Οι ασθενείς με καρκίνο διατρέχουν 4-6,5 φορές υψηλότερο κίνδυνο από τον γενικό πληθυσμό να αναπτύξουν σοβαρή θρόμβωση, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιοποιούνται με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης (13 Οκτωβρίου).
Η φλεβική θρομβοεμβολή είναι μια συχνή επιπλοκή σε ασθενείς με καρκίνο. Σύμφωνα με τον κ. Νίκο Τσουκαλά, Παθολόγο – Ογκολόγο, Αναπληρωτή Διευθυντή της Ογκολογικής Κλινικής 401 ΓΣΝΑ και Αντιπρόεδρο της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδος (ΕΟΠΕ), «1 στους 5 ογκολογικούς ασθενείς θα εμφανίσει κάποια στιγμή στην πορεία της νόσου του θρόμβωση».
Μάλιστα, ο κίνδυνος εμφάνισης φλεβικής θρομβοεμβολής (ΦΘΕ) εμφανίζεται υψηλότερος σε ασθενείς με καρκίνο προχωρημένου σταδίου. Η θρόμβωση μπορεί να καθυστερήσει την αγωγή για τον καρκίνο, να επιβαρύνει την εξέλιξη και την πρόγνωση του καρκίνου και κατά συνέπεια να αυξήσει τη νοσηρότητα και τη θνησιμότητα. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η θρόμβωση που σχετίζεται με τον καρκίνο μπορεί να προληφθεί ή να διαγνωσθεί έγκαιρα.
Παρά το γεγονός ότι δεν είναι γνωστοί όλοι οι παράγοντες κινδύνου, τρεις θεωρούνται οι κύριοι παράγοντες που επηρεάζουν την πιθανότητα να αναπτύξει ένας ογκολογικός ασθενής φλεβική θρόμβωση:
- ο τύπος καρκίνου με τον οποίο έχει διαγνωστεί,
- ο τρόπος αντιμετώπισης του και
- παράγοντες που σχετίζονται με τον ίδιο τον ασθενή όπως π.χ. ατομικό ιστορικό, σωματικό βάρος, κάπνισμα κ.ο.κ.
«Είναι σημαντικό, αφενός οι ασθενείς να ενημερώνονται για τα συμπτώματα της θρόμβωσης και αφετέρου οι ογκολόγοι να αξιολογούν εξατομικευμένα τον κάθε ασθενή, εκτιμώντας τον κίνδυνο εμφάνισης θρόμβωσης ο οποίος θα πρέπει να επαναξιολογείται κατά την πορεία της νόσου», σύμφωνα με τον Τσουκαλά.
«Σήμερα, η συνολική προοπτική επιβίωσης των ογκολογικών ασθενών έχει διπλασιαστεί σε σύγκριση με την αντίστοιχη προ 30ετίας και η ποιότητα ζωής τους έχει βελτιωθεί σημαντικά», συμπληρώνει ο κ. Γρηγόρης Γεροτζιάφας, Καθηγητής Αιματολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Σορβόνης και Διευθυντής του ερευνητικού κέντρου Cancer-Hemostasis-Angiogenesis INSERM UMR-S 938. «Ωστόσο, 1 στους 10 ασθενείς με καρκίνο που ξεκινά ή βρίσκεται σε αντικαρκινική θεραπεία θα νοσήσει από φλεβική θρόμβωση (εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση των κάτω άκρων ή πνευμονική εμβολή)», εξηγεί.
«Η αντιπηκτική θεραπεία στους ασθενείς με καρκίνο είναι μια δύσκολη διαδικασία, που απαιτεί εξειδικευμένη γνώση και παρακολούθηση. Επίσης, η φλεβική θρόμβωση ή η αιμορραγία κατά την αντιπηκτική θεραπεία γίνεται αιτία τροποποίησης του προγράμματος της αντικαρκινικής θεραπείας και, όπως καταλαβαίνετε, αυτές οι αλλαγές δεν είναι άμοιρες αρνητικών επιπτώσεων στη θεραπεία του καρκίνου», διευκρινίζει ο κ. Γεροτζιάφας.
Σύμφωνα με τον ίδιο, «η πρόληψη και θεραπεία της θρόμβωσης στους ασθενείς με καρκίνο είναι μέρος της συνολικής πολιτικής που στοχεύει στην ελάττωση της θνητότητας των ασθενών και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους. Άρα χρειάζονται εξειδικευμένες δομές και δίκτυα γιατρών και νοσηλευτών ώστε να αυξηθεί η εγρήγορση για τον κίνδυνο της θρόμβωσης που σχετίζεται με τον καρκίνο, να εφαρμόζεται ασφαλής και αποτελεσματική θρομβοπροφύλαξη και θεραπεία στους ασθενείς που βρίσκονται σε κίνδυνο, χωρίς να επιβαρύνεται το πρόγραμμα της αντικαρκινικής θεραπείας, των χειρουργικών επεμβάσεων αλλά και η ψυχολογία των ασθενών. Για την ανάπτυξη ενός τέτοιου προγράμματος χρειάζεται να ενεργοποιηθούν και να συνεργαστούν διαφορετικές ειδικότητες επιστημόνων αλλά και οι ασθενείς μέσω των συλλόγων τους».
Τόσο οι καρδιολογικές όσο και οι ογκολογικές κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες συνιστούν τη χορήγηση προφυλακτικής αγωγής με αντιπηκτικά για συγκεκριμένες ομάδες καρκινοπαθών. Η θρομβοπροφύλαξη συνιστάται για τους περισσότερους νοσηλευόμενους καρκινοπαθείς και για πολλούς εξωτερικούς καρκινοπαθείς που βρίσκονται στο στάδιο της χημειοθεραπείας και εμφανίζουν και άλλους παράγοντες κινδύνου εμφάνισης ΦΘΕ.
«Η θεραπεία της θρόμβωσης σε ασθενείς με καρκίνο στοχεύει στη μείωση της θνητότητας και της νοσηρότητας και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Την τελευταία δεκαετία έχουμε στη διάθεσή μας περισσότερες θεραπευτικές επιλογές καθώς τα νέα αντιπηκτικά από του στόματος φάρμακα αποδείχτηκαν ιδιαίτερα αποτελεσματικά τόσο για την αντιμετώπιση όσο και για την πρόληψη της θρόμβωσης που σχετίζεται με τον καρκίνο. Έτσι μαζί με τα ήδη χρησιμοποιούμενα αντιπηκτικά που χορηγούνται με υποδόριες ενέσεις, αυξήθηκαν οι θεραπευτικές επιλογές που έχουμε να θεραπεύουμε την θρόμβωση ή ακόμη και να την προλαμβάνουμε στους καρκινοπαθείς. Θα πρέπει βεβαίως να λαμβάνονται υπόψη οι πιθανές αλληλεπιδράσεις του αντιπηκτικού φαρμάκου με την χημειοθεραπεία ή άλλα φάρμακα που λαμβάνει ο ασθενής. Καθώς και η ύπαρξη νεφρικής ή ηπατικής ανεπάρκειας αφού τα διάφορα αντιπηκτικά φάρμακα αποβάλλονται μέσω των νεφρών ή μεταβολίζονται στο ήπαρ. Η δυνατότητα εύκολης μετάβασης από την μία κατηγορία φαρμάκων στην άλλη, επιτρέπει σήμερα την προσαρμογή της αντιπηκτικής αγωγής ανάλογα με το προφίλ του κάθε ασθενούς, αλλά και το στάδιο της νόσου του», σύμφωνα με τον κ. Μίλτο Ματσάγκα, Καθηγητή Αγγειοχειρουργικής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και Αντιπρόεδρο του Ινστιτούτου Μελέτης και Εκπαίδευσης στη Θρόμβωση και την Αντιθρομβωτική Αγωγή (ΙΜΕΘΑ).
Διαβάστε επίσης
Θεραπεία μειώνει τον κίνδυνο φλεβικής θρομβοεμβολής σε ασθενείς με καρκίνο
