Όλοι γνωρίζουν ότι η επίτευξη ή η διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους είναι κλειδί για την πρόληψη των καρδιαγγειακών παθήσεων. Ακόμα και οι ειδικοί, όμως, δεν καταλήγουν σε μια συμφωνία ως προς τον βέλτιστο τρόπο επίτευξης αυτού του στόχου, με κάποιους να προτείνουν την πλήρη εξάλειψη των υδατανθράκων από τη διατροφή και άλλους να δίνουν έμφαση στον περιορισμό των λιπαρών για τη μείωση του βάρους. Κάποιες μελέτες, μάλιστα, έχουν διερευνήσει την επίδραση συγκεκριμένων μικροθρεπτικών συστατικών στην καρδιαγγειακή υγεία.
Μεταξύ αυτών και η πρόσφατα δημοσιευμένη στο International Journal of Cardiology μελέτη από το Ιατρικό Κέντρο Beth Israel Deaconess (BIDMC), στην οποία εξετάστηκαν οι επιδράσεις τριών ειδών υγιεινής διατροφής, με έμφαση σε τρία διαφορετικά είδη μικροθρεπτικών συστατικών, στους βιοδείκτες που αντικατοπτρίζουν άμεσα τις καρδιακές βλάβες. Χρησιμοποιώντας υψηλής εξειδίκευσης τεστ, η ερευνητική ομάδα βρήκε ότι και οι τρεις δίαιτες μείωναν τις βλάβες των κυττάρων της καρδιάς και τη φλεγμονή, βελτιώνοντας έτσι την καρδιακή υγεία.
«Είναι πιθανό τα μικροθρεπτικά συστατικά να έχουν μικρότερη σημασία από το να τρώμε απλώς υγιεινά φαγητά. Τα ευρήματά μας υποστηρίζουν την ευελιξία στην επιλογή του φαγητού για τους ανθρώπους που προσπαθούν να ακολουθούν μια πιο υγιεινή διατροφή. Είναι κάτι που θα έπρεπε να θεωρείται απλούστερο», αναφέρει ο Δρ. Stephen Juraschek, αναπληρωτής καθηγητής ιατρικής στο BIDMC και την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ.
Στο πλαίσιο της μελέτης, ο Δρ. Juraschek και οι συνεργάτες του ανέλυσαν δείγματα αίματος από 150 ανθρώπους που συμμετείχαν στη μελέτη OmniHeart που πραγματοποιήθηκε στη Βοστόνη και τη Βαλτιμόρη μεταξύ 2003 και 2005. Η μέση ηλικία των ατόμων ήταν 53,6 χρόνια, ενώ το 55% εξ αυτών ήταν Αφροαμερικανοί και το 45% γυναίκες. Όλοι οι συμμετέχοντες είχαν αυξημένη αρτηριακή πίεση, αλλά μέχρι τότε δεν λάμβαναν κάποια φαρμακευτική αγωγή για τον έλεγχο της υπέρτασης ή της χοληστερόλης. Για έξι εβδομάδες, λοιπόν, ακολούθησαν κάποια από τις τρεις διαφορετικές διατροφές με έμφαση είτε στους υδατάνθρακες, είτε στις πρωτεΐνες είτε στα ακόρεστα λιπαρά, με τις διατροφικές περιόδους να διαχωρίζονται μεταξύ τους μέσω ενός διαστήματος παύσης.
Οι τρεις κατηγορίες διατροφής αποτελούνταν από:
- μια δίαιτα πλούσια σε υδατάνθρακες παρόμοια με την DASH, με τις μισές από τις θερμίδες της να προέρχονται από σάκχαρα, δημητριακά και άμυλο
- μια δίαιτα πλούσια σε πρωτεΐνες, όπου το 10% των προσλαμβανόμενων θερμίδων προερχόταν από πρωτεΐνες που είχαν αντικαταστήσει τους υδατάνθρακες
- μια δίαιτα πλούσια σε ακόρεστα λιπαρά, όπου το 10% των προσλαμβανόμενων θερμίδων προερχόταν από υγιή λιπαρά όπως αυτά που βρίσκονται στο αβοκάντο, τα ψάρια και τους ξηρούς καρπούς, τα οποία είχαν αντικαταστήσει τους υδατάνθρακες.
Και οι τρεις δίαιτες είχαν χαμηλή περιεκτικότητα σε ανθυγιεινά κορεσμένα λιπαρά, χοληστερόλη και νάτριο, ενώ παρείχαν και άλλα θρεπτικά συστατικά στα συνιστώμενα διατροφικά επίπεδα. Η ερευνητική ομάδα εξέτασε τις επιπτώσεις της κάθε δίαιτας στους βιοδείκτες, σε μετρήσεις που έγιναν μετά το τέλος κάθε διατροφικής περιόδου και τις συνέκρινε με αυτές που έγιναν στην αρχή και ανάμεσα στις δίαιτες.
Όπως αποδείχθηκε, κάθε μια από τις τρεις υγιεινές διατροφές μείωσε εξίσου τις καρδιακές βλάβες και τη φλεγμονή και δρούσε άμεσα, μέσα σε μια περίοδο έξι εβδομάδων. Ωστόσο, η αντικατάσταση των μικροθρεπτικών συστατικών στην κάθε δίαιτα δεν προσέφερε κάποια επιπλέον πλεονεκτήματα. Αυτή είναι μια διαπίστωση σημαντική για δύο λόγους: Πρώτον, οι επιδράσεις της διατροφής στις καρδιακές βλάβες είναι άμεσες και μπορούν να περιοριστούν σύντομα μετά την υιοθέτηση μιας υγιεινής διατροφής. Δεύτερον, ουσιαστικά δεν είναι το είδος της διατροφής (υψηλά ή χαμηλά λιπαρά, πολλοί ή λίγοι υδατάνθρακες) που παίζει ρόλο στις καρδιακές βλάβες, αλλά η συνολική υγεία της διατροφής.
«Υπάρχει μεγάλος διάλογος σχετικά με τους υδατάνθρακες και τα λιπαρά στη διατροφή, αλλά το μήνυμα που βγαίνει από τα δεδομένα μας είναι σαφές: μια ισορροπημένη διατροφή, πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, άπαχο κρέας και πολλές φυτικές ίνες, χωρίς κόκκινο κρέας, σακχαρούχα ποτά και γλυκά, όχι μόνο βελτιώνει τους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου, αλλά και τον άμεσο κίνδυνο για την καρδιά», δηλώνει καταληκτικά ο Δρ. Juraschek.
