*Γράφει ο Βασίλης Δαλιάνης
Κατά τη διάρκεια της πρωτοφανούς παγκόσμιας φονικής πανδημίας μερικές χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στο κέντρο του Σαν Φρανσίσκο, στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, προκειμένου να διαμαρτυρηθούν για τα μέτρα που έλαβαν οι Αρχές για τον περιορισμό εξάπλωσης του ιού. Οι περισσότεροι από τους διαδηλωτές υποστήριζαν ότι το κλείσιμο σχολείων, θεάτρων και χώρων λατρείας καταπατούσε τα συνταγματικά τους δικαιώματα, ενώ άλλοι, μέλη της οργάνωσης «Λίγκα εναντίον της μάσκας», χαρακτήριζαν την υποχρεωτική χρήση της μέτρο που αποσκοπούσε στην κρατική καταστολή και στον έλεγχο της ιδιωτικής ζωής των πολιτών. Αυτό το περιστατικό δεν απασχόλησε τα μέσα ενημέρωσης καθώς δεν έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια της πανδημίας του νέου κορωνοϊού, αλλά στις 25 Ιανουαρίου του 1919, κατά το δεύτερο κύμα της ισπανικής γρίπης, που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 100 εκατομμυρίων ανθρώπων διεθνώς. Αν και τα μέλη της αμφιλεγόμενης αυτής ομάδας εναντίον της υποχρεωτικής χρήσης μάσκας δεν ξεπέρασαν ποτέ τα 5.000, γνωστοί γιατροί και πολιτικοί που συμμετείχαν στη διαδήλωση της έδωσαν δυσανάλογη δύναμη, καθώς κατάφεραν να προσελκύσουν μια πρόθυμη και ευκολόπιστη μερίδα πολιτών.
Περισσότερο από έναν αιώνα αργότερα, η ιστορία φαίνεται να επαναλαμβάνεται, και μάλιστα ως φάρσα, καθώς δεκάδες χιλιάδες πολίτες, κυρίως στις ΗΠΑ, αλλά και σε αρκετά κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οργανώνονται μέσω των κοινωνικών δικτύων και κατεβαίνουν στους δρόμους διαμαρτυρόμενοι για τα μέτρα προστασaίας που παίρνουν οι τοπικές και εθνικές κυβερνήσεις. Την ώρα που καταγράφεται ανησυχητική αύξηση των κρουσμάτων του νέου κορωνοϊού σχεδόν σε ολόκληρη την Ευρώπη, ετερόκλητα πλήθη διαδηλωτών, που περιλαμβάνουν ακροδεξιούς εξτρεμιστές, συνωμοσιολόγους, υποστηρικτές του αντιεμβολιαστικού κινήματος, οπαδούς της εναλλακτικής ιατρικής, αλλά και πολίτες που θεωρούν ότι τα περιοριστικά μέτρα έπληξαν ανεπανόρθωτα την οικονομία, καταφέρνουν να βάλουν στην άκρη τις τεράστιες διαφορές τους και να συγκεντρωθούν για να εκφράσουν την απέχθειά τους προς έναν κοινό αλλά απροσδιόριστο εχθρό. Εναν εχθρό που άλλοτε ονομάζεται «κράτος», άλλοτε «Μπιλ Γκέιτς» και άλλοτε «παγκόσμια συνωμοσία». Μάλιστα οι διοργανωτές αυτών των διαδηλώσεων χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο όχι μόνο για να συντονίσουν τις ενέργειές τους, αλλά κυρίως για να προσελκύσουν ένα όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κοινό.
Γερμανία – «Το δεύτερο κύμα»
Την 1η Αυγούστου του 2020 πολίτες από ολόκληρη τη Γερμανία οργανώθηκαν μέσω κοινωνικών δικτύων και εφαρμογών στα smartphones και συγκεντρώθηκαν στο Βερολίνο για να διαδηλώσουν κατά των περιοριστικών μέτρων που επέβαλαν οι Αρχές για να περιορίσουν την εξάπλωση της πανδημίας του κορωνοϊού. Περίπου 20.000 άνθρωποι βρέθηκαν μπροστά στην Πύλη του Βρανδεμβούργου φωνάζοντας «ελευθερία», «αντίσταση» και «εμείς είμαστε το δεύτερο κύμα» και κρατώντας πλακάτ με συνθήματα κατά του ιδρυτή της Microsoft, Μπιλ Γκέιτς. Η συγκέντρωση στο Βερολίνο οργανώθηκε με πρωτοβουλία μιας αμφιλεγόμενης οργάνωσης με έδρα τη Στουτγάρδη, η οποία αποφάσισε να την ονομάσει «Ημέρα της Ελευθερίας» («Tag der Freiheit»), όνομα που παραπέμπει στην ομώνυμη προπαγανδιστική ναζιστική ταινία του 1935 που σκηνοθέτησε η Λένι Ρίφενσταλ. Χαρακτηριστικό του ετερόκλητου πλήθους ήταν ότι ορισμένοι από τους διαδηλωτές κρατούσαν σημαίες με το σύμβολο της ειρήνης και το ουράνιο τόξο, άλλοι εξ αυτών πλακάτ με θρησκευτικά συνθήματα, όπως «ο Ιησούς ζει», ενώ ορισμένοι κουνούσαν την αυτοκρατορική σημαία της Γερμανίας, σύμβολο της ακροδεξιάς οργάνωσης «Πολίτες του Ράιχ» (Reichsbürger), τα μέλη της οποίας υποστηρίζουν ότι η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας δεν υφίσταται ως κράτος και ότι η Γερμανική Αυτοκρατορία ή ακόμα και το Βασίλειο της Πρωσίας εξακολουθούν να έχουν ισχύ ως νομικά πρόσωπα. Ανάμεσα στους διαδηλωτές βρέθηκαν και οικογένειες που αποφάσισαν να εκφράσουν την αόριστη δυσαρέσκειά τους για τα περιοριστικά μέτρα, καθώς και πολίτες που θέλησαν να αποδοκιμάσουν την καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ. Η αντίδραση του πολιτικού κόσμου στη Γερμανία ήταν άμεση. Η Σάσκια Εσκεν, μία εκ των προέδρων του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD), δεν δίστασε να χαρακτηρίσει τους διαδηλωτές στο Βερολίνο «covidiots», τους ανόητους της πανδημίας του κορωνοϊού, ενώ ο Γιαν Ρέντμαν, επικεφαλής των Χριστιανοδημοκρατών στο Περιφερειακό Κοινοβούλιο του Βρανδεμβούργου, εξέφρασε την αγανάκτησή του στην προσωπική του σελίδα στο Twitter γράφοντας ότι «είναι αδύνατον να αντέξουμε αυτή την ηλιθιότητα όταν καταγράφουμε για ακόμα μια φορά περίπου 1.000 κρούσματα την ημέρα».
Ο «πατέρας» των διαδηλώσεων εναντίον του κράτους, των μέσων ενημέρωσης και της «παγκόσμιας συνωμοσίας» του COVID στη Γερμανία είναι ο αριστερός δημοσιογράφος και συγγραφέας Ανσελμ Λεντς. Ισχυρίστηκε ότι το γερμανικό κράτος έχει συνωμοτήσει με κορυφαίες φαρμακευτικές εταιρείες και κάλεσε σε δημόσιες διαδηλώσεις κατά των μέτρων περιορισμού. Στην πρώτη διαδήλωση, στην Πλατεία Ρόζα Λούξεμπουργκ στο Βερολίνο στις αρχές Μαΐου, βρέθηκαν μόλις 40 άτομα και όταν η Αστυνομία απομάκρυνε τους συγκεντρωθέντες, ο Λεντς φώναζε ότι έχασε τη δουλειά του επειδή έγραφε «αλήθειες για τον κορωνοϊό», λέγοντας στους αστυνομικούς ότι θα προσαχθούν στη Δικαιοσύνη καθώς οι «Αρχές συμμετέχουν σε ένα έγκλημα». Μόλις τέσσερις εβδομάδες αργότερα, μια παρόμοια συγκέντρωση προσέλκυσε ένα πλήθος 1.000 ατόμων, ενώ έκτοτε δεκάδες άλλες προσωπικότητες στη Γερμανία, που αυτοαποκαλούνται «μαχητές της αλήθειας», προσπαθούν να οργανώσουν μαζικές κινητοποιήσεις.
Ισπανία – «Οχι στο 5G και στα μικροτσίπ»
Με συνθήματα εναντίον του Μπιλ Γκέιτς, της τεχνολογίας 5G και της υποχρεωτικής χρήσης μάσκας, περίπου 3.000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στις 16 Αυγούστου στην Πλατεία του Κολόμβου στη Μαδρίτη, την ώρα που τα κρούσματα του κορωνοϊού στην Ισπανία αυξάνονται ανησυχητικά. Οι παρευρισκόμενοι στη διαδήλωση, οι οποίοι παραβίαζαν τον νόμο, καθώς δεν φορούσαν προστατευτική μάσκα, υποστήριζαν μια σειρά από θεωρίες συνωμοσίας, σύμφωνα με τις οποίες ο ιός είτε δεν υπάρχει, είτε χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για ένα παγκόσμιο κοινωνικό πείραμα. Οι οργανωτές, που ήλπιζαν να συγκεντρώσουν ένα εκατομμύριο διαδηλωτές, ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να υπογράψουν ένα μανιφέστο «κατά της ψευδούς πανδημίας», με το οποίο κατήγγειλαν τα μέτρα που πήρε ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ. Οπως ανέφεραν ισπανικά ΜΜΕ, ανάμεσα στους συγκεντρωμένους βρέθηκαν άνθρωποι που υποστήριζαν ότι η «χρήση μάσκας προκαλεί υποξία επειδή οι άνθρωποι αναγκάζονται να εισπνέουν το διοξείδιο του άνθρακα που έχουν εκπνεύσει».
Πολλοί δε από τους διαδηλωτές φορούσαν μπλούζες με το πρόσωπο του Μιγκέλ Μπόσε, του Ισπανού τραγουδιστή που ξεκίνησε σταυροφορία εναντίον της πανδημίας τον περασμένο Ιούνιο, όταν με ένα δημοσίευμά του σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης ισχυρίστηκε ότι ο πρωθυπουργός της Ισπανίας αποτελεί ένα πιόνι «στο σχέδιο που προωθεί ο Μπιλ Γκέιτς, ώστε επωφελούμενος από την ψεύτικη πανδημία να εμφυτεύσει μικροτσίπ στον πληθυσμό μέσω του υποχρεωτικού εμβολιασμού». Και όλα αυτά, με τη βοήθεια της τεχνολογίας 5G. Παρόλο που η Αστυνομία δεν επενέβη για να συλλάβει τους παραβάτες υπό τον φόβο γενικευμένων επεισοδίων, ο Χοσέ Μανουέλ Φράνκο, εκπρόσωπος της κυβέρνησης στη Μαδρίτη, δήλωσε ότι «θα επιβληθούν οι κυρώσεις που προβλέπει ο νόμος γι’ αυτούς τους λίγους ανεγκέφαλους πολίτες».
Γαλλία – Το κίνημα των «anti-masques»
Οσο και αν οι διαδηλώσεις κατά της υποχρεωτικής χρήσης μάσκας αυξάνονται στις ΗΠΑ και την Ε.Ε., οι οπαδοί του συγκεκριμένου κινήματος στη Γαλλία, οι λεγόμενοι «anti-masques», δεν έχουν καταφέρει να οργανωθούν ώστε να πραγματοποιήσουν μια δημόσια συγκέντρωση. Προς το παρόν, αυτό το ετερογενές κίνημα κατά της χρήσης μάσκας παραμένει εικονικό καθώς τα μέλη του δραστηριοποιούνται μόνο στο Διαδίκτυο. Οι περισσότερες εκδηλώσεις κατά της χρήσης μάσκας και των μέτρων που πήρε η κυβέρνηση της χώρας για τον περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας είναι μεμονωμένες. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καταγράφονται περιπτώσεις ορισμένων «anti-masques» να δημοσιεύουν selfies σε κλειστούς χώρους χωρίς να φορούν μάσκα, ενώ σε άλλες περιπτώσεις υπάρχουν εκκλήσεις για μποϊκοτάζ σε καταστήματα που επιβάλλουν τη χρήση της.
Στη Γαλλία έχουν καταγραφεί περιπτώσεις βίας με αφορμή μάσκα, με έναν άνδρα να καταλήγει στο νοσοκομείο, καθώς δέχτηκε άγρια επίθεση όταν ζήτησε σε δύο πελάτες ενός καταστήματος με πλυντήρια να φορέσουν τη μάσκα τους. Ενα ακόμα τραγικό περιστατικό συνέβη στην Μπαγιόν, στις 5 Ιουλίου, όταν ένας οδηγός λεωφορείου έχασε τη ζωή του, αφού τον λίντσαραν επιβάτες από τους οποίους είχε ζητήσει να φορέσουν τις μάσκες τους.
Καθώς η πανδημία του κορωνοϊού έχει ξεφύγει από τον έλεγχο και οι ΗΠΑ έχουν καταγράψει περισσότερους από 176.000 θανάτους, αρκετές Πολιτείες και δήμοι επιβάλλουν τη χρήση μάσκας. Προς το παρόν 34 Πολιτείες έχουν κάνει τη χρήση μάσκας υποχρεωτική, ενώ οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι μεγάλη πλειονοψηφία Αμερικανών υποστηρίζει το μέτρο. Παράλληλα, οι πρώτες διαδηλώσεις διεθνώς που ξεκίνησαν στις ΗΠΑ κατά των περιοριστικών μέτρων ήδη από τον περασμένο Απρίλιο μετατρέπονται σταδιακά σε διαδηλώσεις εναντίον της χρήσης μάσκας. Τουλάχιστον σε δώδεκα αμερικανικές Πολιτείες έχουν λάβει χώρα διαδηλώσεις κατά της υποχρεωτικής χρήσης μάσκας, με τους συγκεντρωμένους, όπως συμβαίνει και στην Ευρώπη, να αποτελούν ένα ετερόκλητο πλήθος με διαφορετικές αφετηρίες και διαφορετικές προσεγγίσεις. Συνωμοσιολόγοι, ακροδεξιές οργανώσεις και οπαδοί του αντιεμβολιαστικού κινήματος βρίσκονται μαζί με πολίτες που θεωρούν ότι η χρήση μάσκας παραβιάζει τα συνταγματικώς κατοχυρωμένα δικαιώματά τους. Ωστόσο, σε καμία άλλη χώρα στον κόσμο η μάσκα δεν έχει πολιτικοποιηθεί τόσο όσο στις ΗΠΑ. Λίγους μόνο μήνες πριν από τις προεδρικές εκλογές, ο Ντόναλντ Τραμπ και πολλοί Ρεπουμπλικανοί έκλεισαν το μάτι σε διαδηλωτές που υποστήριζαν θεωρίες σχετικά με μια παγκόσμια συνωμοσία αναφορικά με την πανδημία. Με τα κρούσματα στη χώρα να αυξάνονται εκθετικά, ο πρόεδρος Τραμπ αποφάσισε να αλλάξει γραμμή προτείνοντας τη χρήση μάσκας, χωρίς όμως ποτέ του να την υπερασπιστεί, στέλνοντας αντιφατικά μηνύματα και χαρακτηρίζοντας τους διαδηλωτές «ανθρώπους που αγαπούν τη χώρα και οι οποίοι επιθυμούν να επιστρέψουν στις δουλειές τους». Ο λόγος είναι ότι σε αρκετές περιπτώσεις οι διοργανωτές πίσω από αυτές τις διαμαρτυρίες ήταν σε μεγάλο βαθμό συντηρητικοί, υπέρ του Τραμπ και της οπλοκατοχής. Αρκετά αμερικανικά μέσα ενημέρωσης περιέγραψαν πολλές από αυτές τις διαδηλώσεις ως εκδηλώσεις που θύμιζαν την προεκλογική εκστρατεία του Αμερικανού προέδρου. Παρόλο που οι διαδηλώσεις δείχνουν τις ανησυχίες ορισμένων Αμερικανών, ιδίως εκείνων που βρίσκονται σε αγροτικές περιοχές, δεν αντικατοπτρίζουν τη γενική κοινή γνώμη. Σύμφωνα με έρευνα του Pew Research Center, η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών στις ΗΠΑ -ανεξαρτήτως πολιτικής προτίμησης- πιστεύει ότι τα χειρότερα της πανδημίας δεν έχουν ακόμα περάσει.
SOS για την αύξηση των κρουσμάτων – Το αρνητικό ρεκόρ των 293 και οι φόβοι για τον Σεπτέμβριο
Κίνα: Οκτώ εισαγόμενα κρούσματα κορωνοϊού και 19 ασυμπτωματικοί το τελευταίο 24ωρο
Πανδημία στο Μεξικό: 626 θάνατοι και πάνω από 5.000 κρούσματα σε ένα 24ωρο
