*Γράφει η Ελευθερία Βασιλειάδη
Δίαιτα χαμηλών υδατανθράκων
Σύμφωνα με πρόσφατη αμερικανική επιστημονική έρευνα, πρόκειται για την πιο αποτελεσματική δίαιτα για μονιμότερη απώλεια βάρους λόγω του ότι η κατανάλωση υδατανθράκων αυξάνει τον αριθμό των θερμίδων που καίγονται σε βάθος χρόνου. Μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο Νοσοκομείο Παίδων της Βοστόνης και δημοσιεύτηκε στο βρετανικό ιατρικό περιοδικό «British Medical Journal» σύγκρινε διαφόρων ειδών δίαιτες προκειμένου να καταλήξει στο ποια τελικά εγγυάται καλύτερα την απώλεια κιλών σε βάθος χρόνου. Τα αποτελέσματα ήταν καλύτερα σε όσους κατανάλωναν λιγότερους υδατάνθρακες συγκριτικά με αυτούς που κατανάλωναν περισσότερους, κάτι που πρακτικά μεταφράζεται σε απώλεια σχεδόν 10 κιλών εντός τριών ετών. Η έρευνα έδειξε επίσης ότι η συγκεκριμένη δίαιτα, εκτός από την καύση θερμίδων, έχει ως αποτέλεσμα και την καλύτερη καταπολέμηση της παχυσαρκίας. Ωστόσο, η επιστημονική κοινότητα διατηρεί ακόμα επιφυλάξεις και συνιστά την κατανάλωση μη επεξεργασμένων υδατανθράκων με υψηλή διατροφική αξία όπως το καστανό αναποφλοίωτο ρύζι, τη σωστή κατανομή τους στα γεύματα και την πραγματοποίηση των διατροφικών αλλαγών σταδιακά για να υπάρξουν τα επιθυμητά αποτελέσματα.
Κετογονική δίαιτα
Πρόκειται για μια δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες (5%), υψηλής σε λιπαρά (80%) και μέτριας σε πρωτεΐνη (15%), αναλογίες που θέτουν τον οργανισμό σε κατάσταση κέτωσης. Όταν η διατροφή στερείται υδατανθράκων αλλά έχει υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, το συκώτι δημιουργεί τις κετόνες, ουσίες που προκύπτουν από τον μεταβολισμό των λιπαρών για την παραγωγή ενέργειας. Αυτό σημαίνει ότι βασική πηγή ενέργειας δεν είναι οι υδατάνθρακες αλλά το λίπος, κάτι που συνεπάγεται απώλεια κιλών, καθώς το σώμα είναι σε λειτουργία καύσης λίπους. Η δίαιτα εστιάζει σε τροφές πλούσιες σε υγιεινά λιπαρά και δεν χαρακτηρίζεται από περιορισμό θερμιδικής πρόσληψης. Ανάμεσα στα πιθανά οφέλη συγκαταλέγονται η βελτίωση της μνήμης και η μείωση του ρυθμού καταβολισμού των μυών, ενώ πιστεύεται ότι συνδέεται με τον καλύτερο έλεγχο του σακχάρου και της ινσουλίνης. Θεωρητικά ακούγεται ιδανική, ωστόσο το σώμα και ο εγκέφαλος χρειάζονται μερικές ημέρες ή εβδομάδες για να προσαρμοστούν στη νέα κατάσταση άντλησης ενέργειας και στη μεταβατική αυτή φάση συχνά παρατηρούνται συμπτώματα όπως ναυτία, πνευματική σύγχυση, κόπωση και μυϊκές κράμπες, που περιγράφονται συνοπτικά ως keto flu. Επίσης, η περιορισμένη πρόσληψη υδατανθράκων έχει ως αποτέλεσμα την πτώση του σακχάρου στο αίμα, δημιουργώντας αίσθημα κόπωσης και πείνας. Μακροπρόθεσμα μπορεί σε κάποιες περιπτώσεις να προκαλέσει λιθίαση στους νεφρούς ή οστεοπενία.
Δίαιτα DASH
Σχεδιάστηκε ως μέσο πρόληψης της αύξησης της αρτηριακής πίεσης αλλά και της μείωσής της σε υπερτασικά άτομα. Βασίζεται στη μεσογειακή διατροφή και ενθαρρύνει την περιορισμένη κατανάλωση τροφών που περιέχουν νάτριο καθώς και την ένταξη στο καθημερινό τραπέζι επιλογών πλούσιων σε θρεπτικά συστατικά όπως κάλιο, μαγνήσιο και ασβέστιο που βοηθούν στη διατήρηση της αρτηριακής πίεσης σε φυσιολογικά επίπεδα. Τα αποτελέσματα όσων την ακολουθούν -πάντα με την καθοδήγηση γιατρού ή διαιτολόγου- είναι εμφανή σε διάστημα δύο εβδομάδων, ενώ σε βάθος χρόνου η συστολική πίεση (μεγάλη) μειώνεται όπως και οι κίνδυνοι για την υγεία που προκύπτουν από την αύξησή της. Είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα υγιεινής διατροφής δεδομένου ότι προσφέρει περισσότερα οφέλη στον οργανισμό πέρα από τα προαναφερόμενα. Πρόκειται ουσιαστικά για μια σειρά προτάσεων για πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων αλλά και άλλων όπως οστεοπόρωση, καρκίνος, εγκεφαλικό, διαβήτης, ενώ βοηθά και στην απώλεια βάρους παρόλο που δεν πρόκειται για δίαιτα που εστιάζει σε αυτό. Περιλαμβάνει τροφές όπως φρούτα, λαχανικά, γαλακτοκομικά χαμηλών λιπαρών, ψάρια, πουλερικά, ξηρούς καρπούς, προϊόντα ολικής άλεσης κ.ά. και χωρίζεται σε δύο κατηγορίες: την απλή, που επιτρέπει την κατανάλωση μέχρι 2.300 mg νατρίου ημερησίως, και την πιο προχωρημένη, όπου η ημερήσια πρόσληψη νατρίου δεν ξεπερνά τα 1.500 mg.
Δίαιτα Whole30
Αποκλείοντας συγκεκριμένες τροφές από το καθημερινό διαιτολόγιο για 30 ημέρες, η Whole30 αποσκοπεί στο να κατανοήσουν όσοι την ακολουθούν τον τρόπο που οι διατροφικές επιλογές επιδρούν στην πνευματική και φυσική τους κατάσταση. Αυτό προϋποθέτει να μην καταναλώνουν γι’ αυτό το χρονικό διάστημα τροφές πέραν από φρούτα, λαχανικά, κρέας, πουλερικά, αυγά, ψάρια και θαλασσινά, όπως και όλα τα είδη ξηρών καρπών, εκτός από τα φιστίκια, που θεωρούνται όσπρια. Το πρόγραμμα διατροφής δεν επιτρέπει παρασπονδίες και αν δεν τηρηθεί πρέπει να ξεκινήσει από την αρχή. Υποστηρίζεται από τους εμπνευστές της ότι η πιστή τήρηση του πλάνου αποσκοπεί στον εντοπισμό των τροφών που πιθανόν προκαλούν φλεγμονές, εντερικές διαταραχές κ.ά. και την απομόνωσή τους από τη διατροφή μας. Το εν λόγω διατροφικό μοντέλο διαρκεί αυστηρά 30 ημέρες και πρέπει να τηρείται κατά γράμμα, ενώ στη ζυγαριά θα ανέβετε μόνο την πρώτη και την τελευταία ημέρα του προγράμματος χωρίς να μετρήσετε θερμίδες και χαμένους πόντους στην περιφέρεια. Οσο για τα απαγορευμένα; Η λίστα περιλαμβάνει ζάχαρη και τεχνητά γλυκαντικά, αλκοόλ, σιτηρά, σόγια, γαλακτοκομικά, όσπρια και επεξεργασμένα πρόσθετα όπως MSG, καραγενάνη, θειώδη κ.ά.