Ο… πορτοκαλί συναγερμός για τον κορωνοϊό συνεχίζει να ηχεί στην Αττική κρατώντας τον πληθυσμό της, όπως και τις αρμόδιες επιστημονικές και υγειονομικές αρχές, σε αυξημένη επιδημιολογική επιτήρηση κι εγρήγορση.
Το Λεκανοπέδιο φαίνεται να κερδίζει προς το παρόν χρόνο και ο ήχος του… κόκκινου συναγερμού για τον αυξημένο κίνδυνο -με το νέο πλέγμα μέτρων που αυτός συνεπάγεται- ελπίζεται πως δεν θα ακουστεί σύντομα. Κομβικός θα είναι ο Νοέμβριος, οπότε θα αποτυπωθεί τυχόν αύξηση των κρουσμάτων λόγω της μείωσης της θερμοκρασίας και του συγχρωτισμού σε κλειστούς χώρους.
Σε ό,τι αφορά την επιδημία στην επικράτεια, σύμφωνα με τους ειδικούς, από τον περασμένο Αύγουστο που ενέσκηψε το δεύτερο κύμα η Ελλάδα βρίσκεται σε μια σχετικά ήπια επιδημική κατάσταση σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες μολονότι την Κυριακή καταγράφηκε αρνητικό ρεκόρ από την αρχή της επιδημίας με 13 ανθρώπους να χάνουν τη ζωή τους από επιπλοκές του κορωνοϊού.
Η επιδημιολογική καμπύλη στη χώρα μας τείνει να οριζοντιοποιηθεί, δηλαδή τείνουν να σταθεροποιηθούν τα κρούσματα κορωνοϊού, σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στο Βέλγιο και την Πορτογαλία, που πληθυσμιακά ταξινομούνται στην ίδια θέση με την Ελλάδα. Ιδίως το Βέλγιο, όπως και η Ολλανδία, καταγράφουν σχεδόν κατακόρυφη αύξηση κρουσμάτων.
Στη χώρα μας ο δείκτης μετάδοσης κορωνοϊού R κινείται λίγο πάνω από το 1, ωστόσο το ζητούμενο για την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων και την κυβέρνηση είναι να κινηθεί καθοδικά, ακόμη και οριακά κάτω από το 1, ώστε να υπάρχει καλύτερη αφετηρία για το επόμενο δύσκολο διάστημα.
Οπως έχει αναφέρει ο επίκουρος καθηγητής Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Γκίκας Μαγιορκίνης, αναμένεται αύξηση των κρουσμάτων κορωνοϊού από τον Νοέμβριο εξαιτίας της αναμενόμενης πτώσης της θερμοκρασίας και του συγχρωτισμού σε κλειστούς χώρους, ενώ όλο και περισσότερη αναφορά γίνεται και στην κοινωνική κόπωση του πληθυσμού λόγω των περιοριστικών μέτρων και της ψυχολογικής πίεσης. Η ανοδική πορεία της καμπύλης των κρουσμάτων επηρεάζει άμεσα και την αντοχή του συστήματος υγείας, ιδίως στο πεδίο των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ).
Ενδείξεις σταθεροποίησης
Η Αττική συγκεντρώνει, ευλόγως λόγω έκτασης, θέσης, μεγέθους και πυκνότητας πληθυσμού, δομών υγείας και μέσων μαζικής μεταφοράς, το ενδιαφέρον των αρμοδίων για τη δυναμική πορεία της επιδημίας. Ωστόσο, όλο και πιο έντονο αρχίζει να γίνεται το αποτύπωμα του δεύτερου επιδημικού κύματος και στην υπόλοιπη επικράτεια.
Η μεγαλύτερη περιφέρεια της χώρας κατέχει σταθερά τις τελευταίες εβδομάδες την πρώτη θέση στο αρνητικό βάθρο με τα περισσότερα κρούσματα κορωνοϊού ημερησίως και συνολικά. Αρκεί να αναλογιστεί κάποιος ότι μέσα στις πρώτες δώδεκα ημέρες του Οκτωβρίου καταγράφηκαν 3.883 θετικά κρούσματα κορωνοϊού σε όλη τη χώρα, και τα μισά από αυτά -για την ακρίβεια, 1.979 – επιβεβαιώθηκαν στην Αττική.
Μάλιστα, μέσα στην πορτοκαλί, με βάση τον χάρτη υγειονομικής ασφάλειας, Αττική εντοπίζονται και μερικές περιοχές που τείνουν να κοκκινίσουν επιδημιολογικά. Δημοτικά διαμερίσματα στο κέντρο της Αθήνας και του Πειραιά, καθώς και δήμοι της Δυτικής Αττικής βρίσκονται κοντά στο όριο του αυξημένου κινδύνου. Ωστόσο, σύμφωνα με τους ειδικούς, η λήψη μέτρων θα είναι οριζόντια και μόνο κατ’ εξαίρεση θα λαμβάνονται μέτρα σε επίπεδο δήμων εντός της Περιφέρειας.
Το Λεκανοπέδιο θα διανύσει την τέταρτη εβδομάδα με καθεστώς περιοριστικών μέτρων. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η Αττική, όπως όλα τα αστικά κέντρα, θεωρείται εκκολαπτήριο του κορωνοϊού και χρειάζεται περισσότερο χρόνο, από έναν έως δύο μήνες, ώστε να φανεί αν τα μέτρα επιδρούν σε ικανοποιητικό βαθμό. Εκτιμάται ότι εφόσον συνεχιστεί η απαρέγκλιτη τήρηση των μέτρων θα αρχίσει να αποτυπώνεται μείωση των κρουσμάτων.
Σε ισχύ ο χάρτης ασφαλείας
Εντωμεταξύ σε ισχύ τίθεται σήμερα ο διαδραστικός Χάρτης Υγειονομικής Ασφάλειας και Πολιτικής Προστασίας από τον κορωνοϊό που αποτελείται από 4 επίπεδα προληπτικών μέτρων για κάθε περιφερειακή ενότητα της χώρας.
Ο καθορισμός του επιπέδου κινδύνου σε κάθε περιοχή εξαρτάται από την αυξανόμενη ή μειούμενη τάση επιδημιολογικών μεγεθών, όπως ο αριθμός κρουσμάτων ανά 100 χιλιάδες κατοίκους, των δεικτών πληρότητας του συστήματος Υγείας (πχ. χρησιμοποιούμενες απλές κλίνες και κλίνες Μονάδων Εντατικής Θεραπείας) και των ποιοτικών χαρακτηριστικών της επιδημιολογικής κατάστασης, όπως αυτά αποτυπώνονται από τα δεδομένα της ιχνηλάτησης. Η γεωγραφική αναφορά και εφαρμογή των μέτρων πραγματοποιείται σε επίπεδο περιφερειακής ενότητας, εκτός αν προκύψουν έκτακτες περιστάσεις σύμφωνα με τα πρωτόκολλα του Υπουργείου Υγείας και της Πολιτικής Προστασίας που να δικαιολογούν εξαιρέσεις σε τοπικό επίπεδο εντός της περιφερειακής ενότητας.
Ο χάρτης υγειονομικής ασφάλειας και προστασίας από τον κορωνοϊό (στην ιστοσελίδα https://covid19.gov.gr) όπως προαναφέρθηκε περιλαμβάνει 4 επίπεδα προληπτικών μέτρων και κανόνων για κάθε περιφερειακή ενότητα της χώρας:
Επίπεδο 1: ετοιμότητας
Επίπεδο 2: επιτήρησης
Επίπεδο 3: αυξημένης επιτήρησης
Επίπεδο 4: αυξημένου κινδύνου
Στις Πράσινες περιοχές (επίπεδο 1) ανήκουν οι εξής περιοχές:
Ανδρος Αρκαδία Αρτα Δράμα Εβρος Ευρυτανία Ηλεία Θάσος Θεσπρωτία Ιθάκη Ικαρία Καβάλα Κάλυμνος Κάρπαθος-Κάσος Κεφαλληνία Λασίθι Λευκάδα Λήμνος Μεσσηνία Μήλος Ρέθυμνο Σέρρες Σποράδες Σύρος Τήνος Φωκίδα Χανιά
Στις Κίτρινες περιοχές (επίπεδο 2) ανήκουν οι εξής περιοχές:
Αιτωλοακαρνανία Αργολίδα Βοιωτία Γρεβενά Εύβοια Ημαθία Θεσσαλονίκη Κέρκυρα Κιλκίς Κορινθία Κως Λακωνία Μαγνησία Νάξος Ξάνθη Πάρος Πιερία Πρέβεζα Ροδόπη Ρόδος Φθιώτιδα Φλώρινα Χαλκιδική Χίος
Στις Πορτοκαλί περιοχές (επίπεδο 3) ανήκουν οι εξής περιοχές:
Ανατολική Αττική Αχαϊα Βόρειος Τομέας Αθηνών Δυτική Αττική Δυτικός Τομέας Αθηνών Ζάκυνθος Ηράκλειο Θήρα Ιωάννινα Καρδίτσα Καστοριά Κέα-Κύθνος Κεντρικός Τομέας Αθηνών Κοζάνη Λέσβος Μύκονος Νήσων Αττικής Νότιος Τομέας Αθηνών Πειραιάς Πέλλα Σάμος Τρίκαλα
Σε κόκκινη περιοχή ( επίπεδο 4) δεν βρίσκεται καμία περιφέρεια της χώρας
Η ενημέρωση για τα προληπτικά μέτρα σε κάθε περιοχή της χώρας μπορεί να γίνει με τρεις τρόπους: α) με την εισαγωγή ταχυδρομικού κωδικού στο σχετικό πεδίο β) επιλέγοντας την περιφερειακή ενότητα από το οικείο μενού ή γ) κάνοντας κλικ στην περιοχή ενδιαφέροντος πάνω στον χάρτη στην ιστοσελίδα.
Αναλυτικά οι περιοχές ανά επίπεδο και τα μέτρα που αντιστοιχούν:
Όπως αναφέρεται στη σελίδα, ο χάρτης θα επικαιροποιείται ανά 14 ημέρες με βάση τις εισηγήσεις ειδικής επιτροπής λοιμωξιολόγων του Υπουργείου Υγείας ή και συχνότερα όταν αυτό επιβάλλεται από τους υγειονομικούς και επιδημιολογικούς δείκτες. Ο προσδιορισμός των μέτρων και κανόνων υπόκειται σε τροποποιήσεις με βάση νεότερα επιστημονικά και ερευνητικά δεδομένα.
Τι αλλάζει στην εστίαση
Όσον αφορά την εστίαση αυτή από σήμερα θα λειτουργεί στο 50% της πληρότητας για όσες περιοχές έχουν χαρακτηριστεί υψηλού κινδύνου για τη μετάδοση του κορωνοϊού.
Ακόμη, οι καθήμενοι περιορίζονται στους 4, προβλέπονται αποστάσεις στα τραπεζοκαθίσματα, θα παραμένουν κλειστά τα καταστήματα από τις 12 τη νύχτα μέχρι τις 5 το πρωί και προβλέπεται αναλογία τετραγωνικών μέτρων ανά άτομα σε χώρους μουσείων, αρχαιολογικών χώρων.
Σε ανάρτησή του στο twitter ο γενικός γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή Παναγιώτης Σταμπουλίδης, σημειώνει: «Από αύριο (σ.σ. σήμερα) στις περιοχές υψηλού κινδύνου εφαρμόζονται ενδεικτικά: 1) στην εστίαση 50% πληρότητα, 4 καθήμενοι, αποστάσεις στα τραπεζοκαθίσματα, 00:00-05:00 κλειστά 2) αναλογία τμ/άτομα σε χώρους μουσείων, αρχαιολογικών χώρων κλπ».
Παράλληλα για τις περιοχές της κατηγορίας 3 επιτρέπονται στα αυτοκίνητα έως τέσσερα άτομα, στα μέσα μαζικής μεταφοράς η πληρότητα πέφτει στο 50% ενώ όσον αφορά τα ταξί, μπορούν να βρίσκονται έως και 2 πελάτες.
Σε 11 περιοχές το 70% των κρουσμάτων του Οκτωβρίου
Από τα υπόλοιπα εγχώρια κρούσματα του Οκτωβρίου, το 70% εντοπίζεται σε μόλις 11 περιοχές -περιφερειακές ενότητες- της χώρας, από τη Λέσβο μέχρι τα Ιωάννινα και από τα Τρίκαλα μέχρι την Κύθνο. Μάλιστα, την ανησυχία του εξέφρασε για πρώτη φορά για την εξέλιξη της κατάστασης εκτός Αττικής ο υπουργός Υγείας, Βασίλης Κικίλιας, ο οποίος στη διάρκεια τηλεοπτικής συνέντευξης την περασμένη Πέμπτη δήλωσε: «Τα μέτρα φαίνεται να αποδίδουν στην Αττική, αλλά την ίδια ώρα βλέπω αύξηση κρουσμάτων σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, και αυτό με ανησυχεί».
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Πολιτικής Προστασίας, ο αριθμός των ενεργών κρουσμάτων στις επίμαχες περιοχές δείχνει έντονη κυκλοφορία του κορωνοϊού. Κάποιες από αυτές έχουν τεθεί σε καθεστώς περιοριστικών μέτρων και κάποιες οδεύουν ταχέως προς αυτή την κατεύθυνση. Στην Πέλλα μέχρι και την Πέμπτη η καταγραφή έδειχνε 205 ενεργά κρούσματα – μεγάλος αριθμός, δεδομένου ότι η περιοχή βρίσκεται σε κλοιό μέτρων από τις 10 Σεπτεμβρίου, μετά τον εντοπισμό μεγάλης εστίας σε βιομηχανική μονάδα με δεκάδες θετικούς στον κορωνοϊό εργαζομένους. Μεγάλη επιβάρυνση υπάρχει και στη γειτονική Κοζάνη, η οποία μετρά 130 ενεργά κρούσματα, στην Πιερία και την Ημαθία.
Το επιδημικό κύμα έχει κινηθεί προς τα δυτικά χτυπώντας τα Ιωάννινα, τα οποία μπήκαν σε καθεστώς μέτρων στην αρχή της περασμένης εβδομάδας. Μάλιστα οι Αρχές είχαν χαρακτηρίσει σε πρώτη φάση τη διασπορά του κορωνοϊού τοπική στον Δήμο Ιωαννιτών και στη συνέχεια, λόγω της έκρηξης των κρουσμάτων σε ευρύτερη έκταση, έθεσαν όλη την περιφερειακή ενότητα σε καθεστώς μέτρων.
Το επιδημικό κύμα κινήθηκε και προς την κεντρική χώρα. Τουλάχιστον 160 ενεργά κρούσματα παρακολουθούνται στα Τρίκαλα και 56 στην Καρδίτσα. Υπενθυμίζεται ότι στα Τρίκαλα η επιδημική εστία άναψε σε έναν γάμο, μετά τον οποίο η περιοχή μπήκε σε καθεστώς αυξημένης επιτήρησης.
Στην Πελοπόννησο η Αχαΐα έχει τουλάχιστον 103 ενεργά κρούσματα και λειτουργεί ως συγκοινωνούντα δοχεία με την Αιτωλοακαρνανία, όπου μέσα σε λίγες ημέρες καταγράφηκαν 36 ενεργά κρούσματα. Και στην Αχαΐα η διασπορά του κορωνοϊού αρχικά είχε τοπικό χαρακτήρα, οριοθετήθηκε στον Δήμο Πατρέων, αλλά στη συνέχεια η εκτίναξη του αριθμού των κρουσμάτων και η ανάλυση των χαρακτηριστικών τους έδειξαν ευρεία διασπορά σε όλο τον νομό. Επίσης, από την ιχνηλάτηση προέκυψε μεγάλος αριθμός επαφών και μετακινήσεων των θετικών στον κορωνοϊό ατόμων μεταξύ διαφορετικών δήμων, ενώ αρκετά από τα θετικά άτομα αποδείχθηκε ότι ήταν υγειονομικοί εργαζόμενοι, με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται για την ασφαλή λειτουργία των μονάδων υγείας.
Η Εύβοια μετρά μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα 44 ενεργά κρούσματα κορωνοϊού, με αρκετά από αυτά να αποδίδονται στη συρροή που προέκυψε από μια κηδεία σε χωριό της όμορης Βοιωτίας. Μέσα στις δύσκολες και επιβαρυμένες περιοχές της περιφέρειας εντάσσουν οι ειδικοί την Κύθνο, η οποία έχει τουλάχιστον 9 ενεργά κρούσματα, και τη Λέσβο με 28 ενεργά κρούσματα. Παρά τον μικρό φαινομενικά αριθμό ενεργών κρουσμάτων στα νησιά, η αγωνία των αρμοδίων είναι μεγάλη καθώς υπάρχει γηρασμένος πληθυσμός και στις δύο περιοχές που θα επιβαρυνθεί δραματικά αν ξεφύγει η επιδημία και επιπλέον υπάρχει επιχειρησιακή ετοιμότητα για διακομιδές με τις ειδικές κάψουλες προς μεγάλα νοσοκομεία.
Tο σύστημα υγείας
Οι επιδημικές εστίες κορωνοϊού που δυναμώνουν σε διάφορες περιοχές της χώρας προβληματίζουν τους ειδικούς όσο και η εστία της Αττικής, με τον παρονομαστή της ανησυχίας και του προβληματισμού να είναι κοινός και να αφορά την αντοχή του συστήματος υγείας. Η πίεση που ασκείται στις δομές υγείας, είτε πρόκειται για την Αττική είτε για την Περιφέρεια, είναι προφανής. Στη μεν Αττική βρίσκεται ο μεγαλύτερος αριθμός κλινών, αλλά και ο μισός πληθυσμός, στη δε Περιφέρεια οι δομές υγείας διαχρονικά καλύπτουν οριακά τις ανάγκες του πληθυσμού και για τα σοβαρότερα προβλήματα υγείας γίνονται διακομιδές στο Λεκανοπέδιο.
«Με βάση την εμπειρία μας το καλοκαίρι, είμαστε πιο αυστηροί στην εφαρμογή μέτρων σε περιοχές με μικρότερες αντοχές και δυνατότητες του συστήματος υγείας. Είμαστε πιο αυστηροί μέχρι να στεγανοποιήσουμε συγκεκριμένους, διάσπαρτους επιδημιολογικούς κύκλους», εξήγησε την περασμένη Τρίτη ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας, Νίκος Χαρδαλιάς, γιατί ελήφθησαν άμεσα μέτρα για περιφερειακές ενότητες της Μακεδονίας, της Πελοποννήσου και των Κυκλάδων (π.χ. Κύθνος) σε σύγκριση με πιο προσεκτικές και χρονοβόρες αποφάσεις για την Αττική, όπως το θέμα της υποχρεωτικής χρήσης μάσκας.
Από τους 491 ασθενείς με λοίμωξη COVID-19 που νοσηλεύονταν την περασμένη Πέμπτη σε όλη τη χώρα, οι 373 ήταν στα νοσοκομεία της Αθήνας. Ομοίως από τους 214 ασθενείς με σοβαρή λοίμωξη που νοσηλεύονταν την ίδια ημέρα πανελλαδικά σε ΜΕΘ, σε Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας (ΜΑΦ) και θαλάμους αρνητικής πίεσης, οι 135 βρίσκονταν επίσης στην Αθήνα.
Οι νοσοκομειακοί γιατροί διά των ενώσεών τους έχουν θέσει πολλές φορές το μείζον ζήτημα των ελλείψεων και των προβλημάτων – η πλέον πρόσφατη αφορά τις αθρόες μετακινήσεις γιατρών από παθολογικές κλινικές νοσοκομείων του Λεκανοπεδίου σε κλινικές COVID-19 ή και σε ΜΕΘ COVID-19 για το δύσκολο τρίμηνο που ακολουθεί. Σύμφωνα με την ηγεσία του υπουργείου Υγείας, η επιλογή έχει γίνει με αριθμητικά κριτήρια, δηλαδή από μεγάλες ομάδες ειδικευμένων γιατρών, π.χ. παθολόγων, πνευμονολόγων κ.ά., ώστε να μην υπάρχουν κενά στις κλινικές, ωστόσο οι εκπρόσωποι των νοσοκομειακών γιατρών υποστηρίζουν ότι δημιουργούνται μεγάλα κενά.
Ο κρίσιμος αριθμός των διασωληνωμένων αγγίζει τους 100 (98 ήταν οι διασωληνωμένοι προχθές Παρασκευή) έχοντας καταρρίψει το αρνητικό ρεκόρ της 5ης Απριλίου που είχε καταγραφεί ο μέγιστος αριθμός διασωληνωμένων και ήταν 93 ασθενείς. Για την αντιμετώπιση της κατάστασης, το υπουργείο Υγείας υλοποιεί πρόγραμμα ανάπτυξης νέων κλινών και πρόσληψης επικουρικού προσωπικού για τη στελέχωσή τους. Μάλιστα, την ερχόμενη εβδομάδα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα παραδώσει τις πρώτες 12 κλίνες επί συνόλου 50 κλινών ΜΕΘ στο νοσοκομείο αναφοράς «Σωτηρία», η συμβολή των οποίων στην κάλυψη των αναγκών της επιδημίας θα είναι πολύ σημαντική.
