Τα τρανς λιπαρά βρίσκονται στην κορυφή της λίστας με τα συστατικά των τροφών που προκαλούν φλεγμονή. Ακόμα και η μικρή (2% της συνολικής προσλαμβανόμενης ενέργειας) κατανάλωση τρανς λιπαρών οξέων σχετίζεται με πολλές βλαβερές συνέπειες για την υγεία. Η μεγάλη κατανάλωση τρανς λιπαρών αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης πολλών χρόνιων ασθενειών, όπως ο διαβήτης, ο καρκίνος και το εγκεφαλικό επεισόδιο.
Τι είναι τα τρανς λιπαρά;
Τα τρανς λιπαρά παράγονται κατά τη διαδικασία της υδρογονοποίησης, όταν τα υγρά φυτικά λάδια μετατρέπονται σε στερεά λίπη με την προσθήκη υδρογόνου. Τα υδρογονοποιημένα λίπη ταγκίζουν πολύ αργά και γι’ αυτό χρησιμοποιούνται ευρέως στη βιομηχανία τροφίμων. Βοηθούν στη δημιουργία προϊόντων με μεγάλη διάρκεια ζωής στα ράφια. Προσθέτουν επίσης υφή και αυξάνουν τη σταθερότητα των τροφών με ζύμες, εξοικονομώντας πολλά χρήματα στους παρασκευαστές. Τα τρανς ή υδρογονωμένα λιπαρά υπάρχουν συνήθως στο φυτικό βούτυρο, στα συσκευασμένα σνακ και στα είδη αρτοποιείου, όπως ζύμες, σφολιάτες κ.λπ. Υπάρχουν στα κέικ, στα κράκερ, στα μπισκότα, στις πίτες (π.χ. τυρόπιτες) γι’ αυτό αποφύγετέ τα ή καταργήστε τα τελείως. Υπάρχουν επίσης σε έτοιμες ζύμες και κρέμες για καφέ (γαλακτοκομικές και μη γαλακτοκομικές).
Τα αποτελέσματα του γαλλικού τμήματος της Ευρωπαϊκής Έρευνας για τον Καρκίνο και τη Διατροφή δείχνουν ότι η μεγάλη κατανάλωση τρανς λιπαρών οξέων είναι ίσως ένας παράγοντας που συμβάλλει στον αυξημένο κίνδυνο επιθετικού καρκίνου του μαστού στις γυναίκες. Άλλες δημοσιευμένες μελέτες δείχνουν επίσης ότι η μεγάλη κατανάλωση τρανς λιπαρών σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του εντέρου, του ορθού και του προστάτη.
Τα τρανς λιπαρά συμβάλλουν στη φλεγμονή, στην αντίσταση στην ινσουλίνη και στην αύξηση βάρους, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
Τι γίνεται με τα κορεσμένα λίπη;
Τα στοιχεία για τα κορεσμένα λίπη είναι λίγο διαφορετικά. Για πολλά χρόνια θεωρούνταν ότι τα κορεσμένα λίπη τροφοδοτούν τη φλεγμονή και συμβάλλουν στον καρκίνο. Σήμερα αυτό δεν είναι τόσο ξεκάθαρο.
Πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι μια μέτρια αναλογία κορεσμένων λιπών στη διατροφή δεν είναι βλαβερή, δεδομένου ότι η διατροφή αυτή είναι πλούσια σε φυτικές τροφές, ελαιόλαδο, ω-3 λιπαρά και υδατάνθρακες χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη (το είδος των υδατανθράκων που δεν αυξάνουν σημαντικά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα). Ένα πλεονέκτημα κορεσμένων λιπών είναι ότι δεν οξειδώνονται εύκολα όταν θερμαίνονται.
Συστάσεις
- Ελέγχετε τις ετικέτες των προϊόντων που αγοράζετε. Αποφύγετε προϊόντα με υδρογονοποιημένα ή μερικώς υδρογονοποιημένα λίπη στη λίστα των συστατικών.
- Μειώστε την εξάρτησή σας από συσκευασμένες τροφές. Ξεκινήστε καταργώντας ένα τέτοιο τρόφιμο τη φορά. Για παράδειγμα μαγειρεύετε τις πατάτες μόνοι σας και μην παίρνετε έτοιμες συσκευασίες.
- Μειώστε την κατανάλωση έτοιμων κέικ, κράκερ, μπισκότων, πιτών και ορισμένων μπαρών δημητριακών και ειδών αρτοποιείου.
- Αποφύγετε τις επεξεργασμένες και τηγανητές τροφές γιατί οι περισσότερες είναι πλούσιες σε τρανς λιπαρά.