Όταν το σώμα μετατρέπει το φαγητό σε ενέργεια, παράγει κάποια απόβλητα που συσσωρεύονται καθώς μεγαλώνουμε. Μια νέα έρευνα, λοιπόν, δείχνει ότι ένα από αυτά τα μεταβολικά απόβλητα παίζουν έναν ενδεχομένως θανατηφόρο ρόλο στην ανάπτυξη του καρκίνου.
Το εύρημα αυτό, που δημοσιεύει το Nature σε σχετική έρευνα, έρχεται να προστεθεί στον όγκο των στοιχείων σχετικά με τους τρόπους κατά τους οποίους η διαδικασία της γήρανσης επιταχύνει τις πιθανότητες ανάπτυξης θανατηφόρων μορφών καρκίνου, αλλά προσφέρει και πιθανούς δρόμους για το μπλοκάρισμα των μεταστατικών όγκων.
Οι παρατηρήσεις των μεταστατικών κυττάρων αποκάλυψαν υψηλά επίπεδα μεθυλμαλονικού οξέος (MMA), μεταβολικό υποπροϊόν που φαίνεται να συσσωρεύεται καθώς μεγαλώνουμε.
Για να εξετάσουν αν το MMA παίζει κάποιο ρόλο στη μετάσταση, οι επιστήμονες ήλεγξαν τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρθηκαν κύτταρα καρκινικών όγκων των πνευμόνων και του μαστού, όταν εκτέθηκαν σε δείγματα αίματος ανθρώπων νεότερων των 30 ετών ή γηραιότερων των 60 ετών.
Όπως έδειξαν τα αποτελέσματα, στα 25 από τα 30 δείγματα αίματος των νεαρών δωρητών, τα καρκινικά κύτταρα δεν παρουσίασαν καμία αλλαγή, αλλά στα 25 από τα 30 δείγματα αίματος των γηραιότερων, τα κύτταρα άρχισαν να παρουσιάζουν διαφορετικά χαρακτηριστικά.
Συγκεκριμένα, ανέπτυξαν αυξημένη «μεταστατική και επεμβατική ικανότητα», καθώς και αντίσταση σε δύο φάρμακα που χρησιμοποιούνται συχνά για τη θεραπεία διαφόρων μορφών καρκίνου. Επίσης, όταν τα κύτταρα εμφυτεύθηκαν σε ποντίκια, παρήχθησαν μεταστατικοί όγκοι στους πνεύμονες.
Πώς, λοιπόν, το MMA προκαλεί αυτές τις αλλαγές στα καρκινικά κύτταρα;
Το κλειδί φαίνεται να βρίσκεται στον «επαναπρογραμματισμό» που κατά κάποιο τρόπο ενεργοποιεί και απενεργοποιεί το γονίδιο SOX4.
Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι το SOX4 ενισχύει τα καρκινικά κύτταρα ώστε να γίνουν πιο επιθετικά και επιρρεπή στη μετάσταση.
«Πολλές ακόμα εκκρεμότητες»
Για να εξετάσουν αν πράγματι το SOX4 ήταν αυτό που μετέβαλε τις ιδιότητες των καρκινικών κυττάρων, η ομάδα εμπόδισε την έκφραση του γονιδίου και διαπίστωσε ότι το MMA φαινόταν να μην έχει πλέον την ίδια επίδραση.
Το μπλοκάρισμα του SOX4 σταμάτησε, επίσης, τη διαδικασία μέσω της οποίας τα καρκινικά κύτταρα είχαν την ικανότητα να αντιστέκονται σε δύο αντικαρκινικές θεραπείες.
«Η ανακάλυψη αυτή είναι η αρχή για πολλές ακόμα έρευνες σε διαφορετικές κατευθύνσεις. Η ελπίδα μας, όμως, είναι ότι θα μπορέσουμε τελικά να αναπτύξουμε θεραπείες για τη μείωση των επιπέδων MMA και άρα για τη μείωση της θνησιμότητας από καρκίνο», σημειώνει ο επικεφαλής της έρευνας και καθηγητής φαρμακολογίας στο Weill Cornell Medicine, Δρ. John Blenis.
Στα αναπάντητα ερωτήματα που εκκρεμούν, πάντως, περιλαμβάνεται το γιατί το MMA συσσωρεύεται κατά τη γήρανση, το αν ο μηχανισμός που παρατήρησαν ο ερευνητές στα δείγματα αίματος και στα ποντίκια είναι οι ίδιοι και στους ανθρώπους και αν, τέλος, η συσσώρευση του MMA έχει τις ίδιες επιδράσεις και στις γυναίκες (τα δείγματα αίματος που ελήφθησαν προέρχονταν όλα από άνδρες).
Καταληκτικά, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η συσσώρευση του MMA σχετίζεται με διατροφή πολλών πρωτεϊνών, επομένως είναι πιθανό μια διατροφή χαμηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες να μπορεί να συμβάλει στην καλύτερη απόκριση των καρκινοπαθών. Θεωρητικά, τα φάρμακα που μειώνουν τα επίπεδα MME μπορεί, ακόμη, να παίζουν κάποιο ρόλο, ενδεχομένως στη μείωση της επιθετικής εξάπλωσης του καρκίνου στους ασθενείς.
Διαβάστε επίσης
Καρκίνος: Οι δύο καίριες αλλαγές που βελτιώνουν το θεραπευτικό αποτέλεσμα
Μελέτη Αμερικανών: Κάντε ποδήλατο και κρατήστε μακριά τον καρκίνο
