Το 2003 ένας Γερμανός νευροπαθολόγος διατύπωσε τη θεωρία ότι η νόσος Πάρκινσον μπορεί τελικά να ξεκινά από το έντερο του ασθενούς. Ερευνητές του Πανεπιστημίου Aarhus έρχονται να υποστηρίξουν αυτή τη θεωρία με αποφασιστικές ενδείξεις, μετά την παρατήρησή τους ότι η νόσος μεταφέρεται από το έντερο στον εγκέφαλο και την καρδιά των πειραματόζωων. Τα ευρήματα της μελέτης τους δημοσιεύθηκαν πρόσφατα στο Acta Neuropathologica.
Επιβλαβείς πρωτεΐνες σε κίνηση
Η νόσος Πάρκινσον χαρακτηρίζεται από τη σταδιακή φθορά του εγκεφάλου λόγω της συσσώρευσης της πρωτεΐνης α-συνουκλεΐνης και της επακόλουθης ζημιάς στα νευρικά κύτταρα, προκαλώντας τρέμουλο, μυϊκή δυσκαμψία και χαρακτηριστικά αργές κινήσεις των πασχόντων.
Σε αυτή τη νέα ερευνητική απόπειρα, λοιπόν, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν εργαστηριακά ποντίκια, γενετικά τροποποιημένα για να παρουσιάζουν υπερβολική έκφραση μεγάλων ποσοτήτων της α-συνουκλεΐνης. Τα ποντίκια αυτά είχαν έντονα την τάση να συσσωρεύουν επιβλαβείς ποικιλίες της εν λόγω πρωτεΐνης και να αναπτύσσουν συμπτώματα παρόμοια με αυτά των ασθενών με νόσο Πάρκινσον. Οι ερευνητές ξεκίνησαν τη διαδικασία χορηγώντας την α-συνουκλεΐνη στο μικρό έντερο των ποντικιών, με τους Per Borghammer and Nathalie Van Den Berge να τονίζουν ότι το πείραμα σκόπευσε να δείξει ότι η πρωτεΐνη θα διασκορπιζόταν στη συνέχεια στον εγκέφαλο.
«Δύο μήνες μετά, είδαμε ότι η πρωτεΐνη είχε μεταφερθεί στον εγκέφαλο μέσω της περιφερικών νεύρων με την εμπλοκή ακριβώς αυτών των δομών που θεωρείται ότι επηρεάζονται από τη νόσο Πάρκινσον στους ανθρώπους. Στους τέσσερις μήνες, το μέγεθος της παθολογίας ήταν ακόμα μεγαλύτερο. Ήταν πράγματι εντυπωσιακό να δούμε πόσο γρήγορα συνέβη αυτό», αναφέρει ο Δρ. Borghammer, καθηγητής στο Τμήμα Κλινικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Aarhus.
Συμπτώματα στο έντερο 20 χρόνια πριν τη διάγνωση
Ο Δρ. Borghammer εξηγεί ότι οι πάσχοντες από τη νόσο Πάρκινσον έχουν ήδη σημαντικές βλάβες στο νευρικό τους σύστημα τη στιγμή της διάγνωσης, αλλά ίσως τελικά να είναι εφικτό να ανιχνεύσουμε την α-συνουκλεΐνη στο έντερο έως και 20 χρόνια πριν τη διάγνωση.
«Σε αυτή τη νέα μελέτη αποκαλύψαμε ακριβώς τον τρόπο με τον οποίο η ασθένεια μπορεί να εξαπλωθεί από το ανθρώπινο έντερο. Πιθανότατα δε μπορούμε να αναπτύξουμε αποτελεσματικές θεραπείες που σταματούν την ασθένεια χωρίς να γνωρίζουμε που ξεκινά και πώς εξαπλώνεται, γι’αυτό και το συγκεκριμένο εγχείρημα είναι εξαιρετικά σημαντικό βήμα στην έρευνά μας», προσθέτει ο ερευνητής.
Η έρευνα των επιστημόνων δείχνει, επίσης, ότι η επιβλαβής α-συνουκλεΐνη μεταφέρεται από το έντερο όχι μόνο στον εγκέφαλο αλλά και στην καρδιά, εξηγώντας σε μεγάλο βαθμό τις εκτενέστατες βλάβες που παρατηρούνται από πολύ νωρίς στο νευρικό σύστημα της καρδιάς των παρκινσονικών ασθενών.
