«Εμείς θα είμαστε εδώ και μετά»… Είναι ουσιαστικά η φράση που συνοψίζει το όραμα, το στόχο και την αποστολή της οργάνωσης ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ και έχει ως αποδέκτες εφήβους και νέους που διαβιούν σε δομές κλειστής παιδικής προστασίας αντιμέτωποι με το φόβο, την ανασφάλεια και την αγωνία του αύριο -όταν πλέον μετά τα 18 τους χρόνια δεν θα μπορούν να βρίσκονται υπό τη στέγη του ιδρύματος μη γνωρίζοντας πώς θα ζήσουν και αν κάποιος θα είναι στο πλάι τους.
Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ ιδρύθηκε δύο χρόνια πριν, με τη συνδρομή του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), ακριβώς με το σκοπό να βρίσκεται εκείνη εκεί, και τα παιδιά να αντλήσουν ελπίδα γνωρίζοντάς το -γνωρίζοντας ότι θα στέκεται δίπλα σε νέους ηλικίας 18-25 ετών κατά τη διαδικασία της αποϊδρυματοποίησης και της αυτονόμησής τους, αναλαμβάνοντας τις δαπάνες στέγασης και διατροφής, καθώς και τη συνεχιζόμενη εκπαιδευτική και ψυχολογική τους υποστήριξη.
Και προκειμένου να οικοδομήσει τις καλύτερες δυνατές βάσεις ώστε να καταστούν οι νέοι αυτοδύναμα, αυτάρκη και ενεργά μέλη της κοινωνίας, η ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ εστιάζει σε ένα οργανωμένο και σταθερό πλαίσιο δράσεων ενδυνάμωσης από τις ηλικίες των 12-17 ετών. Παρέχει εξειδικευμένα προγράμματα εκπαίδευσης και επαγγελματικού προσανατολισμού, ψυχολογική υποστήριξη και παρακολούθηση, φέρνει τα παιδιά σε επαφή με τις τέχνες, τον πολιτισμό και τον αθλητισμό, αλλά εκπαιδεύει και το βοηθητικό προσωπικό των ιδρυμάτων στην ενδεδειγμένη συμπεριφορά προς τους νέους.
«Το όραμά μας είναι να είμαστε εμείς, μετά τα 18, η οικογένεια που ίσως λέγεται δομή αυτή τη στιγμή» επισημαίνει σε συνέντευξή της στο ygeiamou.gr η ιδρύτρια και πρόεδρος της ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΖΩΗΣ κυρία Δήμητρα Καλαντώνη, εξηγώντας ότι για να σταθούν δυνατά τα παιδιά απέναντι στο μέλλον πρέπει να αρχίσουν να ενδυναμώνονται νωρίτερα τόσο εκπαιδευτικά, όσο και ψυχικά, να αναπτυχθούν οι δεξιότητές τους, και κυρίως να νιώσουν ελπίδα.
Οι επωφελούμενοι είναι σήμερα 100 παιδιά από τέσσερις δομές -το Παιδικό Χωριό SOS Βάρης και τη Στέγη Νέων, τη Στέγη Θηλέων «Άγιος Αλέξανδρος» στο Παλαιό Φάληρο και το Χριστοδούλειο Ορφανοτροφείο Θηλέων στο Χαϊδάρι. Ήδη φέτος η Εξέλιξη Ζωής καλύπτει τις δαπάνες σε στέγαση και συνέχιση της εκπαίδευσης και ψυχολογικής ενδυνάμωσης, καθώς και του συνεχιζόμενου επαγγελματικού προσανατολισμού, για επτά από τους νέους που είχε αναλάβει η οργάνωση πέρυσι, ηλικίας σήμερα 18-20 ετών.
Μέσω συνολικά πέντε πυλώνων δράσεων και με τη συνδρομή ειδικά καταρτισμένου επιστημονικού προσωπικού, η ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ επιδιώκει να δώσει στους εφήβους και νέους όπλα ώστε να έχουν ίσες ευκαιρίες όταν βγουν από τα ιδρύματα, και να απαλύνει κατά το δυνατόν τα ψυχικά τραύματα με τα οποία ζουν. Η κυρία Καλαντώνη αναφέρει πως ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των παιδιών, άνω του 60%, δεν είχε καμία ψυχολογική υποστήριξη έναντι κάθε μορφή κακοποίησης που τα οδήγησε στις δομές κλειστής παιδικής προστασίας.
Παρέχονται προγράμματα τυπικής εκπαίδευσης, ενισχυτική διδασκαλία σε όλα τα μαθήματα, περιλαμβανομένης της εκμάθησης αγγλικών, καθώς και ιδιαίτερα μαθήματα από εκπαιδευτικούς ειδικής αγωγής δεδομένου ότι σημαντικό ποσοστό των παιδιών έχει μεγάλες μαθησιακές δυσκολίες, όπως αναφέρει η ίδια.
Κεντρική έμφαση δίνεται σε προγράμματα συμβουλευτικής σταδιοδρομίας και επαγγελματικού προσανατολισμού, σε οργανωμένο πλαίσιο και για κάθε παιδί μεμονωμένα, με τη συνεργασία όλης της επιστημονικής ομάδας -κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι, εκπαιδευτικοί.
Σύσσωμοι προσπαθούν να εμφυσήσουν στα παιδιά την ελπίδα.
Στα παιδιά λείπουν η ελπίδα, η επαφή, η ενθάρρυνση
«Σε όλα αυτά τα παιδιά λείπει η ελπίδα, έχουν μεγάλη απογοήτευση, φόβο και αγωνία για το αύριο. Νιώθω την αγωνία τους για την επόμενη ημέρα. Για το μετά» αναφέρει η κυρία Καλαντώνη.
«Αυτό που είδαμε πέρυσι μετά τους πρώτους δύο μήνες λειτουργίας μας ήταν ότι τα παιδιά δεν είχαν διάθεση να διαβάσουν, λέγοντας ‘και να διαβάσω, και να περάσω εξετάσεις, εγώ δεν θα έχω στέγη και φαγητό’. Σε εκείνο το σημείο, και σε εξαιρετική συνεργασία πάντα με τις δομές, αρχίσαμε να τους γνωστοποιούμε πως δεν πρέπει να έχουν άγχος γι’ αυτό –’γι’ αυτό είμαστε εμείς εδώ να σας στηρίξουμε αργότερα με ένα σπίτι, τη διαμονή σας, τη διατροφή’» επισημαίνει.
Με συνέχιση της ψυχολογικής υποστήριξης, με αρωγή μέχρι να φτάσουν στο στάδιο να ολοκληρώσουν την όποια εκπαίδευση, είτε είναι μία τέχνη, είτε σπουδές σε πανεπιστήμιο, και ιδανικά ακολούθως να τους αποκαταστήσουμε επαγγελματικά, συμπληρώνει η κυρία Καλαντώνη.
Και σε λόγια των παιδιών διαφαίνεται ότι έχει αρχίσει ήδη να μετουσιώνεται σε ελπίδα το γεγονός πως γνωρίζουν ότι η ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ μπορεί να τους βοηθήσει στα βήματά τους όταν αποχωρήσουν από τις δομές. Εξίσου πολύτιμη είναι, σύμφωνα με την κυρία Καλαντώνη, η επαφή-επικοινωνία, κύριο στοιχείο μαζί με την ελπίδα και την ενθάρρυνση που λείπει για τα παιδιά.
«Τα παιδιά έχουν ανάγκη από επαφή και επικοινωνία με ανθρώπους, εκπαιδεύουμε όλο το προσωπικό μας στο πώς θα προσεγγίζουν τα παιδιά γιατί είναι μία ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα με όλη την ευαλωτότητα εξαιτίας των όσων έχουν βιώσει. Θέλουμε να γίνουν τα πρότυπά τους» αναφέρει η ίδια.
Εν μέσω της νέας καραντίνας λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού όλα τα προγράμματα της ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΖΩΗΣ διενεργούνται κανονικά μέσω τηλεκπαίδευσης -ήδη από πέρυσι το Μάρτιο οι δομές εξοπλίστηκαν άμεσα με υπολογιστές, σε ορισμένες περιπτώσεις, δε, δεν υπήρχε καν σύνδεση στο Διαδίκτυο.
Ενδεικτικά, και δεδομένων των περιορισμών σε αθλητικές δραστηριότητες, ήδη από το προηγούμενο lockdown δημιουργήθηκε ένα διαδικτυακό πρόγραμμα όπου κάθε φορά καλείται ένας γνωστός αθλητής και μιλά στα παιδιά για το κάθε άθλημα, με ζητούμενο να δημιουργηθούν όμορφες εικόνες και πρότυπα.
Συνήθως για τα περισσότερα παιδιά όταν θα βρεθούν στην ενηλικίωση θα συνυπάρχουν μία θετική εικόνα για την ανεξαρτητοποίηση μαζί με τις αγωνίες και τα αρνητικά συναισθήματα, τόσο εξαιτίας όσων έχουν βιώσει και των τραυμάτων που φέρουν, αλλά και για την άμεση επιβίωσή τους.
«Αυτός είναι ο σκοπός και η συνέχειά μας· με την προετοιμασία που τους δίνουμε έως τα 18 να γνωρίζουμε όταν τελειώσει κάθε παιδί το σχολείο τι θέλει να κάνει, τι μπορεί να κάνει, και να έχουμε έτοιμο το Σεπτέμβριο το πλάνο για το επόμενο βήμα της ζωής τους. Να νιώσουν και εκείνα, ουσιαστικά και πρακτικά, ότι υπάρχει συνέχεια, υπάρχει μέλλον γι’ αυτά, υπάρχει χώρος να μείνουν, είμαστε δίπλα τους» δηλώνει η κυρία Καλαντώνη.
Ως προς το όραμα για την ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ, γεννήθηκε ουσιαστικά έξι χρόνια πριν όταν η κυρία Καλαντώνη συνάντησε στο ορφανοτροφείο «Άγιος Αλέξανδρος» την Λαμπρινή, ένα κορίτσι 20 ετών, και ενημερώθηκε πως παρέμενε «κρυφά» στη δομή, καθώς βάσει νόμου θα έπρεπε να είχε αποχωρήσει επειδή είχε συμπληρώσει τα 18 έτη. Οι μόνοι «δρόμοι» θα ήταν είτε να επιστρέψει σε ένα κακοποιητικό οικογενειακό περιβάλλον, είτε να μείνει άστεγη.
Η διαπίστωση της απουσίας μέριμνας για τα παιδιά όπως η Λαμπρινή ώθησε την κυρία Καλαντώνη στη διερεύνηση της επικρατούσας κατάστασης ως προς την διαδικασία της αυτονόμησης και αποϊδρυματοποίησης των νέων στην Ελλάδα. Η ανάγκη στήριξης των παιδιών αυτών στο επόμενο μεγάλο βήμα της ζωής τους μετουσιώθηκε στην ΕΞΕΛΙΞΗ ΖΩΗΣ, η οποία και πήρε σάρκα και οστά με την αρωγή του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος.
Όποιος επιθυμεί να συνδράμει εθελοντικά τη δράση της Εξέλιξης Ζωής μπορεί να απευθυνθεί στην οργάνωση μέσω της συμπλήρωσης της σχετικής φόρμας στον δικτυακό της τόπο.