*γράφει η Νεφέλη Λυγερού
Στη διεθνή δημόσια σφαίρα έχει μπει για τα καλά η συζήτηση για την ενισχυτική τρίτη δόση του εμβολίου κατά του κορωνοϊού.
Η Pfizer δήλωσε ότι σκοπεύει να καταθέσει άμεσα αίτηση για τη χορήγηση της, καθιστώντας εμφανές ότι το σενάριο αυτό βρίσκεται προ των πυλών. Αν και είναι σχετικά νωρίς, το ενδεχόμενο μίας τρίτης δόσης εμβολίου να απασχολήσει τον γενικό πληθυσμό, οι έρευνες εστιάζουν στις πιο ευάλωτες ομάδες και σε συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες. Εξάλλου, οι διαθέσιμες μελέτες επιβεβαιώνουν ότι η ευεργετική επίδραση στον οργανισμό του εμβολίου κατά του κορωνοϊού ελαττώνεται κατά 6% ανά δίμηνο. Τα συνολικά επίπεδα των αντισωμάτων φαίνεται πως αρχίζουν να φθίνουν ήδη από τις έξι εβδομάδες μετά τον πλήρη εμβολιασμό, ενώ μπορούν να μειωθούν έως και πάνω από 50% σε διάστημα 10 εβδομάδων.
Το Ισραήλ είναι η πρώτη χώρα που έχει ήδη υιοθετήσει το μέτρο της τρίτης –γνωστής και ως αναμνηστικής δόσης- για την ηλικιακή ομάδα των 60 ετών και άνω. Ο ίδιος ο πρόεδρος του Ισραήλ Ισαάκ Χέρτσογκ έδωσε το παράδειγμα, λαμβάνοντας σε ιατρικό κέντρο έξω από το Τελ Αβίβ την τρίτη δόση του εμβολίου της Pfizer.
«Είμαστε η πρώτη χώρα στον κόσμο που εμβολιάζει την ηλικιακή ομάδα άνω των 60 με τρίτη δόση και είμαστε πολύ περήφανοι γι αυτό», δήλωσε o επικεφαλής του νοσηλευτικού προσωπικού στο ιατρικό κέντρο Clalit του Τελ Αίβ Aρσέν Αρουτινιουνιάν. «Λέμε και ζητάμε από όλους να έρθουν και να εμβολιαστούν». Στόχος του μέτρου αυτού είναι η προφύλαξη κυρίως των ηλικιωμένων από σοβαρές επιπλοκές της μετάλλαξης Δέλτα. Είχαν προηγηθεί από τα μέσα Ιουλίου, όσοι έχουν υποστεί μεταμόσχευση, καρκινοπαθείς και πάσχοντες από νεφρική ανεπάρκεια. Έχει, μάλιστα, ήδη καταγραφεί στο Ισραήλ, η ικανοποιητική συνεργασία των πολιτών που σπεύδει να σηκώσει το μανίκι για τρίτη φορά. Προαπαιτούμενο, όμως, είναι να έχει περάσει το διάστημα πέντε μηνών από τη δεύτερη δόση.
Το Ισραήλ άνοιξε το δρόμο, αλλά και άλλες χώρες ακολουθούν. Στη Γερμανία αποφασίστηκε να εμβολιαστούν ξανά όσοι είναι πάνω από 50 ετών ή αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας. Οι αρχές έδωσαν ήδη το πράσινο φως. Ανακοινώθηκε, μάλιστα, ότι όσοι έχουν εμβολιαστεί με σκευάσματα της AstraZeneca και της Johnson & Johnson θα μπορούσαν να κάνουν ένα mRNA εμβόλιο όπως αυτά της Pfizer και της Moderna από τον Σεπτέμβριο. Στη Γαλλία έχει μπει για τα καλά στη συζήτηση για το ενδεχόμενο αυτό, δίχως να έχει καθοριστεί συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Από τον Απρίλιο, όμως, το Εθνικό Σύστημα Υγείας της χώρας έχει εγκρίνει την τρίτη δόση του εμβολίου, αλλά μόνο σε συγκεκριμένα περιστατικά.
Η Βρετανία τοποθετεί τον πήχη στους 60 και πάνω επίσης από τις αρχές του ερχόμενου Σεπτέμβρη και αυτό παρότι τα στοιχεία δείχνουν ότι η αποτελεσματικότητα των εμβολίων παραμένει υψηλή ακόμα και για τις μεταλλάξεις. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι οι αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου επέλεξαν την καθυστέρηση της δεύτερης δόσης, κάτι που συνέβαλε στη διατήρηση των αντισωμάτων.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η τρίτη δόση φαίνεται να αργεί ακόμα. Ομοσπονδιακοί αξιωματούχοι στον τομέα της υγείας έχουν δηλώσει ότι οι ενισχυτικές δόσεις στον γενικό πληθυσμό δεν είναι απαραίτητες. Παράλληλα, ειδικοί αμφισβητούν κατά πόσον οι ήδη εμβολιασμένοι πρέπει να λάβουν ενισχυτικές δόσεις την ώρα που τόσα εκατομμύρια άνθρωποι τόσο στη Δύση όσο και σε πολλές άλλες χώρες δεν έχουν λάβει καν την πρώτη τους δόση. Παρ’ όλα αυτά, ο επικεφαλής επιδημιολόγος της χώρας επιβεβαίωσε ότι Αμερικανοί που είναι ανοσοκατασταλμένοι, ενδέχεται να χρειαστούν επαναληπτική δόση εμβολίων κατά του κορωνοϊού. Ο Φάουτσι είπε οι Αμερικανοί υγειονομικοί αξιωματούχοι επανεξετάζουν τα στοιχεία για να καθορίσουν πότε πιθανόν θα χρειαστούν αναμνηστικές δόσεις. «Πρόκειται για μια δυναμική κατάσταση. Για μια εργασία σε εξέλιξη, εξελίσσεται όπως σε πολλές άλλες πτυχές της πανδημίας», τόνισε. «Πρέπει να κοιτάζουμε τα δεδομένα».
Πολύς λόγος γίνεται και για τον πλεονασμό της τρίτης δόσης, ειδικά όταν κάποιες χώρες δεν έχουν αρκετές δόσεις για τους πολίτες τους. Το 75% των δόσεων έχουν προμηθευτεί μόλις δέκα χώρες. Αντιθέτως, στις φτωχές χώρες του κόσμου μόλις το 1% του πληθυσμού έχει εμβολιαστεί με την πρώτη δόση. Ένα άλλο ζήτημα είναι οι πρακτικές των φαρμακευτικών. Δημοσίευμα των Financial Times ανέφερε αυξήσεις στις τιμές των εμβολίων από την Pfizer και τη Moderna στις νέες συμβάσεις που έχουν συναφθεί για λογαριασμό των χωρών της ΕΕ. Συγκεκριμένα, όπως ανέφερε στην εφημερίδα Ευρωπαίος «η εξάπλωση μολυσματικότερων στελεχών του νέου κορωνοϊού (σ.σ. βλέπε παραλλαγή Δέλτα) και η προοπτική χορήγησης ενισχυτικών δόσεων επιφέρουν αυξημένη ζήτηση για τα πλέον αποτελεσματικά προϊόντα».
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει ακόμα σχολιάσει την πληροφορία αυτή. Μόλις την περασμένη Άνοιξη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σύναψε νέα σύμβαση με την Pfizer για την προμήθεια 1,8 δισ. δόσεων εμβολίoυ Pfizer/BioNTech. Στις αρχές καλοκαιριού έκλεισε νέα συμφωνία με την Moderna για επιπλέον 150 εκατ. δόσεις. Την περασμένη εβδομάδα, για ακόμα μία φορά, είχε υπάρξει προσπάθεια να απελευθερωθούν οι πατέντες των εμβολίων. Δεν πάρθηκε, όμως, η απόφαση που θα έλυνε τα χέρια της παραγωγής και κάτι τέτοιο φαίνεται να αργεί.