*γράφει η Νεφέλη Λυγερού
Μετά από δύο χρόνια, η πανδημία δεν λέει να καταλαγιάσει. Η συσσωρευμένη ψυχολογική κόπωση και η μόνιμη σκιά του θανάτου που έχει απλωθεί πάνω από την υφήλιο. Έχει φέρει τα πάνω-κάτω στις ζωές των ανθρώπων. Μετά τα εμβόλια που προσέφεραν μία τεράστια ανάσα, στη φαρέτρα κατά του κορωνοϊού έρχονται να προστεθούν και φάρμακα κατά της νόσου. Τα εμβόλια είναι πρόληψη. Τα αντιιικά φάρμακα είναι αντιμετώπιση. Και τα δύο είναι χρήσιμα και αλληλοσυμπληρώνονται.
Λίγη σημασία έχει αν το πρώτο που ανακοινώθηκε ήταν αυτό της αμερικανικής εταιρείας Merck, με την Pfizer να ακολουθεί κατά πόδας. Αυτό που απέδειξε και η μαζική χορήγηση εμβολίων είναι ότι ελάχιστες ήταν οι διαφορές μεταξύ τους. Όλα αποδείχθηκαν πολύτιμα και το ίδιο αναμένεται να συμβεί και με τα χάπια. Χάπια που θα μπορεί ο καθένας να πάρει στη βολή του σπιτιού του, με την καθοδήγηση του ιατρού του και βέβαια υπό συγκεκριμένες προυποθέσεις.
Τα φάρμακα υπόσχονται αποτελεσματική αντιμετώπιση της λοίμωξης, βελτίωση της προοπτικής για ταχεία ανάρρωση, μείωση των νοσηλειών και, κυρίως δραστική μείωση θανάτων. Η εξέλιξη αυτή μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα, κρατώντας τους ανθρώπους μακριά από τα νοσοκομεία και ασφαλείς από επιπλοκές, ακόμα και στην περίπτωση που κολλήσουν κορωνοϊό. Μας φέρνουν δηλαδή ένα βήμα πιο κοντά στην κανονικότητα, με την έννοια ότι ο κορωνοϊός να μετατραπεί από θανάσιμη απειλή σε ένα είδος ίωσης, με την οποία θα συμβιώνουμε χωρίς το καθημερινό δελτίο θανάτων.Ο Covid-19 θα μετατραπεί σε μία διαχειρίσιμη αναπνευστική λοίμωξη.
Η Pfizer υποστηρίζει ότι το χάπι της, το οποίο θα κυκλοφορήσει με την εμπορική ονομασία Paxlovid, εάν λάβει άδεια, μειώνει τον κίνδυνο θανάτου ή νοσηλείας κατά 89% σε άτομα που θα το πάρουν εντός τριών ημερών από την έναρξη των συμπτωμάτων. Η Merck εγγυάται ότι η κάψουλα της μολνουπιραβίρης μειώνει τον κίνδυνο κατά περίπου 50%.Το σκεύασμα της Μerck σταματά την αναπαραγωγή του ιού «τρελαίνοντας» το RNA του, ενώ της Pfizer επιτίθεται στα ένζυμα που χρειάζεται ο ιός για να αναπαραχθεί. Όπως ανακοίνωσε η Pfizer, θα ζητήσει την έγκριση του Αμερικανικού Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) «πολύ σύντομα και πάντως πριν τις 26 Νοεμβρίου». Ο Αλβέρτος Μπουρλά δήλωσε ότι η εταιρεία μπορεί να παράξει άμεσα 500 εκατ. χάπια που αρκούν για 50 εκατ. ασθενείς (η θεραπεία απαιτεί τη χορήγηση δέκα χαπιών).
Κανένα από τα δύο, ούτε ακόμα όσα θα ανακοινωθούν σύντομα, θα αποτελέσουν θεραπεία. Δεν λειτουργούν όπως τα αντιβιοτικά κατά των βακτηριακών λοιμώξεων. Πιθανολογείται, όμως, ότι θα βοηθήσουν στη μείωση των ποσοστών θνησιμότητας από έναν ιό που έχει σκοτώσει 750.000 ανθρώπους μόνο στις ΗΠΑ και εκατομμύρια σε όλο τον πλανήτη.
Ίσως κάποιοι καλλιεργήσουν μη ρεαλιστικές προσδοκίες από τα αντιικά φάρμακα. Ειδικά, όλοι εκείνοι που αρνούνται να εμβολιαστούν. Δεν είναι, όμως, η εύκολη λύση που υποκαθιστά το εμβόλιο. Ακόμα, πάντως, δεν έχουν κοινοποιηθεί πολλές πληροφορίες. Εάν και τα δύο φάρμακα εγκριθούν, ένα σημαντικό ερώτημα θα είναι ο τρόπος με τον οποίο θα παραδίδονται. Η ταχύτητα είναι η ουσία. Είναι σαφές ότι πρέπει να δημιουργηθεί ένας μηχανισμός παράδοσης. Θα μπορεί ο ασθενής να το προμηθεύεται από φαρμακείο; Θα υπάρχει κεντρικός μηχανισμός για να το παραδώσουν στους ασθενείς στο σπίτι τους;
Επιπλέον, πρέπει να διασφαλιστεί ότι οι άνθρωποι θα παίρνουν το φάρμακο σύμφωνα με τις οδηγίες. Το Molnupiravir χορηγείται ως παρτίδα τεσσάρων χαπιών που λαμβάνονται δύο φορές την ημέρα για πέντε ημέρες. Ακούγεται εύκολο. Όσο πιο γρήγορα αυτό το αντιικό ληφθεί από αυτόν που καταλάβει ότι έχει μολυνθεί, τόσο καλύτερο θα είναι το αποτέλεσμα.
Η Αγγλία πάντως θα δώσει πολλά μαθήματα. Η Ρυθμιστική Υπηρεσία Φαρμάκων και Προϊόντων Υγείας της χώρας χορήγησε άδεια για το φάρμακο με όνομα Lagevrio για ήπια έως μέτρια συμπτώματα Covid. Περιέχει τη δραστική ουσία μολνοπιραβίρη και πρόκειται για μια εύκολη στη χορήγηση θεραπεία που μείωσε στο μισό τον κίνδυνο νοσηλείας ή θανάτου από Covid-19. Το Paxlovid, όπως ονομάστηκε το χάπι της Pfizer, σύμφωνα με τα στοιχεία της κλινικής μελέτης, μπορεί να μειώσει κατά 89% τον κίνδυνο βαριάς νόσου και θανάτου των πιο ευάλωτων.
Όπως ανέφερε η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, Μίνα Γκάγκα, στις 11 Νοεμβρίου αναμένεται η έγκριση από τον Eυρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων για το χάπι της Merck και πιθανότατα πριν από το τέλος του 2021 θα έχουμε τις πρώτες παρτίδες στην Ελλάδα. «Οι παρτίδες όμως θα είναι περιορισμένες», τουλάχιστον το πρώτο διάστημα.