*Γράφει η Ελευθερία Βασιλειάδη

Καταγράφουμε τις επικρατέστερες -αλλά και εμπεριστατωμένες- δίαιτες την τρέχουσα περίοδο, με την υποσημείωση ότι καθεμία μπορεί να έχει οφέλη αλλά και κινδύνους. Η λίστα μας ωστόσο δεν είναι πλήρης και σύντομα θα ακολουθήσουν και οι υπόλοιπες δίαιτες που κάνουν θραύση αυτή την εποχή.

Διαλειμματική νηστεία
Με τον όρο αυτό εννοούμε την εναλλαγή μεταξύ κανονικής σίτισης και διατροφικού περιορισμού για κάποιες ώρες της ημέρας. Μπορεί να ακολουθηθεί και σε εβδομαδιαίο επίπεδο, με το διατροφικό πλάνο να μοιράζεται με αντίστοιχο τρόπο σε ημέρες ομαλής σίτισης και νηστείας. Αποτελεί μία από τις πιο δημοφιλείς τάσεις για καλύτερη υγεία, φυσική κατάσταση και απόκτηση σωστών διατροφικών συνηθειών, ενώ ταυτόχρονα θρέφει και το πνεύμα διδάσκοντας πειθαρχία και αυτοσυγκράτηση. Οι άνθρωποι επιλέγουν τη διαλειμματική νηστεία για να χάσουν βάρος, να βελτιώσουν την υγεία τους σε πολλά επίπεδα και να αποκτήσουν διαφορετικό τρόπο ζωής. Κατά τη διάρκεια των ωρών της αφαγίας, που κυμαίνονται από 14 έως και 24, δεν λαμβάνεται καμία τροφή που να περιέχει θερμίδες. Μετά το πέρας των ωρών διατροφικού περιορισμού ακολουθείται ένα πρόγραμμα ισορροπημένης διατροφής.

Έρευνες έχουν δείξει ότι η εν λόγω νηστεία ωφελεί την υγεία και -μεταξύ άλλων- το καρδιαγγειακό σύστημα. Μάλιστα, μια μελέτη διαπίστωσε ότι η νηστεία όχι μόνο μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης στεφανιαίας νόσου και διαβήτη, αλλά οδηγεί σε σημαντικές θετικές αλλαγές στα επίπεδα χοληστερόλης στον ορό του αίματος. Επιπλέον, η νηστεία αυξάνει την επιβίωση από ισχαιμικό επεισόδιο του μυοκαρδίου. Έχει, επίσης, βρεθεί ότι βελτιώνει τον ευεργετικό μηχανισμό της αυτοφαγίας στις αρτηρίες, έναν μηχανισμό που συχνά εξασθενεί σε ηλικιωμένα άτομα.

Paleo
Με φιλοσοφία που στηρίζεται στις πιθανολογούμενες διατροφικές συνήθειες της παλαιολιθικής εποχής, αποκλείει τις τροφές που προστέθηκαν στη σύγχρονη καθημερινότητα απέχοντας κατά συνέπεια από αυτές που έχουν υποστεί οποιαδήποτε μορφή επεξεργασίας. Οι υποστηρικτές της τονίζουν ότι ένας μεγάλος αριθμός προβλημάτων υγείας που αντιμετωπίζουμε σήμερα ξεκίνησε όταν μπήκε στη ζωή μας η γεωργία, που προσέφερε περισσότερες διατροφικές επιλογές στις οποίες ο ανθρώπινος οργανισμός δεν μπόρεσε να προσαρμοστεί. Πρόκειται για μία από τις πιο δημοφιλείς δίαιτες των τελευταίων ετών λόγω του ότι, μεταξύ άλλων, συνιστάται για απώλεια βάρους δεδομένου ότι αποκλείει τους υδατάνθρακες -εκτός αν προέρχονται από φρούτα και λαχανικά- ενώ βοηθά σημαντικά και το χτίσιμο μυϊκού ιστού. Θεωρείται επίσης ότι λειτουργεί ως ασπίδα σε καρδιαγγειακές παθήσεις και ασθένειες όπως Πάρκινσον, Αλτσχάιμερ και καρκίνος. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι επιτρέπει την κατανάλωση κάθε μορφής κρεάτων, ψαριών και θαλασσινών, αυγών, φρούτων και λαχανικών, καρπών και σπόρων, υγιεινών λιπαρών όπως ελαιόλαδο, λινέλαιο, καρυδέλαιο, ενώ απαγορεύονται τα δημητριακά, τα όσπρια, γαλακτοκομικά, γλυκά, επεξεργασμένη ζάχαρη, αλάτι, ραφιναρισμένα φυτικά έλαια, αλκοόλ αλλά και η πατάτα.

Vegan
Η ολική φυτοφαγία ή αλλιώς veganισμός αποτελεί ουσιαστικά στάση ζωής που αποκλείει από το διατροφικό πλάνο τροφές όπως κρέας, ψάρι, γαλακτοκομικά, αυγά, γύρη, μέλι, ιχθυέλαια και προϊόντα ζωικής προέλευσης. Πρόκειται για τάση με διαρκώς αυξανόμενους υποστηρικτές, καθένας από τους οποίους την ακολουθεί για διαφορετικούς λόγους: άλλοι αποσκοπούν στην αποτροπή της άσκησης βίας στα ζώα και της προστασίας του πλανήτη μέσω της μείωσης του περιβαλλοντικού μας αποτυπώματος, άλλοι υιοθετούν τη συγκεκριμένη διατροφή γιατί θεωρούν ότι αποτελεί βασικό τρόπο βελτίωσης της υγείας και πρόληψης ασθενειών. Οσο για την γκάμα των τροφών που καταναλώνουν, δεν είναι τόσο περιορισμένη όσο αρκετοί εύλογα θεωρούν, αντιθέτως περιέχει κατηγορίες όπως χόρτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, δημητριακά, όσπρια αλλά και πολλά παράγωγα όπως φυτικά ροφήματα, τόφου, φυτικά «τυριά», φυτικά μπιφτέκια, ακόμα και λουκάνικα. Σημειώνεται ότι η βιομηχανία των vegan προϊόντων θεωρείται από τις ταχύτερα ανερχόμενες και τα debate για το αν προϊόντα που δεν περιέχουν ζωικά υλικά μπορούν να αποκαλούνται «τυρί» (φυτικό), «γάλα», «λουκάνικο», «burger» (λαχανικών) κ.λπ. έχουν φτάσει μέχρι το Ευρωκοινοβούλιο.

Pegan
Μια ακόμη τάση που -όπως υποδηλώνει το όνομά της- συνδυάζει κάποιες από τις αρχές της paleo με αυτές της vegan διατροφής. Συνεπώς οι pegans απέχουν από ομάδες τροφίμων ζωικής προέλευσης και καταναλώνουν τροφές που συγκαταλέγονται στο πλαίσιο της κατηγορίας της paleo. Οι δύο αυτές δίαιτες μπορεί να διαφέρουν μεταξύ τους σε αρκετά σημεία, ωστόσο κοινό τους είναι η στροφή στη φυτική διατροφή και ο περιορισμός της κατανάλωσης επεξεργασμένων προϊόντων. Το μεγαλύτερο μέρος του ημερήσιου διατροφικού πλάνου ενός pegan αποτελείται από φρούτα και λαχανικά, με έμφαση σε όσα έχουν χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη αλλά και από κρέας, ψάρια, αυγά και υγιεινά λιπαρά σε μικρότερες ποσότητες. Ορισμένοι καταναλώνουν όσπρια και δημητριακά χωρίς γλουτένη, σε επίσης μικρές ποσότητες, αποφεύγοντας γαλακτοκομικά, προϊόντα με γλουτένη, ζάχαρη, ραφιναρισμένα έλαια και τρόφιμα με τεχνητά πρόσθετα. Πρόκειται για ένα είδος διατροφής που δίνει έμφαση στα καλά λιπαρά που συμβάλλουν στην εύρυθμη λειτουργία της καρδιάς όπως και στη λήψη ποσοτήτων φυτικών ινών, βιταμινών και αντιοξειδωτικών ουσιών που στο σύνολό τους λειτουργούν ευεργετικά στη διατήρηση της υγείας και την πρόληψη διαφόρων ειδών παθήσεων. Ωστόσο, όπως και με κάθε είδος δίαιτας, η υιοθέτηση της pegan προϋποθέτει τη σωστή κατανομή των τροφών στο ημερήσιο διαιτολόγιο προκειμένου να διατηρηθούν οι ισορροπίες των θρεπτικών συστατικών που λαμβάνονται.