Την ανατροπή στο ζήτημα της λήψης εικονικών φαρμάκων (placebo) υποστηρίζει πως φέρνει ο Δρ. Ted Kaptchuk, καθηγητής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ ο οποίος ισχυρίζεται πως δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα εικονικά φάρμακα είναι αποτελεσματικά.
Ο Δρ. Kaptchuk υποστηρίζει τα λεγόμενά του λέγοντας πως ήδη τα χάπια ζάχαρης μπορούν να ανακουφίσουν από αρκετές ασθένειες, από τον έντονο και ενοχλητικό πόνο της πλάτης μέχρι τις εξαντλητικές ημικρανίες.
Μάλιστα ακριβώς όπως με την «αληθινή» φαρμακευτική αγωγή οι άνθρωποι που λαμβάνουν placebο συχνά παραπονιούνται για παρενέργειες των φαρμάκων που λαμβάνουν οι οποίες εμπεριέχουν πονοκεφάλους, δίψα, αϋπνία, αλλά ακόμα και αυξημένη επιθυμία για τουαλέτα.
«Το φαινόμενο placebo ισχύει όντως, δεν είναι αμφισβητούμενο», τονίζει ο Δρ. Kaptchuk και προσθέτει πως «μπορεί η φήμη που τα συνοδεύει να μην είναι καλή, αλλά οι ασθενείς σχεδόν πάντα βλέπουν ανταπόκριση από τη λήψη εικονικών φαρμάκων».
Παράλληλα παραδέχεται πως τα εικονικά φάρμακα είναι αποτελεσματικά μόνο για καταστάσεις οι οποίες επηρεάζονται από το νευρικό σύστημα. «Δεν θεραπεύουμε όγκους, ελονοσία ή χαμηλή χοληστερόλη».
Εξηγώντας το φαινόμενο των παρενεργειών που προκαλούνται από τα εικονικά φάρμακα και οι οποίες είναι τόσο ισχυρές ώστε πολλές φορές οι ασθενείς υποφέρουν, ο Δρ. Kaptchuk πιστεύει πως αυτό προξενείται από το άγχος, την προσμονή και την ανησυχία ότι μπορεί οι ασθενείς να υποφέρουν όντως από παρενέργειες. «Αυτές οι σκέψεις ενδέχεται να προκαλέσουν πονοκέφαλο» εξηγεί.
Ο Δρ. Kaptchuk πιστεύει πως πρέπει να γίνει συζήτηση για το κατά πόσον κάποιοι ασθενείς επωφελούνται περισσότερο από τα «χάπια ζάχαρης».
«Πολλοί πιστεύουν ότι και μόνο η υπόθεση ότι τα placebos φέρνουν αποτέλεσμα τα καθιστά αποτελεσματικά αλλά ο Δρ. Kaptchuk υποστηρίζει ότι είναι αρκετά πιο μπερδεμένο το ζήτημα.
«Δεν είναι μόνο το ότι νομίζετε πως θα γίνετε καλύτερα και θα γίνετε. Αυτή είναι μία μη συνειδητή διαδικασία» τονίζει ο Δρ. Kaptchuk τονίζοντας πως τα εγκεφαλογραφήματα δείχνουν συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου οι οποίες ενεργοποιούνται όταν ένα άτομο λαμβάνει θεραπεία είτε είναι placebo είτε όχι.
Αυτή η ενεργοποίηση θεωρείται πως θέτει σε λειτουργία τις «θεραπευτικές οδούς» οι οποίες καταπραΰνουν τα συμπτώματα του ασθενούς.
Ο Δρ. Kaptchuk καταλήγει πως από τη στιγμή που οι περισσότεροι ασθενείς συμφωνούν να λάβουν μέρος σε μία επιστημονική μελέτη και λαμβάνουν placebo είναι συνήθως σχεδόν απελπισμένοι και έχουν δοκιμάσει πολυάριθμες θεραπείες που δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα.
Ελπίζουν λοιπόν πως παίρνοντας ένα «χάπι ζάχαρης» σαν τελευταίο καταφύγιο χωρίς καμία αληθινή πίστη σε αυτό θα τους κάνει να νιώσουν καλύτερα, καταρρίπτοντας έτσι τη θεωρία ότι το placebo λειτουργεί επειδή ο ασθενής θεωρεί ότι θα λειτουργήσει.
