Οι τοξικές πρωτεΐνες μπορούν να καταστρέψουν τον εγκέφαλό σας. Οι γιατροί γνωρίζουν εδώ και πολύ καιρό ότι η συσσώρευση τοξικών πρωτεϊνών μπορεί να οδηγήσει σε νόσο του Αλτσχάιμερ, του Πάρκινσον και άλλες καταστροφικές νευροεκφυλιστικές διαταραχές.
Μέχρι πρόσφατα, κανείς δεν ήξερε πώς να σταματήσει αυτή η διαδικασία, και πώς μπορεί κάποιος να εξοβελίσει αυτές τις τοξικές πρωτεΐνες από τον εγκέφαλο. Βέβαια, γνωρίζαμε ότι η άσκηση έχει οφέλη που σχετίζονται με τον εγκέφαλο. Οι γιατροί συστήνουν μια ώρα περίπου άσκησης τουλάχιστον τρεις φορές την εβδομάδα για να βελτιώσουν τη λειτουργία του εγκεφάλου, σε άτομα με ήπια γνωστική δυσλειτουργία και ακόμη και να καθυστερήσουν την έναρξη ή να επιβραδύνουν την πρόοδο της νόσου του Αλτσχάιμερ. Πίσω από αυτή τη γνωστή υπόθεση το μοντέλο λειτουργίας έχει να κάνει με την απελευθέρωση ορμονών που βελτιώνουν τη διάθεση και τη διανοητική διαύγεια. Αλλά από εκεί μέχρι να καθυστερήσει η πρόοδος της νόσου του Alzheimer μέσω της ταπεινής γυμναστικής μάλλον απέχουμε πολύ.
Όλα αυτά, βέβαια, μέχρι τις 19 Φεβρουαρίου του 2019, όταν ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ δημοσιοποίησαν τα συναρπαστικά αποτελέσματα μιας πολύ ενδιαφέρουσας μελέτης, η οποία εξέτασε τις κυτταρικές επιδράσεις τόσο της νηστείας όσο και της έντονης άσκησης, καθώς και οι δύο θεωρούνται ως μεταβολικές παρεμβάσεις που επιταχύνουν την απόρριψη των επονομαζόμενων πρωτεϊνικών αποβλήτων.
Οι νευροεκφυλιστικές ασθένειες όπως η νόσος του Lou Gehrig, η νόσος του Πάρκινσον και η νόσος του Αλτσχάιμερ συνδέονται όλες με την υπερβολική συσσώρευση λανθασμένων (μεταλλαγμένων, τοξικών ή περιττών) πρωτεϊνών που παρεμβαίνουν στις κυτταρικές λειτουργίες. Η μελέτη του Χάρβαρντ δείχνει ότι η έντονη άσκηση αύξησε σημαντικά ένα χημικό ενεργοποιητή (CAMP) που προκαλεί μια κυτταρική διαδικασία με αποτέλεσμα την εξάλειψη αυτών των πλεονάζουσων πρωτεϊνών. Ο επικεφαλής ερευνητής της ομάδας, Alfred L. Goldberg, έχει αποδείξει μέσω προηγούμενης έρευνας ότι φάρμακα που διεγείρουν τον CAMP θα μπορούσαν επίσης να προκαλέσουν την απομάκρυνση αυτών των τοξικών πρωτεϊνών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που μπορούν να οδηγήσουν σε νευροεκφυλιστικές καταστάσεις. Αυτή η καινούργια μελέτη δείχνει ότι είτε με έντονη άσκηση είτε με νηστεία 12 ωρών, το σώμα μπορεί να προκαλέσει φυσικά την ίδια διαδικασία.
Στο κατώφλι μιας μεγάλης ανακάλυψης
Η νηστεία και η άσκηση είναι γνωστές μεταβολικές παρεμβάσεις. Και οι δύο μπορούν να ξεκινήσουν τη μεταβολική φάση της κέτωσης, η οποία αποτελεί επί του παρόντος αντικείμενο ιδιαίτερου ενδιαφέροντος στην ερευνητική κοινότητα σχετικά με τις θεραπείες και την πρόληψη ποικίλων νευρολογικών διαταραχών. Η ύπαρξη μεταβολικής διαταραχής είναι γνωστός παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη της νόσου Αλτσχάιμερ. Το γεγονός ότι η νηστεία και η έντονη άσκηση συνδέονται τώρα με την κυτταρική διαδικασία καθαρισμού που μπορεί να είναι υπεύθυνη για την απομάκρυνση των πλεονασμάτων πρωτεϊνών, θα μπορούσε να αποτελέσει ένα παράθυρο σε καλύτερη ποιότητα ζωής για τον πληθυσμό, αλλά και παράγοντας αποτροπής των εκφυλιστικών παθήσεων, για θεραπεία ή πρόληψη ασθενειών ή απλώς για να καθαρίσει το κεφάλι. Η εν λόγω μελέτη εγείρει ερωτήματα σχετικά με τη χρήση της νηστείας και ενδεχομένως η συστηματική νηστεία να αποτελεί ένα έξοχο μέσο τακτικής εκκαθάρισης αυτών των τοξινών για την προστασία του εγκεφάλου. Περαιτέρω έρευνα θα μπορούσε επίσης να διεξαχθεί στις λεπτομέρειες της άσκησης. Το πρωτόκολλο μελέτης επικεντρώθηκε στην ποδηλασία, αλλά πιθανόν άλλες μορφές να έχουν παρόμοια οφέλη.