Δύο εβδομάδες προθεσμία δίνουν οι επιστήμονες της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων στη χώρα για να αλλάξει επιδημιολογική πορεία και για να απομακρυνθεί από τον μεγάλο κίνδυνο της ολικής επιστροφής στην επιδημία κορωνοϊού, κίνδυνο ορατό καθώς ο δείκτης μετάδοσης Rt έχει φτάσει το 1, που σημαίνει αρχή επιδημίας.

Ο επικεφαλής της Επιτροπής και εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας για τον κορωνοϊό, καθηγητής Σωτήρης Τσιόδρας, κατά τη χθεσινή, άκρως συμβολική επανεμφάνισή του στην αίθουσα συνεντεύξεων τύπου του υπουργείου Υγείας αλλά και τους τηλεοπτικούς δέκτες, μαζί με τον υφυπουργό Πολιτικής Προστασίας, Νίκο Χαρδαλιά, υπογράμμισαν την κρίσιμη επιδημιολογικά κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Ελλάδα και απηύθυναν έκκληση προς όλους τους πολίτες, και ιδίως στους νέους, να περιφρουρήσουν ό,τι επιτεύχθηκε το προηγούμενο διάστημα και να συμμορφωθούν με τις συστάσεις και τις οδηγίες για τις αποστάσεις, την υγιεινή και κυρίως τη χρήση μάσκας. “Αυτό το καλοκαίρι δεν θα είναι το ίδιο” είπε χαρακτηριστικά ο κ. Τσιόδρας, ενώ ο κ. Χαρδαλιάς κάλεςε ιδιαιτέρως τους νέους, και ως πατέρας όπως επισήμανε, “να μπουν μπροστά και να περιφρουρήσουν ό,τι επιτεύχθηκε το προηγούμενο διάστημα, να γίνουν οι μικροί μας ήρωες”.

«Βρίσκομαι εδώ σήμερα λόγω της αυξημένης καταγραφής κρουσμάτων στη χώρα μας» είπε ο κ. Τσιόδρας αναφερόμενος στα 121 κρούσματα που επιβεβαιώθηκαν χθες, αποτελώντας μάλιστα μια από τις μεγαλύτερες ημερήσιες καταγραφές κρουσμάτων σε όλη την περίοδο της πανδημίας, από τον περασμένο Φεβρουάριο μέχρι σήμερα. Ο καθηγητής δεν παρέλειψε να μεταφέρει και την ανησυχία των συναδέλφων του στην Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων, που όπως τόνισε «συνεδριάζουν συνεχώς και εισηγούνται πολύ δύσκολα μέτρα για την επιστροφή μας στη νέα κανονικότητα».

Ο (στιγμιαίος) δείκτης μετάδοσης Rt έχει ανεβεί στο 1, που αποτελεί το όριο συναγερμού για τις επιστημονικές και τις υγειονομικές αρχές. Χρειάστηκαν όπως αποδεικνύεται πια από τα στοιχεία μόλις δύο εβδομάδες για να σκαρφαλώσει ο δείκτης Rt από το 0,5 που ήταν στα μέσα Ιουλίου στο 1, κάτι που σημαίνει πως πλέον ένα θετικό στον κορωνοϊό άτομο μεταδίδει σε άλλο ένα, όπως ακριβώς συνέβαινε τον περασμένο Απρίλιο, μέσα στο lockdown. Με την κατάσταση να είναι τόσο οριακή ως προς την εξέλιξη της επιδημίας, ουδείς εξεπλάγη που άκουσε τον κ. Τσιόδρα να παραδέχεται σε άλλη αποστροφή του λόγου του, πως «το κόκκινο καμπανάκι κινδύνου το κρούουμε σήμερα και με τη δική μου παρουσία».

Πόσο κοντά είμαστε στο δεύτερο κύμα

«Βρισκόμαστε σε επαγρύπνηση για τυχόν εκθετική αύξηση των κρουσμάτων, δηλαδή για συνεχόμενη ανοδική καταγραφή κρουσμάτων. Τώρα το κρίσιμο είναι να διατηρήσουμε και να μειώσουμε το 1, να μην επιτρέψουμε σε καμία περίπτωση να κινηθεί ανοδικά» είπε ο κ. Τσιόδρας. «Τις επόμενες εβδομάδες ελπίζω να μη λυγίσουμε και να τα καταφέρουμε» τόνισε, δίνοντας το στίγμα του δύσκολου διαστήματος που ακολουθεί αναφορικά με τον έλεγχο της επιδημίας κορωνοϊού.

Μάλιστα, ερωτηθείς από το protothema.gr για το πόσο κοντά είναι το δεύτερο κύμα, ο καθηγητής είπε ότι «αρκούν δύο εβδομάδες για να υπάρξει μια τεράστια εκθετική αύξηση των κρουσμάτων όπως το είδαμε να συμβαίνει στην Ιταλία και σε άλλες χώρες. Αυτή τη στιγμή ο κίνδυνος για την Ελλάδα είναι ορατός, αλλά εξαρτάται από τη συμπεριφορά μας να μην φτάσουμε στην εκθετική αύξηση κρουσμάτων. Αν δεν αλλάξουμε τη συμπεριφορά μας, θα φτάσουμε στο δεύτερο κύμα».

Χαρακτήρισε πάντως θετικό μέσα στη μελανή εικόνα των τελευταίων ημερών ότι το καλοκαίρι αποδεικνύεται σύμμαχος στην αντιμετώπιση του κορωνοΪού καθώς όπως είπε “είμαστε περισσότερο σε εξωτερικούς χώρους όπου αν δεν υπάρχει συγχρωτισμός, μειώνεται ο κίνδυνος της μετάδοσης” ενώ σημαντική είναι και η συμβολή των γιατρών που έχουν πλέον πολύτιμη εμπειρία και διαχειρίζονται πολύ καλύτερα πλέον τα περιστατικά. «Σαν ιατρική επιστήμη έχουμε μία δυνατότητα να αντιμετωπίσουμε καλύτερα τον ιό. Έχουμε περισσότερη γνώση από αυτή που είχαμε» είπε χαρακτηριστικά.

Ωστόσο, ανάλογη…πρόοδο δεν φαίνεται να έχουν κάνει και οι πολίτες οι οποίοι καταγράφουν καλές επιδόσεις κυρίως ως προς την μη τήρηση των μέτρων. «Για να μην έχουμε περαιτέρω αύξηση κρουσμάτων πρέπει να ρίξουμε το R κάτω από το 1 με περισσότερη ευαισθησία από όλους μας, με τήρηση των μέτρων προστασίας» επανέλαβε ο κ. Τσιόδρας υπενθυμίζοντας την αξία της μάσκας: «Τα επιστημονικά δεδομένα την καθιερώνουν και την επιβάλλουν, ιδιαίτερα όταν δεν μπορούν να τηρηθούν οι αποστάσεις ακόμα και σε εξωτερικό χώρο. Ιδιαίτερα σε εκδηλώσεις που συναντιόμαστε με ανθρώπους εκτός του στενού μας κύκλου».

Ο παραλληλισμός αυτής της επιδημίας με εκείνη της ισπανικής γρίπης

Το σαρωτικό πέρασμα του κορωνοϊού τους τελευταίους δύο μήνες στα άτομα νεαρότερης ηλικίας σε σχέση με τα χτυπήματα που προκαλούσε κατά το πρώτο διάστημα στους πιο ηλικιωμένους σχολίασε ο καθηγητής.

«Οι επιδημίες αυτές αφορούν και νέους ανθρώπους οι οποίοι, παρά το νεαρό της ηλικίας τους, μπορούν να νοσηλευτούν και να νοσήσουν σοβαρά. Πρέπει να κατανοήσουν και οι νέοι άνθρωποι, παρά το γεγονός ότι σπανίως προσβάλλονται σοβαρά, ότι ακόμα δεν γνωρίζουμε ούτε κατανοούμε πλήρως το φάσμα των μακροχρόνιων εκδηλώσεων του ιού» είπε ο κ. Τσιόδρας κι ανέφερε χαρακτηριστικά ότι σε επικοινωνία που είχε με γιατρό που εργάζεται σε μεγάλο νοσοκομείο της χώρας, ο τελευταίος του είπε πως νοσήλευε τρεις ανθρώπους νεαρής ηλικίας, 20, 30 και 50 ετών, με τον ένα από αυτούς να είναι στα πρόθυρα της διασωλήνωσης.

Έκρουσε μάλιστα ο κ. Τσιόδρας το καμπανάκι του κινδύνου ιδίως για τους νέους, που βρίσκονται στο στόχαστρο του κορωνοϊού ακριβώς λόγω της συμπεριφοράς τους αλλά και λόγω της λανθασμένης αντίληψης ότι οι νέοι δεν κινδυνεύουν. «Υπάρχει κίνδυνος και δεν πρέπει «να την πατήσουμε» θεωρώντας ότι οι νέοι δεν κινδυνεύουν άρα να μολυνθούν όλοι. Είναι ένας ιός έναντι του οποίου δεν έχουμε ανοσία. Κάτι αντίστοιχο έγινε στην πανδημία του 1918, την ισπανική γρίπη, όπου στην αρχική φάση της επιδημίας η γρίπη προσέβαλε και μικρούς και μεγάλους σε ηλικία. Στο δεύτερο κύμα της επιδημίας της ισπανικής γρίπης, όπου βέβαια οι άνθρωποι είχαν πολύ λιγότερα υποστηρικτικά μέτρα και δεν υπήρχε και εμβόλιο, είχαν μια μεγάλη αύξηση του αριθμού των νοσηλειών και θανάτων σε νέους ανθρώπους γιατί οι νέοι δεν πρόσεξαν και κολλούσαν πάρα πολύ περισσότερο» εξήγησε ο καθηγητής την…επικίνδυνη ομοιότητα της τωρινής πανδημίας με εκείνη της γρίπης πριν από έναν αιώνα.

Τα δεδομένα για τη θεραπεία και τα εμβόλια

Χαιρετίζοντας την παγκόσμια συνεργασία των φαρμακευτικών εταιριών που έχουν συστρατευθεί στον πόλεμο κατά του κορωνο”ιού, ο κ. Τσιόδρας έκανε ένα μίνι απολογισμό των θεραπευτικών δεδομένων των τελευταίων τριών μηνών που βρισκόταν στις επάλξεις μεν αλλά όχι στις τηλεοπτικές.

«Δυστυχώς κάποια φάρμακα δεν κατάφεραν να πιάσουν τα αποτελέσματα που περιμέναμε όπως το φάρμακο tocilizumab σε μελέτη φάσης ΙΙΙ ασθενών με σοβαρή πνευμονία» είπε και συνέχισε αναφερόμενος στη χλωροκίνη, για την οποία ο γρίφος συνεχίζεται όπως σημείωσε. «Υπάρχουν κυρίως αρνητικά αποτελέσματα για τη χλωροκίνη στις περισσότερες μελέτες και κάποια θετικά αποτελέσματα από μεγάλη μελέτη στην Ισπανία» ανέφερε.

Για τη δεξαμεθαζόνη, ένα είδος κορτιζόνης, ένα φτηνό και γνωστό φάρμακο, ο καθηγητής είπε πως “φαίνεται να μειώνει τους θανάτους σε μια μεγάλη κλινική μελέτη η οποία αφορούσε σοβαρά περιστατικά και περιλαμβάνεται και στον δικό μας θεραπευτικό αλγόριθμο”.

Υπενθύμισε ακόμη πως πρόσφατα η Ευρωπαϊκή Ένωση εξασφάλισε την προμήθεια 30.000 θεραπευτικών σχημάτων από το μόνο έως σήμερα εγκεκριμένο φάρμακο για την θεραπεία της νόσου, δηλαδή την ρεμντεσιβίρη, σύμφωνα με τις δηλώσεις της Επιτρόπου για την Υγεία κας Στέλλας Κυριακίδη. Η ποσότητα αυτή αναμένεται να καλύψει τις ανάγκες τους κρατών της ΕΕ και της Βρετανίας με κατανομή που θα προτείνεται μετά την συμβουλή από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου των Νόσων το ECDC.

Ως το νέο μεγάλο όπλο στη θεραπεία της λοίμωξης που προκαλεί ο κορωνοϊός χαρακτήρισε τα μονοκλωνικά αντισώματα. «Έχουν ξεκινήσει αυτή την εβδομάδα μεγάλες κλινικές μελέτες. Οι μελέτες αυτές τρέχουν παράλληλα με μελέτες που αφορούν τα φυσικά μας αντισώματα, τον ορό, δηλαδή, από ανθρώπους που ξεπέρασαν την νόσο και χορηγούνται ήδη και στην πατρίδα μας, σε μια μελέτη του πανεπιστημίου Αθηνών» είπε βάζοντας στη θεραπευτική φαρέτρα και τη θεραπεία πλάσματος.

Αναφέρθηκε στην κολχικίνη, ενα καρδιοπροστατευτικό φαρμακο, που «έδωσε ενθαρρυντικά αποτελέσματα σε μελέτες στην πατρίδα μας συνεχίζεται και φαίνεται ότι παρόμοια αποτελέσματα έχουν και άλλοι ερευνητές του εξωτερικού».

Τέλος, μίληςε για ένα νέο φάρμακο, την αβιπταντίλη (aviptadil), που «ήδη δείχνει ενθαρρυντικά αποτελέσματα σε σοβαρά περιστατικά, μπλοκάροντας τον πολλαπλασιασμό του ιού στα κύτταρα του πνεύμονα αλλά και έχοντας ευεργετικά αποτελέσματα στα μονοκύτταρα».

Ωστόσο, λιγότερο αισιόδοξος φάνηκε για το εμβόλιο: «Δεν υπάρχει μαγική λύση στη δεδομένη χρονική συγκυρία για την εξαφάνιση του ιού, ενώ υπάρχει η ελπίδα για ένα ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο ιδιαίτερα μετά τις τελευταίες δημοσιεύσεις αρχικών μελετών από διεθνείς ομάδες επιστημόνων τις οποίες είδαμε τις τελευταίες εβδομάδες. Κάποια από αυτά τα εμβόλια είναι στα τελευταία στάδια κλινικών δοκιμών που διεξάγονται για να δείξουν την αποτελεσματικότητά τους στην πρόληψη της νόσου. Αυτό δεν σημαίνει πως σίγουρα θα έχουμε εμβόλιο αλλά για πρώτη φορά στα παγκόσμια επιστημονικά χρονικά φτάσαμε σε αυτές τις τελευταίου σταδίου μελέτες πάρα πολύ γρήγορα γιατί αυτές οι μελέτες πρέπει να τηρούν συγκεκριμένα πρότυπα και κανόνες ασφάλειας και αποτελεσματικότητας πριν αδειοδοτηθεί και κυκλοφορήσει το εμβόλιο. Το εμβόλιο πρέπει να είναι ασφαλές και αποτελεσματικό» κατέληξε.

Η ημερήσια καταγραφή

Χθες, επιπλέον 121 περιστατικά κορωνοϊού προστέθηκαν στη μακρά λίστα των μολυσμένων με τον ιό στην Ελλάδα. Ωστόσο, η χώρα μας είναι ακόμη πολύ μακριά από το να αποκτήσει ανοσία, καθώς όπως ανέφερε ο κ. Τσιόδρας, υπολογίζεται ότι ποσοστό μικρότερο του 1% του ελληνικού πληθυσμού έχει νοσήσει.

Σε εστίες υπερμετάδοσης εξελίσσονται οι κοινωνικές εκδηλώσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε χθες στη δημοσιότητα ο καθηγητής, από το γάμο στη Θεσσαλονίκη έχουν ήδη επιβεβαιωθεί 45 θετικοί στον ιό, από το γάμο της Αλεξανδρούπολης ήδη 22 έχουν διαγνωστεί ως θετικοί, ενώ κρούσματα καταγράφηκαν και σε μία βάφτιση στη Χαλκιδική – πέντε μέχρι χθες, σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ.

Η γεωγραφική κατανομή των χθεσινών νέων περιστατικών έχει ως εξής: Δώδεκα είναι «εισαγόμενα», 26 εντοπίζονται στην Αττική, 47 στη Θεσσαλονίκη, οκτώ στη Χαλκιδική (τα πέντε από τη βάφτιση), οκτώ στη Λάρισα, επτά στην Κέρκυρα, από δύο κρούσματα στην Ημαθία και τις Σέρρες και από ένα κρούσμα σε Καβάλα, Αρκαδία, Αχαΐα, Δράμα, Έβρο, Εύβοια, Κοζάνη, Πέλλα και Χίο.

Από το σύνολο των κρουσμάτων που έχουν καταγραφεί στη χώρα μας μέχρι και τις 2 Αυγούστου, τα 650 είναι ενεργά, τα 1.108 έχουν λάβει εξιτήριο και 2.696 ασθενείς έχουν αναρρώσει κατ’ οίκον.