Νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Kentucky επιβεβαίωσε ότι η παρουσία των χρωμοσωμάτων του φύλου XX αυξάνει την ποσότητα του λίπους που κυκλοφορεί στο αίμα, φαινόμενο που οδηγεί σε στένωση των αρτηριών και τελικά υψηλότερο κίνδυνο καρδιακής προσβολής και στεφανιαίας νόσου. Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο Nature Communications.
Η στεφανιαία νόσος αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου των γυναικών, έχει παρατηρηθεί, όμως, ότι η ασθένεια αυτή εμφανίζεται στις γυναίκες σχεδόν 10 χρόνια αργότερα από ό,τι στους άνδρες. Για πολλά χρόνια, οι επιστήμονες απέδιδαν αυτή τη δεκαετή καθυστέρηση της εξέλιξης της ασθένειας στις προστατευτικές ιδιότητες των ορμονών του φύλου. Υπάρχουν, μάλιστα, πολλές ενδείξεις ότι ορμόνες όπως τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη προστατεύουν την καρδιά, αλλά οι επιστήμονες είχαν περιορισμένα στοιχεία σχετικά με την επίδραση αυτού του γενετικού στοιχείου, του χρωμοσώματος X.
Η επιστημονική ομάδα με επικεφαλής τη Lisa Cassis, ερευνήτρια στο τμήμα Φαρμακολογίας και Επιστημών της Διατροφής του Ιατρικού Κολεγίου του Ην. Βασίλειο, προσπάθησε, λοιπόν, να καταλάβει το ρόλο των φυλετικών χρωμοσωμάτων στο καρδιαγγειακό σύστημα με μελέτες σε ποντίκια, όπου επικεντρώθηκε στα χρωμοσώματα XX, αφαιρώντας τις ορμόνες από την ανάλυση.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής συγγραφέα της μελέτης, Yasir Al-Siraj, αν τα επίπεδα των κυκλοφορούντων λιπιδίων που μεταφέρονται μέσω του αίματος είναι πολύ υψηλά, θα αρχίσουν να συσσωρεύονται στο τοίχωμα των αρτηριών, προκαλώντας τον σχηματισμό πλακών, οι οποίες σκληραίνουν και στενεύουν τις αρτηρίες, μειώνοντας τη ροή του αίματος σε ζωτικά όργανα.
Η επιστημονική ομάδα εξέτασε τόσο τα λιπίδια που απορροφώνται από τη διατροφή όσο και αυτά που παρασκευάζονται στο ήπαρ, με τη Δρ. Cassis να σχολιάζει σχετικά: «Εξετάσαμε το πώς τα χρωμοσώματα Χ επηρέαζαν τα επίπεδα των λιπιδίων στο αίμα και τις αρτηρίες». Αυτό που βρήκε είναι ότι ένας συνδυασμός των φυλετικών χρωμοσωμάτων ΧΧ προάγει την αποτελεσματική χρήση του λίπους.
Οι γυναίκες χρειάζονται το λίπος για να αντέχουν και να θρέφουν τα έμβρυα, με τη Δρ. Cassis να εξηγεί: «Έχουμε ρυθμιστεί, πιθανότατα από τα χρωμοσώματα ΧΧ, έτσι ώστε να μπορούμε να απορροφήσουμε αποτελεσματικά τα λιπίδια από τη διατροφή, να τα βάλουμε στα λιπώδη κύτταρα και ίσως ακόμα και να τα παρασκευάσουμε και στο ήπαρ».
Όλη αυτή η διαδικασία πραγματοποιείται σωστά, μέχρι τη στιγμή που οι γυναίκες μπαίνουν στην εμμηνόπαυση και οι προστατευτικές επιδράσεις των ορμονών εξαφανίζονται, αφήνοντας τις γυναίκες με το «χρωμόσωμα ΧΧ, το είδος γονότυπου που απορροφά το λίπος», όπως το χαρακτηρίζει η Δρ. Cassis.
Προς το παρόν, πάντως, η ομάδα εξετάζει τα γονίδια που μεταβάλλονται μέσα στο ήπαρ και το έντερο για να βρουν καινούργιους στόχους ανάπτυξης φαρμάκων. Αν καταφέρουν να στοχεύσουν γονίδια που επηρεάζουν την αθηροσκλήρωση, οι επιστήμονες θα μπορέσουν στη συνέχεια να εξερευνήσουν τις επιδράσεις των υπαρχόντων φαρμάκων ή να αναπτύξουν νέα.
