Το αντανακλαστικό «πάλης ή φυγής» που ενεργοποιείται σε καταστάσεις ξαφνικής απειλής, ρυθμίζεται από μια ορμόνη που παράγουν τα οστά και όχι από την παραγόμενη από τα επινεφρίδια αδρεναλίνη, σύμφωνα με νέα ερευνητικά δεδομένα.
Μελέτη που διεξήχθη από ερευνητές του Πανεπιστημίου Κολούμπια και δημοσιεύτηκε στο Cell Metabolism, ανέδειξε την ύπαρξη μιας νέας ορμόνης, της οστεοκαλσίνης, η οποία εκλύεται από τα οστά και ρυθμίζει την αντίδραση του οργανισμού σε απειλητικές καταστάσεις.
Τα νέα δεδομένα ανατρέπουν την επί δεκαετίες επικρατούσα άποψη σχετικά με το ρόλο της αδρεναλίνης, μια ορμόνης που παράγεται από τα επινεφρίδια, τους αδένες που βρίσκονται ακριβώς πάνω από τα νεφρά.
«Η έννοια ότι τα οστά διαδραματίζουν κάποιο ρόλο στην αντίδραση σε στρεσογόνες καταστάσεις είναι εντελώς καινούργια, ακριβώς όπως και η έννοια ότι η παραγόμενη από τα επινεφρίδια αδρεναλίνη δεν έχει αυτό το ρόλο» τονίζει ο Τζέραρντ Καρσέντι.
Από την άλλη ο Ρόμπιν ΜακΑλεν από το Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης, μη απορρίπτοντας ολοκληρωτικά τον ρόλο των επινεφριδίων υποστηρίζει ότι ενδεχομένως και οι δύο ορμόνες (αδρεναλίνη, οστεοκαλσίνη) να λειτουργούν για την αντιμετώπιση των επικίνδυνων καταστάσεων, έτσι ώστε, σε περίπτωση κατάρρευσης της μίας, να χρησιμοποιηθεί εναλλακτικά η άλλη.
Οι μελετητές με επικεφαλής τον Δρ. Καρσέντι διαπίστωσαν ότι τα επίπεδα της οστεοκαλσίνης στους ανθρώπους αυξήθηκαν όταν έπρεπε να εκφωνήσουν έναν λόγο μπροστά σε κοινό. Το ίδιο συνέβη σε ποντίκια και αρουραίους που εκτίθεντο σε ούρα αλεπούς ή που ήταν περιορισμένοι σε πολύ στενό χώρο.
Παράλληλα, διαπιστώθηκε ότι άνθρωποι με ελαττωματικά επινεφρίδια και ποντίκια που δεν είχαν καθόλου επινεφρίδια μπορούσαν να αναπτύξουν την αντίδραση «πάλης ή φυγής» σε στρεσογόνες καταστάσεις, εύρημα που επιβεβαιώνει τις απόψεις του Δρ. ΜακΆλεν.
Επιπλέον πειράματα σε ποντίκια ανέδειξαν ότι η οστεοκαλσίνη καταστέλλει τις λειτουργίες ξεκούρασης και χώνεψης για να μπορέσει να διεξαχθεί η αντίθετη διαδικασία «πάλης ή φυγής» που θέτει τον οργανισμό σε ετοιμότητα αντιμετώπισης μια αγχογόνου συνθήκης.
Τα ευρήματα αυτά βρίσκονται σε αντιστοιχία με προηγούμενα δεδομένα, σύμφωνα με τα οποία, η έκλυση οστεοκαλσίνης συμβάλλει στις καύσεις κατά την σωματική άσκηση και η ενέσιμη χορήγηση της σε ποντίκια διατηρεί τη νεανικότητα των μυών.
Η σχέση της έκλυσης οστεοκαλσίνης από τα οστά με την αντίδραση σε απειλητικές καταστάσεις εξηγεί ενδεχομένως τους λόγους για τους οποίους οι νεότεροι άνθρωποι που έχουν πιο υγιή και ενεργά οστά είναι πιο αποτελεσματικοί στη διαχείριση επικίνδυνων καταστάσεων.
Η οστεοκαλσίνη φαίνεται να εξαρτάται από την αμυγδαλή, που θεωρείται ότι είναι το κέντρο του φόβου στον εγκέφαλο.
Όταν βρισκόμαστε αντιμέτωποι με κάποια ξαφνική απειλή, οι καρδιακοί παλμοί, ο αναπνευστικός ρυθμός, η αρτηριακή πίεση, τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και η θερμοκρασία του σώματος αυξάνονται για να προετοιμάσουν τον οργανισμό να παλέψει ή να αποφύγει τον κίνδυνο. Μέχρι τώρα πιστεύαμε ότι αυτή η αντίδραση ελέγχεται από συγκεκριμένες νευρικές εγκεφαλικές οδούς και από ορμόνες που απελευθερώνονται από τα επινεφρίδια, αντίληψη που πλέον αποτελεί ιατρικό μύθο.
Οι μελετητές φιλοδοξούν να επεκτείνουν τις έρευνες τους ώστε να χαρτογραφήσουν ακριβώς τις περιοχές στις οποίες ο εγκέφαλος δίνει εντολές για την έκλυση οστεοκαλσίνης από τα οστά.