Δύσκολος μήνας σε ό,τι αφορά την επιδημία κορωνοϊού αποδεικνύεται (και) ο Φεβρουάριος.
Η χώρα διανύει περίοδο βραδείας συρρίκνωσης της επιδημίας χωρίς σαφείς ενδείξεις για το πότε αυτή θα ολοκληρωθεί, κάτι που μετατρέπει σε δύσκολη εξίσωση τον σχεδιασμό των Αρχών να βαδίσει σύντομα και η Ελλάδα στην πεπατημένη των ευρωπαϊκών χωρών αίροντας περιορισμούς και μέτρα που συνόδεψαν τους προηγούμενους μήνες.
Ήδη το θέμα των αποκριάτικων μαζικών εκδηλώσεων -δεν έχουν πραγματοποιηθεί από το 2019- τουλάχιστον για το τελευταίο τριήμερο της Καθαράς Δευτέρας, την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου, αποτέλεσε αφορμή για να ανοίξει η συζήτηση, με την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων να καλείται την Τετάρτη να δώσει την εισήγησή της για τη διοργάνωσή τους ή μη. Παρελθόν θα είναι πάντως, από σήμερα, ένας ακόμη υγειονομικός περιορισμός της επιδημίας, οι έξι καθήμενοι ανά τραπέζι στην εστίαση και τη διασκέδαση, όπου πρόσβαση έχουν μόνο εμβολιασμένοι.
Τον οδικό άξονα πάνω στον οποίο θα κινηθούν οι επιστήμονες χάραξαν οι εκπρόσωποι της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, η καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών Βάνα Παπαευαγγέλου και ο επίκουρος καθηγητής Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών Γκίκας Μαγιορκίνης.
«Η σταδιακή άρση των περιορισμών είναι εφικτή. Περνάμε σε μια φάση όπου θα μάθουμε να συνυπάρχουμε με τον ιό και που καθένας από εμάς θα πρέπει να παίρνει τις αποφάσεις του σχετικά με το πόσο αποδέχεται την έκθεσή του σε αυτόν», είπε η καθηγήτρια. Ο κ. Μαγιορκίνης αποσαφήνισε ότι «οι εμβολιασμένοι θα χαίρονται όλο και περισσότερο την άνεσή τους, καθώς οι δραστηριότητες που θα απελευθερωθούν θα αφορούν εμβολιασμένους. Παγκοσμίως βαίνουμε σε μια κατάσταση, όπου η κοινωνική αποστασιοποίηση θα χρησιμοποιείται όλο και λιγότερο ενώ όλο και περισσότερο θα χρησιμοποιείται ο εμβολιασμός και το testing».
Τα δεδομένα
Περίπου το 1,5% του πληθυσμού της χώρας νοσεί λόγω κορωνοϊού. Και παρότι σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), η διασπορά του ιού μειώθηκε κατά 8% την τελευταία εβδομάδα, οι ειδικοί εμφανίζονται συγκρατημένοι υπενθυμίζοντας πως βρισκόμαστε στο μέσο του χειμώνα που μας περιορίζει σε εσωτερικούς χώρους και δυναμώνει την κυκλοφορία του κορωνοϊού. Μάλιστα, επισημαίνουν ότι από την τελευταία εβδομάδα του Ιανουαρίου αυξάνονται σταθερά τα νέα κρούσματα στα άτομα ηλικίας άνω των 55 ετών.
Οι σκληροί επιδημιολογικοί δείκτες αποτυπώνουν μικρή μείωση στις νέες εισαγωγές και στους θανάτους, το σκληρότερο σημάδι της επιδημίας, και ιδίως του τελευταίου κύματος της μετάλλαξης Omicron που άφησε κοντά στους 4.000 νεκρούς από την αρχή του έτους. Την περασμένη εβδομάδα καταγράφηκε μείωση 8% στους θανάτους, 9% των νοσηλευόμενων και 5% των ασθενών στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ), με τα προγνωστικά μοντέλα να προβλέπουν ότι μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου ο αριθμός των διασωληνωμένων θα μειωθεί στους 450 από 512 που ήταν προχθές. Ενας στους δύο νοσηλευόμενους είναι ηλικίας άνω των 75 ετών, ενώ το 75% των θανάτων αφορά ανεμβολίαστους άνω των 70 χρόνων.
Σημειώνεται πως τουλάχιστον 300.000 άτομα ηλικίας άνω των 60 χρόνων παραμένουν ανεμβολίαστα, παρά το πρόστιμο των 100 ευρώ μηνιαίως. Επιπλέον 324.000 άτομα λογίζονται ως ανεμβολίαστα για μια σειρά από δραστηριότητες, καθώς δεν έχουν λάβει την αναμνηστική δόση.
Μάλιστα, δύο πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι ο κίνδυνος σοβαρής νόσου για τους ανεμβολίαστους άνω των 65 ετών, αλλά και για τους ανεμβολίαστους άντρες άνω των 40 ετών με υποκείμενα νοσήματα είναι εξίσου υψηλός, ανεξάρτητα με το αν έχουν νοσήσει με Omicron ή Delta. «Γι’ αυτούς η παραλλαγή Omicron δεν θα είναι ένα απλό κρυολόγημα και η προηγούμενη νόσηση από κορωνοϊό δεν προσφέρει ικανή προστασία», ανέφερε χαρακτηριστικά η κυρία Παπαευαγγέλου.
Με δεδομένο ότι ο ΕΟΔΥ ανακοίνωσε πως μέχρι τέλος Ιανουαρίου είχαν ανιχνευτεί 33 κρούσματα της εξαιρετικά μεταδοτικής υποπαραλλαγής ΒΑ.2 της Omicron, η κατάσταση γίνεται πιο περίπλοκη. Κι αυτό διότι ουδείς αποκλείει η Omicron ΒΑ.2 να τρέχει στο μεταξύ με ταχύτητα που θα αποτυπωθεί στο επιδημιολογικό δελτίο τις επόμενες ημέρες.
Οι θεραπείες
Τα εμβόλια και τα αντι-ιικά φάρμακα έναντι της λοίμωξης COVID-19 συγκρατούν σημαντικά πλέον την… απειλητική κυκλοφορία της σχεδόν κυρίαρχης μετάλλαξης Omicron αλλά και της Delta που κατά τόπους αποδεικνύεται πολύ δυνατή. Η ενίσχυση του μετώπου αυτού, δηλαδή η απόλυτη εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού και η άμεση χορήγηση αντι-ιικών χαπιών, αποτελεί μείζονα προτεραιότητα για τους επιστήμονες και την κυβέρνηση.
Είναι ενδεικτικό ότι από την περασμένη Δευτέρα και μέσα στις πέντε πρώτες ημέρες της λειτουργίας της πλατφόρμας για τα αντι-ιικά φάρμακα, υποβλήθηκαν και έγιναν δεκτές περισσότερες από 1.500 αιτήσεις. Τουλάχιστον 750 ασθενείς θετικοί στον κορωνοϊό και προφίλ υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσο λοίμωξη COVID-19 έχουν ήδη λάβει τα αντιιικά χάπια της Merck (ΜSD στην Ελλάδα). Πρόκειται δηλαδή για ισάριθμους ασθενείς ευάλωτους ή ηλικιωμένους των οποίων η θεραπεία γίνεται στο σπίτι με την παρακολούθηση του γιατρού τους.
Το όφελος στο πιεσμένο σύστημα υγείας είναι προφανές και μάλλον ανεκτίμητο στην παρούσα φάση με τους σχεδόν 4.000 νοσηλευομένους λόγω κορωνοϊού, καθώς κάθε ένας ασθενής που αντιμετωπίζει τη λοίμωξη με κατ’ οίκον θεραπεία συμβάλλει σε μια τεράστια εξοικονόμηση δυνάμεων στα νοσοκομεία.
Σε ό,τι αφορά τους εμβολιασμούς, τα δεδομένα δεν επιτρέπουν ιδιαίτερη αισιοδοξία σε αυτή τη φάση. Eχουν πραγματοποιηθεί 7.399.138 ολοκληρωμένοι εμβολιασμοί σε ισάριθμους πολίτες, που αντιστοιχούν στο 70,4% του γενικού πληθυσμού.
Ωστόσο, οι εμβολιασμοί πρώτης δόσης που είναι τόσο σημαντικοί, ιδίως για τα άτομα ηλικίας άνω των 60 χρόνων, δεν υπερβαίνουν τους 3.700 ημερησίως.
Οι ειδικοί σε μια αισιόδοξη εκτίμηση, πάντως, ελπίζουν ότι οι εμβολιασμοί, έστω με τον αργό ρυθμό των τελευταίων εβδομάδων, οικοδομούν ένα σημαντικό κομμάτι του τείχους ανοσίας που θα συμβάλει στην αποκλιμάκωση της επιδημίας το επόμενο διάστημα.
