Η πανδημία του κορωνοϊού που ταλανίζει την ανθρωπότητα τους τελευταίους 20 μήνες παρουσιάζει σημάδια ύφεσης. Η λοίμωξη Covid-19 δοκίμασε τις αντοχές των Συστημάτων Υγείας αλλά ταυτόχρονα αποτελεί την «χρυσή» ευκαιρία για τη δόμηση ενός σύγχρονου και βιώσιμου μοντέλου υγειονομικής φροντίδας.
Η κυρία Rebecca Guntern, Επικεφαλής Ευρώπης της φαρμακευτικής εταιρείας Sandoz και προσωρινή πρόεδρος της Medicines for Europe μιλά στο ygeiamou.gr για τα «μαθήματα» που πήραμε από την πανδημία και ποια δομικά χαρακτηριστικά χρειάζεται ένα σύγχρονο Σύστημα Υγείας.
Η κυρία Rebecca Guntern, Επικεφαλής Ευρώπης της Sandoz
Η Αθήνα είχε την τιμή να φιλοξενήσει φέτος το διεθνές συνέδριο της Medicines For Europe και της Διεθνούς Ένωσης για τα Γενόσημα και Βιοομοειδή Φάρμακα (Ιnternational Generic & Biosimilar Medicines Association). Πρόκειται για τους θεσμικούς φορείς που εκπροσωπούν τις φαρμακευτικές εταιρείες που παράγουν γενόσημα, off patent και βιοομοειδή φάρμακα.
Παραδοσιακά, τα Συστήματα Υγείας βασίζονται στις προαναφερόμενες κατηγορίες σκευασμάτων για να προσφέρουν στους ασθενείς ποιοτικές και αποτελεσματικές θεραπείες με σημαντική εξοικονόμηση πόρων. «Η πανδημία ανέδειξε τον καίριο ρόλο που διαδραματίζει ο συγκεκριμένος τομέας φαρμάκων στην υγεία και ευημερία των Ευρωπαίων πολιτών και όχι μόνο. Περίπου το 70% των ευρείας χρήσης φαρμάκων στη Γηραιά Ήπειρο, όπως αντιβιοτικά και αναλγητικά, συμπεριλαμβανομένων και σκευασμάτων στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) είναι γενόσημα», εξηγεί η κυρία Guntern συμπληρώνοντας ότι «το μεγαλύτερο μάθημα που μας διδάσκει η πανδημία είναι πιθανώς ότι η υγειονομική περίθαλψη των ασθενών πρέπει να θεωρείται επένδυση και όχι κόστος».
Σύμφωνα με την Επικεφαλής Ευρώπης της Sandoz η πανδημία του κορωνοϊού αποτελεί την ευκαιρία «να διασφαλίσουμε μια συνεχή υγειονομική φροντίδα. Πολλοί πάσχοντες από χρόνιες ασθένειες κατά τη διάρκεια της πανδημίας βίωσαν καθυστερήσεις ή εμπόδια στην πρόσβαση στη διάγνωση, τη θεραπεία και την αποκατάσταση της υγείας τους». Το ιδιότυπο αυτό lockdown ήταν απόρροια της προσπάθειας των Συστημάτων Υγείας να κάνουν εξοικονόμηση δυνάμεων για τη διαχείριση των κρουσμάτων Covid-19, με απρόβλεπτες ωστόσο μακροπρόθεσμες συνέπειας για την υγεία των χρονίως πασχόντων. Αντιθέτως, η εφοδιαστική αλυσίδα φαρμάκων σε ευρωπαϊκό επίπεδο στάθηκε όρθια «και έτσι δεν αντιμετωπίσαμε ελλείψεις σκευασμάτων στην Ευρώπη χάρη στον ισχυρό κλάδο παραγωγής που διαθέτουμε. Καταφέραμε να καλύψουμε ένα άνευ προηγουμένου επίπεδο ζήτησης για απαραίτητα φάρμακα, τα περισσότερα από αυτά χωρίς δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, στο απόγειο της πανδημίας. Στη Sandoz πραγματοποιήσαμε επίσης σημαντικές επενδύσεις στις ευρωπαϊκές μας παραγωγικές δυνατότητες, όπως η επένδυσή μας στις παραγωγικές μας ικανότητες στο Kundl. Φυσικά όλα αυτά δεν σημαίνουν ότι ο κλάδος του Φαρμάκου δεν χρειάζεται ενίσχυση. Αντιθέτως πιστεύω ότι θα πρέπει να ενισχυθεί ώστε να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα και η ανθεκτικότητα της Ευρώπης. Καμία εφοδιαστική αλυσίδα προϊόντων δεν είναι πραγματικά ανθεκτική εάν δεν λειτουργεί σε ένα βιώσιμο πλαίσιο», εκτιμά.
Η βιωσιμότητα των Συστημάτων Υγείας και της εφοδιαστικής αλυσίδας του Φαρμάκου θα πρέπει ωστόσο να συμπληρώνεται από την ισότιμη πρόσβαση των ασθενών σε σωτήρια φάρμακα και εμβόλια. Κατά τη διάρκεια της πανδημία, «η φαρμακοβιομηχανία κατάφερε να παράξει τα εμβόλια έναντι της Covid-19 σε χρόνο ρεκόρ. Όμως, ανέκυψαν προβλήματα που αφορούσαν τη δίκαιη κατανομή τους σε παγκόσμιο επίπεδο, χωρίς ευτυχώς να τεθεί ανάλογο θέμα στην Ευρώπη. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, κατέστη σαφές ότι η ουσιαστική συνεργασία των φαρμακευτικών εταιρειών με την ΕΕ και τα κράτη μέλη θα μπορούσε να μετριάσει αποτελεσματικά τυχόν κρίσεις στην προμήθεια φαρμάκων και να εξασφαλίσει την ισότιμη φροντίδα των ασθενών, τόσο μέσω των φαρμάκων όσο και δια του εμβολιασμού», σύμφωνα με την προσωρινή πρόεδρο της Medicines For Europe.
Ψηφιοποίηση της φροντίδας υγείας
Η κυρία Rebecca Guntern αποτιμώντας την επίπτωση της πανδημίας στην Υγεία εξηγεί ότι η Covid-19 επιτάχυνε την ψηφιοποίηση και χτύπησε το καμπανάκι σε ΕΕ και Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) για την οικοδόμηση ενός πραγματικά ψηφιακού ρυθμιστικού συστήματος σε ότι αφορά στα φάρμακα. «Η ψηφιοποίηση της Υγείας μπορεί να βελτιώσει πολλαπλώς την φροντίδα υγείας. Πρώτον, είναι καιρός να προχωρήσουμε στην ψηφιοποίηση του κανονιστικού πλαισίου αξιολόγησης και έγκρισης των φαρμακευτικών προϊόντων, η οποία έχει καθυστερήσει πάρα πολύ στην Ευρώπη. Δεύτερον, ο ΕΜΑ πρέπει να αποκτήσει ένα ενιαίο, απλοποιημένο και εναρμονισμένο σύστημα δεδομένων για τις ελλείψεις φαρμάκων. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί τυποποιώντας τον ορισμό της “έλλειψης” και απαιτώντας από όλους τους εθνικούς οργανισμούς φαρμάκων να συλλέγουν πληροφορίες μέσω ενός ενιαίου ψηφιακού εργαλείου.Και τρίτον, με συγκεντρωτικές πληροφορίες για την προσφορά και τη ζήτηση, ο EMA και η ΕΕ θα μπορούσαν να παρέχουν καθοδήγηση στη φαρμακοβιομηχανία ώστε να προλαμβάνονται οι ελλείψεις και να εξασφαλίζεται η ισότιμη παροχή φαρμάκων σε όλους τους ασθενείς. Αυτό θα μπορούσε να γίνει μέσω της σύνδεσης με το ευρωπαϊκό σύστημα σειριοποίησης», προτείνει η Επικεφαλής Ευρώπης της Sandoz συμπληρώνοντας ότι «τώρα είναι η στιγμή να δημιουργήσουμε ισχυρά ψηφιακά συστήματα που θα διασφαλίζουν την πρόσβαση των ασθενών στη σύγχρονη Ιατρική ανεξαρτήτως που βρίσκονται και να κάνουμε την καλύτερη δυνατή χρήση των διαθέσιμων δεδομένων για τη βελτίωση της υγείας των πολιτών διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την απόλυτη προστασία των προσωπικών δεδομένων».
Προσωπικά διδάγματα
Η κυρία Guntern δεν παραλείπει να αναφερθεί και στο αποτύπωμα της πανδημίας σε προσωπικό επίπεδο. «Η πανδημία έχει επηρεάσει τη ζωή τόσων ανθρώπων τόσο προσωπικά όσο και επαγγελματικά και έχει επαναπροσδιορίσει την αντίληψή μας για το “φυσιολογικό”. Δοκίμασε ουσιαστικά την ανθεκτικότητά μας ως άτομα και κοινωνίες. Η Covid-19 μου δίδαξε ότι πρέπει να είμαστε πιο ευέλικτοι αλλά παράλληλα καλά οργανωμένοι. Φυσικά, αυτό δεν είναι πάντα εύκολο. Ο σύζυγός μου και εγώ είμαστε μια πολύ καλή ομάδα. Ειδικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας έπρεπε να συνεργαστούμε στενά για να εξασφαλίσουμε την καλύτερη φροντίδα για την οικογένεια και τους συγγενείς μας. Έπρεπε επίσης να μάθω να μεταβιβάζω αρμοδιότητες και ότι η τελειότητα δεν έχει θέση σε αυτόν τον πλανήτη – χρειάζεται πάθος και θάρρος για να αυτοσχεδιάσεις», λέει.
