Η διείσδυση της νέας γενιάς στον κόσμο της τεχνολογίας είναι συντριπτική. Αμέτρητες ώρες μπροστά σε μια οθόνη και συσκευές – προεκτάσεις των παιδικών χεριών. Τι πρέπει και τι μπορούν να κάνουν οι γονείς; Πολλά, ξεκινώντας από τη συνειδητοποίηση του προβλήματος και την τοποθέτηση συγκεκριμένων ορίων.

Αλιεύουμε τίτλους από εμβληματικές εφημερίδες και περιοδικά του πλανήτη που περιγράφουν ικανά το θέμα. «Γιατί τα μέσα ενημέρωσης μπορεί να είναι κακά για την υγεία του παιδιού σας», έγραψε το Time. «Τα παιδιά γίνονται πιο παχύσαρκα, πιο άρρωστα: οι ειδικοί κατηγορούν το έτοιμο φαγητό αλλά και τα βιντεοπαιχνίδια», ήταν το θέμα των Sunday Times. Ενώ, οι Times της Νέας Υόρκης επεσήμαναν ότι «οι οθόνες επιβαρύνουν τον εγκέφαλο των παιδιών». Το Wired το προχώρησε λίγο παραπάνω κάνοντας λόγο για διαταραχές στρες που οφείλονται στην ενασχόληση με συγκεκριμένα βιντεοπαιχνίδια.
Δεν υπάρχει αμφιβολία! Η λελογισμένη χρήση των νέων τεχνολογιών είναι απαραίτητη και βοηθάει στην ανάπτυξη των παιδιών, ως μέλη μιας κοινωνίας και ενδεχομένως επιδρά θετικά στην καλλιέργεια της ευφυΐας τους.
Όμως, η υπερβολική χρήση τεχνολογικών μέσων υπονομεύει την υγεία και των παιδιών και των εφήβων. Ξεκάθαρα. Κάθε ηλικία έχει τις δικές της προτιμήσεις, όλες όμως λειτουργούν επιβαρυντικά στη σωματική και ψυχική υγεία όταν υπερβαίνουν τα όρια. Τα παιδιά χρησιμοποιούν περισσότερο τάμπλετ και παιχνιδομηχανές, οι έφηβοι κοιμούνται και ξυπνούν με το κινητό τους δίπλα τους, ενώ οι νέοι (εκεί γύρω στα 18) περνούν άπειρες μπροστά στο λάπτοπ βλέποντας σειρές.

Ας δούμε τα δεδομένα που έρχονται από την άλλη άκρη του Ατλαντικού.

    • Στις ΗΠΑ λοιπόν τα μικρά παιδιά (μέχρι τα 12) καταναλώνουν 5 ώρες τεχνολογίας ανά ημέρα συμπεριλαμβανομένων 2 ωρών τηλεόρασης.
    • Οι έφηβοι (12-15) παρακολουθούν τηλεόραση, παίζουν βιντεοπαιχνίδια και είναι online για περισσότερο από 8 ώρες την ημέρα, ενώ χρησιμοποιούν κάποιες πλατφόρμες ταυτόχρονα
      (multitasking).
    • Οι νέοι (15-18) μπορεί να είναι συνδεδεμένα (μέσω του κινητού, του τάμπλετ και του υπολογιστή) συνεχώς, με εξαίρεση ίσως τις ώρες που κοιμούνται.
    • Άνω του 50% των ανηλίκων (5 – 18 ετών) έχουν τηλεόραση στην κρεβατοκάμαρά τους, ενώ το ίδιο ποσοστό έχει μία τουλάχιστον κονσόλα παιχνιδιού.
    • Το 40% των εφήβων έχει και παιχνιδομηχανή και υπολογιστή και τάμπλετ και κινητό, ενώ άνω του 60% έχουν δύο από αυτά.

Ακόμη και αν δεν ισχύουν τα ίδια ακριβώς στην Ελλάδα, το λογικό είναι ότι δεν απέχουμε πολύ από τα παραπάνω…

Η χρυσή τομή
Ποια είναι, λοιπόν, η εναλλακτική πρόταση; Σίγουρα δεν είναι να πετάξετε την κονσόλα και να αποσυνδέσετε τα πάντα. Ούτε να κατασκοπεύετε τα παιδιά σας, αλλά ούτε να παρακολουθείτε κρυφά τη σελίδα τους στο Facebook ή στο Instagram. Η δαιμονοποίηση της τεχνολογίας μπορεί να επιφέρει τα αντίθετα αποτελέσματα στη ζωή τους.
Η πρόταση είναι να υπάρχει ισορροπία μεταξύ του χρόνου που περνάνε μπροστά σε μία οθόνη και του χρόνου που δαπανούν για άλλες δραστηριότητες. Ας θεωρήσουμε αυτόν τον λόγο 1:2. Δηλαδή δύο ώρες εκτός για κάθε μία ώρα εντός. Το εκτός δεν είναι υποχρεωτικό να είναι εκτός σπιτιού. Μπορεί να είναι ένα οικογενειακό δείπνο, στο οποίο τα παιδιά θα παρακινούνται να μιλήσουν. Μπορεί να είναι το διάβασμα ενός βιβλίου ή η ακρόαση ραδιοφώνου ή η ένα επιτραπέζιο παιχνίδι. Θυμηθείτε, αυτά τα παιδιά περνούν πολλές ώρες την ημέρα συνδεδεμένα και βρίσκονται σε συνεχή επαφή με φίλους μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, γραπτών μηνυμάτων κ.λπ. Αυτή είναι η κοινωνική ζωή τους και δεν μπορείτε να τους την αρνηθείτε. Μπορείτε όμως να βάλετε κάποια όρια και ταυτόχρονα να τους δείξετε τις πιο εκπαιδευτικές όψεις της τεχνολογίας. Όπως για παράδειγμα πώς μπορούν να κάνουν καλύτερα και πιο διασκεδαστικά μια σχολική εργασία. Κρατήστε, όσο ακόμη είναι μικρά, αυτήν τη χρυσή σταθερά. Θα αποδώσει καρπούς όταν θα μεγαλώσουν και θα είναι μπροστά σε μια οθόνη υπολογιστή 8 και 10 ώρες εκ των πραγμάτων (στο γραφείο λ.χ.).