Τα σημεία του σώματος στα οποία εναποτίθεται και αποθηκεύεται το λίπος – π.χ., η κοιλιά, οι μηροί – εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από γενετικούς παράγοντες σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Ουψάλα.
Στη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nature Communications ο επικεφαλής της έρευνας Mathias Rask-Andersen, μετα-διδακτορικός ερευνητής στο τμήμα Γενετικής, Ανοσολογίας και Παθολογίας εξηγεί πως «τα σώματα γυναικών και ανδρών αποθηκεύουν διαφορετικά το λίπος. Στο γυναικείο σώμα το λίπος συσσωρεύεται στους γοφούς και τα πόδια ενώ την ίδια ώρα στους άνδρες τείνει να συσσωρεύεται στην κοιλιά. Αυτό έχει να κάνει με τις ορμόνες του φύλου όπως τα οιστρογόνα αλλά οι μοριακοί μηχανισμοί που ελέγχουν αυτό το φαινόμενο είναι σχεδόν άγνωστοι».
Οι ερευνητές στο πλαίσιο της έρευνας αξιολόγησαν την κατανομή του σωματικού λίπους σε σχεδόν 360.000 εθελοντές στοιχεία των οποίων βρίσκονταν στη βάση της UK Biobank, μια μεγάλη βρετανική μελέτη σε δείγμα πάνω από 500.000 άτομα.
Οι εθελοντές έδωσαν δείγματα αίματος για να καθοριστεί ο γονότυπος ενώ η κατανομή του λιπώδους ιστού υπολογίστηκε με μέτρηση ηλεκτρικής αντίστασης.
Στο πλαίσιο της μελέτης εκατομμύρια γενετικές μεταλλάξεις σε όλο το εύρος του γονιδώματος ελέγχθηκαν για τυχόν σχέση με την κατανομή του λίπους στα χέρια, τα πόδια και τον κορμό και έτσι οι επιστήμονες εντόπισαν σχεδόν εκατό γονίδια που επηρεάζουν την κατανομή του λιπώδους ιστού σε διάφορα σημεία του ανθρώπινου σώματος.
Οι ερευνητές παρατήρησαν μεγάλη ετερογένεια μεταξύ των δύο φύλων.
«Μας εντυπωσίασε ο μεγάλος αριθμός των γενετικών επιδράσεων, που ήταν ισχυρότερες, στις γυναίκες. Μετά από προσεκτικότερη εξέταση, πολλά από τα συσχετιζόμενα γονίδια διαπιστώθηκε ότι κωδικοποιούν πρωτεΐνες οι οποίες έχουν ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση της εξωκυττάρια μήτρας η οποία δημιουργεί τις υποστηρικτικές δομές γύρω από τα κύτταρα», τόνισε η λέκτορας Asa Johansson. Σύμφωνα με τα ευρήματα η αναδιαμόρφωση της εξωκυττάριας μήτρας είναι ένας από τους μηχανισμούς που δημιουργεί διαφορές στη κατανομή του σωματικού λίπους.
Το συσσωρευμένο λίπος στον κορμό έχει παλαιότερα συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης ασθενειών. Οι άνδρες έχουν μεγαλύτερη ποσότητα κοιλιακού λίπους από ότι οι γυναίκες το οποίο εξηγεί και την συχνότητα των καρδιαγγειακών ασθενειών που παρατηρούνται στους άνδρες. Επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι η ικανότητα αποθήκευσης λίπους στους γλουτούς και τα πόδια δίνει στις γυναίκες επιπλέον προστασία ενάντια στις καρδιαγγειακές παθήσεις.
Τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης μπορεί να οδηγήσουν στον σχεδιασμό νέων θεραπευτικών παρεμβάσεων για τη μείωση του κινδύνου των καρδιαγγειακών παθήσεων μέσω της βελτίωσης της κατανομής του λίπους στο σώμα.