Ο κοροναϊός με την ονομασία 2019 n – CoV είναι ο πιο πρόσφατος ιός της οικογένειας των κοροναϊών που απομονώθηκε από τους επιστήμονες. Και ο δεύτερος, μετά τον SARS-CoV, τον κοροναϊό που προκάλεσε την επιδημία SARS το 2003, που έχει «αφετηρία» την Κίνα. Η χώρα προέλευσης του κοροναϊού και η ταχύτητα με την οποία εξαπλώνονται τα κρούσματα της αναπνευστικής λοίμωξης που προκαλεί έχουν σημάνει συναγερμό στην επιστημονική κοινότητα. Τα εκατοντάδες πια κρούσματα, από τις αρχές Ιανουαρίου που αναφέρθηκε ο ιός, έχουν εντοπιστεί και σε διάφορες περιοχές της Κίνας, όπως στο Πεκίνο και στη Γκουανγκντόν, και σε αρκετές χώρες, μεταξύ άλλων Ταϊλάνδη, Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Αυστραλία, ΗΠΑ, Ρωσία.
Σε εγρήγορση – και συνεχή επαφή με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας- βρίσκονται και οι Έλληνες ειδικοί, προκειμένου να ληφθούν όλα τα μέτρα για τη θωράκιση της χώρας και τη διαχείριση των περιστατικών, «ύποπτων» και επιβεβαιωμένων, του κοροναϊού 2019 n – CoV που τυχόν φτάσουν στη χώρα μας.
Τι γνωρίζουμε για τους κοροναϊούς, τον νέο και τους παλαιότερους
Οι κοροναϊοί, μια ευρύτερη οικογένεια ιών, είναι κοινοί σε πολλά είδη ζώων, συμπεριλαμβανομένων των καμήλων και των νυχτερίδων. Οι πιο κοινοί οι οποίοι μολύνουν τους ανθρώπους είναι οι εξής τέσσερις: 229E (alpha coronavirus), NL63 (alpha coronavirus), OC43 (beta coronavirus), HKU1 (beta coronavirus).
Το 2002 ένας ακόμη κοροναϊός «προστέθηκε» στην οικογένεια, ο SARS-CoV, ο οποίος είχε προκαλέσει τη φερώνυμη επιδημία SARS (Σοβαρό Οξύ Αναπνευστικό Σύνδρομο). Έως και τα τέλη του 2003 είχε μολύνει τουλάχιστον 8.098 ανθρώπους παγκοσμίως και ενοχοποιηθεί για 774 θανάτους.
Ένας ακόμη κοροναϊός, ο MERS-CoV, είχε απομονωθεί το 2012 στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, όπου και πάλι είχε προκαλέσει επιδημία λοίμωξης του αναπνευστικού και εκατοντάδες θανάτους. Η λοίμωξη εκδηλωνόταν ως πνευμονία, με εμφάνιση οξείας, σοβαρής νόσου του αναπνευστικού, με πυρετό, βήχα, δύσπνοια και αναπνευστική δυσχέρεια.
Οι δύο προαναφερθέντες κοροναϊοί, SARS-CoV και ο MERS – CoV, που όπως και οι άλλοι της οικογένειας είναι κοινοί σε διάφορα είδη ζώων, έχουν το χαρακτηριστικό ότι μεταλλάχθηκαν, μόλυναν και ανθρώπους και εξαπλώθηκαν στην κοινότητα. Σε ό,τι αφορά τον κοροναϊό SARS οι επιστήμονες γνωρίζουν πια πως μεταδόθηκε από ένα είδος γάτας και αναφορικά με τον MERS από τις καμήλες.
Ο νέος ιός κοροναϊός 2019 n – CoV «εμφανίστηκε» όταν, στις 9 Ιανουαρίου, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ανακοίνωσε ότι εντόπισε έναν νέο κοροναϊό στην Κίνα, στην πόλη Γιουχάν, με πληθυσμό 19 εκατ. πληθυσμό. Κατά τις τελευταίες 15 ημέρες ο κοροναϊός έχει μολύνει περισσότερα από 545 άτομα στην Κίνα, έχει συνδεθεί με τουλάχιστον 17 θανάτους και έχει εξαπλωθεί εκτός χώρας.
Ως εστία αναφέρθηκε η κεντρική αγορά, South China Seafood Wholesale Market, στην οποία ωστόσο δεν πωλούνται μόνο θαλασσινά αλλά και κοτόπουλα, νυχτερίδες και άγρια ζώα. Ακόμη όμως δεν έχει προσδιοριστεί επακριβώς η εστία της λοίμωξης, ουδείς όμως μπορεί να αποκλείσει ότι είναι ενεργή, ανεξάρτητα πια από τη μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Ποια είναι τα συμπτώματα του 2019 n – CoV
Ο νέος ιός ανήκει στη κατηγορία των κοροναϊών που προκαλούν το κοινό κρυολόγημα αλλά και σοβαρότερες λοιμώξεις. Τα συμπτώματα παραπέμπουν σε εκείνα της λοίμωξης του αναπνευστικού και περιλαμβάνουν υψηλό πυρετό, αναπνευστική δυσχέρεια, βήχα και αλλοιώσεις στους πνεύμονες. Στις πιο σοβαρές περιπτώσεις εκδηλώνεται πνευμονία, οξύ αναπνευστικό σύνδρομο, νεφρική ανεπάρκεια με αποτέλεσμα ορισμένοι ασθενείς να χάνουν τη μάχη για τη ζωή τους.
Επίσης, γνωρίζουν οι ειδικοί ότι χρειάζονται περίπου δύο εβδομάδες από τη μόλυνση έως και την εκδήλωση των συμπτωμάτων.
Αρχικά εκτιμήθηκε πως πρόκειται για έναν νέο μεν κοροναϊό, ο οποίος όμως μεταδίδεται δύσκολα από άνθρωπο σε άνθρωπο. Κι αυτό διότι σύμφωνα με τα στοιχεία που δίδονταν στον ΠΟΥ από τις κινεζικές υγειονομικές αρχές κανείς από τους 400 εργαζόμενους στις δομές Υγείας του Γιουχάν που ήρθαν σε επαφή με ασθενείς, δεν εμφάνισε συμπτώματα της νόσου. Οι αρχικές παρατηρήσεις των επιστημόνων ανατράπηκαν – πλέον αναφέρονται τουλάχιστον 17 επαγγελματίες υγείας που έχουν μολυνθεί και νοσήσει. Σύμφωνα με τη διαθέσιμη μέχρι τώρα εικόνα, χαρακτηρίζεται ένας μέτριας μεταδοτικότητας ιός και με χαμηλότερη θνητότητα σε σύγκριση με άλλους κοροναϊούς όπως ο ιός MERS-CoV.
Πόσο κινδυνεύει η Ελλάδα
Σύμφωνα με τα τρέχοντα δεδομένα καθώς και τις οδηγίες του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Νόσων (ECDC) ο κίνδυνος εισαγωγής κρούσματος κρίνεται χαμηλός. Το επιστημονικό προσωπικό του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) έχει ήδη πραγματοποιήσει μία σύσκεψη, παρακολουθεί προσεκτικά τις εξελίξεις και συνεργάζεται με τους διεθνείς οργανισμούς για τυχόν περαιτέρω απαραίτητα μέτρα.
Σε κάθε περίπτωση ο ΕΟΔΥ παραμένει σε επαγρύπνηση σχετικά με τη νόσο για ενδεχόμενα κρούσματα σε ταξιδιώτες, ενώ έχει ήδη εκδώσει ενημερωτικό υλικό και οδηγίες για τις πύλες εισόδου της χώρας και τα νοσοκομεία.