Ανησυχητικά είναι τα ευρήματα μελέτης του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγείας, Νευροεπιστημών και Ιατρικής Ακρίβειας «Κώστας Στεφανής» (ΕΠΙΨΥ) για τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών από τους εφήβους στην Ελλάδα.

Η έρευνα δίδεται στη δημοσιότητα με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών και αφορά σε επιδημιολογικά δεδομένα του 2019 για τη χρήση παράνομων ουσιών στους έφηβους-μαθητές ηλικίας 16 ετών στη χώρα μας.

Η έρευνα διενεργήθηκε την άνοιξη του 2019 σε πανελλήνιο αντιπροσωπευτικό δείγμα 17.733 μαθητών ηλικίας 16-18 ετών, εκ των οποίων οι 5.988 ήταν 16χρονοι από 350 Ενιαία Λύκεια και ΕΠΑΛ.

Από την επεξεργασία των δεδομένων προκύπτει ότι:

– 9,4% έχουν κάνει χρήση κάποιας παράνομης ουσίας έστω και μία φορά στη ζωή τους
– 8,2% έχουν κάνει χρήση κάνναβης -σχεδόν οι μισοί εξ αυτών (4,8%) έχουν επαναλάβει τη χρήση της τουλάχιστον τρεις φορές
– 7,2% έχουν κάνει πρόσφατη χρήση κάνναβης (μέσα στους τελευταίους 12 μήνες) -περισσότεροι από τους μισούς εξ αυτών (4,6%) έχουν επαναλάβει τη χρήση της τουλάχιστον τρεις φορές στο διάστημα αυτό
– 4,7% έχουν κάνει πολύ πρόσφατη χρήση κάνναβης (μέσα στις τελευταίες 30 ημέρες)-οι μισοί εξ αυτών (2,5%) έχουν επαναλάβει τη χρήση της τουλάχιστον τρεις φορές στο διάστημα αυτό
– 1,2% δοκίμασαν για πρώτη φορά ή ξεκίνησαν τη χρήση κάνναβης σε ηλικία ≤13 ετών
– 2 στους 5 μεταξύ όσων έχουν κάνει πρόσφατη χρήση κάνναβης βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο εξάρτησης από την ουσία
3,3% έχουν κάνει χρήση συνθετικών κανναβινοειδών
– 3,3% έχουν κάνει χρήση και κάποιας άλλης παράνομης ουσίας, εκτός της κάνναβης, με τα ποσοστά να κυμαίνονται μεταξύ 0,5% (κεταμίνη) και 1,5% (κοκαΐνη)
– 13,1% έχουν κάνει χρήση εισπνεόμενων ουσιών – 8,2% έχουν κάνει πρόσφατη και το 5,2% πολύ πρόσφατη χρήση
– 5,0% έχουν κάνει μη-συνταγογραφημένη χρήση ισχυρών παυσίπονων και 3,5% ηρεμιστικών/υπνωτικών
– 50,8% θεωρούν «ακίνδυνη» τη δοκιμή, 33,0% την περιστασιακή και 11,4% τη συστηματική χρήση κάνναβης
– 27,6% θεωρούν «εύκολη» την πρόσβαση στην κάνναβη
– 30,8% πιστεύουν ότι έστω και ένας/μία από τον κύκλο τους χρησιμοποιεί κάνναβη.

«Ακίνδυνη» θεωρούν την κάνναβη οι έφηβοι

Οι συντάκτες της μελέτης αναφέρουν ότι με την πάροδο των ετών, αυξάνεται σημαντικά το ποσοστό των 16χρονων στην Ελλάδα που θεωρούν «ακίνδυνη» τη δοκιμή, την περιστασιακή και τη συστηματική χρήση της κάνναβης.

Ενδεικτικά, σχεδόν διπλάσιο ποσοστό θεωρούν «ακίνδυνη» τη συστηματική χρήση το 2019 (11,4%), συγκριτικά με πριν από μία 8ετία (5,1% το 2011). Την τελευταία 15ετία έχει αυξηθεί σημαντικά το ποσοστό των 16χρονων μαθητών στην Ελλάδα οι οποίοι θεωρούν «εύκολη» την πρόσβαση στην κάνναβη (19,9% το 2003 έναντι 27,6% το 2019). Την τελευταία 20ετία σχεδόν διπλασιάστηκε το ποσοστό των 16χρονων μαθητών στην Ελλάδα οι οποίοι θεωρούν ότι έστω κι ένας/μία από τον κύκλο τους χρησιμοποιεί κάνναβη.

Αύξηση της βαρύτητας της χρήσης κάνναβης και του πειραματισμού με συνθετικά κανναβινοειδή

Το ποσοστό των 16χρονων σε πιθανό κίνδυνο εξάρτησης από την κάνναβη είναι το 2019 αυξημένο συγκριτικά με πριν από μία 12ετία.

Συγκεκριμένα, στους 5 εφήβους που αναφέρουν πρόσφατη χρήση κάνναβης οι 2 έχουν -βάσει ειδικής κλίμακας ανίχνευσης- κίνδυνο εξάρτησης από την ουσία το 2007 η αναλογία αυτή ήταν ένας στους 5. Μέσα στην τελευταία τετραετία το ποσοστό των 16χρονων που αναφέρουν χρήση συνθετικών κανναβινοειδών εμφανίζει αυξητική τάση (από 2,3% σε 3,3%).

Σταθερός ο επιπολασμός της χρήσης ουσιών τα τελευταία χρόνια

Ωστόσο, το επίπεδο της χρήσης (επιπολασμός) παράνομων ουσιών στους 16χρονους μαθητές στην Ελλάδα αφενός διατηρείται σε χαμηλά επίπεδα (συγκριτικά με την πλειονότητα των χωρών στην Ευρώπη), αφετέρου μετά από τη σημαντική αύξηση που παρατηρήθηκε από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 έως τα μέσα της δεκαετίας του 2000, σταθεροποιείται μέσα στην τελευταία δεκαπενταετία. Επιπλέον, το ποσοστό των 16χρονων μαθητών στην Ελλάδα που αναφέρουν πρώτη δοκιμή ή έναρξη της χρήσης κάνναβης σε πολύ μικρή ηλικία (≤13 ετών) παραμένει σταθερό την τελευταία 20ετία.