Τα υψηλά επίπεδα ορού ελαϊκού οξέος, ενός βιοδείκτης των βιομηχανοποιημένων τρανς λιπαρών οξέων σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας και νόσου Αλτσχάιμερ σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Neurology.
Ιάπωνες ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Kyushy εξέτασαν προοπτικά τον συσχετισμό μεταξύ της συγκέντρωσης ελαϊκού οξέος και των περιστατικών άνοιας σε 1628 άτομα χωρίς άνοια. Ο μέσος όρος ηλικίας τους ήταν 70 έτη και παρακολουθήθηκαν για περίπου μια δεκαετία. Υποβλήθηκαν σε εξετάσεις το 2002, το 2003 και παρακολουθήθηκαν μέχρι τον Νοέμβριο του 2012. Κατά τη διάρκεια αυτής της χρονικής περιόδου οι 377 παρουσίασαν άνοια.
Μεταξύ εκείνων με τη δεύτερη μεγαλύτερη συγκέντρωση τρανς λιπαρών στο αίμα τους, το ποσοστό εμφάνισης άνοιας ήταν 27,6 περιστατικά ανά 1,000 άτομα-έτη. Το ποσοστό ήταν 21.3 περιστατικά ανά 1,000 άτομα-έτη μεταξύ όσων είχαν τα χαμηλότερα επίπεδα τρανς λιπαρών στο αίμα τους.
Μετά την προσαρμογή για άλλους παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση άνοιας – όπως η υπέρταση, ο διαβήτης και το κάπνισμα – οι ερευνητές κατέληξαν ότι συγκριτικά με τους συμμετέχοντες στη μελέτη με τα χαμηλότερα επίπεδα τρανς λιπαρών στο αίμα τους, ο κίνδυνος άνοιας ήταν κατά 52% υψηλότερος μεταξύ εκείνων που είχαν τα υψηλότερα επίπεδα τρανς λιπαρών στο αίμα τους, ενώ για μερικούς η αύξηση του κινδύνου έφθανε το 74%.
Οι ερευνητές υπενθυμίζουν ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει ζητήσει τη μείωση των τρανς λιπαρών παγκοσμίως μέχρι το 2023.
Πηγές των τρανς λιπαρών είναι κατά κύριο λόγο τα επεξεργασμένα τρόφιμα όπως αρτοσκευάσματα , έτοιμα γλυκά, κέικ, ζαχαρωτά, μπισκότα κτλ.
Όπως μάλιστα σχολίασε ο επικεφαλής ερευνητής καθηγητής επιδημιολογίας και δημόσιας υγείας Toshiharu Ninomiya του Πανεπιστημίου Κιούσου «οι προσπάθειες μείωσης των τρανς λιπαρών από τους δημόσιους φορείς έχουν τη δυναμική να οδηγήσουν ακόμη και σε μείωση των περιστατικών άνοιας παγκοσμίως, πέραν των ήδη αναμενόμενων ωφελειών που αφορούν στη μείωση των καρδιαγγειακών νοσημάτων και άλλων νόσων».
Η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ έχει ήδη απαγορεύσει τα περισσότερα τρανς λόγω και της σύνδεσης τους με αύξηση της «κακής» χοληστερόλης (LDL) και του κινδύνου διαβήτη, αλλά έχει δώσει παράταση στις εταιρείες τροφίμων για να προσαρμοστούν η οποία λήγει στο τέλος του 2019.