Δυναμική ώθηση στην ασφαλή επιστροφή της χώρας στη νέα κανονικότητα και την οικονομική δραστηριότητα δίνουν τα επιδημιολογικά στοιχεία για τον κορωνοϊό και τη λοίμωξη COVID-19.
Οι επιδημιολογικές συνθήκες υπό τις οποίες δόθηκε το σήμα για την επιστροφή πριν από τρεις εβδομάδες ήταν ιδανικές, όπως είπε πρόσφατα ο εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας για τον κορωνοϊό, καθηγητής Παθολογίας-Λοιμωξιολογίας, Σωτήρης Τσιόδρας, το σημαντικό όμως είναι ότι παραμένουν ιδανικές ώστε να συνεχιστεί η διαδρομή.
Eχοντας σύμμαχο τις «ιδανικές συνθήκες», οι αρμόδιοι στην κυβέρνηση, έκαστος στον τομέα του και από κοινού όπου αυτό απαιτείται, συντάσσουν αναλυτικά τους κανόνες και ξεδιπλώνουν την επιχειρησιακή ετοιμότητα των υπηρεσιών τους. Στο επίκεντρο βρίσκεται πάντα το υπουργείο Υγείας, από όπου ξεκινά η εφαρμογή όλων των μέτρων για την εξάλειψη της πανδημίας.
Το βάρος σε αυτή τη φάση, εκτός από την εστίαση, πέφτει στον τουρισμό, όπου εν όψει του ανοίγματος πτήσεων και καταλυμάτων καταρτίζεται στοχευμένα το σχέδιο υγειονομικής θωράκισης της νησιωτικής χώρας, κατ’ εντολή του υπουργού Υγείας Βασίλη Κικίλια. Στο πλαίσιο αυτό, ο επικεφαλής του ΕΚΑΒ Νίκος Παπαευσταθίου ξεκινά από την Τρίτη με διασώστες και γιατρούς του κέντρου πρόγραμμα ελέγχου επιχειρησιακής ετοιμότητας, εκπαίδευσης και άσκησης σε όλες τις δομές υγείας της νησιωτικής χώρας, αρχής γενομένης από την καρδιά των Κυκλάδων, τη Σύρο.
Από τις 4 Μαΐου που ξεκίνησε η πορεία εξόδου από το πεδίο των περιοριστικών μέτρων (lockdown), επιστήμονες και κυβέρνηση παρακολουθούν με αμείωτο ενδιαφέρον τα δεδομένα της πανδημίας στην Ελλάδα. Γνωρίζουν πως αυτά καθορίζουν σημαντικά την εξέλιξη της ομαλής, όπως φαίνεται μέχρι τώρα, διαδρομής, σε ένα αχαρτογράφητο όμως κατά πολύ πεδίο, στο οποίο ως σταθερά σημεία εμφανίζονται οι ανησυχίες των επιστημόνων για εστίες υπερμετάδοσης και δεύτερο κύμα κορωνοϊού. Κρίσιμη σταθερά αποτελεί επίσης η επιστημονική βεβαιότητα ότι ο επίλογος της πανδημίας δεν έχει γραφτεί ακόμη – ούτε στη χώρα μας, ούτε στον κόσμο.
Επειτα από τρεις εβδομάδες τα διαθέσιμα στοιχεία, όπως για παράδειγμα ο δείκτης μετάδοσης R0, ο αριθμός νέων κρουσμάτων, εισαγωγών σε νοσοκομεία και διασωληνώσεων, τα αποτελέσματα των δειγματοληπτικών ελέγχων για κορωνοϊό, δίνουν ολοένα και περισσότερο ενθαρρυντικά μηνύματα για την αποδρομή της πανδημίας, επιβεβαιώνοντας τις αποφάσεις για την επανεκκίνηση της μηχανής της οικονομίας.
Η επαναλειτουργία, από σήμερα, των χώρων εστίασης αποτελεί τον τέταρτο κομβικό σταθμό στην πορεία αποκλιμάκωσης των μέτρων, σε συνδυασμό και με την απόφαση να ανοίξουν από 1η Ιουνίου τα δημοτικά σχολεία και τα νηπιαγωγεία. Κομβική ήταν και η περασμένη Δευτέρα, οπότε άνοιξαν τα εμπορικά κέντρα και οι αρχαιολογικοί χώροι και επέστρεψαν οι μαθητές στα γυμνάσια και τις δύο πρώτες τάξεις των λυκείων, ενώ είχε προηγηθεί κατά ένα 24ωρο η επιστροφή των πιστών στους χώρους λατρείας.
Από σήμερα ανοίγουν οι χώροι εστίασης, που εκτιμάται ότι θα εντάξουν και πάλι στις συνθήκες νέας κανονικότητας και εργασίας περίπου 320.000 απασχολούμενους. Σύμφωνα με τα στοιχεία της περασμένης εβδομάδας, τα οποία αποτυπώνουν την 1η εβδομάδα άρσης των μέτρων, η κατάσταση δεν έχει αλλάξει, για την ακρίβεια όχι μόνο δεν έχουν αυξηθεί τα κρούσματα ή οι νοσηλείες, αλλά μειώνονται με σταθερό ρυθμό. Επίσης ο δείκτης R0 παραμένει στο 0,3 με 0,4, όπως ήταν και στις αρχές Μαΐου.
Ενδεικτικά, στις 4 Μαΐου στα νοσοκομεία νοσηλεύονταν 107 ασθενείς με λοίμωξη COVID-19 σε απλές κλίνες και άλλοι 71 σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας (ΜΑΦ), από τους οποίους οι 35 ήταν διασωληνωμένοι. Την περασμένη Παρασκευή στα νοσοκομεία βρίσκονταν 65 ασθενείς σε κλινικές και άλλοι 44 σε Μονάδες, από τους οποίους οι 20 ήταν διασωληνωμένοι.
Η θωράκιση των νησιών
Το υπουργείο Υγείας σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία καταρτίζει υγειονομικά πρωτόκολλα για τις τουριστικές και τις μεταφορικές επιχειρήσεις, τα σημεία τουριστικού ενδιαφέροντος όπως π.χ. τα μουσεία ή οι αρχαιολογικοί χώροι, καθώς και τις πύλες εισόδου της χώρας.
Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει βεβαίως το σχέδιο που επεξεργάζεται το υπουργείο Υγείας για την υγειονομική θωράκιση της νησιωτικής χώρας τόσο για την ασφάλεια των μόνιμων κατοίκων όσο και των ημεδαπών και των αλλοδαπών επισκεπτών. Οι ειδικοί της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων θεωρούν δεδομένο ότι θα εισαχθούν νέα κρούσματα, αλλά ευελπιστούν ότι θα καταγραφούν μεμονωμένα περιστατικά και συνεπώς ότι θα είναι ελεγχόμενη η μετάδοση. Το βέβαιον είναι πως το σχέδιο θα τροποποιείται με βάση την πορεία και τη διασπορά του ιού και τον εντοπισμό κρουσμάτων, εισαγόμενων ή εγχώριων.
Σημαντικό κριτήριο σε κάθε φάση του ανοίγματος στον τουρισμό, από τον Ιούνιο μέχρι και τον Αύγουστο θα αποτελεί η επιδημιολογική εικόνα της χώρας από όπου προέρχονται οι τουρίστες και η επιδημιολογική συνάφεια με τη δική μας χώρα, π.χ. ο δείκτης R0 των δύο χωρών θα πρέπει να είναι κάτω από 1.
Τρεις ζώνες
Βάσει του σχεδίου τα νησιά ταξινομούνται σε τρεις ζώνες, χαμηλού, μέτριου και υψηλού κινδύνου, ανάλογα με την προσβασιμότητα σε δομές υγείας αλλά και σε δομές ελέγχου για κορωνοϊό. Για παράδειγμα, προορισμοί χαμηλού κινδύνου θεωρούνται η Κρήτη, η Εύβοια, τα νησιά του Αργοσαρωνικού, και άλλα νησιά π.χ. των Κυκλάδων, ή των Σποράδων, η σύνδεση ή η πρόσβαση των οποίων με την ηπειρωτική χώρα γίνεται σε διάστημα 1,5 ώρας. Μέτριου κινδύνου θεωρούνται νησιά που έχουν δομές υγείας, π.χ. νοσοκομεία ή Κέντρα Υγείας που μπορούν να διαθέσουν κλίνες ως κλίνες Covid-19 αλλά και δομές ελέγχου των ύποπτων για κορωνοϊό περιστατικών.
Ενδεικτικά τέτοια νησιά θα είναι η Ρόδος, η Κως, η Κάλυμνος, η Σαντορίνη, η Πάρος, η Νάξος, τα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου (Λέσβος, Σάμος, Χίος). Στην ζώνη υψηλού κινδύνου εντάσσονται τα νησιά, που δεν διαθέτουν υποδομές υγείας ή που διαθέτουν τις στοιχειώδεις δομές υγείας, δηλαδή περιφερειακά ιατρεία ή Κέντρα Υγείας χωρίς διαθέσιμες κλίνες.
Όπως γίνεται προφανές μεγάλος αριθμός νησιών, δημοφιλών τουριστικών προορισμών, συγκαταλέγονται σε ζώνη υψηλού κινδύνου από υγειονομικής κάλυψης. Ενδεικτικά σε αυτή τη λίστα βρίσκονται η Σαμοθράκη, η Θάσος, η Ανάφη, η Ίος, η Φολέγανδρος, η Αστυπάλαια, η Πάτμος, η Κάρπαθος, η Μήλος, η Αμοργός, η Σκύρος. Αναμένεται, ωστόσο, να τοποθετηθούν αναλυτές για έλεγχο, δηλαδή μηχανήματα για μοριακό εργαστηριακό έλεγχο, χαμηλής δυναμικότητας (ένα τεστ την ώρα) για τα οποία θα οριστούν χειριστές που θα περάσουν εκπαίδευση.
Επιπλέον, σημαντικό ρόλο στην πραγματοποίηση τεστ σε μικρά και απομακρυσμένα νησιά αναμένεται να διαδραματίσουν και οι Πλωτές Ομάδες του ΕΟΔΥ που ξεκινούν αύριο τις δράσεις τους. Επίσης, θα οριστούν χώροι «καραντίνας» στους μεγάλους τουριστικούς προορισμούς, πιθανότατα ξενοδοχεία που θα δεσμευτούν από το υπουργείο Υγείας ή τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας έτσι ώστε να είναι δυνατή η απομόνωση ενός ύποπτου περιστατικού μέχρι να βγει το αποτέλεσμα του τεστ αλλά και η φιλοξενία του σε περίπτωση που είναι θετικό, όπως ακριβώς γίνεται και μέχρι σήμερα σε άτομα που μπαίνουν στην χώρα (επαναπατρισθέντες ή μη).
Σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των τελικών αποφάσεων του υπουργείου Υγείας θα έχει το ΕΚΑΒ, το Κέντρο Επιχειρήσεων Υγείας (ΚΕΠΥ) του οποίου θα υλοποιήσει από μεθαύριο και για τρεις εβδομάδες πρόγραμμα ελέγχου ετοιμότητας, εκπαίδευσης και άσκησης στα νησιά, τόσο στους υγειονομικούς όσο και στους λιμενικούς για τη διαχείριση ύποπτου ή επιβεβαιωμένου κρούσματος κορωνοϊού και τη διακομιδή του, πλωτή ή αεροδιακομιδή – το πρόγραμμα ΕΚΑΒ be S.A.F.E. (Stay Alert Fully Educated). Κλιμάκια διασωστών και γιατρών θα ταξιδέψουν από μεθαύριο στα νησιά των Κυκλάδων για να υλοποιήσουν το σημαντικό αυτό πρόγραμμα.
«Θα ελέγχουμε και θα καταγράψουμε την εύρυθμη λειτουργία των υγειονομικών σχηματισμών για την επιδημία Covid-19, κατ’ αναλογία της αξιολόγησης που γίνεται όταν υλοποιούνται ασκήσεις ετοιμότητας στα νοσοκομεία. Θα εκπαιδεύσουμε τους εργαζόμενους σχετικά με την τήρηση των μέτρων προστασίας αλλά και στην παροχή επείγουσας προνοσοκομειακής φροντίδας για την υποστήριξη των ζωτικών λειτουργιών των ασθενών (Καρδιοπνευμονική Αναζωογόνηση) κατά το χρονικό στάδιο πριν την διακομιδή ενός ύποπτου ή και επιβεβαιωμένου περιστατικού SARS-CoV-2, σε κάποιο Νοσοκομείο Αναφοράς Covid-19. Επίσης, θα αξιολογήσουμε τις πραγματικές δυνατότητες διακομιδής κρούσματος με πλωτά ή αεροπορικά μέσα», εξηγεί ο πρόεδρος του ΕΚΑΒ, κ. Νίκος Παπαευσταθίου.
Το αποτέλεσμα του προγράμματος θα αποτυπωθεί σε έκθεση και θα παραδοθεί στην ηγεσία του υπουργείου Υγείας μέχρι τις 15 Ιουνίου ώστε να γίνουν συμπληρωματικές κινήσεις και παρεμβάσεις σε ό,τι αφορά τις υποδομές, τον εξοπλισμό, το προσωπικό. Στο μεταξύ, το ΕΚΑΒ προετοιμάζεται για την τουριστική περίοδο σε ό,τι αφορά την ενίσχυση των πληρωμάτων του (θα ανοίξει την πλατφόρμα επικουρικών προσλήψεων) καθώς των μέσων που απαιτείται να έχει στη διάθεσή του για τη διαχείριση περιστατικών Covid-19. Στο πλαίσιο αυτό θα έχει μέχρι και το τέλος Μαΐου πέντε ειδικές «κάψουλες» έναντι μίας που διέθετε για να γίνονται αεροδιακομιδές ατόμων με Covid-19.
Κορωνοϊός: Πόσες φορές να πλένουμε τα χέρια μας για να μειωθεί κατά 36% ο κίνδυνος λοίμωξης
Ανοίγουν δημοτικά σχολεία, νηπιαγωγεία και παιδικοί σταθμοί την 1η Ιουνίου
