Τα ωμέγα-3 και -6 είναι μόρια λίπους (λιπαρά οξέα). Η ιδανική αναλογία ωμέγα-3 και ωμέγα-6 λιπαρών στη διατροφή μας πρέπει να είναι 1:1. Τι ισχύει όμως στην σύγχρονη διατροφή και τι σημαίνει αυτό για την υγεία μας;
Καταρχάς να εξηγήσουμε ότι τα λίπη έχουν τρεις βασικές λειτουργίες στο ανθρώπινο σώμα:
α) δομική: σχηματίζουν τις κυτταρικές μεμβράνες
β) πηγή ενέργειας: χρησιμοποιούνται από τα κύτταρα ως καύσιμη ύλη για την παραγωγή ενέργειας
γ) είναι απαραίτητα ως πρώτη ύλη στην παραγωγή ενός μεγάλου αριθμού ορμονών.
Η ιδανική αναλογία ωμέγα-3 και ωμέγα-6 λιπαρών στη διατροφή μας πρέπει να είναι 1:1. Ένα μόριο ωμέγα-3 για κάθε μόριο ωμέγα-6. Αυτή η σχέση στη σύγχρονη διατροφή είναι 1:16! Στις αναλύσεις που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια, εντοπίστηκαν συχνά περιπτώσεις, ιδίως σε νεαρά άτομα, με αναλογίες της τάξεως του 1:40 ή ακόμη και περισσότερο, λόγω της σχεδόν πλήρους απομάκρυνσης από τη φυσική διατροφή.
Όταν οι αναλογίες των λιπαρών οξέων μεταξύ τους μεταβάλλονται, μεταβάλλεται αναλόγως η ακεραιότητα και η λειτουργία των κυτταρικών μεμβρανών, που αποτελούν τμήμα όλων των κυττάρων στο σώμα μας. Είναι σαν να προσπαθούμε να χτίσουμε ένα κτίριο, έχοντας στη διάθεσή μας πάρα πολύ τσιμέντο με ελάχιστα τούβλα, σίδερο και ξύλο. Πώς θα είναι αυτό το κτίριο;
Οι μεμβράνες των κυττάρων μας σχηματίζονται κυρίως από λίπος. Τυχόν μεταβολή της σύνθεσής τους, τις καθιστά πιο άκαμπτες ή πιο ελαστικές από το φυσιολογικό, γεγονός που επηρεάζει τη διέλευση των θρεπτικών ουσιών μέσω της μεμβράνης και, επομένως, τη συνολική λειτουργία κάθε κυττάρου και συστήματος μέσα στο σώμα.
Ξέρουμε ότι διατροφές πλούσιες σε ωμέγα-6 έχουν ανοσοκατασταλτική δράση και μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου μέχρι και είκοσι φορές. Είναι φανερό ότι όσο περισσότερο βελτιώνεται η αναλογία μεταξύ ωμέγα-3 και ωμέγα-6 στη διατροφή, πλησιάζοντας προς την ιδανική αναλογία 1:1, τόσο περισσότερο μειώνεται η θνησιμότητα λόγω καρδιακών παθήσεων.
Η μείωση αυτή φτάνει μέχρι και το 70%. Οι καλύτερες αναλογίες σχετίζονται επίσης με μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του μαστού και του παχέος εντέρου, καθώς και με μείωση της φλεγμονής σε ασθενείς που πάσχουν από ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλες φλεγμονώδεις ή εκφυλιστικές νόσους.
Τα στοιχεία αυτά μάς οδηγούν στη διαπίστωση ότι η φυσική διατροφή πρέπει να περιέχει ωφέλιμα λιπαρά. Αντιθέτως, πρέπει να αποφεύγονται τα επιβλαβή λιπαρά όπως:
– τα τρανς λιπαρά οξέα
– τα λιπαρά που προέρχονται από ζώα που εκτρέφονται με τεχνητές τροφές, καλαμπόκι και σόγια
– τα πολυακόρεστα έλαια, όπως εκείνα από σπόρους καλαμποκιού, σόγιας και ηλίανθου
– οι μαργαρίνες.
Από την άλλη, είναι ευεργετικό να καταναλώνουμε έλαια και λιπαρά που βρίσκονται:
– στο ελαιόλαδο
– στο λινέλαιο
– στα καρύδια
– στα αμύγδαλα
– στις σαρδέλες
– σε αυγά «ω3» ή από κότες ελευθέρας βοσκής
– στο λιναρόσπορο
– στο βιολογικό βούτυρο
– στο βούτυρο και τα γαλακτοκομικά αιγοπροβάτων
– στο λίπος ζώων ελευθέρας βοσκής
Πηγή: Πώς να ζήσετε 150 χρόνια με υγεία, σε συνεργασία με το E.I.Nu.M. Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Διατροφικής Ιατρικής, Δρ. Δημήτρης Τσουκαλάς – Εκδόσεις Μεταίχμιο
