*Γράφει ο Γιώργος Μιχαηλίδης
Ένα ιδιότυπο μείγμα συναισθημάτων κατακλύζει το κυβερνητικό επιτελείο για την πορεία της πανδημίας στην χώρα μας. Από την μία υπάρχει ανησυχία για την διάδοση του κορωνοϊού στην κοινότητα ιδίως μέσω των μεταλλάξεων και, από την άλλη μελετάται κάθε λεπτομέρεια προκειμένου να ξεκινήσει το άνοιγμα της αγοράς μέσα στον μήνα.
Για το δεύτερο, βέβαια, απαιτείται η αποσυμφόρηση των νοσοκομείων, ειδικά στην Αττική τα οποία καθ’ ομολογίαν πλέον έχουν ξεπεράσει τα όριά τους καθώς και η μείωση των ημερησίων κρουσμάτων. Σε κάθε περίπτωση πάντως, διαφαίνεται πως η επικρατέστερη ημερομηνία είναι η 22α Μαρτίου, μιας και ο στόχος της 16ης έχει απομακρυνθεί κρίνοντας από τα μαθηματικά της πανδημίας.
Με δεδομένο πως εντός της εβδομάδας ίσως και να ξεπεράσουμε τα 3.000 κρούσματα, ακόμα και οι πιο αισιόδοξοι επιστήμονες τονίζουν στις δημόσιες παρεμβάσεις τους πως, παρά την ανάγκη να επανέλθει η κοινωνία και η οικονομία σε μία κανονικότητα, είναι πρόωρο να μιλάμε για άρση του lockdown. Τα κυβερνητικά στελέχη, πάντως τα τελευταία 24ωρα, έχουν «αποκαλύψει» τον σχεδιασμό τους μιλώντας για επιθυμία να επανέλθει η οικονομική δραστηριότητα μετά τα μέσα Μαΐου.
Χαρακτηριστική ήταν η τοποθέτηση του υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα, ο οποίος μιλώντας στον ΘΕΜΑ 104,6 την Δευτέρα τόνισε πως η κυβέρνηση εξετάζει το σταδιακό άνοιγμα της οικονομίας από τις 22 Μαρτίου, με πρώτα απ’ όλα το λιανικό εμπόριο. Όπως δήλωσε, «το βασικό μας σενάριο είναι ότι από τη μεθεπόμενη εβδομάδα θα αρχίσει να λειτουργεί με μια κανονικότητα η οικονομία. Ωστόσο έχουμε εναλλακτικά σενάρια, ώστε να σταθμίζουμε τα ταμειακά μας διαθέσιμα για τη στήριξη που θα πρέπει να παρέχουμε. Είμαστε εδώ για να στηρίξουμε την κοινωνία όσο χρειαστεί. Αλλά όσο παρατείνεται η κατάσταση, τόσο μειώνεται και η δυνατότητα για όσο το δυνατό μεγαλύτερη κάλυψη των υφιστάμενων απωλειών».
Στο ίδιο μήκος κύματος βρέθηκε και η κυβερνητική εκπρόσωπος, Αριστοτελία Πελώνη, η οποίο κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών σημείωσε πως «προσβλέπουμε ότι το λιανεμπόριο θα ανοίξει πριν από το τέλος Μαρτίου, εφόσον το επιτρέψουν τα επιδημιολογικά δεδομένα, ενώ και τα γυμνάσια και τα λύκεια ο σχεδιασμός είναι να ανοίξουν πριν από το τέλος του μήνα».
Πάντως η ζέση της κυβέρνησης για χαλάρωση του lockdown παρά την πίεση που προκαλούν τα «μαθηματικά» της πανδημίας και η καλλιέργεια κλίματος αποκλιμάκωσης των περιοριστικών μέτρων δεν αποβλέπει μόνο στο να περάσει ένα μήνυμα αισιοδοξίας στους πολίτες οι οποίοι έχουν εμφανή σημάδια κόπωσης από την συμπλήρωση ενός έτους πανδημίας. Η οικονομία είναι αυτή που πλέον προκαλεί «πονοκέφαλο» στο κυβερνητικό στρατόπεδο.
Όπως είπε ο Χρήστος Σταϊκούρας στον ΘΕΜΑ 104,6 το κλείσιμο του λιανεμπορίου κοστίζει στην οικονομία 200- 250 εκατ. ευρώ. «Οι δυο εβδομάδες που πέρασαν με lockdown κόστισαν σε δαπάνες και μείωση φόρων 1,2 δισ. και με τα 520 εκατ. να είναι στο λιανεμπόριο. Στα 3 δισ. είναι συνολικά το κόστος για έναν μήνα και 750 εκατ. περίπου εστιάζονται στο λιανεμπόριο», είπε.
Την ίδια ώρα και τα νέα από την εστίαση δεν είναι καλά, αφού συμπληρώνει πλέον πέντε μήνες λουκέτου. Ο κλάδος, βάσει των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ, έκλεισε το 2020 με απώλειες 2,28 δισ. ευρώ ή με μείωση τζίρου κατά 37,7% σε σύγκριση με το 2019. Από την έρευνα του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ) προκύπτει ότι για εννέα στις δέκα μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις ο μέσος όρος πτώσης του κύκλου εργασιών το 2020 ήταν 51,7%. Αντίστοιχα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΓΣΕΒΕΕ, το 43,24% των επιχειρήσεων εστίασης δεν έχει ταμειακά διαθέσιμα, το 8,11% έχει ταμειακά διαθέσιμα που επαρκούν για λιγότερο από ένα μήνα, για το 14,19% φτάνουν τα χρήματα για ένα μήνα ακόμη και το 16,22% έχει ταμειακά διαθέσιμα για δύο μήνες ακόμη.
Έξοδος από το lockdown σε 3+2 φάσεις
Όπως έχει γράψει το protothema.gr, το άνοιγμα της οικονομίας αναμένεται να γίνει σε τρεις φάσεις, αρχικά και άλλες δύο στην συνέχεια, αφού η πρότερη εμπειρία των ταχέων βημάτων επιστροφής στην κανονικότητα το 2020 έχει δείξει πως ένα από τα βασικά όπλα απέναντι στην πανδημία είναι η υπομονή.
Όπως προαναφέρθηκε, πρώτο στην σειρά προτεραιότητας είναι το λιανεμπόριο. Αυτό αναμένεται να λειτουργήσει μέσω του 13032, της νέας εφαρμογής για SMS την οποία έχει ήδη ετοιμάσει το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Μέσω κενού μηνύματος οι πολίτες θα λαμβάνουν επιβεβαίωση για να μεταβούν για τα ψώνια τους, μία επιβεβαίωση η οποία θα διαρκεί τρεις ώρες και θα εκδίδεται μόνο μία φορά την ημέρα, αφού σε απόπειρα εκ νέου αποστολής SMS από τον πολίτη, αυτός θα λαμβάνει απάντηση πως μπορεί να χρησιμοποιήσει την υπηρεσία μόνο μία φορά την ημέρα.
Οι σκέψεις στο υπουργείο Ανάπτυξης είναι δύο. Αν και η επιθυμία θα ήταν από την πρώτη στιγμή οι καταναλωτές να μπορούν να εισέρχονται στα καταστήματα, τα οποία θα καθορίζουν μέγιστο αριθμό πελατών βάσει των τετραγωνικών τους, η εικόνα της πανδημίας φέρνει σε πρώτη φάση το σενάριο του click away να μοιάζει πιο βιώσιμο. Έτσι, καλώς εχόντων των πραγμάτων το λιανεμπόριο θα ανοίξει στις 22 Μαρτίου με click away και εν συνεχεία σε δεύτερο χρόνο θα επιτραπεί και η φυσική παρουσία των καταναλωτών εντός των καταστημάτων.
Η δεύτερη φάση της επιστροφής στην κανονικότητα θέλει τους μαθητές να επιστρέφουν στις αίθουσές τους αν όχι την εβδομάδα του ανοίγματος του λιανεμπορίου, τότε την επόμενη. Στόχος της κυβέρνησης είναι αυτή τη φορά να ανοίξουν αντίστροφα οι σχολικές μονάδες. Δηλαδή πρώτα τα Γυμνάσια και τα Λύκεια, τα οποία έχουν μείνει για πολύ καιρό κλειστά και στη συνέχεια τα δημοτικά. Ειδικά στα Λύκεια θα δοθεί όπως φαίνεται απαραίτητα, προτεραιότητα καθώς πλησιάζουν και οι Πανελλαδικές εξετάσεις.
Στην συνέχεια σειρά έχει ο κλάδος της εστίασης ο οποίος δεν αναμένεται να ανοίξει πριν από τις 15 Απριλίου, με επικρατέστερη ημερομηνία την 19η και όταν αυτό συμβεί, οι κανονισμοί θα είναι αυστηροί, αφού θεωρείται δεδομένο πως θα επιτρέπονται οι πελάτες μόνο στους εξωτερικούς χώρους και εκεί θα υπάρχουν επίσης περιορισμοί στους πόσους θα κάθονται σε ένα τραπέζι. Οι εν λόγω ημερομηνίες δεν επιλέχθηκαν τυχαία, αφού στην κυβέρνηση θέλουν προλάβουν τα μαγαζιά το Πάσχα, το οποίο είναι τρεις εβδομάδες μετά τη 12η Απριλίου.
Από τον σχεδιασμό δεν θα μπορούσε να λείπει και ο τουρισμός ο οποίος φαίνεται, με δεδομένη την πτώση των κρουσμάτων, τον καλό καιρό και φυσικά τον εμβολιασμό ο οποίος, όπως φαίνεται θα έχει επιταχυνθεί ήδη από τον Απρίλιο, θα μπορεί να ανοίξει στα μέσα Μαΐου. Το ακριβές πλαίσιο δεν είναι ακόμη ξεκάθαρο αφού στην εξίσωση υπάρχουν πολλοί παράγοντες, όπως η επιδημιολογική εικόνα των χωρών προέλευσης των τουριστών, το πιστοποιητικό εμβολιασμού κ.α.
Τέλος, σύμφωνα με τις πληροφορίες, τον Ιούνιο αναμένεται να ολοκληρωθεί το άνοιγμα της χώρας, αφού τότε σχεδιάζεται να «σηκώσουν» ρολά bar και γυμναστήρια.
