Πότε ένα παιδί είναι έτοιμο να πάει κατασκήνωση, ποια είναι τα μεγαλύτερα οφέλη για τους μικρούς κατασκηνωτές και τι πρέπει να κάνουμε στην περίπτωση που το παιδί μας πει «Θέλω να γυρίσω σπίτι»… Θέσαμε τα ερωτήματα που μας απασχολούν στην παιδοψυχολόγο κ. Χρύσα Βαλαμουτοπούλου.
– Ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για να πάει ένα παιδί κατασκήνωση;
Θεωρητικά, η καταλληλότερη ηλικία όπου το παιδί μπορεί να πάει κατασκήνωση είναι περί τα 6 του χρόνια. Ωστόσο, αυτό δεν είναι δεσμευτικό καθώς κάθε περίπτωση είναι διαφορετική. Ένα παιδί που κοιμάται συχνά στους παππούδες, μακρυά από γονείς, θα μπορούσε να πάει λίγο νωρίτερα κατασκήνωση. Ενώ, ένα παιδί που δεν είναι εξοικειωμένο στον αποχωρισμό από τους γονείς μπορεί να χρειάζεται περισσότερο χρόνο, άρα η κατασκηνώσει ίσως χρειαστεί να περιμένει.
– Οφείλουμε να ρωτήσουμε το παιδί αν θέλει να πάει ή όχι;
Είναι δεδομένο πως οτιδήποτε σκεφτόμαστε για το παιδί μας, είναι σημαντικό να το συζητάμε πάντα μαζί του. Ακόμη, κι αν το παιδί παρουσιάζει έντονο δισταγμό, μέσα από συζήτηση των συναισθημάτων του αλλά και των εμπειριών που θα αποκομίσει στην κατασκήνωση, αναμένουμε να υιοθετήσει τελικά πιο θετική στάση. Να θυμάστε, πως η συζήτηση και η μεταξύ μας επικοινωνία κάνει πάντα καλό.
– Σε τι βοηθάει ένα παιδί η κατασκήνωση;
Η κατασκήνωση αποτελεί ένα κράμα θετικών εμπειριών. Αρκεί να αναφέρουμε ότι εκεί το παιδί εξελίσσει τη ψυχοσωματική του ανάπτυξη καθώς οι αισθήσεις ενεργοποιούνται όταν έρχεται σε επαφή με τη φύση. Επίσης, η κοινωνικότητα του, η ενσωμάτωση του μέσα σε μια ομάδα όπου θα χρειαστεί να μάθει να υπάρχει μέσα σε αυτήν ως ισότιμο μέλος της που συνάμα έχει δικαιώματα και υποχρεώσεις, η εκπαίδευση του σε θέματα αυτονομίας κι αυτοεξυπηρέτησης είναι κάποια από αυτά που μπορεί να εξελίξει.
– Τι πρέπει να του έχουμε πει από πριν;
Αυτό που χρειάζεται να έχουμε επικοινωνήσει από πριν με το παιδί μας είναι να απαντήσουμε σε οποιαδήποτε απορία του. Ακόμη κι αυτό που εμείς θεωρούμε δεδομένο. Συζητάμε οτιδήποτε έχει ανάγκη το παιδί μας να μάθει. Προετοιμάζουμε σχετικά με το μέρος και τις συνθήκες όπου θα διαμείνει, την επικοινωνία που μπορούμε να έχουμε μαζί του όσο θα λείπει καθώς και τη δυνατότητα επισκέψεων μας.
– Ποια είναι τα πιο πιθανά προβλήματα που μπορεί να ανακύψουν;
Τα παιδιά που μπορεί να είναι λιγότερο κοινωνικά ή λιγότερο εξοικειωμένα στον αποχωρισμό από γονείς μπορεί να εκφράσουν έντονη δυσαρέσκεια και να θελήσουν να γυρίσουν άμεσα πίσω. Άγνωστο μέρος, άγνωστα πρόσωπα, πρωτόγνωρες συνθήκες. Όλα αυτά συμβάλλουν στην ενίσχυση του αισθήματος ανασφάλειας και φόβου στο παιδί. Γι’ αυτό, σημαντικό ρόλο παίζει η προετοιμασία. Στις περιπτώσεις λοιπόν αυτών των παιδιών, είναι καλό να επιδιώξουμε να είναι ένας φίλος ή ξάδελφος μαζί του στην κατασκήνωση. Ή θα μπορούσαμε να επισκεφτούμε μαζί με το παιδί μας τον χώρο της κατασκήνωσης από πριν και να έρθουμε σε επαφή με το εκεί προσωπικό όπου θα καλωσορίσουν το παιδί μας και θα το προϊδεάσουν για το ποιες δραστηριότητες θα κάνουν εκεί.
– Τι κάνουμε όταν το παιδί πάει και στη συνέχεια μας πει «Θέλω να γυρίσω σπίτι;»
Καταρχάς, παραμένουμε ψύχραιμοι. Μιλάμε με το παιδί μας και το αφήνουμε να μοιραστεί όσα νιώθει. Προσπαθήστε να μάθετε τι ακριβώς αγχώνει ή φοβίζει το παιδί ώστε να το βοηθήσετε περισσότερο και βρείτε λύσεις. Καθησυχάστε το και δώστε του χρόνο για να το διαχειριστεί. Το παιδί σας αν σας ακούσει ψύχραιμους και νιώσει ότι το εμπιστεύεστε θα ηρεμήσει. Δώστε του ενίσχυση και θάρρος.
– Ποιο είναι κατά την άποψή σας το μεγαλύτερο όφελος για ένα παιδί που πάει κατασκήνωση;
Το μεγαλύτερο όφελος που αποκομίζει το παιδί μας στην κατασκήνωση είναι κατά την άποψή μου το αίσθημα ασφάλειας που μπορεί να νιώσει μακριά από την οικογένεια. Αυτό είναι κάτι που χτίζεται αργά και συν τω χρόνω, αλλά αν το καταφέρει θα μπουν οι κατάλληλες βάσεις για να νιώθει αυτόνομο και με καλή αυτοεκτίμηση ως ενήλικας.
Ευχαριστούμε για τη συνεργασία την κ. Χρύσα Βαλαμουτοπούλου, Παιδοψυχολόγο-Οικογενειακή Σύμβουλο MSc