Με αγωνία για το αν ελεγχθεί ή και αποφευχθεί το τρίτο κύμα της επιδημίας κορωνοϊού μέσα στις επόμενες εβδομάδες, η οποία όμως εναλλάσσεται και με συγκρατημένη αισιοδοξία για τις παραλαβές εμβολίων που έχουν δρομολογηθεί στη χώρα μας τον Μάρτιο και τον Απρίλιο, πορεύονται οι αρμόδιοι και ξεδιπλώνουν τα επιχειρησιακά σχέδια για τη διαχείριση της επιδημίας, στο ΕΣΥ και στην εκστρατεία εμβολιασμού «Ελευθερία».
Τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν και χθες από τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) για τον ημερήσιο αριθμό κρουσμάτων επιβεβαίωσαν την ξεκάθαρη ανοδική τάση της επιδημιολογικής καμπύλης – τάση που οι ειδικοί ελπίζουν να μην χαρακτηριστεί με τις λέξεις «εκθετική άνοδο», η οποία θα μας θέσει και πάλι μέσα στη λαίλαπα της επιδημίας. Για τον λόγο αυτό οι επιστήμονες παρατηρούν ανήσυχοι και τον δείκτη αναπαραγωγής της λοίμωξης covid-19, γνωστό ως Rt, που κινείται πλέον οριακά πάνω από 1. Την περασμένη Τετάρτη ήταν 0,88.
Παρότι τα κρούσματα χθες ήταν 543 και προέκυψαν από λίγα τεστ (11.351), με εκείνα του μοριακού ελέγχου να είναι ακόμη λιγότερα (περίπου 3.500), η εικόνα για την επιδημία παραμένει σκούρα και επιβαρυμένη. Είναι ενδεικτικό ότι τη Δευτέρα 25 Ιανουαρίου είχαν ανακοινωθεί 436 κρούσματα και την αμέσως προηγούμενη Δευτέρα 18 Ιανουαρίου 320 κρούσματα στην επικράτεια.
Περισσότερα από τα μισά κρούσματα κάθε Δευτέρας είχαν επιβεβαιωθεί στην Αττική – 139 στις 18 Ιανουαρίου, 207 μια εβδομάδα αργότερα και 265 χθες. Αναλόγως εξελίσσονται και οι εισαγωγές ασθενών στα νοσοκομεία της Αττικής. Την Δευτέρα 18 Ιανουαρίου είχαν εισαχθεί στα νοσοκομεία της Αττικής 42 ασθενείς με λοίμωξη covid-19, την επόμενη Δευτέρα 50 ασθενείς και το περασμένο 24ωρο ο αριθμός των ασθενών που μπήκαν για νοσηλεία εκτινάχθηκε στους 89.
Παρότι ο επίκουρος καθηγητής Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθήνας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, κ. Γκίκας Μαγιορκίνης προδιέγραψε την πίεση που θα ασκηθεί στο ΕΣΥ την τρέχουσα εβδομάδα, λέγοντας την περασμένη Παρασκευή κατά την τακτική ενημέρωση στο υπουργείο Υγείας ότι «αναμένουμε αύξηση των νοσηλειών και πίεση στα νοσοκομεία για την ερχόμενη εβδομάδα», είναι κοινός τόπος ότι δεν πρόκειται για κατάσταση εύκολα διαχείρισιμη.
Ήδη χθες στις απλές κλινικές covid-19 στην Αττική νοσηλεύονταν 561 ασθενείς (έναντι 504 την Παρασκευή) και άλλοι 148 στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ). Συνολικά, σε όλη τη χώρα οι νοσηλευόμενοι λόγω κορωνοϊού ανέρχονται στους 1.594, εκ των οποίων οι 421 σε ΜΕΘ και οι 248 διασωληνωμένοι.
Αγωνία για την αντοχή του ΕΣΥ
Η αγωνία όλων ότι το λεκανοπέδιο μπορεί να «οδηγήσει» την επιδημία και να δυναμώσει το επιδημικό κύμα είναι έκδηλη, με ό,τι αυτό θα σημάνει για την αντοχή του ΕΣΥ. Προς την κατεύθυνση αυτή τα κυβερνητικά στελέχη έχουν αποδυθεί σε έναν δύσκολο αγώνα, από τη μία να ανασυνταχθούν οι δυνάμεις στο ΕΣΥ, από την άλλη να προχωρά με τον μέγιστο δυνατό ρυθμό η θωράκιση του ηλικιωμένου πληθυσμού με τα εμβόλια.
Χθες στο υπουργείο Υγείας πραγματοποιήθηκε σύσκεψη για το επιχειρησιακό σχέδιο προετοιμασίας των νοσοκομείων. Ήδη ο γενικός γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας, κ. Ιωάννης Κωτσιόπουλος σε συνεργασία με τη διοίκηση του ΕΚΑΒ έχει ζητήσει από τους διοικητές των νοσοκομείων της χώρας να καταγράψουν τις απλές κλίνες και τις κλίνες ΜΕθ – Covid καθώς και τη διασύνδεση των νοσοκομείων αναφοράς με ένα ή περισσότερα νοσοκομεία της περιφέρειας ώστε να παρέχεται η αναγκαία επιστημονική/ιατρική υποστήριξη. Όλες οι υποδομές με έμφαση στον ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό των ΜΕΘ και των απλών κλινικών για επεμβατικό και μη μηχανικό αερισμό, καθώς και για παροχή οξυγόνου επικαιροποιούνται όπως και τα στοιχεία για το εξειδικευμένο προσωπικό.
Μάλιστα, από χθες ο πρόεδρος του ΕΚΑΒ, κ. Νίκος Παπαευσταθίου και ο διευθυντής Ιατρικών Υπηρεσιών, κ. Πύρρος Δημήτρης, βρίσκονται στη βόρεια Ελλάδα για να ελέγξουν τα νοσηλευτικά ιδρύματα σε ό,τι αφορά την επιχειρησιακή τους ετοιμότητα. Το ίδιοθα κάνουν και στα νοσοκομεία της Ηπείρου, και σταδιακά στα νοσοκομεία των επιβαρυμένων περιοχών, με τελικό προορισμό αυτής της επιχείρησης το λεκανοπέδιο.
«Ελευθερία» για 290.947 πολίτες μέχρι τώρα
Δυναμικά προχωρά η επιχείρηση εμβολιασμού των πολιτών «Ελευθερία». Συνολικά από τις 27 Δεκεμβρίου 2020 έχουν πραγματοποιηθεί 290.947 εμβολιασμοί, με το ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης να ανέρχεται σε 2,75%.
Για τον Φεβρουάριο έχουν προγραμματιστεί 450.000 ραντεβού, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε χθες ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ), κ. Μάριος Θεμιστοκλέους. Ο μήνας αυτός αναμένεται να αποτελέσει τον βασικό μήνα προετοιμασίας των υγειονομικών δομών για την υλοποίηση των μαζικών εμβολιασμών των πολιτών κατά του κορωνοϊού.
Ειδικότερα, αναμένεται να προστεθούν 300 Εμβολιαστικά Κέντρα σε δομές ΠΦΥ καθώς και τα μεγάλα εμβολιαστικά κέντρα μαζικού εμβολιασμού, που θα βρίσκονται στον εκθεσιακό χώρο Helexpo της Αθήνας καθώς και στον αντίστοιχο που πραγματοποιείται η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης. Σε αυτά θα μπορούν να γίνονται έως 20.000 εμβολιασμούς την ημέρα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε ο κ. Θεμιστοκλέους για τη διαδικασία παραλαβής εμβολίων, η Ελλάδα έλαβε χθες από τις Pfizer/ BioNTech άλλες 90.000 δόσεις, ενώ η Astrazeneca/Πανεπιστήμιο Οξφόρδης θα παραδώσει ως τον Μάρτιο επιπλέον 212.000 δόσεις, εκτός από τις 740.000 δόσεις που έχουν συμφωνηθεί. Συνεπώς, το πρώτο τρίμηνο του έτους η χώρα θα έχει παραλάβει 1,415 εκατομμύρια δόσεις εμβολίων από την Pfizer, 240.000 δόσεις από την εταιρεία Moderna και 952.000 από την Astrazeneca/Πανεπιστήμιο Οξφόρδης. Επίσης, η εταιρεία Johnson and Johnson ενημέρωσε ότι θα παραδώσει στην Ελλάδα 1,3 εκατομμύρια δόσεις για το β’ τρίμηνο του έτους.
Ανοιχτό το ενδεχόμενο αναπροσαρμογής του εμβολιαστικού προγράμματος λόγω του εμβολίου της Astrazeneca/ Οξφόρδης
Την περασμένη Παρασκευή ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) ενέκρινε το εμβόλιο της AstraZeneca/Οξφόρδης για χορήγηση σε άτομα ηλικίας 18 ετών και άνω. Ωστόσο, έκτοτε, όπως ανέφερε χθες στο πλαίσιο της τακτικής ενημέρωσης η πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, ομότιμη καθηγήτρια Παιδιατρικής, κυρία Μαρία Θεοδωρίδου, έχει ανοίξει ένας ευρύς κύκλος επιστημονικών συζητήσεων και τηλεδιασκέψεων μεταξύ των καθ’ ύλην αρμόδιων Επιτροπών για την αποτελεσματικότητα του εμβολίου στους ηλικιωμένους.
Το γεγονός ότι συμπεριλήφθηκε μικρός αριθμός συμμετεχόντων άνω των 65 ετών στις κλινικές δοκιμές οδήγησε ευρωπαϊκές χώρες όπως η Γερμανία, η Ιταλία και η Γαλλία – μέσω του προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας Εμανουέλ Μακρόν και όχι των επιστημόνων – στη διατύπωση προβληματισμών και επιφυλάξεων για τη χορήγηση του εμβολίου σε άτομα ηλικίας 65 χρόνων και άνω. Η αποτελεσματικότητα του εμβολίου είναι περίπου 60%. Σύμφωνα όμως με τους ερευνητές, η χορήγηση της δεύτερης δόσης του εμβολίου μετά από 12 εβδομάδες αυξάνει την αποτελεσματικότητα στο 82%.
«Το «αγκάθι» αυτής της ιστορίας είναι ο μικρός αριθμός που έχει συμπεριληφθεί στη μελέτη ατόμων μεγάλης ηλικίας, γεγονός που κάνει αναξιόπιστα τα αποτελέσματα που δίνονται από τόσο μικρό δείγμα. Αυτό το μικρό δείγμα των μετεχόντων υπάρχει η προοπτική να γίνει, μέσα σε βραχύ χρονικό διάστημα, μεγάλο- της τάξεως των 7.500 ατόμων- από αποτελέσματα μελέτης της εταιρείας στην Αμερική. Επίσης, θα υπάρξουν και πρόδρομα αποτελέσματα, πληροφορίες για το εμβόλιο από την εφαρμογή του στην Αγγλία» εξήγησε η κυρία Θεοδωρίδου, προσθέτοντας πως οι επιτροπές θα διαμορφώσουν τις επόμενες ημέρες την τελική τοποθέτησή τους για την εφαρμογή του εμβολίου ή μη στις μεγαλύτερες ηλικίες.
Είναι προφανές πως η εξέλιξη της μη χορήγησης του εμβολίου σε άτομα άνω των 65 χρόνων οδηγεί σε αναπροσαρμογή της στρατηγικής εμβολιασμού και στη χώρα μας. Θα είναι δύσκολο να μην ακολουθήσει η Ελλάδα ό,τι και οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες ως προς το συγκεκριμένο ζήτημα. Πρακτικά, αυτό θα σήμαινε την αλλαγή της σειράς προτεραιότητας των πολιτών όπως έχουν ανακοινωθεί. Με διαθέσιμο πχ το εμβόλιο της AstraZeneca/Οξφόρδης μέσα στον Μάρτιο θα μπορούσε να δρομολογηθεί εμβολιασμός σε άτομα ηλικίας κάτω των 65 χρόνων, παρά το γεγονός ότι αυτοί έχουν σειρά με βάση όσα έχει αποφασίσει μέχρι τώρα η Επιτροπή μετά τους πολίτες 70 χρόνων και άνω και τα άτομα με χρόνια υποκείμενα νοσήματα.
Σε κάθε περίπτωση, ο στόχος παραμένει το καλοκαίρι να έχουν εμβολιαστεί οι πλέον ευπαθείς του πληθυσμού, ηλικιωμένοι και χρόνιοι ασθενείς, ώστε «να ξεκινήσουμε την καλοκαιρινή περίοδο με ένα πολύ μεγάλο όπλο», όπως επεσήμανε ο γενικός γραμματέας ΠΦΥ, κ. Θεμιστοκλέους.
