*γράφει η Γεωργία Σαδανά
Στην πλήρη εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού τους ακουμπούν ολοένα και περισσότερες χώρες του πλανήτη, μέχρις ότου αποκρυσταλλωθεί η επιδημιολογική συμπεριφορά, αλλά και ο ρυθμός μετάδοσης της νέας παραλλαγής «Όμικρον», η οποία κλυδωνίζει τα τελευταία εικοσιτετράωρα τη διεθνή τάξη.
Στον απόηχο της διαπίστωσης του Αμερικανού Επιδημιολόγου, Άντονι Φάουτσι ότι «ο κορωνοϊός μάλλον δεν θα εξαφανιστεί ποτέ» κι ενώ Ευρώπη και Νότια Ασία βιώνουν έναν σφοδρό πανδημικό χειμώνα, η επίσπευση του μαζικού εμβολιασμού προβάλλει ως η μόνη σταθερά για την άμεση δράση απέναντι στον κορωνοϊό και τις μεταλλάξεις του, τη στιγμή που οι ειδικοί ανά τον κόσμο βλέπουν να προβάλει στον ορίζοντα και πέμπτο κύμα της πανδημίας. «Το τι θα συμβεί με το πέμπτο κύμα εξαρτάται από το τι θα κάνουμε τις επόμενες εβδομάδες και μήνες» δήλωσε σχετικά ο Δρ. Άντονι Φάουτσι, ενώ λίγες ώρες αργότερα το Αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νόσων (CDC) απηύθυνε σύσταση προς Αμερικανούς ενήλικες (άνω των 18 ετών) που έχουν εμβολιαστεί, να λάβουν άμεσα την αναμνηστική δόση.
Ανεβάζοντας το επίπεδο του παγκόσμιου συναγερμού, ως «απειλή για τη διεθνή κοινότητα» αποτίμησαν την παραλλαγή «Όμικρον» οι Υπουργοί Υγείας των επτά ισχυρότερων οικονομιών του πλανήτη (G7) σε έκτακτη συνεδρίασή τους χθες, συμπεραίνοντας ταυτόχρονα ότι η αντιμετώπισή της απαιτεί «επείγουσα δράση», αλλά και εμβάθυνση της συνεργασίας με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Ενδεικτικό της «απειλητικής» διάθεσης της παραλλαγής «Όμικρον» αποτελεί το γεγονός ότι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης προεξοφλούν ήδη ότι η νέα παραλλαγή θα επισκιάσει την παγκόσμια ανάπτυξη, τόσο λόγω της δεδομένης χρονικής συγκυρίας (εμφάνιση πληθωρισμού παγκοσμίως και δυσκολίες στην εφοδιαστική αλυσίδα), όσο και καθηλώνοντας την παγκόσμια οικονομία για άλλη μια χρονιά σε υφεσιακή τροχιά, παρά τα αντισταθμιστικά μέτρα που λαμβάνουν οι εθνικές κυβερνήσεις.
Ταυτόχρονα, σε έναν αγώνα δρόμου έχουν επιδοθεί ηγέτες, διεθνείς οργανισμοί και φαρμακευτικοί κολοσσοί, προκειμένου να διασφαλιστεί η απρόσκοπτη πρόσβαση σε ικανές ποσότητες εμβολίων, αλλά και να διευκολυνθεί η ανάπτυξη των ερευνών για την παρασκευή δραστικών σκευασμάτων απέναντι στην νέα παραλλαγή, σε μια προσπάθεια να περιοριστεί η εξάπλωσή της, καθώς πρόκειται για μια «πολύ μεταδοτική» παραλλαγή, κατά τους Υπουργούς Υγείας των G7.
Όσο για το Λευκό Οίκο, συντρέχει «λόγος ανησυχίας», αλλά «όχι πανικού» μετά τον εντοπισμό της νέας παραλλαγής του ιού. Ο Αμερικανός Πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν επιχείρησε, μάλιστα, χθες να καθησυχάσει μερικώς την κοινή γνώμη της χώρας του, επισημαίνοντας ότι η διοίκησή του εργάζεται με τις φαρμακοβιομηχανίες Pfizer, Moderna και Johnson & Johnson για την ανάπτυξη ενδεχόμενων σχεδίων, εφόσον χρειαστούν, για την αντιμετώπιση της «Όμικρον». Μέχρι τότε, ο ίδιος κάλεσε τους Αμερικανούς πολίτες να εμβολιαστούν, αλλά και να προχωρήσουν άμεσα στην αναμνηστική δόση (για όσους είναι ήδη εμβολιασμένοι), φορώντας υποχρεωτικά μάσκα τόσο σε δημόσιους, όσο και σε εσωτερικούς χώρους.
Φρένο Μπάιντεν σε lockdown
«Αργά ή γρήγορα θα δούμε κρούσματα αυτής της νέας παραλλαγής εδώ στις ΗΠΑ», προειδοποίησε ο Πρόεδρος Μπάιντεν, καθώς ο ρυθμός μετάδοσης -της αφρικανικής προέλευσης- νέας μετάλλαξης του κορωνοϊού είναι ένα από τα δεδομένα που έχει θορυβήσει παγκοσμίως τους ειδικούς. Ωστόσο, ο ίδιος απέρριψε τις αιτιάσεις περί νέων ταξιδιωτικών περιορισμών, αλλά και περί επιβολής ενός νέου lockdown, υπογραμμίζοντας ότι «εάν οι πολίτες έχουν εμβολιαστεί και φορούν μάσκα, δεν υπάρχει ανάγκη καραντίνας».
Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, η αρμόδια Επίτροπος της ΕΕ, Στέλλα Κυριακίδου υπογράμμισε πως «πρέπει να δράσουμε γρήγορα για να επιβραδύνουμε την εξάπλωση της παραλλαγής «Όμικρον», για να κερδίσουμε χρόνο και να αυξήσουμε την εμβολιαστική κάλυψη, να ενισχύσουμε τους πολίτες μας και να προσαρμόσουμε τα ιατρικά αντίμετρα, συμπεριλαμβανομένων των εμβολίων, εάν χρειαστεί», στο πλαίσιο της έκτακτης διάσκεψης των Υπουργών Υγείας των G7. Επιπλέον, η Ευρωπαία Επίτροπος γνωστοποίησε ότι οι ήδη υπάρχουσες συμφωνίες (της ΕΕ) δίνουν πρόσβαση σε εμβόλια που προσαρμόζονται στις μεταλλάξεις, αλλά και το ότι η Κομισιόν υπέγραψε συμβόλαιο με την Valvena για 27 εκατομμύρια δόσεις το 2022.
Ράλι για νέα φάρμακα
Στο ενδιάμεσο, σε σπριντ έχουν επιδοθεί οι μεγαλύτερες φαρμακοβιομηχανίες του πλανήτη, προκειμένου να ανταποκριθούν όσο το δυνατόν συντομότερα στην παραγωγή σκευασμάτων που θα δρουν αποτελεσματικά κατά του κορωνοϊού και ιδίως των νέων μεταλλάξεών του. Τον στόχο των 80 εκατομμυρίων δόσεων του χαπιού κατά της Covid-19 ανακοίνωσε χθες ο Διευθύνων Σύμβουλος της Pfizer, Αλμπέρτ Μπουρλά, σε συνέντευξή του στο αμερικανικό δίκτυο CNBC, δηλώνοντας παράλληλα πως το νέο φάρμακο, με την εμπορική ονομασία Paxlovid, δεν θα επηρεαστεί από την παραλλαγή «Όμικρον».
Από πλευράς του, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Moderna, Στεφάν Μπανσέλ υποστήριξε ότι τα στοιχεία για την παραλλαγή «Όμικρον» ως προς την αποτελεσματικότητα των εμβολίων θα γίνουν γνωστά σε διάστημα 2 έως 6 εβδομάδων, εκτιμώντας ακόμη πως η νέα παραλλαγή του ιού είναι «υψηλής μεταδοτικότητας». Στην ίδια κατεύθυνση, την έναρξη εργασιών για την παραγωγή ενός νέου εμβολίου, προσανατολισμένου στην παραλλαγή «Όμικρον» ανακοίνωσε χθες και η BioNTech SE, διευκρινίζοντας ακόμη πως «τα πρώτα βήματα της ανάπτυξης ενός εν δυνάμει νέου εμβολίου αλληλοεπικαλύπτονται με την απαραίτητη έρευνα για να εκτιμηθεί αν θα χρειαστεί ένα νέο εμβόλιο».
Η σπουδή της παγκόσμιας φαρμακοβιομηχανίας να συνδράμει άμεσα στην αντιμετώπιση της παραλλαγής «Όμικρον» εκπορεύεται πρωτίστως από την επικινδυνότητά της, καθώς για τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο κίνδυνος από την νέα μετάλλαξη είναι «πολύ υψηλός». Σε σημείο που, «ενδέχεται να υπάρξουν μελλοντικές εξάρσεις της covid-19, οι οποίες μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις», όπως υποστήριξε ο ΠΟΥ.
Συνέχεια στους περιορισμούς
Με αυτά τα δεδομένα, επικαιροποιείται διαρκώς η λίστα των περιορισμών που θέτουν η μία μετά την άλλη οι περισσότερες χώρες, ώστε να πετύχουν τον περιορισμό της μετάδοσης της νέας παραλλαγής επί των εδαφών τους, με την Αυστραλία να αναστέλλει χθες το άνοιγμα των συνόρων της για φοιτητές και εξειδικευμένους εργαζόμενους, επικαλούμενη τις νέες αβεβαιότητες, οι οποίες ανακύπτουν μετά την εμφάνιση της «Όμικρον». Για ένα μήνα κλείνει τα σύνορά της προς αλλοδαπούς και η Ιαπωνία, ενώ σε πλήρη απαγόρευση της εισόδου όλων των αλλοδαπών στη χώρα προχώρησε το Ισραήλ. Η εντατικοποίηση των περιορισμών παγκοσμίως υπαγορεύεται και από την επέλαση της νέας παραλλαγής στον παγκόσμιο χάρτη, αφού το πρώτο κρούσμα της «Όμικρον» καταγράφηκε χθες στην Ισπανία και στην Ελβετία, δύο ταυτοποιημένα κρούσματα μετρά πλέον ο Καναδάς, 10 ύποπτα κρούσματα εξετάζονται στην Ιρλανδία, ενώ στα 8 υπολογίζονται τα πιθανά κρούσματα της «Όμικρον» στη Γαλλία.
Για την Ελλάδα, ως επιβεβλημένη χαρακτήρισε την εντατικοποίηση των εμβολιασμών όλων των δόσεων η Πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών Μαρία Θεοδωρίδου, συνιστώντας υπομονή και ψυχραιμία, μέχρι την ανάκτηση περισσότερων δεδομένων για την παραλλαγή «Όμικρον». Πάντως, η ίδια περιέγραψε ότι η αγωνία των ειδικών προκύπτει από την εμφάνιση 32 μεταλλάξεων στο γονίδιο της πρωτεϊνικής ακίδας, παρότι «φαίνεται ότι η κυτταρική ανοσία, τα κύτταρα μνήμης δηλαδή, προστατεύουν από τις περισσότερες μεταλλάξεις», όπως πρόσθεσε. Μπροστά στην νέα συνθήκη από την εμφάνιση της «Όμικρον» ανοιχτά θα παραμένουν και τις Κυριακές τα εμβολιαστικά κέντρα από το Δεκέμβριο, ώστε να παρέχεται η δυνατότητα καθημερινού εμβολιασμού σε 100.000 άτομα ανακοίνωσε από πλευράς οτυ χθες ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Μάριος Θεμιστοκλέους.
Σε ετοιμότητα η Αθήνα
Τα επιστημονικά δεδομένα από την παρατήρηση της μετάλλαξης σε όλο τον κόσμο επεξεργάζεται σε πραγματικό χρόνο και η Αθήνα, μολονότι «η χώρα δεν θα κλείσει. Τα μέτρα που έχουμε λάβει υποστηρίζουν αυτή τη στρατηγική σε αυτό το συγκεκριμένο πλαίσιο» τόνισε χθες ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου. Ο κ. Οικονόμου επανέλαβε ακόμη ότι στην κυβέρνηση «δεν σκεφτόμαστε μέτρα που μπορεί να φέρουν περιορισμούς στους εμβολιασμένους», αναφερόμενος σε μέτρα «τα οποία, σε καμία περίπτωση, θα συνιστούν μικρό, μεσαίο ή μεγάλο lockdown».
Ρόλο, ωστόσο, στις όποιες αποφάσεις της κυβέρνησης μετά τον εντοπισμό και της παραλλαγής «Όμικρον» θα διαδραματίσει η σημερινή συνεδρίαση της Επιτροπής των Εμπειρογνωμόνων του Υπουργείου Υγείας, τα μέλη της οποίας αναμένεται να συνεκτιμήσουν όλα τα επιδημιολογικά δεδομένα. Επίσης, οι όποιες κινήσεις της Αθήνας απέναντι στην αντιμετώπιση της νέας παραλλαγής εξετάζονται και υπό το πρίσμα κοινού ευρωπαϊκού βηματισμού, αφού εξελίσσονται ήδη διεργασίες για τη σύγκληση έκτακτης Συνόδου Κορυφής με αντικείμενο την αντιμετώπιση της «Όμικρον».
Ενεργά, ωστόσο, μέτρα με επίκεντρο τους ανεμβολίαστους πολίτες υφίστανται, σε κάθε περίπτωση, ως εναλλακτική λύση στο συρτάρι του Μεγάρου Μαξίμου, ανάμεσα στα οποία: η επέκταση των υποχρεωτικών rapid tests από 2 σε 3 και με διάρκεια μόλις 24 ωρών, η υποχρεωτική χρήση μάσκας σε εξωτερικούς χώρους, αλλά και ο αποκλεισμός των ανεμβολίαστων, ως έσχατη λύση, από εξωτερικούς χώρους εστίασης και ψυχαγωγίας.
Εμβολιασμοί παιδιών 5-11: Θα ξεκινήσουν μετά τις 20 Δεκεμβρίου