Πώς αντιδρούν οι άνθρωποι στις επίσημες οδηγίες για την προστασία και αποφυγή διασποράς από τον νέο κορωνοϊό; Κοινωνικοί επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Ληντς διέκριναν το πλήθος σε έξι κατηγορίες για τον τρόπο που ερευνούν, ακολουθούν και συμπεριφέρονται σε σχέση με τις επίσημες συστάσεις, σύμφωνα με την αντίληψή τους για τον κίνδυνο, κοινές συμπεριφορές, αξίες και εμπειρίες του νέου SARS-CoV-2.

Τα αποτελέσματα από 3.111 συμμετέχοντες στην έρευνα, κατόπιν ερωτήσεων για τη στάση απέναντι στον κίνδυνο, την πολιτική, την κατανόηση της τωρινής πανδημίας, τη μόρφωση, την ηλικία, το φύλο και την ικανοποίησή τους από τη ζωή, έδειξαν ότι η πλειονότητα ακολουθεί τις επίσημες οδηγίες -με κάποιους ωστόσο να μην τις κατανοούν ή να κρατούν επιφυλακτική στάση-, επομένως, συμπέραναν οι ερευνητές, δεν μπορεί να υπάρξει ένα ενιαίο μήνυμα επικοινωνίας προς το κοινωνικό σύνολο αλλά πρέπει να χαραχθούν διαφορετικές ενημερωτικές στρατηγικές.

Η έρευνα με επικεφαλής τον Καθηγητή Πολιτικής Επικοινωνίας Stephen Coleman στο Τμήμα Μέσων και Επικοινωνίας, κατέληξε στις παρακάτω έξι ομάδες:

Ριψοκίνδυνοι ατομικιστές: Κυρίως κάτω των 44 ετών, φίλα προσκείμενοι στην αριστερά πολιτικά, στην πλειονότητά τους εργαζόμενοι στον τριτογενή τομέα και η ομάδα των περισσότερων κρουσμάτων (12% του δείγματος).

Αναγνωρίζουν την προσπάθεια των επίσημων αρχών να επικοινωνήσουν τα μέτρα προστασίας και τις οδηγίες, ο ατομικισμός τους ωστόσο τους κάνει επικριτικούς και δύσκολους να προσαρμοστούν. Θα ήταν πιο ευχαριστημένοι με μια ευελιξία στα μέτρα. Παρά την έκθεσή τους στον κίνδυνο εξαιτίας της φύσης της δουλειάς τους και την επικίνδυνη συχνά συμπεριφορά τους, θεωρούν ότι μπορούν να παραμείνουν ασφαλείς.

Σκεπτικιστές που δεν αναζητούν πληροφορίες: Ηλικίας 18-34, με μερική εξειδίκευση και χειρώνακτες ή μαθητές, κεντρώοι πολιτικά (20% του δείγματος)

Λιγότερο ενημερωμένοι για τους κινδύνους, προτιμούν τις δικές τους αξιολογικές κρίσεις και αποφάσεις αφού οι επίσημες οδηγίες είναι «υπερβολικές». Δεν τις κατανοούν και, οι μισοί, δεν γνωρίζουν πώς να προστατευθούν – 39% δεν τηρούν κοινωνικές αποστάσεις και, πιστεύοντας πως δεν συντρέχει λόγος κινδύνου, αποφεύγουν τη χρήση μάσκας, δεν αερίζουν τους χώρους εργασίας, δεν πλένουν τα χέρια και το πρόσωπο.

Υπάκουοι στους κανόνες που αναζητούν πληροφορίες: Οι περισσότεροι άνω των 55 -19% άνω των 65-, συντηρητικοί πολιτικά (20% του δείγματος)

Έχουν την αίσθηση ότι ελέγχουν τη ζωή τους και αντιμετωπίζουν τον νέο κορωνοϊό ως προσωπική απειλή. Ενημερώνονται διαρκώς, κατανοούν και εμπιστεύονται τις επίσημες αρχές, ενώ διακρίνουν ευθύτητα και ειλικρίνεια στα μηνύματα της πολιτικής ηγεσίας. Θα υιοθετήσουν δύσκολα επικίνδυνες συμπεριφορές.

Απόλυτα σίγουροι: Κυρίως μεσήλικες, στο φάσμα της άκρας δεξιάς αλλά απρόθυμοι να ψηφίσουν, αρκετοί άνεργοι (19& του δείγματος).

Επιθυμούν να δράσουν κατά προσωπική βούληση και να ακολουθήσουν δικούς τους κανόνες ως προς τους κινδύνους της πανδημίας. Αποφεύγουν κατά κύριο λόγο τις επίσημες ενημερώσεις για τις σχετικές εξελίξεις, διατηρώντας επιφυλάξεις. Συνήθως αγνοούν περιπτώσεις ανθρώπων που νόσησαν από COVID-19 και δεν ανησυχούν για το κίνδυνο λοίμωξης από τον κορωνοϊό. Δεν τους ενδιαφέρει τόσο η λύση του προβλήματος αλλά αν υπάρχει πράγματι κάποιο πρόβλημα. Μάλιστα, το ένα τρίτο θεωρεί ανούσια τη χρήση μάσκας.

Ενημερωμένοι με κριτική διάθεση: Άνω των 25 ετών συνήθως, με άγχος ή κατάθλιψη για το ένα τέταρτο του συνόλου και πολιτικά στο φάσμα της αριστεράς έως ακροαριστεράς (16% του δείγματος).

Πρόκειται για την πλέον ενημερωμένη πληθυσμιακή ομάδα σχετικά με την πανδημία, αποφεύγουν τις επικίνδυνες συμπεριφορές και είναι υπάκουοι στο μέτρο της μάσκας κατά 93%. Στέκονται κριτικά απέναντι στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και τα οριζόντια μέτρα και θεωρούν ανεπαρκή την κυβέρνηση, εμπιστεύονται εντούτοις τους επιστήμονες. Εννέα στους δέκα διακρίνουν αναντιστοιχία στα μηνύματα των πολιτικών και των επιστημόνων.

Επιφυλακτικοί μετά από προσωπική εμπειρία:  Κυρίως άνω τvν 45 και πολλοί άνω των 55 ετών, συνήθως συνταξιούχοι, άνεργοι ή ασχολούνται με τα οικιακά, πολιτικά προς την αριστερά διακείμενοι και με το 47% να έχει κάποιο μακροχρόνιο πρόβλημα υγείας (12% του δείγματος).

Η ομάδα αυτή λαμβάνει σοβαρά υπ’ όψιν τις επίσημες οδηγίες, έπειτα από εμπειρίες που τους φόβισαν: οι περισσότεροι γνωρίζουν κάποιον που νόσησε με COVID-19 και το ένα τέταρτο τουλάχιστον κάποιον που απεβίωσε. Μεγάλη μερίδα έχει στον στενό του κύκλο κάποιον που ανήκει σε ευπαθή ομάδα. Μολονότι θεωρούν πως οι οδηγίες ανανεώνονται ή αλλάζουν γρήγορα και συνεχώς, τις εμπιστεύονται και τις εφαρμόζουν. Τέλος, είναι υπέρμαχοι της χρήσης μάσκας, ωστόσο θα αποφύγουν οι μισοί σχεδόν να παρευρεθούν σε δημόσια μέρη που πρέπει να τις χρησιμοποιήσουν.

Διαβάστε ακόμη

Κορωνοϊός – Μέτρα απαγόρευσης: Γιατί κάποιοι τα τηρούν και κάποιοι τα «σπάνε»

Κορωνοϊός: Ποιοι τηρούν περισσότερο τα μέτρα προστασίας

Κορωνοϊός: Γιατί οι μάσκες δεν προστατεύουν πάντα