Στο μεγαλύτερο μέρος της ανθρώπινης ιστορίας, η Νόσος του Πάρκινσον αποτελούσε μια σπάνια διαταραχή. Τα τελευταία χρόνια, όμως, η αύξηση του προσδόκιμου ζωής του πληθυσμού και τα υποπροϊόντα της βιομηχανοποίησης συντελούν σε μια επικείμενη επιδημία της νόσου, σύμφωνα με άρθρο που δημοσιεύθηκε στο Journal of Parkinson’s Disease.
Οι νευροβιολογικές διαταραχές αποτελούν σήμερα την κύρια αιτία αναπηρίας παγκοσμίως, με την Νόσο του Πάρκινσον να είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη νευροβιολογική διαταραχή. Η εν λόγω νόσος είναι μια αργή, αλλά προοδευτικά εξελισσόμενη διαταραχή που επηρεάζει την κίνηση, τον έλεγχο των μυών και την ισορροπία.
Το 1855, σαράντα χρόνια μετά την πρώτη περιγραφή της ασθένειας από τον Δρ. James Parkinson, περίπου 22 άνθρωποι από τα 15 εκατομμύρια στην Αγγλία και τη Σκωτία πέθαναν από τη νόσο. Το 2014, πέντε με δέκα χιλιάδες άτομα από τα 65 εκατομμύρια πολιτών της Μεγάλης Βρετανίας έχασαν τη ζωή της εξαιτίας τους ίδιας ασθένειας. Από το 1990 μέχρι το 2015, ο αριθμός των πασχόντων από τη Νόσο του Πάρκινσον διπλασιάστηκε σε έξι εκατομμύρια παγκοσμίως. Η αύξηση αυτή θεωρείται ότι οφείλεται κυρίως στη γήρανση του πληθυσμού, με τον αριθμό των πασχόντων να αναμένεται να διπλασιαστεί σε πάνω από 12 εκατομμύρια μέχρι το 2040, ενώ πρόσθετοι παράγοντες όπως η αύξηση του προσδόκιμου ζωής, η μείωση του ποσοστού καπνίσματος και η αύξηση της εκβιομηχάνισης θα μπορούσαν να αυξήσουν τον αριθμό σε 17 εκατομμύρια.
«Μέχρι το 2040, θα μπορούμε όντως να μιλάμε για μια επιδημία που θα οδηγήσει σε μεγάλη επιβάρυνση των ανθρώπων, όπως επίσης και σε αυξημένα κοινωνικά και ιατρικά έξοδα. Πώς μπορεί η κοινωνία να συνειδητοποιήσει αυτή την πιθανότητα και να εφαρμόσει αλλαγές στις ερευνητικές προτεραιότητες και τα προγράμματα ιατρικής φροντίδας για να μειώσει την επιβάρυνση από την επερχόμενη επιδημία;», αναρωτιέται ο διδικτορικός ερευνητής από το Κέντρο Έρευνας Van Andel των ΗΠΑ, Patrik Brundin και αρχισυντάκτης του Journal of Parkinson’s Disease.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής συγγραφέα της μελέτης, Ray Dorsey από το Τμήμα Νευρολογίας και το Κέντρου Υγείας και Τεχνολογίας του Πανεπιστημίου του Ρότσεστερ, «η νόσος του Πάρκινσον εξελίσσεται και εξαπλώνεται, δημιουργώντας τεράστια έξοδα τόσο για τους πάσχοντες όσο και για τους ανθρώπους γύρω από αυτούς».
Η συχνότητα εμφάνισης της νόσου αυξάνεται παράλληλα με την αύξηση της ηλικίας του παγκόσμιου πληθυσμού, με τον αριθμό και την αναλογία των ατόμων άνω των 65 ετών να μεγαλώνει ραγδαία. Το συνδυαστικό αποτέλεσμα αυτών των δύο παραγόντων είναι μια άνευ προηγουμένου αύξηση του αριθμού των ατόμων με τη νόσο του Πάρκινσον.
Ανεξάρτητα, πάντως, από τη νόσο του Πάρκινσον, το προσδόκιμο ζωής παγκοσμίως έχει αυξηθεί κατά έξι χρόνια μέσα σε δύο δεκαετίες, γεγονός το οποίο πολύ πιθανόν να αυξήσει και τον αριθμό των ατόμων σε προχωρημένο στάδιο της νόσου, για τους οποίους η θεραπεία είναι πιο δύσκολη και η πρόσβαση στην κατάλληλη ιατρική φροντίδα πιο περιορισμένη.
Την ίδια στιγμή, αναρίθμητες είναι οι μελέτες που έχουν διαπιστώσει ότι ο κίνδυνος εμφάνισης της νόσου μειώνεται κατά περίπου 40% στους καπνιστές. Αν η σχέση αυτή αποδειχθεί αιτιώδης, τα διαρκώς μειούμενα ποσοστά καπνιστών θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αυξημένα ποσοστά εμφάνισης της νόσου του Πάρκινσον. Τέλος, τα υποπροϊόντα της εκβιομηχάνισης, όπως φυτοφάρμακα, διαλύτες και βαρέα μέταλλα, συμβάλουν κι αυτά από την πλευρά τους στα αυξανόμενα ποσοστά της νόσου.
Όπως στο παρελθόν η κοινωνία αντιμετώπισε πανδημίες όπως ο καρκίνος του μαστού και ο HIV, έτσι και τώρα οι συγγραφείς της μελέτης προτείνουν τη δημιουργία μιας «συμφωνίας» από την κοινότητα των πασχόντων από τη νόσο του Πάρκινσον, με στόχο την πρόληψη και την προάσπιση της ιατρικής φροντίδας και της θεραπείας της νόσου, μέσω της κατανόησης των βασικών αιτίων (περιβαλλοντικοί, γενετικοί και βιολογικοί παράγοντες), της επέκτασης νέων μοντέλων περίθαλψης που θα προσφέρουν εξειδικευμένη ιατρική φροντίδα σε όλους και της ανάπτυξης νέων, εξαιρετικά αποτελεσματικών θεραπειών. Εδώ να σημειώσουμε ότι η πιο αποτελεσματική θεραπεία για τη νόσο του Πάρκινσον μετρά σήμερα πενήντα χρόνια ζωής.
«Η νόσος του Πάρκινσον είναι μια πανδημία που μπορεί να αποφευχθεί», καταλήγουν οι συγγραφείς.