Πώς ανατρέπουμε αυτή την κατάσταση, τι απαντάμε σε ατάκες του στυλ «Θα διαβάσω όταν και όσο θέλω, δεν είσαι η δασκάλα μου!», τι δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να κάνουμε και γιατί είναι απαραίτητο να διατηρήσουμε τις συνήθειες και την ρουτίνα που είχε μέχρι σήμερα; Η ψυχολόγος Μαρίνα Μόσχα έχει όλες τις απαντήσεις…

– Τα περισσότερα παιδιά του δημοτικού βιώνουν το κλείσιμο των σχολείων ως μία περίοδο διακοπών. Πως μπορούμε να τα κάνουμε να καταλάβουν πως τα πράγματα δεν είναι έτσι;
Χρειάζεται να εξηγήσουμε την παρούσα κατάσταση και να τονίσουμε πως δεν βρισκόμαστε σε περίοδο διακοπών. Πότε άλλοτε έχει ξανασυμβεί κάτι ανάλογο; Πότε σας είδαν να δουλεύετε από το σπίτι; Πότε υπήρχε περιορισμός στο να μην βγαίνετε έξω και να μην συναντιέστε με άλλους ανθρώπους; Πότε η έξοδος θα «επιτρεπόταν» μόνο για να πάει κάποιος στη δουλειά του, στο σούπερ μάρκετ ή στο φαρμακείο; Γιατί έκλεισαν όλα τα μαγαζιά διασκέδασης; Γιατί ακριβώς δεν είναι περίοδος διασκέδασης αλλά περίοδος που προσπαθούμε να σπάσουμε την αλυσίδα μετάδοσης του ιού, ώστε σε λίγο καιρό να γυρίσουμε και πάλι στις καθημερινές μας συνήθειες. Παρόλα αυτά όμως, εξακολουθούμε και κάνουμε ότι και πριν, για να είμαστε έτοιμοι να επανέλθουμε χωρίς να επιβαρυνθούμε με μία περίοδο απραξίας! Όλα αυτά βέβαια, πρέπει να ειπωθούν με απλά λόγια ανάλογα την ηλικία του παιδιού και χωρίς να δώσουμε υπερβολική πληροφορία που δεν μπορεί το παιδί να την αφομοιώσει «φτύνοντας» και το χρήσιμο μαζί, και εννοείται χωρίς τρομολαγνεία. Βέβαια, έχει να κάνει και με την οριοθέτηση που ήδη έχετε κάνει στα προηγούμενα χρόνια ή όχι, όπου φαίνεται το «πόσο σας ακούει»…

– Τι κάνουμε όταν το παιδί αρνείται να μελετήσει;
Λογικό από τη μία, καθώς το παιδί αυτό που αντιλαμβάνεται είναι πως δεν πηγαίνει στο σχολείο άρα έχει διακοπές, όπου επανερχόμαστε στην προηγούμενη απάντηση. Από την άλλη, ίσως και εσείς δεν του εξηγήσατε τι ακριβώς συμβαίνει ή του το περάσατε επιφανειακά για να μην το τρομάξετε, υποβαθμίζοντας όμως τη σημαντικότητα και χωρίς να τονίσετε πως η ζωή… συνεχίζεται! Άρα, και τα μαθήματά του θα χρειαστεί να διαβάσει και να μελετήσει. Άλλωστε όπως αναφέρθηκε για τις δύο τελευταίες τάξεις του δημοτικού έχει ήδη μπει σε λειτουργία πλατφόρμα από το υπουργείο, ώστε τα παιδιά να μην χάσουν τα μαθήματά τους! Άλλωστε οι περισσότεροι από εσάς εργάζεστε πλέον από το σπίτι, άρα η δική σας εικόνα θα γίνει παράδειγμα και για το ίδιο!

– Τι του λέμε όταν ζητάει διαρκώς τη βοήθειά μας στα μαθήματα;
Αν ανέκαθεν ζητούσε τη βοήθειά μας, δεν φταίει εκείνο αλλά εμείς που δεν το έχουμε ενισχύσει στο να διαβάζει μόνο του και με μικρή δική μας βοήθεια. Αν όμως ζητάει την βοήθειά μας τώρα μετά τον εγκλεισμό στο σπίτι, ίσως εκφράζει με αυτό τον τρόπο την ανησυχία και το άγχος του, το φόβο του για όλα όσα ακούει για τον ιό ή ακόμη μην κολλήσουμε και εμείς, το ίδιο ή οι φίλοι του και πεθάνουμε. Σε αυτή την περίπτωση, χρειάζεται να το ρωτήσουμε τι έχει αλλάξει για εκείνο και ενώ πριν δεν ήθελε τόσο τη βοήθειά μας, τώρα την ζητάει όλο και περισσότερο. Μπορούμε πιο απλά να το ενθαρρύνουμε ή και να το διευκολύνουμε να μας πει τι έχει αλλάξει αλλά και πώς αισθάνεται, όπου και πάλι εφόσον μιλήσουμε μαζί του και απαντήσουμε στις πιθανές απορίες του να το καθησυχάσουμε λέγοντας όμως αλήθειες. Άλλος ένας επίσης λόγος που μας θέλει «από πάνω του» ίσως είναι ότι θέλει να μας χορτάσει τώρα που «μας έχει εκεί, δίπλα του» με την εργασία από το σπίτι και τον αναγκαστικό περιορισμό εντός σπιτιού.

– Δεδομένου ότι τα διαλείμματα θα πρέπει να λαμβάνουν χώρα μέσα στο σπίτι, πόση ώρα την ημέρα μπορούμε να του επιτρέπουμε το tablet και το playstation;
Στην ουσία, ακολουθούμε το πρόγραμμα που είχαμε και πριν αλλά με κάποιες διαφοροποιήσεις, εφόσον όλα πλέον γίνονται εντός σπιτιού. Το παιδί μας χρειάζεται να προσαρμοστεί σε αυτή την αλλαγή αλλά και εμείς πρέπει να βρούμε νέους τρόπους να το διασκεδάσουμε, ώστε να μην κολλήσει στο tablet ή στο playstation. Ίσως φαίνεται δύσκολο αυτό, καθώς τον προηγούμενο καιρό κάποιος άλλος είχε την έννοια και την φροντίδα του, όπως το σχολείο για παράδειγμα, η γυναίκα που το κρατούσε μέχρι να επιστρέψουμε από την εργασία μας ή ακόμη και οι παππούδες! Τώρα όμως είναι η σειρά μας να λάβουμε δράση φτιάχνοντας από κοινού ένα πρόγραμμα ώστε ακόμα και στα διαλλείματα του να ξεκουράζεται και με άλλους πιο δημιουργικούς τρόπους!

– Τι απαντάμε στη φράση «Θα διαβάσω όσο θέλω, δεν είσαι η δασκάλα μου!»;
Ασφαλώς και δεν είστε η δασκάλα του! Χρειάζεται όμως να του δώσετε να καταλάβει πως όπως και εσείς, έτσι και εκείνο χρειάζεται να κάνει τη δουλειά του, δηλαδή τα μαθήματά του! Μπορείτε ακόμη να συνεννοηθείτε και με τους γονείς φίλων του, ώστε να μελετούν «μαζί» τις ίδιες ώρες μέσω βιντεοκλήσης.

– Τι δεν πρέπει να κάνουμε σε καμία περίπτωση;
Να ξέρετε πως θα υπάρξει εκνευρισμός και ένταση από το παιδί σας. Και είναι λογικό αν σκεφτούμε την παιδική ενέργεια που έχει ανάγκη από εκτόνωση. Πριν την έβγαζε στο σχολείο, στις συναντήσεις με τους συμμαθητές του, στα διαλείμματα, στη γυμναστική, στις εξωσχολικές δραστηριότητες, όπου γυρνούσε το βράδυ κουρασμένο και με την ενέργεια σε χαμηλά επίπεδα. Τώρα όμως πώς θα εκτονωθεί; Βρείτε λοιπόν τρόπους εκτόνωσης ώστε να μην υπάρχουν μεγάλες εντάσεις. Και αποφύγετε να του βάλετε τις φωνές, αποφύγετε τις τιμωρίες όπως και τις απειλές, όπως και την πλήρη υποχώρηση. Δώστε του λίγο χρόνο να προσαρμοστεί και το ίδιο και μην νομίζετε πως επειδή είναι μικρό δεν αντιλαμβάνεται την ένταση στο περιβάλλον…

– Με ποια λόγια του εξηγούμε πως η κρισιμότητα της κατάστασης δεν πρέπει να επηρεάσει τις γνώσεις του;
Εξηγήστε του πως αυτή είναι μία παροδική κατάσταση και θα περάσει. Πείτε του πως δεν σταματάει ο κόσμος να γυρίζει, αντίθετα μάλιστα, προσπαθούμε για όλα όσα θέλουμε στη ζωή μας ασχέτως τις αντιξοότητες. Έτσι και τώρα λοιπόν, οι γνώσεις του χρειάζεται να εξελιχθούν. Αν ο καθένας παρατούσε την προσωπική του εξέλιξη, τότε δεν θα υπήρχαν επιστήμονες, για παράδειγμα γιατροί που προσπαθούν να περιθάλψουν τον κόσμο, βιολόγοι και ερευνητές που προσπαθούν να βρουν τα κατάλληλα φάρμακα και εμβόλια…

– Είναι απαραίτητο να διατηρήσουμε τις συνήθειες και την ρουτίνα που είχε;
Ναι! Η ρουτίνα είναι απαραίτητη για την αίσθηση ασφάλειας σε όλους μας. Μπορεί να παραπονιόμαστε αλλά φανταστείτε πώς θα νιώθατε αν κάθε λίγο άλλαζαν τα πάντα. Η αβεβαιότητα είναι απειλητική για όλους μας και ενισχύει δυσφορικά συναισθήματα. Μπορεί να μην διατηρηθεί η ίδια ακριβώς ρουτίνα όπως προανέφερα, μπορείτε όμως να βάλετε ένα πρόγραμμα όπως για παράδειγμα όταν το παιδί σας βρίσκεται στη περίοδο των πασχαλινών διακοπών, δεν υπάρχουν μέρες που διαβάζει και κάνει συγκεκριμένα πράγματα; Και η ρουτίνα δεν αφορά μόνο στα μαθήματα αλλά και στις ώρες του ύπνου, του φαγητού, των άλλων δραστηριοτήτων μέσα στο σπίτι…

Διαβάστε επίσης
Γιατί δεν πρέπει να βάζετε ταμπέλες ούτε στο παιδί ούτε σε σας

Κορωνοϊός: Συστάσεις για παιδιά και εφήβους ασθενείς με νεοπλασίες από την Εταιρία Παιδιατρικής Αιματολογίας Ογκολογίας