Το τρόπο αναχαίτισης ενός δεύτερου κύματος της πανδημίας COVID-19 αναζητούν οι επιστήμονες, με στόχο να αποτρέψουν απώλειες ανθρώπινων ζωών αλλά και εκτεταμένων lockdown με δυσμενείς συνέπειες για την οικονομία και την κοινωνική συνοχή.
Μελέτη που έγινε από τα Πανεπιστήμια του Κέιμπριτζ και του Γκρίνουϊτς και δημοσιεύθηκε στο Proceedings of the Royal Society A δείχνει ότι, η ευρεία χρήση μάσκας από τον γενικό πληθυσμό μπορεί να βοηθήσει να μείνει τo R0 (δείκτης μετάδοσης) κάτω από το 1,0 και να αποτραπεί ένα δεύτερο κύμα του νέου κορωνοϊού SARS-CoV-2.
Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι τα lockdown από μόνα τους δεν μπορούν να αποτρέψουν την αναζωπύρωση της λοίμωξης COVID-19 ενώ αντιθέτως ακόμα και οι αυτοσχέδιες μάσκες με την περιορισμένη προστασία που μπορούν να προσφέρουν έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν καθοριστικά τα ποσοστά μετάδοσης αν η χρήση τους γίνεται από ικανό αριθμό ατόμων, με ή χωρίς συμπτώματα.
«Η ανάλυσή μας ενισχύει την άμεση και καθολική χρήση της μάσκας από το γενικό πληθυσμό. Αν η χρήση μάσκας καταστεί διάχυτη, συνδυαστικά με την κοινωνική αποστασιοποίηση και το μερικό lockdown, τότε η διαχείριση της πανδημίας θα είναι ευκολότερη χωρίς οικονομικές επιπτώσεις για τις χώρες», εξηγεί ο κύριος συγγραφέας της μελέτης Δρ. Richard Stutt, από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ.
Η Δρ. Renata Retkute, μέλος της συντακτικής ομάδας και του βρετανικού πανεπιστημίου συμπληρώνει ότι «δεν έχουμε τίποτα να χάσουμε από τη διάχυτη χρήση της μάσκας, ενώ έχουμε πολλά να κερδίσουμε».
Ο νέος κορωνοϊός ως γνωστόν μεταδίδεται από τα αερομεταφερόμενα σταγονίδια που εκτοξεύονται όταν ο ξενιστής του ιού βήχει, φτερνίζεται ή μιλά.
Οι επιστήμονες στο πλαίσιο της μελέτης επιχείρησαν να συνδέσουν τη δυναμική μετάδοσης του κορωνοϊού σε πληθυσμιακά μοντέλα ώστε να αποτιμήσουν την αξία της χρήσης της μάσκας προσώπου συνδυαστικά με μέτρα περιορισμού του πληθυσμού.
Στα σενάρια περιλαμβάνονται υποθέσεις μετάδοσης της λοίμωξης μέσω επιφανειών και του αέρα. Ενώ ελήφθησαν υπόψη και αρνητικές συμπεριφορές όπως το άγγιγμα του προσώπου.
Ο δείκτης R0, όπως είναι γνωστό, θα πρέπει να είναι σταθερά κάτω από το 1,0 για να είναι υπό έλεγχο η επιδημία COVID-19.
Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι αν τα άτομα φορούν μάσκες όταν είναι σε δημόσιο χώρο, τότε το μέτρο είναι δύο φορές πιο αποτελεσματικό στο να διατηρείται σε χαμηλά επίπεδα το R0, εν αντιθέσει με όταν η χρήση μάσκας γίνεται σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων.
Σε όλα τα σενάρια που εξετάστηκαν η τακτική χρήση μάσκας από το 50% ή και άνω του πληθυσμού συντελούσε σε μείωση της εξάπλωσης της λοίμωξης και σε R0 κάτω από το 1,0, επιτρέποντας έτσι την επιπέδωση της καμπύλης της επιδημίας και τη λήψη λιγότερο αυστηρών μέτρων.
Η χρήση μάσκας από το 100% των πολιτών συνδυαστικά με το lockdown ήταν ικανά να αποτρέψουν την επανεμφάνιση της νόσου COVID-19 για 18 μήνες, διάστημα αναγκαίο για να παραχθεί και να κυκλοφορήσει το πολυπόθητο εμβόλιο κατά του νέου κορωνοϊού.
Αξιοσημείωτη είναι η διαπίστωση ότι μια μάσκα που μπορεί να συγκρατήσει μόλις το 50% των σταγονιδίων είναι επωφελής για τον πληθυσμό.
«Φορώντας μάσκα προστατεύεις τους άλλους αλλά και τον εαυτό σου», υπενθυμίζει ο καθηγητής John Colvin από το Πανεπιστήμιο του Γκρίνουϊτς.