Τελευταία πληθαίνουν οι έρευνες σύμφωνα με τις οποίες το διαρκές έλλειμμα ύπνου του σύγχρονου τρόπου ζωής φαίνεται ότι απειλεί το βάρος όχι μόνο όσων δουλεύουν σε βάρδιες, αλλά των περισσότερων από εμάς.
Με δεδομένο ότι οι περισσότεροι πλέον μένουμε σπίτι και η καθημερινότητά μας έχει ανατραπεί, με τα ξενύχτια να έχουν αυξηθεί θεαματικά, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι αυτό το φαινόμενο οδηγεί, μεταξύ άλλων, σε παχυσαρκία.
Για ποιο λόγο όμως μας παχαίνουν τα ξενύχτια; Οι ερευνητές προτείνουν διάφορες εξηγήσεις γι’ αυτό το φαινόμενο.
Οι λίγες ώρες ύπνου επηρεάζουν την ορμονική ισορροπία του οργανισμού. Μειώνονται τα επίπεδα της λεπτίνης, η οποία έχει ανορεξιογόνο δράση και αυξάνονται εκείνα της γκρελίνης, της μόνης πολυπεπτιδικής ορμόνης με ορεξιογόνο δράση. Με απλά λόγια μας «ανοίγει» η όρεξη. Μάλιστα σε μελέτη της κλινικής Mayo διαπιστώθηκε ότι όσοι από τους συμμετέχοντες κοιμούνταν καθημερινά κατά μια ώρα και είκοσι λεπτά λιγότερο από τους υπόλοιπους (που συμπλήρωναν εννιά ώρες ύπνου κάθε βράδυ) κατανάλωναν καθημερινά έως και 500 επιπλέον θερμίδες.
Πέρα από την ορμονική απορρύθμιση, τα ξενύχτια επηρεάζουν και την ομαλή ρύθμιση των επιπέδων του σακχάρου (γλυκόζης) στο αίμα. Η απότομη μείωση του σακχάρου αυξάνει την επιθυμία για την κατανάλωση πλούσιων σε απλούς υδατάνθρακες τροφίμων (όπως τα γλυκά) που έχουν την ιδιότητα να αυξάνουν άμεσα τη γλυκόζη παρέχοντας ενέργεια στον οργανισμό. Η απότομη αύξηση της γλυκόζης όμως οδηγεί σε εξίσου γρήγορη μείωσή της γεγονός που μας εμπλέκει σε ένα φαύλο κύκλο κατανάλωσης θερμιδογόνων τροφίμων.
Η κόπωση και η υπνηλία από τα ξενύχτια συσχετίζεται με την αύξηση της επιθυμίας για θερμιδογόνες τροφές και αλκοόλ. Μάλιστα σε έρευνα σε εφήβους του αμερικανικού CDC (Centers for Disease Control and Prevention) διαπιστώθηκε ότι οι έφηβοι που κοιμούνται λιγότερο από οχτώ ώρες τα βράδια είναι πιο επιρρεπείς στην κατανάλωση αλκοόλ, ανθρακούχων αναψυκτικών, ενώ καπνίζουν και περισσότερο.
Η έλλειψη ύπνουτέλος αυξάνει τα επίπεδα των ορμονών του στρες γεγονός που έχει διαπιστωθεί ότι συσχετίζεται με την αύξηση του βάρους ιδιαίτερα στην περιοχή της μέσης. Η άνοδος της κορτιζόλης (ορμόνης του στρες) αυξάνει την επιθυμία μας για πλούσιο σε λίπος και υδατάνθρακες φαγητό που συνήθως καταναλώνουμε για αισθανθούμε καλύτερα (comfort food).