Απέναντι στην υπέρταση προτάσσουμε έναν συνδυασμό υγιεινής διατροφής και άσκησης, τη διακοπή του καπνίσματος, το σωστό σωματικό βάρος, τη ρυθμισμένη φαρμακευτική αγωγή και απαρέγκλιτα την επικοινωνία με τον γιατρό μας για την κατάλληλη καθοδήγηση σε περίπτωση αυξημένης αρτηριακής πίεσης -που επιμένει- προς αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων όπως ένα υποτασικό επεισόδιο, η διαχείριση του οποίου μπορεί να καταστεί ακόμα δυσκολότερη, σημειώνει ο κ. Στυλιανός Κωνσταντινίδης, διευθυντής Β’ Καρδιολογικής Κλινικής του Ομίλου Υγεία.
Ο κ. Κωνσταντινίδης προχωρά σε μία «ακτινογραφία» της αρτηριακής υπέρτασης, δίνοντας καίριες οδηγίες και συμβουλές για το χειρισμό της χρόνιας πάθησης που εμφανίζει σήμερα το 30% έως 45% του παγκόσμιου πληθυσμού ανάλογα με την ηλικιακή κατανομή και η οποία εάν δεν αντιμετωπιστεί εγκυμονεί πολύ σοβαρούς κινδύνους για την καρδιαγγειακή υγεία.
Τι να προσέχουμε το καλοκαίρι
Ιδίως για τη θερινή περίοδο την οποία διανύουμε είναι απαραίτητη η αναπροσαρμογή του φαρμακευτικού σχήματος που λαμβάνουμε πάντα κατόπιν της οδηγίας του θεράποντος ιατρού.
Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή σε σχέση με τις συνθήκες του περιβάλλοντος που αλλάζουν με τις εποχές· το χειμώνα συνήθως η πίεση ανεβαίνει λόγω του κρύου και το καλοκαίρι πέφτει καθώς η ζέστη επιφέρει αγγειοδιαστολή, ενώ παράλληλα λόγω του ιδρώτα χάνουμε και αρκετά υγρά από τον οργανισμό μας, αναφέρει ο κ. Κωνσταντινίδης.
Η ρύθμιση της δοσολογίας της φαρμακευτικής αγωγής έγκειται στην ελάττωση ή διακοπή των διουρητικών φαρμάκων και σε δεύτερο βαθμό των φαρμάκων που αποκαλούνται αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου και των αναστολέων των διαύλων ασβεστίου.
Στο σημείο αυτό ο κ. Κωνσταντινίδης εφιστά την προσοχή τονίζοντας ότι εάν ένας χρόνια υπερτασικός έχει ελαττώσει την αγωγή του για τους θερινούς μήνες και πάρει μόνος του επιπλέον διουρητικά, εάν δει ότι έχει ελαφρώς υψηλότερη πίεση, τότε μπορεί να μπει σε φάση υπότασης και να δημιουργήσει πρόβλημα μεγαλύτερο από αυτό της ελαφρώς αυξημένης πίεσης. Εξ ου και πάντα απαιτείται η επικοινωνία με τον γιατρό μας.
Ως προς τη διατροφή μας, το καλοκαίρι προσθέτουμε επιπλέον φρούτα και λαχανικά μένοντας σταθερά πιστοί στο σωστό διατροφικό πρόγραμμα για την υπέρταση που έχει ως κεντρικό άξονα τη μείωση της πρόσληψης αλατιού. «Όχι» πάνω από 5 γραμμάρια αλάτι την ημέρα, τονίζει ο Στ.Κωνσταντινίδης, επισημαίνοντας πως δεν αρκεί να μειώσουμε το αλάτι που προσθέτουμε στο φαγητό, αλλά και το αλάτι κατά τη διάρκεια του μαγειρέματος, και φυσικά να θυμόμαστε πως αλάτι περιέχουν πολλά τυποποιημένα τρόφιμα, καθώς και το τυρί, η πίτσα, οι ελιές κ.ο.κ.
Τα φρούτα, τα λαχανικά και τα ψάρια και το λάδι είναι «σύμμαχοι», αντίθετα πρέπει να περιοριστεί η υπερβολική κατανάλωση κόκκινου κρέατος και γαλακτοκομικών.
Υγιεινός τρόπος ζωής
Ο τρόπος ζωής κρατά τα «σκήπτρα» στην αντιμετώπιση της αρτηριακής υπέρτασης. Πέραν της διατροφής, η τακτική άσκηση είναι απαραίτητη και η συμβουλή που δίνει ο κ. Κωνσταντινίδης είναι να βάλουμε οπωσδήποτε στο πρόγραμμά μας μέρα πέρα μέρα 30 λεπτά μέτριας έντασης άσκηση -περπάτημα, τζόκινγκ, κολύμβηση, ποδήλατο.
Η διακοπή του καπνίσματος είναι ύψιστης σημασίας, ενώ πρέπει παράλληλα να περιορίσουμε την κατανάλωση αλκοόλ και να διατηρήσουμε σωστό σωματικό βάρος.
Στρες και μέτρηση πίεσης
Υπό το πρίσμα στρεσογόνων καταστάσεων, του φόβου και της αγωνίας όλων μας απέναντι στην πρωτοφανή απειλή της επιδημίας του κορωνοϊού, αλλά και συνολικά του άγχους που μπορεί να μας κατακλύζει ενίοτε για οικονομικά, επαγγελματικά ή προσωπικά, ο κ. Κωνσταντινίδης εφιστά την προσοχή στη σημασία του να μην εισέλθουμε σε έναν φαύλο κύκλο πανικού σε περίπτωση κατά την οποία παρουσιάσουμε αυξημένη αρτηριακή πίεση -διαγνωσμένοι χρόνια υπερτασικοί και μη.
Το «κλειδί» ως προς αυτό κρατά η επαναλαμβανόμενη μέτρηση χωρίς να λάβουμε υπόψην την πρώτη ένδειξη. Δίνουμε στο εαυτό μας λίγο χρόνο να ηρεμήσει και αξιολογούμε τις επόμενες μετρήσεις χωρίς σε καμία περίπτωση να λάβουμε κάποιο φάρμακο με δική μας πρωτοβουλία τη στιγμή εκείνη, αλλά και στη συνέχεια μόνο κατόπιν συνεννόησης με τον γιατρό μας.
Εάν δούμε στις επόμενες μετρήσεις, ενδεχομένως μιάμιση ώρα αργότερα, ότι η πίεση παραμένει αυξημένη -εάν δηλαδή ξεπερνά το 15 η συστολική, «μεγάλη», πίεση και το 9,5, η διαστολική, «μικρή», πίεση τότε επικοινωνούμε με τον γιατρό μας για την κατάλληλη καθοδήγηση. Ακόμη και εάν δούμε την πίεσή μας στο 18 παραμένουμε ψύχραιμοι και τηλεφωνούμε στον γιατρό μας, λέει ο κ. Κωνσταντινίδης.
Διευκρινίζει ακόμη ότι η πίεση η οποία προκαλείται από το στρες συνήθως δεν είναι παθολογική, δηλαδή δεν έχει κάποιο υπόβαθρο. Εάν ηρεμήσουμε, οι τιμές θα επανέλθουν στο φυσιολογικό. Εάν, όμως, είμαστε αγχωμένοι για τον όποιον λόγο και μετρήσουμε την πίεση, τότε θα τη βρούμε φυσιολογικά αυξημένη, επισημαίνει αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι οι χειρουργοί κατά τις επεμβάσεις ή οι πιλότοι κατά την απογείωση έχουν φυσιολογικά αυξημένη πίεση.
«Γι’ αυτό όταν αισθανόμαστε ότι είμαστε στρεσαρισμένοι, έχουμε πονοκέφαλο, δεν νοιώθουμε καλά, δεν επιτρέπεται να μετράμε την πίεση γιατί θα έχουμε ψευδώς αυξημένη πίεση και τότε θα μπούμε σε έναν φαύλο κύκλο πανικού γιατί θα θέλουμε κάθε τόσο να διαπιστώνουμε ότι η πίεσή μας ρυθμίστηκε και κατ’ αυτό τον τρόπο μετρώντας την ξανά και ξανά θα την κρατάμε συνέχεια υψηλή» υπογραμμίζει μιλώντας στο ygeiamou.gr.
Και δίνει ξανά έμφαση στο γεγονός ότι στην περίπτωση αυτή δεν παίρνουμε φάρμακα χωρίς επικοινωνία με τον γιατρό μας γιατί ελλοχεύει ο κίνδυνος υποτασικού επεισοδίου.
Οδηγίες και συμβουλές
Ο κ. Κωνσταντινίδης μας επισημαίνει ακόμη πως χαρακτηρίζουμε κάποιον υπερτασικό όταν έχει συστολική πίεση 14 και διαστολική 9, αλλά αποσαφηνίζει πως αυτό πρέπει να διαπιστωθεί με έλεγχο στο ιατρείο και παράλληλα πρέπει να εκπαιδευτεί ο ασθενής για τη σωστή μέτρηση της πίεσης στο σπίτι -πάντα με αυτόματο πιεσόμετρο βραχίονος και όχι καρπού, πιστοποιημένο είτε από την Ελληνική ή Ευρωπαϊκή Εταιρεία Υπέρτασης, είτε από την Ελληνική ή Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία.
Στο 90% των περιπτώσεων δεν εντοπίζεται αίτιο για την υπέρταση, εξ ου και την αποκαλούμε ιδιοπαθή. Υπάρχει κληρονομικότητα σε μεγάλο ποσοστό -σε μικρότερο ποσοστό και ειδικά στους νέους υπάρχουν συγκεκριμένα αίτια – ενδοκρινολογικά προβλήματα ή στένωση νεφρικών αρτηριών, και σε αυτή την περίπτωση έχουμε δευτεροπαθή υπέρταση.
Η υπέρταση δεν παρουσιάζει συμπτωματολογία, μόνο η υπόταση. Εντούτοις, η υπέρταση δεν μπορεί να μείνει δίχως αγωγή και παρακολούθηση, καθώς η αυξημένη
αρτηριακή πίεση -σε χρόνια βάση και όχι σε διάστημα μερικών ημερών ή μηνών- μπορεί να προκαλέσει έμφραγμα του μυοκαρδίου, καρδιακή ανεπάρκεια, εγκεφαλικό επεισόδιο, νεφρική ανεπάρκεια, αρρυθμίες, ανεύρυσμα της αορτής και περιφερικές βλάβες στα αγγεία, όπως και στον αμφιβληστροειδή χιτώνα στο εσωτερικό του οφθαλμού.
Σημειώνει ακόμη πως υπάρχουν φάρμακα που μπορεί να αυξήσουν την αρτηριακή πίεση, όπως τα αντιφλεγμονώδη, μερικές φορές τα αποσυμφορητικά μύτης εάν γίνεται κακή κρίση, διεγερτικές ουσίες που ορισμένοι μπορεί να λαμβάνουν, καθώς και φάρμακα που παίρνουμε για να ανέβει ο αιματοκρίτης, η λεγόμενη ερυθροποιητίνη. Και ο γιατρός μας πρέπει οπωσδήποτε να είναι ενήμερος για να μπορεί να ρυθμίσει ανάλογα την αγωγή μας.
Ο κ. Στυλιανός Κωνσταντινίδης, διευθυντής Β’ Καρδιολογικής Κλινικής του Ομίλου Υγεία.
Συνήθεις ερωτήσεις στο γιατρό και οι απαντήσεις τους
Ο κ. Κωνσταντινίδης μας μεταφέρει συνήθεις ερωτήσεις που δέχεται για την υπέρταση και μας δίνει τις απαντήσεις
– Θα αισθανθώ καλύτερα παίρνοντας φάρμακα;
Η πίεση δεν δημιουργεί συμπτωματολογία άρα τα φάρμακα τα παίρνουμε αφού διαπιστώσουμε όντως ότι έχουμε υψηλή αρτηριακή πίεση.
-Αν ξεκινήσω φάρμακα δεν θα μπορώ να τα διακόψω;
– Φυσικά και «ναι».
– Πρέπει να διακόπτω που και που τα φάρμακα για να ξεκουράζεται ο οργανισμός μου;
Μεγάλο λάθος. Μόνοι μας ποτέ. Πρέπει να συμβουλευόμαστε το γιατρό μας. Και δεν χρειάζεται ο οργανισμός να ξεκουράζεται από τα φάρμακα.
– Τι θα συμβεί αν κάποια στιγμή ξεχάσω να πάρω τη δόση του φαρμάκου μου;
Να μην πανικοβληθούμε δεν θα συμβεί τίποτα. Να το πάρουμε στην επόμενη προκαθορισμένη ώρα.
– Πρέπει να υποφέρω τις παρενέργειες των φαρμάκων;
Όχι δεν πρέπει. Πρέπει να συνεννοούμαστε με το γιατρό μας και να αλλάζουμε φάρμακο. Υπάρχουν πάρα πολλά φάρμακα που μπορεί κανείς να πάρει χωρίς να του δημιουργούν προβλήματα στη ζωή του.
– Γιατί ο γιατρός μου μού αλλάζει συνεχώς φάρμακα;
Αλλάζουμε φάρμακα, και όχι συνεχώς, για να διακριβώσουμε ποιο είναι το κατάλληλο για τον ασθενή μας διότι έχουμε πληθώρα φαρμάκων και πρέπει να δούμε ποιο ταιριάζει στον καθέναν. Άρα το πρώτο χρονικό διάστημα εφόσον διαπιστωθεί ότι έχουμε υψηλή αρτηριακή πίεση πρέπει να κάνουμε μία μικρή δοκιμή για να δούμε ποιο είναι το καλύτερο. Συνήθως με το πρώτο πετυχαίνουμε, αλλά χρειάζεται μία υπομονή εκ μέρους του ασθενή.
-Ο καφές ή ανεβάζει την πίεση;
Όχι φυσικά. Αλλά πάντα με μέτρο.
-Η πορτοκαλάδα;
Φυσικά, και όχι.
