Άφθονα σε ψάρια καθώς και στον λιναρόσπορο, τα ω-3 λιπαρά οξέα έχουν συνδεθεί εδώ και καιρό με την καρδιαγγειακή υγεία, ενώ μια νέα έρευνα εξετάζει τον βιολογικό μηχανισμό πίσω από αυτή τους τη δράση.
Η έρευνα δημοσιεύθηκε στην Circulation Research την επιθεώρηση της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρίας και διαπίστωσε ότι τα συμπληρώματα μιας συγκεκριμένης φόρμουλας ω-3 λιπαρών οξέων μείωναν την φλεγμονή αυξάνοντας την συγκέντρωση συγκεκριμένων μορίων – μεσολαβητών που ρυθμίζουν το έργο συγκεκριμένων συστατικών του αίματος.
«Χρησιμοποιήσαμε τα μόρια ως βιοδείκτες για να δείξουμε τον τρόπο με τον οποίο ο οργανισμός χρησιμοποιεί τα ω-3 λιπαρά οξέα και να αποσαφηνίσουμε κατά πόσο η παραγωγή αυτών των μορίων έχει ευεργετική δράση στα λευκά αιμοσφαίρια» σχολίασε ο Δρ. Jesmond Dalli που διεξήγαγε την έρευνα με τους συνεργάτες του από το Ερευνητικό Ινστιτούτο William Harvey στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου.
Οι ερευνητές χορήγησαν σε 22 υγιείς εθελοντές μεταξύ των 19 και 37 ετών τρεις διαφορετικές δόσεις εμπλουτισμένων συμπληρωμάτων ιχθυελαίων και στη συνέχεια εξέτασαν το αίμα των συμμετεχόντων σε διαφορετικές ώρες για την μέτρηση των τιμών συγκεκριμένων αντιφλεγμονωδών παραγόντων την παραγωγή των οποίων προάγουν αυτά τα λιπαρά οξέα.
Διαπιστώθηκε ότι η λήψη συμπληρωμάτων αύξησε τα επίπεδα των αντιφλεγμονωδών μορίων για τις επόμενες 24 ώρες. Παρότι δεν είναι σαφές από την έρευνα αν αυτά τα μόρια μειώνουν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο, εντούτοις ενισχύουν την δράση των μακροφάγων, εξειδικευμένων κυττάρων που καταστρέφουν βακτήρια και απομακρύνουν τα νεκρά κύτταρα. Επίσης μειώνουν την συγκολλητική ικανότητα των αιμοπεταλίων, γεγονός που δυνητικά μειώνει τον κίνδυνο δημιουργίας θρόμβων. Τα εν λόγω μόρια φαίνεται ότι παίζουν ρόλο και στην αναγέννηση των ιστών.
Ο Δρ. Deepak L. Bhatt, καρδιολόγος στο Nοσοκομείο Γυναικών Brigham και καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ ήταν επικεφαλής μελέτης που δημοσιεύθηκε στις αρχές του τρέχοντος έτους και έδειξε ότι μια φαρμακοθεραπεία που περιέχει ένα είδος ω-3, το EPA (eικοσαπενταενοϊκό οξύ) μείωσε σημαντικά τον κίνδυνο εμφραγμάτων και εγκεφαλικών επεισοδίων, καθώς και των θανάτων από κάθε αίτιο σε ήδη καρδιοπαθείς ή ασθενείς υψηλού κινδύνου για καρδιοπάθεια. Ωστόσο ο ίδιος επισήμανε ότι δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία ότι τα συνήθη συμπληρώματα έχουν αντίστοιχη δράση.
Ο Δρ. Bhatt, που δεν συμμετείχε στην τρέχουσα έρευνα, επισημαίνει ακόμη ότι πλήθος τυχαιοποιημένων ερευνών σε χιλιάδες ασθενείς που εξέτασαν τα συμπληρώματα ω-3 δεν βρήκαν κάποιο όφελος. Σύμφωνα μάλιστα με τις οδηγίες της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρίας παρότι αυτά τα συμπληρώματα μπορεί να μειώσουν ελαφρώς τον κίνδυνο θανάτου μετά από ένα έμφραγμα ή λόγω καρδιακής ανεπάρκειας δεν προλαμβάνουν την στεφανιαία νόσο.
Υπάρχουν ωστόσο περισσότερο τεκμηριωμένοι μέθοδοι βελτίωσης της καρδιαγγειακής υγείας, αντί της λήψης συμπληρωμάτων ιχθυελαίων σύμφωνα με τον Δρ. Blatt, όπως η λήψη αγωγής (στατινών), η φυσική δραστηριότητα και η διατροφή.
«Υπάρχουν πράγματα που πραγματικά μπορεί να βοηθήσουν όπως η άσκηση για μια ώρα την ημέρα και η υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου διατροφής με φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής άλεσης. Ίσως τα ω-3 να είναι μέρος της λύσης αλλά απαιτείται περισσότερη έρευνα πριν συσταθεί η λήψη συμπληρωμάτων» καταλήγει ο Δρ. Blatt.
Επίσης όπως σχολίασε ο Δρ. Jesmond Dalli απαιτείται περαιτέρω έρευνα για να διαπιστωθεί αν τα λιπαρά οξέα έχουν την ίδια αντιφλεγμονώδη δράση σε ενήλικες άνω των 45 ετών καθώς και σε όσους πάσχουν από καρδιαγγειακή νόσο. Οι πάσχοντες από χρόνια καρδιαγγειακή νόσο δεν παράγουν τον ίδιο αριθμό αυτών των αντιφλεγμονωδών παραγόντων όπως οι υγιείς άνθρωποι σύμφωνα με τον Δρ. Dalli.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι απέχουμε ακόμη από μια εξατομικευμένη και εγκεκριμένη φόρμουλα λήψης ω-3 λιπαρών οξέων για κάθε μεμονωμένη περίπτωση ασθενούς.