Ανησυχητικά είναι τα ευρήματα μελέτης για όσους κάθονται τη μεγαλύτερη διάρκεια της μέρας σύμφωνα με δημοσίευση που έγινε στο Journal of Applied Physiology. Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως η σωματική ακινησία, με απλά λόγια το καθισιό, για τουλάχιστον 13 ώρες τη μέρα θα μπορούσε όχι μόνο να φέρει ανθυγιεινά αποτελέσματα αλλά και να σαμποτάρει τα οφέλη που επιφέρει η σωματική άσκηση.
Οι άνθρωποι που ξοδεύουν τον περισσότερο χρόνο της μέρας τους σε μια καρέκλα αντιμετωπίζουν υψηλό κίνδυνο εκδήλωσης πολλών χρόνιων παθήσεων. Επίσης αντιμετωπίζουν μεταβολικά προβλήματα τα οποία αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 και καρδιαγγειακών παθήσεων, συμπεριλαμβανομένης της αντίστασης στην ινσουλίνη, χαμηλό έλεγχο σακχάρου του αίματος και υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων, των επικίνδυνων λιπαρών οξέων που τείνουν συσσωρεύονται στο αίμα.
Η βιολογική αλληλεπίδραση μεταξύ της αδράνειας και της άσκησης είναι μάλλον περίπλοκη. Είναι η σωματική αδράνεια επιβλαβής κυρίως επειδή δεν ασκούμαστε όταν καθόμαστε ή το να καθόμαστε πολλές ώρες έχει δικές του ξεχωριστές επιδράσεις και αν ισχύει το δεύτερο, θα μπορούσαν αυτές οι επιδράσεις να επηρεάσουν ή ακόμα και να υποβαθμίσουν τη θετική συνεισφορά της άσκησης;
Αυτά τα ερωτήματα εξετάστηκαν πρόσφατα από επιστήμονες στο Πανεπιστήμιο Τέξας στο Όστιν με 10 υγιείς φοιτητές που βρίσκονταν σε καλή φυσική κατάσταση.
Οι ερευνητές ξεκίνησαν ελέγχοντας την υγεία και την αερόβια φυσική κατάσταση 10 νεαρών ανδρών και γυναικών μετρώντας πόσο κινούνταν ημερησίως υπό φυσιολογικές συνθήκες.
Ακολούθως ζήτησαν από τους εθελοντές να περιορίσουν τη σωματική τους δραστηριότητα, να περπατάνε λιγότερα από 4.000 βήματα ημερησίως και να μένουν καθιστοί τουλάχιστον 13 ώρες.
Οι εθελοντές έμειναν καθιστοί σχεδόν αδιάκοπα για τέσσερις συνεχόμενες μέρες.
Άλλαξαν επίσης τη διατροφή τους αρκετά έτσι ώστε να καταναλώνουν λιγότερες θερμίδες για να μην πάρουν βάρος, κάτι που θα μπορούσε να αλλάξει τον μεταβολισμό τους ανεξάρτητα από την ακινησία.
To πρωί της πέμπτης ημέρας, οι εθελοντές επισκέφτηκαν το εργαστήριο του Πανεπιστημίου, όπου έλαβαν ένα πλούσιο πρόγευμα και λιωμένο παγωτό.
«Αυτό έγινε για να δούμε πώς ο μεταβολισμός των εθελοντών θα ανταποκρινόταν σε αυτό το εξωφρενικά λιπαρό και γλυκό γεύμα μετά από τις μέρες της επιβληθείσας αδράνειας» εξηγούν οι ερευνητές.
Οι ερευνητές παρακολούθησαν τα επίπεδα τριγλυκεριδίων, σακχάρου και ινσουλίνης στο αίμα τους για τις επόμενες έξι ώρες.
Τελικά οι ερευνητές ζήτησαν από τους εθελοντές να επαναλάβουν το πείραμα «τέσσερις μέρες στην καρέκλα» ζητώντας τους να είναι σχεδόν εντελώς ακίνητοι. Αυτή τη φορά όμως, το βράδυ της τέταρτης μέρας, οι εθελοντές ασκήθηκαν τρέχοντας για μία ώρα σε διαδρόμους γυμναστικής στο εργαστήριο.
Το επόμενο πρωί επέστρεψαν στο εργαστήριο και απόλαυσαν το ίδιο πρόγευμα όπως την προηγούμενη φορά. Οι ερευνητές ανέλυσαν και πάλι τις τιμές του αίματός τους για λιπαρά οξέα και σάκχαρα αίματος. Ακολούθως συνέκριναν τα μεταβολικά αποτελέσματα μετά από κάθε τετραήμερη περίοδο.
Οι επιστήμονες συμπέραναν πως οι τέσσερις μέρες μηδενικής άσκησης άφησαν τους φοιτητές με νωθρούς, υπερφορτωμένους μεταβολισμούς. Ακόμα και ώρες μετά το λιπαρό πρόγευμα, παρουσίασαν υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων και σακχάρου στο αίμα ενώ είχαν χαμηλή ευαισθησία στην ινσουλίνη.
Ακόμα πιο αποθαρρυντικό ήταν το γεγονός πως η άσκηση δεν φάνηκε να τους βοηθά καθόλου. Τα τριγλυκερίδια και τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα τους δεν ήταν βελτιωμένα, είτε ασκήθηκαν το προηγούμενο βράδυ είτε όχι.
Αυτό το αποτέλεσμα καταδεικνύει πως η ακινησία για μεγάλες περιόδους μπορεί να δημιουργήσει ασθένειες εντός του σώματός μας καθιστώντας μας ανθεκτικούς στις συνήθεις μεταβολικές βελτιώσεις που επέρχονται μετά από έντονη άσκηση. Με άλλα λόγια, αν καθόμαστε πάρα πολύ, η γυμναστική μας χάνει κάποια από την αναμενόμενη ισχύ της.