Ο καρκίνος του μαστού είναι ο συχνότερος γυναικολογικός καρκίνος με την Επιστήμη να έχει κάνει αλματώδεις προόδους στη διάγνωση και θεραπεία του. Ωστόσο υπάρχουν και υποτύποι του που είναι επιθετικοί με ότι αυτό συνεπάγεται για το προσδόκιμο επιβίωσης των ασθενών.
Η κυρία Ευαγγελία Μοιρογιώργου, Παθολόγος-Ογκολόγος στο Νοσοκομείο ΥΓΕΙΑ εξηγεί στο ygeiamou.gr ποιες γυναίκες «προτιμά» ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού και ποιο είναι το θεραπευτικό «στοίχημα» για τους γιατρούς.
«Ο καρκίνος του μαστού αποτελεί την πιο συχνή μορφή καρκίνου στις γυναίκες. Μία στις οκτώ γυναίκες θα νοσήσει από καρκίνο του μαστού. Ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού είναι μία επιθετική μορφή καρκίνου που αποτελεί το 10-20% των περιπτώσεων καρκίνου του μαστού», εξηγεί η κυρία Μοιρογιώργου.
Σύμφωνα με την ίδια, αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση τριπλά αρνητικού καρκίνου του μαστού έχουν οι γυναίκες που φέρουν μεταλλάξεις στο γονίδιο BRCA1. «Στις περιπτώσεις αυτές συνήθως υπάρχει κληρονομικό ιστορικό για καρκίνο μαστού ή και ωοθηκών, καθώς και εμφάνιση καρκίνου του μαστού σε μικρή ηλικία (κάτω των 40 ετών). Επομένως, το οικογενειακό ιστορικό από μόνο του δεν μπορεί να θεωρηθεί παράγοντας που αυξάνει τον κίνδυνο νόσησης από τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού, αλλά παράγοντα που θα οδηγήσει σε γενετική συμβουλευτική και γονιδιακό έλεγχο. Στην περίπτωση που βρεθεί μετάλλαξη στα γονίδια BRCA1/2 υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του μαστού και ωοθηκών», διευκρινίζει.
Τα συμπτώματα που χτυπούν «καμπανάκι»
Ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού δεν διακρίνεται από διαφορετικά συμπτώματα σε σχέση με τους άλλους υποτύπους καρκίνο του μαστού. Έτσι, σύμφωνα με την κυρία Μοιρογιώργου αυτό που θα πρέπει να κινητοποίησει μια γυναίκα να αναζητήσει ιατρική βοήθεια είναι «το ψηλαφητό μόρφωμα του μαστού, η αλλαγή στο σχήμα ή μέγεθος του μαστού, η ερυθρότητα ή εισολκή της θηλής, το έκκριμα θηλής, η ερυθρότητα ή το οίδημα του δέρματος του μαστού και η διόγκωση της μασχάλης». Επιπλέον, σε αρκετές περιπτώσεις ο καρκίνος του μαστού μπορεί να είναι ασυμπτωματικός, γι’ αυτό η Παθολόγος-Ογκολόγος του Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ υπογραμμίζει ότι, «είναι σημαντικό οι γυναίκες να υποβάλλονται κάθε χρόνο σε έλεγχο με μαστογραφία, προκειμένου να γίνεται έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού σε αρχόμενα στάδια που σχετίζονται και με υψηλότερα ποσοστά ίασης».
Η θεραπευτική αντιμετώπιση
Η Επιστήμη έχει κάνει αλματώδη πρόοδο στη θεραπευτική διαχείριση του καρκίνου του μαστού. Σύμφωνα με το θεραπευτικό πρωτόκολλο, «όταν ο καρκίνος μαστού είναι σε αρχικό στάδιο και εφόσον ο όγκος είναι μεγαλύτερος από 2 εκατοστά ή υπάρχουν θετικοί μασχαλιαίοι λεμφαδένες, χορηγείται χημειοθεραπεία πριν το χειρουργείο με σκοπό να ‘σκοτώσουμε’ εγκαίρως καρκινικά κύτταρα που έχουν ξεφύγει στην κυκλοφορία του αίματος και που μελλοντικά μπορεί να δημιουργήσουν μεταστάσεις», εξηγεί η Ευαγγελία Μοιρογιώργου.
Πρόσφατα εγκρίθηκε ο συνδυασμός Ανοσοθεραπείας-Χημειοθεραπείας για το προεγχειρητικό στάδιο. «Οι γυναίκες που με τη χορήγηση προεγχειρητικής θεραπείας θα κάνουν πλήρη παθολογοανατομική ύφεση, δηλαδή στο χειρουργείο δεν θα βρεθεί όγκος, έχουν και καλύτερη επιβίωση και μικρότερο κίνδυνο υποτροπής. Επιπλέον, για τις ασθενείς που έχουν μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA1/2 μετά το χειρουργείο χορηγούμε από το στόμα για ένα χρόνο έναν PARP αναστολέα, την ολαπαρίμπη (olaparib), μειώνοντας σημαντικά τον κίνδυνο υποτροπής», σύμφωνα με την Παθολόγο-Ογκολόγο του Νοσοκομείου ΥΓΕΙΑ.
Όσον αφορά τον μεταστατικό καρκίνο του μαστού, για πολλά χρόνια το κύριο θεραπευτικό μέσο ήταν η χημειοθεραπεία, καθώς δεν υπήρχαν στοχευμένες θεραπείες γι’ αυτό τον τύπο νεοπλάσματος.
«Ευτυχώς, τα τελευταία χρόνια έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος με την νέων έγκριση φαρμάκων. Πιο συγκεκριμένα, η Ανοσοθεραπεία με ατεζολιζουμάμπη (atezolizumab) και πεμπρολιζουμάμπη (pembrolizumab) χορηγείται συνδυαστικά με χημειοθεραπεία στις γυναίκες με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού που εκφράζουν ένα συγκεκριμένο δείκτη, τον PDL1. Επιπλέον, για τις γυναίκες που έχουν μεταλλάξεις στα γονίδια BRCA1/2 υπάρχει στοχευμένη από του στόματος με PARP αναστολείς (olaparib, talazoparib)», λέει η κυρία Μοιρογιώργου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, τον περασμένο Νοέμβριο εγκρίθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) ένας νέος θεραπευτικός παράγοντας, το sacituzumab govitecan. «To φάρμακο αυτό μοιάζει λίγο με Δούρειο Ίππο. Αποτελείται από ένα μονοκλωνικό αντίσωμα συνδεδεμένο με χημειοθεραπευτικό φάρμακο. Το μονοκλωνικό αντίσωμα αναγνωρίζει την πρωτεΐνη Trop-2 στην επιφάνεια των καρκινικών κυττάρων με την οποία συνδέεται, με αποτέλεσμα να εισέλθει στο καρκινικό κύτταρο και έτσι να μεταφέρει στο εσωτερικό του το χημειοθεραπευτικό φάρμακο το οποίο στη συνέχεια θα σκοτώσει το καρκινικό κύτταρο», εξηγεί.
Μάλιστα, μελέτες έχουν δείξει ότι η Ανοσοθεραπεία, οι PARP αναστολείς και το sacituzumab govitecan, δύναται να αυξήσουν την επιβίωση των ασθενών με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού και υψηλό κίνδυνο υποτροπής. «Να υπενθυμίσουμε ότι ο τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού έχει μεγάλο κίνδυνο υποτροπής τα πέντε πρώτα χρόνια και όταν υποτροπιάζει, δίνει μεταστάσεις στον πνεύμονα, στο ήπαρ και στον εγκέφαλο, με πτωχή πρόγνωση, γι’ αυτό και η επιβίωση των ασθενών έφτανε τους 15 μήνες», σημειώνει η Ευαγγελία Μοιρογιώργου.
Όμως, η έγκριση στοχευμένων και καλά ανεκτών θεραπειών έχει συμβάλλει καθοριστικά στην αύξηση της επιβίωσης και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των γυναικών με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού. Βέβαια όπως υπογραμμίζει η Παθολόγος-Ογκολόγος «το μεγάλο στοίχημα παραμένει η χρήση των νέων φαρμάκων στο αρχόμενο στάδιο της νόσου, με σκοπό τη μείωση των ασθενών που θα υποτροπιάσουν καθώς και η μετατροπή του μεταστατικού καρκίνου του μαστού σε χρόνια νόσο. Αλλά όσο υπάρχουν όλο και πιο πολλές θεραπευτικές επιλογές για τους ασθενείς μας, υπάρχει και ελπίδα».