Τον περασμένο Μάιο ο 78χρονος Π.Κ., καρδιοπαθής, κατέληξε περιμένοντας να υποβληθεί σε διαδερμική εμφύτευση βαλβίδας στο νοσοκομείο «Αττικόν».
Η επέμβαση δεν έγινε ποτέ, αν και στον ασθενή είχε εγκριθεί η βαλβίδα από τον Ιανουάριο, διότι η Διευθύντρια Ιατρικής Υπηρεσίας και καθηγήτρια Αναισθησιολογίας του νοσοκομείου, κυρία Γεωργία Γερολουκά-Κωστοπαναγιώτου, αρνούνταν να χορηγήσει αναισθησία σε αυτήν την κατηγορία των ασθενών, ακολουθώντας όμως μια τουλάχιστον αντιφατική στάση.
Από τη μία, δήλωνε ως αναισθησιολόγος ότι στηρίζει το πανεπιστημιακό Κέντρο διαδερμικής εμφύτευσης βαλβίδων και από την άλλη, δεν παρείχε την αναισθησιολογική κάλυψη σε ασθενείς όταν αυτό τής ζητούνταν.
Σε αντίθεση με την αδράνεια που τής καταλογίζεται μέσα στο νοσοκομείο για το πρόγραμμα των βαλβίδων, η ίδια όμως εμφανίζεται εξαιρετικά δραστήρια σε ό,τι αφορά την επέκταση της Θωρακοχειρουργικής κλινικής. Οι προσπάθειές της απέφεραν αποτέλεσμα, καθώς η κλινική διπλασιάζεται σε κλίνες και σε αυτή προσλαμβάνεται ο γιος της, ένας εκ των γιατρών που τη στελεχώνουν.
Το άγνωστο παρασκήνιο που εκτυλίσσεται τα τελευταία τρία χρόνια στο νοσοκομείο «Αττικόν» αποκαλύπτει το ΘΕΜΑ, όπως αυτό αποτυπώνεται σε επίσημα έγγραφα των εμπλεκόμενων -καθηγητές, Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας (ΚεΣΥ), διοίκηση του νοσοκομείου, Ιατρική Σχολή Αθηνών. Πλέον, μετά τον θάνατο του ασθενούς, την υπόθεση ερευνά εισαγγελέας, αναζητώντας ευθύνες για τις πράξεις και παραλείψεις που μπορεί να συνδέονται με την κατάληξη του καρδιοπαθούς.
Την ίδια ώρα, πλήρη γνώση της κατάστασης που επικρατεί στο «Αττικόν» έχει ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας, κ. Παύλος Πολάκης, στα χέρια του οποίου βρίσκεται από τον περασμένο Μάιο η απόφαση του ΚεΣΥ η οποία έδινε το πράσινο φως για την άμεση λειτουργία του Κέντρου εμφύτευσης βαλβίδων. Ωστόσο, ο κ. Πολάκης, μόνος αρμόδιος να επικυρώσει την απόφαση του ΚεΣΥ, δεν την απορρίπτει ούτε τη δέχεται. Επί έντεκα μήνες την κρατά στο συρτάρι του υιοθετώντας έτσι σιωπηρά το «εμπάργκο» που έχει θέσει για τη λειτουργία του Κέντρου η κυρία Γερολουκά- Κωστοπαναγιώτου και διαγράφοντας έτσι τη γνωμοδότηση της Ολομέλειας του ΚεΣΥ, του καθ’ ύλην αρμόδιου οργάνου του υπουργείου.
Η σχέση του αναπληρωτή υπουργού Υγείας με την κυρία Γερολουκά-Κωστοπαναγιώτου δεν βασίζεται μόνο στην ταύτιση απόψεων σχετικά με τη μη λειτουργία του Κέντρου εμφύτευσης βαλβίδων, αλλά εδράζεται και στην κοινή κομματική συμπόρευση. Η διευθύντρια Ιατρικής Υπηρεσίας του «Αττικόν» είναι σύζυγος βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, και ενεπλάκη στην υπόθεση του θανάτου της μικρής Μελίνας Παρασκάκη στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου (ΠΑΓΝΗ). Τότε, εντύπωση είχε προκαλέσει το γεγονός ότι η ΕΔΕ για τις συνθήκες υπό τις οποίες κατέληξε η 4χρονη ενώ την ανάνηψη επιχειρούσε η εξαδέλφη Πολάκη, αναισθησιολόγος κυρία Νεκταρία Πολάκη, ανατέθηκε όχι σε αναισθησιολόγους των νοσοκομείων Παίδων, αλλά σε αναισθησιολόγο, συνεργάτιδα της κυρίας Κωστοπαναγιώτου.
Ο θάνατος που ερευνάται από τον εισαγγελέα
Τα όσα θλιβερά συνέβαιναν στο νοσοκομείο «Αττικόν», με τη διακοπή του 10ετούς προγράμματος εμφύτευσης βαλβίδων τέθηκαν υπόψη του εισαγγελέα μετά από μηνυτήρια αναφορά που κατέθεσε τον Ιούλιο του 2018 στον τότε Προϊστάμενο της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθήνας, κ. Ηλία Ζαγοραίο, ο διευθυντής της Β΄ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής και υπεύθυνος του προγράμματος εμφύτευσης διακαθετηριακών βαλβίδων, κ. Ευστάθιος Ηλιοδρομίτης. Με βάση αυτήν την αναφορά ξεκίνησε εισαγγελική έρευνα στο πλαίσιο της οποίας κλήθηκαν για εξηγήσεις οι εκπρόσωποι του νοσοκομείου. Ακόμη η υπόθεση παραμένει υπό διερεύνηση, με τους συγγενείς του θανόντος να έχουν δώσει κι εκείνοι το «παρών» στον εισαγγελέα για να ξετυλίξουν τα γεγονότα που οδήγησαν στον θάνατο του δικού τους προσώπου.
Ο κ. Ηλιοδρομίτης στην αναφορά του στον εισαγγελέα καταγγέλλει «την αναιτιολόγητη διακοπή του προγράμματος εμφύτευσης διακαθετηριακών βαλβίδων που στοίχισε τη ζωή του ασθενούς Π.Κ. ο οποίος ήταν στη λίστα αναμονής για εμφύτευση βαλβίδας».
Ο ίδιος παραθέτει πρωτοκολλημένες επιστολές με τις οποίες προειδοποιούσε την κυρία Γερολουκά-Κωστοπαναγιώτου ότι «η αδικαιολόγητη διακοπή του προγράμματος θα στοιχίσει ανθρώπινη ζωή». Ο κ. Ηλιοδρομίτης, έναν μήνα πριν από το μοιραίο συμβάν, με έγγραφό του προς τον πρόεδρο της Ιατρικής Σχολής και τη διοίκηση του νοσοκομείου είχε ενημερώσει πως «ενώ υπάρχει έγκριση τριών βαλβίδων από το ΚεΣΥ και τη διοίκηση (σσ κάθε βαλβίδα κοστίζει περί τις 20.000 ευρώ ενώ η επιλογή ασθενών γίνεται με αυστηρά κριτήρια από μέλη ειδικής επιτροπής του ΚεΣΥ), αυτές δεν εμφυτεύονται διότι δεν παρέχεται η αναγκαία αναισθησιολογική κάλυψη, με αποτέλεσμα τον μεγάλο κίνδυνο απώλειας ασθενών».
Τα αντανακλαστικά της κυρίας Γερολουκά-Κωστοπαναγιώτου, ήταν άμεσα μετά τον θάνατο του Π.Κ.: απέστειλε με κατεπείγον έγγραφό της τρόπους αντιμετώπισης των ασθενών της λίστας. Αυτό που πρότεινε ουσιαστικά ήταν να παραπέμπονται σε Κέντρα διακαθετηριακής εμφύτευσης βαλβίδων άλλων νοσοκομείων, παρότι τα δημόσια νοσοκομεία έχουν αναμονή δύο και πλέον ετών και τα ιδιωτικά αποτελούν μονόδρομο, αλλά έναντι υψηλού αντιτίμου.
Οι αντιφάσεις της Διευθύντριας Ιατρικής Υπηρεσίας
Σύμφωνα με τον κ. Ηλιοδρομίτη, η Διευθύντρια της Ιατρικής Υπηρεσίας είχε καταλυτικό ρόλο στη λειτουργία του προγράμματος και συμμετείχε αδιαλλείπτως σε αυτό. Η Β΄Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική ιδρύθηκε το 2008, επί διεύθυνσης Δημήτρη Κρεμαστινού. Ως τον Σεπτέμβριο του 2017 οι καρδιολόγοι της κλινικής είχαν αντιμετωπίσει συνολικά 64 ασθενείς με θνητότητα μηδενική. Το 2016 το ΚεΣΥ ξεκίνησε την αξιολόγηση των αντίστοιχων Κέντρων στο ΕΣΥ και στον ιδιωτικό τομέα προκειμένου αυτά να λάβουν την απαραίτητη πιστοποίηση λειτουργίας.
Τον Σεπτέμβριο του 2016 η κυρία Γερολουκά- Κωστοπαναγιώτου ως πρόεδρος της συσταθείσας από τον διοικητή κ. Γιώργο Δραγώνα, Ομάδας εργασίας-Επιτροπής για τις διαδερμικές καρδιακές βαλβίδες, ενημερώνει τη διοίκηση του «Αττικόν» αλλά και τους διευθυντές των Καρδιολογικών Κλινικών ότι «η Επιτροπή θεωρεί ότι είναι απολύτως απαραίτητη η συνέχιση των επεμβάσεων διαδερμικής εμφύτευσης αορτικών βαλβίδων στο νοσοκομείο» και γι’ αυτό προτείνει «τον προγραμματισμό της επέμβασης σε 2 τουλάχιστον ασθενείς τον μήνα με έναρξη το συντομότερο δυνατό, σχετικά δε με τη σειρά προγραμματισμού προτείνεται να τηρείται η σειρά προτεραιότητας με βάση την ημερομηνία έγκρισης από το ΚεΣΥ».
Από το «Αττικόν» ο σχετικός φάκελος υποβλήθηκε στο ΚεΣΥ τον Οκτώβριο του 2017. Σε αυτόν περιεχόταν μεταξύ άλλων η πιστοποίηση από την κυρία Γερολουκά-Κωστοπαναγιώτου πως «η αναισθησιολογική κλινική παρέχει την απαραίτητη αναισθησιολογική κάλυψη για τις επεμβάσεις διαδερμικής εμφύτευσης αορτικής βαλβίδας που διενεργούνται στο Αττικόν από εννέα ετών». Στο σχετικό έγγραφο που υπογράφει τον Μάρτιο του 2017 ορίζει δε την ίδια και άλλες δύο αναισθησιολόγους να συμμετάσχουν στις επεμβάσεις. Τον Αύγουστο του 2017 η κυρία Γερολουκά-Κωστοπαναγιώτου τοποθετείται από τον διοικητή του «Αττικόν» και πρόεδρος της Επιτροπής Αξιολόγησης Ασθενών που χρήζουν αντικατάστασης αορτικής βαλβίδας.
Στο διάστημα αυτό, όπως μαρτυρούν τα έγγραφα που έχει στη διάθεσή του το ΘΕΜΑ, από το νοσοκομείο υποβάλλονταν κανονικά αιτήματα ασθενών προς το ΚεΣΥ το οποίο απαντούσε θετικά για την εμφύτευση βαλβίδων. Όπως επισημαίνει ο κ. Ηλιοδρομίτης, «κατά τα χρονικά διαστήματα από την υποβολή των φακέλων στο ΚεΣΥ μέχρι τη δημοσίευση στο ΦΕΚ δεν διαταράχθηκε και δεν διακόπηκε το πρόγραμμα εμφύτευσης βαλβίδων σε κανένα νοσοκομείο».
Πόλεμος για τις κλίνες και «πάγωμα» του προγράμματος βαλβίδων
Ωστόσο, στο «Αττικόν» το πρόγραμμα διακόπηκε σιωπηρά. Το 2017 στο νοσοκομείο έγιναν 12 επεμβάσεις για βαλβίδες – άλλοι τόσοι βρίσκονταν σε λίστα αναμονής. Η διευθύντρια Ιατρικής Υπηρεσίας άρχισε να εκφράζει αντιρρήσεις σχετικά με τη λειτουργία του κι επικαλούνταν ότι εκκρεμεί η πιστοποίηση από το ΚεΣΥ, με τους γιατρούς όχι μόνο των καρδιολογικών κλινικών αλλά όλου του νοσοκομείου να προσπαθούν να καταλάβουν για ποιο λόγο η ίδια η Διευθύντρια Ιατρικής Υπηρεσίας «μπλοκάρει» ένα άρτιο πρόγραμμα της πανεπιστημιακής καρδιολογικής κλινικής και στερεί για καθαρά τυπικούς λόγους τη δυνατότητα για επιβαρυμένους καρδιοπαθείς και μάλιστα από ευάλωτες οικονομικά περιοχές όπως η Δυτική Αττική τη δυνατότητα για θεραπεία στο ΕΣΥ. Είναι ενδεικτικό ότι ο ασθενής που κατέληξε ήταν από το Αιγάλεω. Ως πρόεδρος της Επιτροπής Αξιολόγησης Ασθενών που χρήζουν αντικατάστασης αορτικής βαλβίδας η κυρία Γερολουκά- Κωστοπαναγιώτου δεν συγκάλεσε ποτέ την Επιτροπή.
Ασχολήθηκε, ωστόσο, με ένα άλλο θέμα που πυροδότησε μεγάλη αντιπαράθεση μέσα στο νοσοκομείο: από το καλοκαίρι του 2017 ζητούσε να παραχωρηθούν κλίνες από την Β΄Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική στη Θωρακοχειρουργική. Συγκεκριμένα, ζητούσε την παραχώρηση 14 κλινών για να αυξηθεί (διπλασιαστεί) η δυναμικότητα της Θωρακοχειρουργικής και Καρδιοχειρουργικής κλινικής. Το θέμα μάλιστα αναδείχθηκε και από την Ένωση Ιατρών Νοσοκομείων Αθήνας Πειραιά (ΕΙΝΑΠ) η οποία είχε συνδέσει ευθέως τη μειωμένη δυναμικότητα της καρδιολογικής με τα δεκάδες ράντζα που αναπτύσσονταν σε κάθε εφημερία, δηλαδή ανά 4 ημέρες, στους διαδρόμους του «Αττικόν». Επίσης, είχε επισημανθεί ότι η κλινική δεν συμμετέχει στις εφημερίες των νοσοκομείων της Αττικής. Τελικά οι 12 κλίνες της καρδιολογικής «κατακυρώνονται» στους θωρακοχειρουργούς με τους οποίους είχε συνταχθεί η κυρία Γερολουκά-Κωστοπαναγιώτου.
Το ίδιο διάστημα αποφασίζεται η πρόσληψη δύο ιατρών για τη Θωρακοχειρουργική κλινική. Ανάμεσα στους υποψηφίους που κρίνονται από το Συμβούλιο Πρόσληψης – Κρίσης είναι και ο γιος της Διευθύντριας Ιατρικής Υπηρεσίας. Στη γενική κατάταξη ο συγκεκριμένος γιατρός ήταν 5ος, ωστόσο με απόφαση του ΔΣ του νοσοκομείου ορίστηκε εξειδεικευμένη προσοντολογία, γεγονός που τον έφερε στη 2η θέση της τελικής κατάταξης και τελικά τον Δεκέμβριο του 2018 στην Θωρακοχειρουργική κλινική του «Αττικόν».
Στο μεταξύ, από τον Μάιο του 2018 το ΚεΣΥ έχει ενημερώσει τόσο τον διοικητή κ. Δραγώνα όσο και την Διευθύντρια Ιατρικής Υπηρεσίας, κυρία Γερολουκά-Κωστοπαναγιώτου πως «το αίτημα της Β’ Καρδιολογικής Κλινικής του νοσοκομείου σας σχετικά με την καταλληλότητα εμφύτευσης αορτικών βαλβίδων εγκρίθηκε από την Ολομέλεια του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας, κατόπιν σχετικής γνωμοδότησης την καθ’ ύλην αρμόδιας επιτροπής του ΚεΣΥ. Για την ολοκλήρωση της διαδικασίας υπολείπεται η υπογραφή του υπουργού. Κατόπιν αυτού, μπορείτε να προχωρήσετε στην υλοποίηση του σχετικού προγράμματος». Η υπογραφή υπολείπεται τους τελευταίους έντεκα μήνες.
Σε ερώτηση του ΘΕΜΑΤΟΣ για ποιο λόγο δεν υπογράφει ο κ. Πολάκης, απάντηση σαφής δεν δόθηκε. Μας παρέπεμψαν στον διοικητή του «Αττικόν» ο οποίος ερωτηθείς γιατί δεν εφαρμόζεται η απόφαση της Ολομέλειας του ΚεΣΥ, απάντησε πως «χρειάζεται και απόφαση του ΔΣ του νοσοκομείου, η οποία προϋποθέτει την υποβολή εκ νέου αιτήματος του διευθυντή της κλινικής». Δεν απάντησε ωστόσο βάσει ποιου νόμου το ΔΣ του νοσοκομείου είναι ανώτερο της Ολομέλειας του ΚεΣΥ (σσ αυτό δεν ακολουθήθηκε σε κανένα άλλο νοσοκομείο που αξιολογήθηκε και πιστοποιήθηκε) ούτε και τι πράττει ο ίδιος ως επικεφαλής του νοσοκομείου προκειμένου να λειτουργήσει το πρόγραμμα και να παρασχεθούν αυτές οι σημαντικές υπηρεσίες υγείας στους ασθενείς εντός του ΕΣΥ, με δωρεάν και άμεση πρόσβαση όπως ευαγγελίζεται η αριστερή ιδεολογία που εκπροσωπεί.