Παρόλο που οι άνθρωποι κοιμόμαστε περίπου το ένα τρίτο της ζωής μας, ο ύπνος εξακολουθεί να αποτελεί ένα από τα αιώνια μυστήρια της βιολογίας. Μέχρι σήμερα, λίγα έχουν γίνει γνωστά σχετικά με τους γενετικούς ή μοριακούς παράγοντες που επηρεάζουν την ανάγκη μας για ύπνο.

Τώρα, ερευνητές από την Ιατρική Σχολή Perelman του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια πραγματοποίησαν μια μελέτη σε πάνω από 12.000 σειρές από φρουτόμυγες και ανακάλυψαν ένα γονίδιο, το nemuri το οποίο κωδικοποιεί το υπναγωγό πεπτίδιο Nur  και αυξάνει την ανάγκη για ύπνο. Στη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Science, διαπιστώθηκε ότι όσες φρουτόμυγες δεν είχαν το γονίδιο nemuri ξυπνούσαν πιο εύκολα κατά τη διάρκεια του ύπνου, ενώ η έντονη ανάγκη τους για περισσότερο ύπνο – είτε λόγω έλλειψης ύπνου είτε λόγω λοίμωξης – μειωνόταν.

Από την άλλη πλευρά, η έλλειψη ύπνου φάνηκε ότι ενεργοποιούσε τη δραστηριότητα του γονιδίου nemuri. Η αυξημένη έκφραση του γονιδίου αύξησε και τον χρόνο του ύπνου στις μύγες που είχαν μολυνθεί από βακτήρια και οδήγησε σε αύξηση της επιβίωσής τους σε σχέση με την ομάδα ελέγχου των μυγών που δεν είχαν μολυνθεί.

Οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι, προκειμένου να αντιμετωπίσει τη λοίμωξη, το nemuri πιθανότατα εξοντώνει τα μικρόβια που βρίσκονται κατά κύριο λόγο στα περιφερειακά μέρη του σώματος των φρουτόμυγων και αυξάνει τον ύπνο μέσω της επίδρασής του στον εγκέφαλο.

Να σημειωθεί ότι υπάρχουν αρκετά μόρια όπως το nemuri με πολλαπλές λειτουργίες που συμβάλλουν στην καταπολέμηση της λοίμωξης. Ο ρόλος του συγκεκριμένου, όμως, ως ενισχυτής του ύπνου είναι ιδιαίτερα σημαντικός για την άμυνα του ξενιστή, αναφέρουν οι ερευνητές.

«Παρότι είναι αρκετά γνωστό ότι ο ύπνος και η θεραπευτική διαδικασία συνδέονται στενά, η μελέτη αυτή συνδέει άμεσα τον ύπνο με το ανοσοποιητικό σύστημα και παρέχει μια πιθανή εξήγηση για τον λόγο που ο ύπνος αυξάνεται κατά τη διάρκεια μιας ασθένειας», λέει η επικεφαλής συγγραφέας Amita Sehgal, καθηγήτρια Νευροεπιστημών και διευθύντρια του Προγράμματος Χρονοβιολογίας του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια.

«Η πρωτεΐνη nemuri αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα για τη διατήρηση του ύπνου υπό συνθήκες έντονης ανάγκης, όπως όταν είμαστε άρρωστοι», δήλωσε ο επικεφαλής συγγραφέας Hirofumi Toda, Ph.D., μεταδιδακτορικός συνεργάτης στο εργαστήριο της Sehgal. «Στην επόμενη φάση της έρευνας μας, σχεδιάζουμε να διερευνήσουμε τον μηχανισμό με τον οποίο το nemuri επηρεάζει τη διαδικασία του ύπνου».