπεία ανεπιθύμητες ενέργειες αναφέρθηκαν με το nivolumab έναντι χημειοθεραπείας. Το ποσοστό των σχετιζόμενων με τη θεραπεία ανεπιθύμητων ενεργειών οποιουδήποτε βαθμού ανήλθε σε 66% για τους ασθενείς που έλαβαν nivolumab σε σύγκριση με 95% για τους ασθενείς που έλαβαν χημειοθεραπεία. Οι ασθενείς στο σκέλος της θεραπείας με nivolumab παρουσίασαν επίσης χαμηλότερη συχνότητα εμφάνισης σχετιζόμενων με τη θεραπεία ανεπιθύμητων ενεργειών Βαθμού 3 ή 4 σε σύγκριση με τους ασθενείς στο σκέλος χημειοθεραπείας (18% έναντι 63%). Το ποσοστό των ασθενών που παρουσίασαν σχετιζόμενες με τη θεραπεία ανεπιθύμητες ενέργειες που οδήγησαν σε διακοπή της θεραπείας ήταν παρόμοιο και στα δύο σκέλη (9%).

Ο καρκίνος του οισοφάγου είναι η έβδομη πιο συχνή μορφή καρκίνου και η έκτη πιο κοινή αιτία θανάτου λόγω καρκίνου, παγκοσμίως. Το ποσοστό πενταετούς σχετικής επιβίωσης ανέρχεται σε 10% ή λιγότερο για τους ασθενείς που διαγιγνώσκονται με μεταστατική νόσο. Κάθε χρόνο, διαγιγνώσκονται 53.000 νέα περιστατικά καρκίνου του οισοφάγου στην Ευρώπη. Οι δύο πιο συχνές μορφές καρκίνου του οισοφάγου είναι το αδενοκαρκίνωμα και το καρκίνωμα εκ πλακωδών κυττάρων, με το δεύτερο να αντιστοιχεί περίπου στο 60% του συνόλου των περιστατικών καρκίνου του οισοφάγου που διαγιγνώσκονται στην Ευρώπη. Η διάγνωση της πλειονότητας των περιστατικών πραγματοποιείται σε προχωρημένο στάδιο και επηρεάζει την καθημερινή ζωή του ασθενούς, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητάς του να καταναλώνει στερεά τροφή και υγρά.

To nivolumab είναι ένας αναστολέας του ανοσολογικού σημείου ελέγχου προγραμματισμένου θανάτου-1 (PD-1), ο οποίος είναι μοναδικά σχεδιασμένος για να αξιοποιεί το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού, ώστε να συμβάλλει στην αποκατάσταση της αντικαρκινικής ανοσολογικής ανταπόκρισης. Αξιοποιώντας το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού για την καταπολέμηση του καρκίνου, το nivolumab έχει καταστεί μία σημαντική θεραπευτική επιλογή σε πολλαπλούς τύπους καρκίνου.

Τον Ιούλιο του 2014, το nivolumab ήταν ο πρώτος αναστολέας του ανοσολογικού σημείου ελέγχου PD-1 που έλαβε κανονιστική έγκριση οπουδήποτε στον κόσμο. Σήμερα το nivolumab είναι εγκεκριμένο σε περισσότερες από 65 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Κίνας και της Ιαπωνίας. Τον Οκτώβριο του 2015, το συνδυαστικό σχήμα της εταιρείας, nivolumab με ipilimumab, αποτέλεσε τον πρώτο συνδυασμό στην Ανοσο-Ογκολογία που έλαβε κανονιστική έγκριση για την αντιμετώπιση του μεταστατικού μελανώματος και αυτή τη στιγμή διαθέτει έγκριση σε περισσότερες από 50 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.