Η παρατεταμένη έκθεση στο μπλε φως που εκπέμπουν τα κινητά τηλέφωνα, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές αλλά και πολλές οικιακές συσκευές, μπορεί να επηρεάζει το προσδόκιμο ζωή σας, ακόμα και όταν δεν εκτίθενται τα μάτια σας απευθείας σ’ αυτό.
Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει νέα μελέτη του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Όρεγκον που δημοσιεύεται στο Aging and Mechanisms of Disease.
Οι Αμερικανοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι η μπλε υπεριώδης ακτινοβολία που παράγεται από διόδους εκπομπής φωτός καταστρέφει τα κύτταρα του εγκεφάλου, καθώς και τους αμφιβληστροειδείς χιτώνες των οφθαλμών.
Οι επιστήμονες μελέτησαν ένα σημαντικό ερευνητικό μοντέλο, την κοινή μύγα των φρούτων (Drosophila melanogaster), σε ότι αφορά τους κυτταρικούς και αναπτυξιακούς μηχανισμούς που μοιράζεται με άλλα ζωικά είδη και τους ανθρώπους.
Όπως εξηγεί η Δρ. Jaga Giebultowicz, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας, «εξετάσαμε πως οι μύγες ανταποκρίνονται στην 12ωρη καθημερινή έκθεση στο μπλε φως των οθονών LED που εκπέμπουν συσκευές όπως τα κινητά τηλέφωνα και τα tablets και διαπιστώσαμε ότι το φως επιτάχυνε τη γήρανση».
Οι μύγες που είχαν εκτεθεί σε έναν 12ωρο κύκλο μπλε φωτός και έναν 12ωρο κύκλο σκότους είχαν συντομότερη διάρκεια ζωής συγκριτικά με μύγες που είχαν μείνει γενικά στο σκοτάδι ή είχαν εκτεθεί σε μπλε φως κατόπιν φιλτραρίσματος. Τα πειραματόζωα που είχαν εκτεθεί στο μπλε φως είχαν βλάβες στα αμφιβληστροειδικά κύτταρα και τους εγκεφαλικούς νευρώνες, ενώ είχαν εξασθενημένη ικανότητα να στέκονται κάθετα σε τοίχους.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, μερικές μύγες είχαν τροποποιηθεί γενετικά ώστε να μην αναπτύξουν οφθαλμούς αλλά και αυτές τελικά είχαν εγκεφαλικές βλάβες και εξασθενημένη ικανότητα να στέκονται σε τοίχους. Αυτό σημαίνει ότι δεν χρειάζονταν να δουν το μπλε φως για να τους προκληθεί βλάβη.
«Το γεγονός ότι το φως επιτάχυνε τη γήρανση των μυγών μας προκάλεσε μεγάλη έκπληξη. Αξιολογήσαμε την έκφραση ορισμένων γονιδίων σε ηλικιωμένες μύγες και διαπιστώσαμε μια ανταπόκριση στο στρες, δηλαδή τα προστατευτικά γονίδια εκφράζονταν αν οι μύγες έμεναν εκτεθειμένες στο φως. Υποθέσαμε ότι το φως λοιπόν ρυθμίζει αυτά τα γονίδια. Και μετά αρχίσαμε να αναρωτιόμαστε τι είναι αυτό που κάνει το φως επιβλαβές και αναλύσαμε το φάσμα του φωτός. Και διαπιστώσαμε ότι αν και το φως χωρίς την μπλε υπεριώδη ακτινοβολία μείωνε λιγάκι το προσδόκιμο ζωής τους, το μπλε φως από μόνο του επιτάχυνε δραματικά τη διάρκεια ζωής τους», εξηγεί η Δρ. Giebultowicz.
Το φυσικό φως είναι καίριας σημασίας για κάθε έμβιο ον καθώς συμβάλλει στη ρύθμιση του βιολογικού ρολογιού (κιρκαδιανός ρυθμός) και μηχανισμών που σχετίζονται άμεσα με αυτό, όπως η λειτουργάι του εγκεφάλου, η παραγωγή ορμονών και η κυτταρική αναγέννηση, παράγοντες που παίζουν σημαντικό ρόλο στον ύπνο και την σίτιση.
Αλλά όλο και περισσότερες μελέτες δείχνουν ότι το τεχνητό φως είναι παράγοντας κινδύνου για εκδήλωση διαταραχών ύπνου αλλά και μεταβολές του κιρκαδιανού ρυθμού. Και με την ολοένα αυξανόμενη χρήση του φωτισμού LED οι άνθρωποι εκτίθενται σε όσο και περισσότερο μπλε φως και δυστυχώς ακόμα και στις χώρες του ανεπτυγμένου κόσμου δεν έχει μελετηθεί επαρκώς ώστε να είναι γνωστές οι επιπτώσεις στην υγεία.
Σύμφωνα με την Δρ. Giebultowicz πάντως, οι μύγες όταν είχαν την επιλογή απέφευγαν το μπλε φως. «Θα ελέγξουμε αν στον μηχανισμό που τις κάνει να αποφεύγουν το μπλε φως οφείλεται και η μακροζωία τους», λέει η ερευνήτρια.