Ώρα δέκα το βράδυ κι εγώ αγκαλιά με το laptop γράφω δαιμονισμένα κάποιο ρεπορτάζ. Πρέπει να το τελειώσω σήμερα, να το παραδώσω χθες και να ξεκινήσω το επόμενο αύριο νωρίς-νωρίς! Κάποια στιγμή, η ματιά μου πέφτει ασυναίσθητα στην άκρη της πόρτας. Τον βλέπω να με παρακολουθεί αμίλητος, αγέλαστος, ακούνητος. Του κάνω νόημα να κάτσει δίπλα μου και τότε, ο μικρός σοφός μου αρχίζει να μου μιλά: «Μαμά το αποφάσισα! Όταν μεγαλώσω δεν θα γίνω δημοσιογράφος! Εσείς οι δημοσιογράφοι όλο δουλεύετε κι όλο δεν έχετε λεφτά!» Σιγή. Απότομη, παρατεταμένη. Σαν κάποιος να πάτησε το pause στο μυαλό της μεγάλης μαμάς που έχει πάντα κάτι να απαντήσει στο μικρό παιδί. Με κοιτάζει βαθιά στα μάτια, αναμένοντας μια απάντηση. Και τότε, ξεκινώ να μιλώ ελπίζοντας ότι θα πατήσω το rec μέσα στο μυαλό και στην ψυχή του. Πως όσα του πω θα καταγραφούν για πάντα εκεί χωρίς τίποτα και κανείς να καταφέρει ποτέ να τα σβήσει: «Κοίταξε αγόρι μου. Στην ζωή σου σημασία έχει να κάνεις πάντα αυτό που αγαπάς. Κι αν κάνεις αυτό που αγαπάς θα είναι σαν να παίζεις ένα παιχνίδι που σου αρέσει πολύ. Δεν θα σε νοιάζει ούτε η κούραση, ούτε το άγχος, ούτε τίποτα. Και τότε, σαν από θαύμα, θα έρθουν και τα λεφτά. Μπορεί να μην είναι πάρα πολλά αλλά δεν έχει σημασία. Σημασία έχει να είσαι ευτυχισμένος μ’ αυτό που κάνεις…»
Η άποψη της ειδικού: «Εστιάστε καθημερινά στην ευχαρίστηση που πηγάζει μέσα από την άσκηση του επαγγέλματος που αγαπάτε κι όχι στις υλικές απολαβές. Μιλήστε στο παιδί για τα συναισθήματα σας όταν πηγαίνετε στη δουλειά, για την παραμικρή επιβράβευση που μπορεί να πάρετε και το αντίκτυπο που αυτή έχει στον ψυχισμό σας. Το καλύτερο όμως είναι να δείξετε μέσα από τη δική σας ζωή ότι η εργασία μπορεί να γίνει χαρά, μόνο αν εμείς οι ίδιοι την δούμε μέσα από αυτό το πρίσμα».
Τώρα μοιάζει χαρούμενος. Όταν μεγαλώσει θα κάνει λέει αυτό που του αρέσει. Θα φτιάχνει κινούμενα σχέδια και θα τα «βάζω μέσα στην τηλεόραση για να τα βλέπουν όλα τα παιδάκια». Του λέω πως είμαι μαζί του. Ότι πάντα θα είμαι μαζί του ακόμη κι αν αποφασίσει πως αυτό που του αρέσει είναι να στήσει μια καντίνα στην άκρη του δρόμου και να πουλάει σουβλάκια. Γιατί αν πραγματικά το αγαπάει, τότε θα γίνει ο καλύτερος σουβλατζής όλου του κόσμου! Γελάει δυνατά, ελεύθερα. Πόσο όμορφο είναι το χαμόγελο ελευθερίας πάνω σε χείλη, ενήλικα ή παιδικά. Εγώ, δεν το είχα ποτέ αυτό το χαμόγελο. Η μαμά και ο μπαμπάς ήθελαν να γίνω δικηγόρος. Εγώ, δεν ξέρω, δεν μπορώ να θυμηθώ αν ήθελα. Ήθελαν όμως εκείνοι κι έτσι έγινα κι εγώ. Διάβασα πολύ. Κόπιασα πολύ. Ξενύχτισα πολύ. Και πήρα και πτυχίο και μεταπτυχιακό και ξεκίνησα και διδακτορικό και μέσα στα μάτια των δικών μου αντίκριζα την περηφάνια και την αποδοχή. Κι ύστερα, κάποια μέρα, στο γεμάτο συναδέλφους κτήριο της Ευελπίδων έκανα την επανάσταση μου αφήνοντας μια για πάντα πίσω μου το δρόμο των δικαστηρίων. Από παιδί έγραφα, από παιδί ήξερα ότι κάποια μέρα θα γράφω, από παιδί αισθανόμουν ελεύθερη κι ευτυχισμένη μόνο όταν έγραφα. Κι έτσι, στα 30 μου σχεδόν χρόνια έφερα τούμπα την ζωή μου και τα όνειρα των δικών μου γονιών. Και τότε, για πρώτη φορά στην ζωή μου αισθάνθηκα επιτέλους ελεύθερη. Κι ευτυχισμένη…
Η άποψη της ειδικού: «Κάθε φορά που προσπαθείτε να πείσετε το παιδί σας ν’ ακολουθήσει το επάγγελμα που θέλετε, σκεφτείτε: Πώς θα ήταν αν θέλατε να μιλήσετε, αλλά σας έχουν κλείσει το στόμα; Αν θέλατε να περπατήσετε, αλλά σας έχουν δέσει τα πόδια; Αν θέλατε να πετάξετε και σας είχαν κόψει τα φτερά; Κάθε φορά που παρεμβαίνετε στην εσωτερική ροή και βούληση του παιδιού σας, αφαιρείτε όλο και περισσότερο τη δυνατότητα να γίνει ένας ευτυχισμένος ενήλικας. Στους γονείς που με ρωτούν γιατί το παιδί τους αρνείται πεισματικά ν’ ακολουθήσει το δικό τους επάγγελμα απαντώ: «Να χαίρεστε γι αυτό!». Ένα παιδί με δυναμισμό, με καλή αυτοεικόνα κι αυτοαντίληψη θα επιλέξει να ανακαλύψει αυτό που του ταιριάζει κι όχι να υιοθετήσει αβίαστα μία «φορεμένη» επιλογή. Το παιδί αυτό έχει κριτικό πνεύμα και οι πιθανότητες να καταλήξει στο επάγγελμα που θα τον κάνει ευτυχισμένο ενήλικα είναι πια με το μέρος του».
Mου αρέσουν πολύ τα παιδιά που όταν τα ρωτάς «τι θα γίνεις όταν μεγαλώσεις;» σου απαντούν «Δεν ξέρω». Πόσο αληθινό, πόσο σοφό είναι αυτό το «Δεν ξέρω». Αν μπορούσαμε να συλλάβουμε το μέγεθος της σοφίας του, τότε θα ήμασταν σίγουρα καλύτεροι γονείς. Το μόνο πράγμα που με ενδιαφέρει είναι να προσφέρω στα παιδιά μου έναν ορίζοντα επιλογών απ’ όπου ολομόναχα θα μπορέσουν κάποτε να επιλέξουν το δικό τους επαγγελματικό άστρο. Αυτό που θα λάμπει όσο εκείνα θέλουν κι όσα εκείνα μπορούν…
Η άποψη της ειδικού: «Παρατηρήστε το παιδί σας περισσότερο, ακούστε το, δώστε χώρο και χρόνο να εκφράσει τις προτιμήσεις του. Να είστε ανοιχτοί σε οτιδήποτε του αρέσει χωρίς να το κρίνετε. Πολλές φορές τα παιδιά ξετυλίγουν τις ικανότητες τους και πειραματίζονται με τις δυνατότητες τους κατά την πρώιμη κι ύστερη σχολική ηλικία. Να θυμάστε πως μέχρι την εφηβεία η και περισσότερο μπορεί να μην έχει κατασταλάξει ακόμη σε αυτό που του αρέσει. Σε αυτή την περίπτωση μπορείτε να συμβουλευτείτε έναν ψυχολόγο ο οποίος μέσα από κάποιο τεστ επαγγελματικού προσανατολισμού θα βοηθήσει το παιδί να ξεκαθαρίσει τις επαγγελματικές προτιμήσεις του.»
Ξημερώνει. Κατεβαίνω την σκάλα αγκαλιά μ’ ένα laptop και χιλιάδες σημειώσεις, κατεβαίνει την σκάλα αγκαλιά με τη σχολική του τσάντα που ζυγίζει όσο κι εκείνος. Στο τελευταίο σκαλί αγκομαχάει, κοντοστέκεται και μου λέει αποφασιστικά: «Αμάν βρε μαμά πια μ’ αυτή την τσάντα! Δεν μπορώ να την κουβαλάω άλλο. Τέλος! Το αποφάσισα! Όταν μεγαλώσω θα γίνω σουβλατζής!»
Ευχαριστούμε την κυρία Χρύσα Βαλαμουτοπουλου, Παιδοψυχολόγο-Οικογενειακή σύμβουλο MSc
