Ένα σπιτικό γεύμα έχει πολλά οφέλη, όπως τα πιο υγιεινά συστατικά και τα λιγότερα επεξεργασμένα τρόφιμα. Υπάρχει, όμως, ακόμα ένας λόγος που θα πρέπει να αποφεύγουμε να τρώμε έξω και δεν είναι άλλος από το γεγονός ότι η προετοιμασία των γευμάτων στο σπίτι μπορεί να μειώσει την έκθεση στα επιβλαβή χημικά PFAS, που βρίσκονται συχνά στις συσκευασίες των φαγητών που παραγγέλνουμε απ’ έξω, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Environmental Health Perspectives.
Όπως αναφέρεται στη σχετική δημοσίευση, οι ερευνητές από το Ινστιτούτο Silent Spring ανέλυσαν δεδομένα 10.106 συμμετεχόντων στη μελέτη NHANES, πρόγραμμα του αμερικανικού ΚΕΕΛΠΝΟ που εντοπίζει τις τάσεις υγείας και διατροφής στις ΗΠΑ. Οι συμμετέχοντες απάντησαν σε λεπτομερείς ερωτήσεις σχετικά με τη διατροφή τους, όπου κλήθηκαν να θυμηθούν τι είχαν φάει σε τέσσερις διαφορετικές χρονικές στιγμές: τις προηγούμενες 24 ώρες, επτά ημέρες πριν, 30 ημέρες πριν και 12 μήνες πριν. Επίσης, έδωσαν δείγματα αίματος τα οποία αναλύθηκαν για διάφορα χημικά PFAS.
Οι ερευνητές, λοιπόν, βρήκαν ότι οι άνθρωποι που έτρωγαν περισσότερα σπιτικά γεύματα είχαν σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα PFAS στο σώμα τους. Ο βασικός όγκος αυτών των γευμάτων (90%) αποτελούνταν από φαγητό αγορασμένο από μανάβικο. Αντίθετα, οι άνθρωποι που κατανάλωναν περισσότερο έτοιμο φαγητό ή έτρωγαν συχνότερα σε εστιατόρια, όπως οι πιτσαρίες, έτειναν να έχουν υψηλότερα επίπεδα PFAS. Αυτό υποδεικνύει ότι το έτοιμο φαγητό και το φαγητό των εστιατορίων είναι πιο πιθανό να είναι μολυσμένο με PFAS, πράγμα που μπορεί να οφείλεται στη μεγαλύτερη επαφή του με συσκευασίες που περιέχουν PFAS.
«Είναι η πρώτη μελέτη που παρατηρεί το σύνδεσμο μεταξύ διαφορετικών πηγών φαγητού και της έκθεσης σε PFAS. Τα αποτελέσματά μας υποδεικνύουν ότι η μεταφορά των χημικών στοιχείων PFAS από τις συσκευασίες του φαγητού μέσα στο φαγητό μπορεί να είναι μια σημαντική πηγή έκθεσης σε τέτοιες ουσίες», σημειώνει ο Laurel Schaider, περιβαλλοντικό χημικός και ένας εκ των συγγραφέων της μελέτης. Παρόλο που η έρευνα αυτή δεν ανέλυσε άμεσα τις συσκευασίες ή το ίδιο το φαγητό για PFAS, τα ευρήματα βρίσκονται σε αντιστοιχία με προηγούμενες σχετικές έρευνες.
Οι χημικές ουσίες PFAS έχουν συνδεθεί με αναρίθμητες επιπτώσεις στην υγεία, όπως ο καρκίνος, ο θυρεοειδής, η καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος, το χαμηλό βάρος γέννησης και η μειωμένη γονιμότητα.
Οι ερευνητές, επίσης, βρήκαν ότι οι άνθρωποι που καταναλώνουν περισσότερο ποπ κορν ετοιμασμένο σε φούρνο μικροκυμάτων είχαν σημαντικά υψηλότερα επίπεδα PFAS, ως αποτέλεσμα των χημικών που υπάρχουν στις σακούλες των σνακ. Τέσσερις από τις ουσίες PFAS που ανιχνεύθηκαν στο αίμα των συμμετεχόντων και συνδέθηκαν με κατανάλωση περισσότερου ποπ κορν είχαν προηγουμένως ανιχνευθεί και στις σακούλες των ποπ κορν για φούρνο μικροκυμάτων, σύμφωνα με τα όσα σημειώνουν οι ερευνητές.
Ένας περιορισμός της μελέτης είναι ότι τα δεδομένα συγκεντρώθηκαν μεταξύ 2003 και 2014 και περιελάμβαναν αποτελέσματα μόνο για συγκεκριμένο είδος PFAS, επειδή αυτό ανιχνεύονταν πιο συχνά. Τα τελευταία χρόνια, όμως, υπάρχουν και άλλα είδη τέτοιων ουσιών που απαντώνται συχνά, γι’αυτό και οι ειδικοί τονίζουν ότι χρειάζεται η θεσμοθέτηση περιορισμών για ολόκληρη την κατηγορία των χημικών ουσιών.
Άλλωστε, εκτός από τα PFAS, οι συσκευασίες των τροφίμων μπορεί να περιέχουν και άλλα ανησυχητικά χημικά, όπως BPA και φθαλικές ενώσεις που θεωρούνται ορμονικοί διαταράκτες. «Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι όσο λιγότερη είναι η επαφή του φαγητού μας με τις συσκευασίες τροφίμων, τόσο λιγότερη και η έκθεσή μας στις PFAS και άλλες επιβλαβείς χημικές ουσίες. Ευελπιστούμε ότι τα ευρήματα θα βοηθήσουν τους καταναλωτές να αποφύγουν αυτή την έκθεση και να ωθήσουν τους κατασκευαστές να αναπτύξουν πιο ασφαλή υλικά για τις συσκευασίες τροφίμων», καταλήγει η μία εκ των συγγραφέων, Kathryn Rodgers.